هورمون تستوسترون كه پيش‌از اين عامل اصلي پرخاشگري قلمداد مي‌شد؛ نه تنها پرخاشگري را بيشتر نمي‌كند، بلكه آدم‌ها را منصف‌تر هم مي‌كند، البته به اين شرط كه فرد باور داشته باشد!
بهنوش خرم روز: معمولا اين طور تصور مي‌شود كه تستوسترون مردم را پرخاشگر مي‌كند، اما پژوهشگران اين عقيده را زير سوال برده‌اند. گروهي در سوييس نشان داده‌اند كه وقتي افراد بخواهند از موقعيت اجتماعي‌شان دفاع كنند، اين هورمون باعث مي‌شود كه منصفانه‌تر رفتار كنند.
به گزارش نيچر، ارنست فهر،اقتصاددان تجربي در دانشگاه زوريخ به اتفاق همكارانش از بازي معامله نهايي استفاده كرده‌اند تا ببينند در يك گروه 121 نفري از زنان، هورمون تستوسترون چه‌طور اثر مي‌كند. در نهايت، كساني كه هورمون تستوسترون دريافت كرده بودند، منصفانه‌تر معامله كردند.
اما اين عقيده كه تستوسترون مانند جانوران جونده در انسان‌ها هم باعث پرخاشگري مي‌شود، آن‌قدر در روان آدم‌ها تثبيت شده كه زناني كه باور كرده بودند به آن‌ها هورمون تستوسترون تزريق شده، چه واقعا تزريق شده بود يا نه، انصاف كم‌تري در معامله نشان مي‌دادند.
در اين پژوهش از زن‌ها استفاده شده چون كه آن‌ها به نسبت مردان، سطح پايين‌تري از تستوسترون در خون‌شان دارند. فهر فكر مي‌كند اين كه تستوسترون باعث پرخاشگري مي‌شود، يك اعتقاد عاميانه است، البته خودش تصريح مي‌كند كه جامعه بشري پيچيده‌تر از اين حرف‌هاست.
بازي منصفانه
مطالعات بسياري نشان داده‌اند كه بين ميزان تستوسترون موجود در خون و رفتار مقابله‌اي ارتباط وجود دارد. اما تا به حال به طور تجربي امتحان نشده بود كه واقعا اين رفتار تاثير تستوسترون است يا نتيجه موقعيت اجتماعي فرد است. حالا اين بازي اين امكان را فراهم كرده است.
در اين بازي، دو نفر بايد مقداري پول را با هم تقسيم كنند. يك نفر پيشنهاد‌دهنده است و ديگري پاسخ‌دهنده. پيشنهادي كه فرد اول مطرح مي‌كند يك پيشنهاد قطعي است و نفر دوم نمي‌تواند پيشنهاد ديگري بدهد. اگر پاسخ‌دهنده پيشنهاد را بپذيرد، پول به همان نسبت تقسيم مي‌شود، اما اگر پاسخ‌دهنده پيشنهاد را رد كند، به هيچ‌كدام هيچ پولي نمي‌رسد.
پاسخ‌دهندگان اغب پيشنهادهاي خيلي پايين را رد مي‌كردند چون آن را غيرمنصفانه مي‌دانستند. در اين شرايط ترجيح مي‌دانند هيچ پولي نگيرند اما طرف مقابلشان هم سهم بسيار بيشتري از پول را برندارد.
برخي پيشنهاددهندگان 50-50 را پيشنهاد مي‌كردند كه آن را منصفانه مي‌دانستند، با اين حال اغلب افراد سعي مي‌كردند قدري بيشتر بردارند، اما نه آن‌قدر بيشتر كه با خطر رد كردن روبرو شوند و هيچ پولي نگيرند.
به اعتقاد گروه فهر، اگر تستوسترون باعث پرخاشگري بشود، پيشنهاددهنده‌ها بايد پيشنهادهاي كمي براي طرف مقابلشان مطرح كنند، اما اگر باعث خواستن موقعيت اجتماعي بشود، بايد پيشنهادهاي بالايي بدهند كه با رد شدن پيشنهاد، با بي‌احترامي اجتماعي مواجه نشوند.
باوري كه دردسر آفريد
به زنان شركت‌كننده، 4 ساعت قبل از بازي، 0.5 ميلي‌گرم تستوسترون و يا پلاسي‌بو(دارونما) تزريق مي‌شد. قبل از اين كه براي تقسيم ده واحد پول سر بازي بروند، از آن‌ها پرسيده مي‌شد كه آيا باور دارند تستوسترون دريافت كرده‌اند يا نه.
زناني كه واقعا تستوسترون دريافت كرده بودند، به ميزان معناداري، پيشنهادهاي بالاتري براي طرف مقابلشان مطرح كرده بودند: متوسط 3.9 واحد پول، در حالي كه اين رقم براي كساني كه دارونما گرفته بودند، 3.4 بود. يكي از همكاران اين پژوهش، مايكل نيف كه در دانشگاه لندن اقتصاددان تجربي است، در باره اين نتايج مي‌گويد: «در محيط اجتماعي پيچيده بشر، رفتار پسنديده اجتماعي و نه پرخاشگري، موقعيت اجتماعي فرد را حفظ مي‌كند.»
اين مطالعه يك پيام مهم ديگر هم دارد: كساني كه باور داشتند تستوسترون دريافت كرده‌اند(چه واقعا اين طور بود، چه نبود) پيشنهادهاي خيلي كمي براي طرف مقابل مطرح مي‌كردند، در حد 2 واحد پول در برخي موارد و حتي در مواردي هيچ پولي نمي‌خواستند به طرف مقابل بدهند. فهر اين مسئله را اين طور توضيح مي‌دهد: «ما فكر مي‌كنيم باور آن‌ها به اين كه تستوسترون دريافت كرده‌اند و اين كه تستوسترون باعث پرخاشگري مي‌شود، به آن‌ها توجيهي داد كه پرخاشگرانه‌تر رفتار كنند.»
اما پاسخ‌دهندگان، چه تستوسترون دريافت كرده بودند و چه به آن‌ها دارونما تزريق شده بود، همچنان پيشنهادهاي پايين را رد مي‌كردند، يعني تستوسترون روي رفتار نوع‌دوستانه تاثيري ندارد.
آدام گودي، روانشناس دانشگاه جورجيا كه روي تصميم‌گيري مطالعه مي‌كند، درباره اين پژوهش مي‌گويد: «اين مقاله يك باور عمومي را به شدت رد مي‌كند و نشان مي‌دهد آن‌قدرها هم كه فكر مي‌كرديم بد نيست. به علاوه گام مهمي در علم عصب- اقتصاد بود كه نشان مي‌داد تنها بيولوژي در تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي نقش ندارد، بلكه باورها خيلي مهم هستند.» فهر با تاييد اين مسئله مي‌افزايد: «در مطالعاتي از اين دست، هميشه بايد باورهاي فرد را به عنوان فاكتور كنترل به حساب آورد، اتفاقي كه در اغلب مطالعات نمي‌افتد.»
بهنوش خرم روز: معمولا اين طور تصور مي‌شود كه تستوسترون مردم را پرخاشگر مي‌كند، اما پژوهشگران اين عقيده را زير سوال برده‌اند. گروهي در سوييس نشان داده‌اند كه وقتي افراد بخواهند از موقعيت اجتماعي‌شان دفاع كنند، اين هورمون باعث مي‌شود كه منصفانه‌تر رفتار كنند.
به گزارش نيچر، ارنست فهر،اقتصاددان تجربي در دانشگاه زوريخ به اتفاق همكارانش از بازي معامله نهايي استفاده كرده‌اند تا ببينند در يك گروه 121 نفري از زنان، هورمون تستوسترون چه‌طور اثر مي‌كند. در نهايت، كساني كه هورمون تستوسترون دريافت كرده بودند، منصفانه‌تر معامله كردند.
اما اين عقيده كه تستوسترون مانند جانوران جونده در انسان‌ها هم باعث پرخاشگري مي‌شود، آن‌قدر در روان آدم‌ها تثبيت شده كه زناني كه باور كرده بودند به آن‌ها هورمون تستوسترون تزريق شده، چه واقعا تزريق شده بود يا نه، انصاف كم‌تري در معامله نشان مي‌دادند.
در اين پژوهش از زن‌ها استفاده شده چون كه آن‌ها به نسبت مردان، سطح پايين‌تري از تستوسترون در خون‌شان دارند. فهر فكر مي‌كند اين كه تستوسترون باعث پرخاشگري مي‌شود، يك اعتقاد عاميانه است، البته خودش تصريح مي‌كند كه جامعه بشري پيچيده‌تر از اين حرف‌هاست.
بازي منصفانه
مطالعات بسياري نشان داده‌اند كه بين ميزان تستوسترون موجود در خون و رفتار مقابله‌اي ارتباط وجود دارد. اما تا به حال به طور تجربي امتحان نشده بود كه واقعا اين رفتار تاثير تستوسترون است يا نتيجه موقعيت اجتماعي فرد است. حالا اين بازي اين امكان را فراهم كرده است.
در اين بازي، دو نفر بايد مقداري پول را با هم تقسيم كنند. يك نفر پيشنهاد‌دهنده است و ديگري پاسخ‌دهنده. پيشنهادي كه فرد اول مطرح مي‌كند يك پيشنهاد قطعي است و نفر دوم نمي‌تواند پيشنهاد ديگري بدهد. اگر پاسخ‌دهنده پيشنهاد را بپذيرد، پول به همان نسبت تقسيم مي‌شود، اما اگر پاسخ‌دهنده پيشنهاد را رد كند، به هيچ‌كدام هيچ پولي نمي‌رسد.
پاسخ‌دهندگان اغب پيشنهادهاي خيلي پايين را رد مي‌كردند چون آن را غيرمنصفانه مي‌دانستند. در اين شرايط ترجيح مي‌دانند هيچ پولي نگيرند اما طرف مقابلشان هم سهم بسيار بيشتري از پول را برندارد.
برخي پيشنهاددهندگان 50-50 را پيشنهاد مي‌كردند كه آن را منصفانه مي‌دانستند، با اين حال اغلب افراد سعي مي‌كردند قدري بيشتر بردارند، اما نه آن‌قدر بيشتر كه با خطر رد كردن روبرو شوند و هيچ پولي نگيرند.
به اعتقاد گروه فهر، اگر تستوسترون باعث پرخاشگري بشود، پيشنهاددهنده‌ها بايد پيشنهادهاي كمي براي طرف مقابلشان مطرح كنند، اما اگر باعث خواستن موقعيت اجتماعي بشود، بايد پيشنهادهاي بالايي بدهند كه با رد شدن پيشنهاد، با بي‌احترامي اجتماعي مواجه نشوند.
باوري كه دردسر آفريد
به زنان شركت‌كننده، 4 ساعت قبل از بازي، 0.5 ميلي‌گرم تستوسترون و يا پلاسي‌بو(دارونما) تزريق مي‌شد. قبل از اين كه براي تقسيم ده واحد پول سر بازي بروند، از آن‌ها پرسيده مي‌شد كه آيا باور دارند تستوسترون دريافت كرده‌اند يا نه.
زناني كه واقعا تستوسترون دريافت كرده بودند، به ميزان معناداري، پيشنهادهاي بالاتري براي طرف مقابلشان مطرح كرده بودند: متوسط 3.9 واحد پول، در حالي كه اين رقم براي كساني كه دارونما گرفته بودند، 3.4 بود. يكي از همكاران اين پژوهش، مايكل نيف كه در دانشگاه لندن اقتصاددان تجربي است، در باره اين نتايج مي‌گويد: «در محيط اجتماعي پيچيده بشر، رفتار پسنديده اجتماعي و نه پرخاشگري، موقعيت اجتماعي فرد را حفظ مي‌كند.»
اين مطالعه يك پيام مهم ديگر هم دارد: كساني كه باور داشتند تستوسترون دريافت كرده‌اند(چه واقعا اين طور بود، چه نبود) پيشنهادهاي خيلي كمي براي طرف مقابل مطرح مي‌كردند، در حد 2 واحد پول در برخي موارد و حتي در مواردي هيچ پولي نمي‌خواستند به طرف مقابل بدهند. فهر اين مسئله را اين طور توضيح مي‌دهد: «ما فكر مي‌كنيم باور آن‌ها به اين كه تستوسترون دريافت كرده‌اند و اين كه تستوسترون باعث پرخاشگري مي‌شود، به آن‌ها توجيهي داد كه پرخاشگرانه‌تر رفتار كنند.»
اما پاسخ‌دهندگان، چه تستوسترون دريافت كرده بودند و چه به آن‌ها دارونما تزريق شده بود، همچنان پيشنهادهاي پايين را رد مي‌كردند، يعني تستوسترون روي رفتار نوع‌دوستانه تاثيري ندارد.
آدام گودي، روانشناس دانشگاه جورجيا كه روي تصميم‌گيري مطالعه مي‌كند، درباره اين پژوهش مي‌گويد: «اين مقاله يك باور عمومي را به شدت رد مي‌كند و نشان مي‌دهد آن‌قدرها هم كه فكر مي‌كرديم بد نيست. به علاوه گام مهمي در علم عصب- اقتصاد بود كه نشان مي‌داد تنها بيولوژي در تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي نقش ندارد، بلكه باورها خيلي مهم هستند.» فهر با تاييد اين مسئله مي‌افزايد: «در مطالعاتي از اين دست، هميشه بايد باورهاي فرد را به عنوان فاكتور كنترل به حساب آورد، اتفاقي كه در اغلب مطالعات نمي‌افتد.»