ثمرات حجاب با چادر مشکی
با توجه به خاصیت و فایدهی نگاه شکنى پوشش مشکى مىتوان گفت که حجاب و چادر مشکى بانوان در برخورد با نامحرمان بهترین سدى است که دفع کنندهی جاذبهی نیروى غریزى در زن و مرد نامحرم در جامعه است، زیرا از کششهاى غریزى جلوگیرى مىکند و چون چادر مشکى، پوشش یک دست و معمولاً ساده است که از جلب توجه نامحرمان به سمت زنان جلوگیرى مىکند.
الف) پوشانندگى بیشتر
«عوامل مختلفى مانند نازک نبودن، گشاد بودن و نوع رنگ در تأمین پوشش بیشتر مؤثر هستند. در بین رنگها، رنگهاى تیره و مشکى، در تأمین حجاب حداکثرى بانوان در بیرون منزل مؤثر هستند زیرا موجب پوشانده شدن بیشتر و مانع از دیده شدن میباشند. چشم در تاریکى جایى را نمىبیند و پارچه یا پردهی مشکى باعث پوشاندن بیشتر و بهتر است. به دلیل پوشانندگى بیشتر رنگ مشکى است که بانوان پاکدامن، هوشمند، مسلمان و مؤمن، رنگ لباسهاى رویى مانند چادر، مانتو و مقنعه را از رنگهاى تیره مانند مشکى، قهوهاى و یا سرمهاى برمىگزینند و از رنگهاى روشن و جذاب دورى مىکنند تا اندامشان از چشم نامحرمان پوشیدهتر باشد.» [1]
افزون بر این، رنگ مشکى پوشانندهی رنگهاى دیگر است و هر لباس رنگى دیگرى را که زیر آن باشد مىپوشاند. ضرب المثل معروف «بالاتر از سیاهى رنگى نیست» اشاره به همین واقعیت دارد که رنگ سیاه برترین رنگها است و تمام رنگهاى دیگر در مقابل آن، رنگ مىبازند.
قرآن مجید میفرماید: «وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ لِباساً؛ [2] پردهی سیاه و تاریک شب را به منزلهی لباس و پوشش قرار دادیم.» در این آیه، تاریکى شب به پرده و پوشش گسترده تشبیه شده است که تمامی اجسام را مىپوشاند همان گونه که جلباب و چادر مشکى تمام بدن و لباس بانوان را در برخورد با نامحرم مىپوشاند.
جالب این که برخى علما جلباب را به چادر شب معنا کردهاند. [3] به نظر مىرسد به دلیل دو ویژگى گستردگى در پوشش و رنگ مشکى (که در جلباب «چادر مشکى» و پردهی تاریک شب موجود است) جلباب به چادر شب معنا شده است.
رنگ مشکى پوشانندهی رنگهاى دیگر است و هر لباس رنگى دیگرى را که زیر آن باشد مىپوشاند. ضرب المثل معروف «بالاتر از سیاهى رنگى نیست» اشاره به همین واقعیت دارد که رنگ سیاه برترین رنگها است و تمام رنگهاى دیگر در مقابل آن، رنگ مىبازند.
خانم پزشک روانشناسی مینویسد: «در روان شناسى رنگها چیز جالبى خواندم که وقتى انسان به یک چیز سفید نگاه مىکند احساس مىنماید انگار به آن چیز نزدیکتر مىشود، اما وقتى چیز مشکى مىبیند، احساس مىکند از او دور مىشود. آن موقع من گفتم پس چه بهتر هر وقت یک مرد من را مىبیند فکر کند که من دارم از او دور مىشوم.» [4]
تجربهی زندگى روزانه نیز مؤید این واقعیت است که رنگ سیاه چشم را آزار میدهد و رنگ سفید چشم را جلا مىبخشد. رنگ مشکى اثر کاهش تحریکهاى روحى و روانى را دارد زیرا رنگ صامت و غیر محرک است و واکنش مهمى در بیننده ایجاد نمىکند، از این رو یکى از بهترین ابزار کاهش واکنشهاى روانى است و نه تنها وسیلهی جلب توجه دیگران نمىشود بلکه به عدم توجه کمک مىکند. به همین دلیل در هنگام برخورد با جنس مخالف و غیرمحارم، استفاده از چادر مشکى، اثرات مطلوبى از نظر کاهش حالات و امیال جنسى دارد.
خداوند در سورهی نور ضمن آموزش حدود مراقبتهاى اولیه در شیوهی رویارویى با غیرمحارم در آخر آیه خطاب به زنان مىفرماید: «وَ لا یَضْرِبْنَ بِأرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ؛ [5] نباید زنان پاى خود را چنان به زمین بکوبند که صداى زینت آلات شان شنیده شود (و سبب تحریک نامحرم گردد).» بنابراین مىتوان گفت که چون حجاب و لباسهاى رنگارنگ سبب جلب توجه نامحرم و تحریک جنسى مىگردد، مطلوب نیست اما چون حجاب و چادر مشکى باعث جلب توجه نمىگردد، رنگى مطلوب است. [6] به طور معمول بانوانى که اعتقاد راسخ به لزوم پوشیدگى بیشتر در برخورد با نامحرم دارند رنگ مشکى را مىپسندند زیرا این رنگ، بدن را بیشتر و بهتر مىپوشاند. [7]
ب) نگاه شکنى در روانشناسى رنگها گفته مىشود رنگ سیاه نشانگر ترک علاقه یا انصراف نهایى است. از این رو کسى که حجاب و چادر مشکى مىپوشد، پیوسته جلوه و نماى خود را نفى مىنماید و خود را از نگاهها دور مىدارد، یعنى فرد داراى حجاب و چادر مشکى به نگاههاى نامحرم مىگوید: «هیچ جایگاهى براى نگاه در من وجود ندارد. کاملاً از شما روى گردانم و نگاه شما به من به جز زیان حاصلى ندارد.»
از سوى دیگر وقتى رنگ مشکى در کنار رنگ دیگرى قرار مىگیرد، تأثیر آن را تقویت مىکند و خصلت آن رنگ را مورد تأیید قرار مىدهد، به همین علت وقتى خانمى چادر مشکى به سر مىکند و در خیابان راه مىرود، ناظرى که از دور به او و اشیاى رنگى اطراف مثل ماشینها و مغازهها مینگرد، بىاختیار اشیاى رنگى نظر او را به خود جلب مىنمایند. بسیارى از اوقات بیننده اصلاً به رنگ مشکى توجهى نمىکند و رد مىشود. بنابراین بانوانى که مىخواهند به بهترین شیوه، عفت و پاکدامنى خود را حفظ نمایند و از نگاههاى آلوده در امان باشند، از حجاب و چادر مشکى استفاده میکنند. [8]
ج) مهار کنندهی تحریکهاى غریزهی جنسى
خدا در هر یک از زن و مرد کشش و جاذبهاى به نام غریزهی جنسى قرار داده است تا زن و مرد در کنار هم بتوانند کانون خانواده را گرم و پا برجا نگاه دارند و این نیرو و جاذبهی درونى، مایهی انس و الفت زن و مرد نسبت به یکدیگر گردد. از طرف دیگر براى این که فساد و تباهى در جامعه و خانواده ایجاد نگردد، خدا به هر یک از زن و مرد دستورها و احکام ویژهاى دربارهی حجاب و پوشش داده است تا خود را از نامحرم بپوشانند و نیروى جاذبهی جنسى خود را براى خانوادهی خویش صرف نمایند.
با توجه به خاصیت و فایدهی نگاه شکنى پوشش مشکى مىتوان گفت که حجاب و چادر مشکى بانوان در برخورد با نامحرمان بهترین سدى است که دفع کنندهی جاذبهی نیروى غریزى در زن و مرد نامحرم در جامعه است، زیرا از کششهاى غریزى جلوگیرى مىکند و چون چادر مشکى، پوشش یک دست و معمولاً ساده است که از جلب توجه نامحرمان به سمت زنان جلوگیرى مىکند.
در مقابل تردیدى نیست که استفادهی زنان از لباسهاى رنگارنگ، یکى از سادهترین و قوىترین ارتباطهاى غیرکلامى است، به گونهاى که باعث توجه جنس مخالف گشته، به طور غیرآگاهانه و غیرارادى، ارتباط دو طرفه بین دو جنس برقرار مىکند، در نتیجهی این ارتباط دو طرفه مقدار عظیمى از نیروى غریزهی جنسى (که خداوند براى تشکیل و تحکیم خانواده قرار داده است) هدر مىرود. [9]
د) وقار و هیبت معنوى
رنگ مشکى را تجار، پلیسها و کشیشان روحانى بر تن مىکنند تا نشانگر قدرت و اقتدار آنها باشد. افرادى که مایلند ظاهرى سنتگرا و احترام برانگیز داشته باشند نیز از این رنگ در لباسهاى خود استفاده مىکنند. [10] در برخى کتابهاى مربوط به روانشناسى رنگها آمده است: «رنگ سیاه در بعضى موارد دلیل بر وقار و سنگینى و شیک پوشى است.» [11] رنگ مشکى نمایانگر قدرت و اقتدار است. [12] به نظر مىرسد که انتخاب رنگ مشکى براى عمامهی سادات و فرزندان پیامبر نیز به اعتبار همین ویژگى باشد. [13] افزون بر این، رنگ مشکى رنگ ابهت است که براى مضطرب نمودن دشمن از آن استفاده مىشود.
با توجه به خاصیت و فایدهی نگاه شکنى پوشش مشکى مىتوان گفت که حجاب و چادر مشکى بانوان در برخورد با نامحرمان بهترین سدى است که دفع کنندهی جاذبهی نیروى غریزى در زن و مرد نامحرم در جامعه است، زیرا از کششهاى غریزى جلوگیرى مىکند و چون چادر مشکى، پوشش یک دست و معمولاً ساده است که از جلب توجه نامحرمان به سمت زنان جلوگیرى مىکند.
«ابومسلم خراسانى» براى پیشبرد مقاصد نظامى خود، رنگ پرچم و لباس لشکریان را مشکى انتخاب کرد تا باعث رعب و وحشت لشکر رقیب گردد.[14] بنا به نوشتهی «مجمع الفرس» چاووشانى که در قدیم پیشاپیش مرکبشاهان حرکت مىکردند و دورباش مىگفتند، سیاه مىپوشیدند تا مهیب نمایند و از همین روى به «چاووش»، سیاهپوش گفته مىشد.
کتاب لغت و فرهنگ برهان قاطع در برابر واژهی سیاهپوش آورده است: «شبگرد و عسس میربازار و میرشب را گویند و چاووش را نیز گفتهاند و آن کسى باشد که در پیشاپیش پادشاه دورباش گوید و این جماعت در قدیم به جهت هیبت، صلابت و سیاست، سیاه مىپوشیدند.»
امروزه نیز لباس رسمى برخى شخصیتها مثل قضات و وکلا به خصوص در مراسم ویژه و رسمى غالباً مشکى و یا سرمهاى است. حتى ورزشکاران زمانى که در رژهی رسمى شرکت مىکنند غالباً کت و شلوار مشکى یا سرمهاى مىپوشند. با توجه به همین ویژگى، استفادهی بانوان از حجاب و چادر مشکى باعث نوعى والایى و هیبت معنوى در آنان مىگردد که سبب مىشود مردان نامحرم در برخورد با آنان حریم گیرند. [15]