انصاف در نقد، دقت در اظهار نظر
چندی پیش نقل قولی نه چندان مهم به مدد هوچیگری دشمنان و دست پاچه گی دوستان و حملات بی امان دلسوزان از چنان اهمیت کاذبی برخوردار شد که گویا یکی از اصول یا فروع دین در معرض آسیب قرار گرفته است.
ماجرا از آنجا آغاز شد که یکی از سخنرانان در سخنانی به کرامتی خاص که در زمان تولد مقام معظم رهبری رخ داده بود اشاره می کند. ایشان به نقل از خواهر بزرگتر مقام معظم رهبری می گوید: قابله ای که برای به دنیا آوردن برادرم (مقام معظم رهبری) آورده بودند مشغول به دنیا آوردن نوزاد بود که ناگهان فریاد می زند «علی یارت باشد» وقتی علت این ابراز احساسات را از او می پرسند؛ پاسخ می دهد: من دیدم و شنیدم که این نوزاد هنگام تولد «یا علی» گفت.
چند ماه بعد فیلم این بخش از سخنان ایشان به سرعت فضای مجازی و حقیقی را در نوردیده و با واکنش هایی عمدتا تلخی روبرو می شود.
دشمنان تابلودار ایران و اسلام از فرصت استفاده کرده و آن را وسیله ای برای تمسخر و پلی برای حمله به ارزشها و باورهای ما قرار می دهند. شبکه خبری العربیه که از سوی رژیم وهابی عربستان سعودی حمایت و پشتیبانی می شود، مانور نسبتا گسترده ای بر روی این خبر داد و با به تمسخر گرفتن و مستند دانستن آن به مستند "ظهور نزدیک است" تلاش کرد جوسازی جدیدی را علیه جمهوری اسلامی ایران و اعتقادات شیعیان آغاز کند.1
دوستان و دلسوزان نظام هم بنا بر وظیفه ای که احساس کردند با قلم و زبان آنچه لازم دانستند گفتند و نوشتند. اظهار نظر خودی ها را می توان در چند بند اینگونه جمع بندی و خلاصه کرد: 1. ناروا دانستن اینگونه سخنان آن هم در این برهه از زمان 2. سست شدن اعتقادات مردم نسبت به کرامات منقول از اهل بیت علیهم السلام در اثر ترویج این نوع کرامتها 3. خیانت بودن این نوع دفاعیات 4. ایجاد کردن زمینه غلو و خرافه پرستی و دامن زدن به آن با طرح چنین کراماتی.
انصاف در مساله
حق آن است که در این مساله و مانند آن، دو موضوع کاملا متفاوت وجود دارد که باید جدای از هم بررسی شوند. اگر منتقد و اهل نظر این دو را به خوبی شناخت و به درستی از هم تفکیک کرد آنگاه می تواند نقد علمی (و نه احساسی) خود را در هر یک از دو موضوع به شایستگی بیان کند وگرنه دچار خلط مباحث شده و گرفتار مغالطه می شود. نتیجه این وضعیت همانی می شود که شده است.
موضوعات این مساله
1. اصل جریان
موضوع اول مربوط به اصل آن جریانی است که نقل شده. در نقد و اظهار نظر در مورد این نقل قول باید فارغ از هیاهوی تبلیغاتی و جنجال رسانه ای، تنها به متن خبر پرداخت و صدق و کذب آن را بررسی کرد.
الف. باید توجه داشت که اصل وقوع چنین رخدادی نه با عقل سلیم مغایرت دارد و نه با نقل معتبر؛ چرا که خداوند متعال با ذکر نمونه ای از سخن گفتن کودک در بدو تولد 2، امکان وقوع آن را تایید کرده است.
ب. بر اساس روایتی از امام صادق علیه السلام هر اثبات و انکاری نیازمند به اقامه دلیل است « أَنْ لَا یَقُولُوا حَتَّى یَعْلَمُوا وَ لَا یَرُدُّوا مَا لَمْ یَعْلَمُوا» 3
2. طرح جریان
موضوع دوم مربوط می شود به بیان این واقعه که با فرض صحت، آیا طرح آن در مجامع عمومی و نقل آن برای دیگران صحیح است یا نه؟
همانگونه که دیگران گفتند و نوشتند4 طرح این بحث نه ضرورتی دارد و نه به مصلحت است.
ضرورتی ندارد زیرا همانگونه که امام جمعه محترم قم نیز مرقوم فرمودند5 وقتی بحمدالله مقام معظم رهبری معدن کمالات و فضایلند؛ کمالات و فضایلی که دوست و دشمن به آن معترفند؛ لزومی ندارد این گونه فضایل خارق العاده، پنهانی و صرفا نقل قولی، مطرح شوند.
به مصلحت هم نیست زیرا مسلم است خبر یا گزارشی که می تواند مورد سوء استفاده دوستان جاهل و پلی برای حمله رسانه های دشمن علیه ارزشهای ما قرار گیرد؛ نباید مطرح شود. درست است که ملاک سخن و سکوت ما، هوچیگری دشمن و سوء برداشتهای دوستان نیست؛ اما این در اصول و مواضع اساسی مکتبی و کشوری ماست نه در مسائل فوق العاده حاشیه ای و دست چندمی.
اما متاسفانه برخی از منتقدین خودی با عدم تفکیک دو موضوع «اصل بحث» و «طرح بحث» دچار خلط در موضوع شده و با هدف نقد بخش دوم سر از حمله به بخش اول درآورده اند.
سخن پایانی
به نظر می رسد این هیاهیو و جنجال رسانه ای آن هم بر روی یک نقل قول کوتاه و نه چندان مهم، صرفا یک جنگ تبلیغاتی باشد؛ زیرا در این مقطع فوق العاده حساس که دنیا متوجه اقتدار، حقیقت گویی و واقع انگاری مردم مسلمان ایران به خصوص رهبر یگانه ایران اسلامی شده است؛ دشمنان این هوچی گری را به راه می اندازند تا شاید بتوانند نگاهها را از این مرد الهی و مردم حقیقت جوی ایران منحرف کنند.
از این رو بر همه ما لازم است تا با دقت در رفتار، گفتار و نیز پرهیز از سخنان و نقل قولهایی که مستندات چندان متقنی ندارند و در عوض با تکیه بر قول سدید 6 دستگاه تبلیغاتی دشمن را در رسیدن به اهداف شومشان ناکام بگذاریم.
چندی پیش نقل قولی نه چندان مهم به مدد هوچیگری دشمنان و دست پاچه گی دوستان و حملات بی امان دلسوزان از چنان اهمیت کاذبی برخوردار شد که گویا یکی از اصول یا فروع دین در معرض آسیب قرار گرفته است.
ماجرا از آنجا آغاز شد که یکی از سخنرانان در سخنانی به کرامتی خاص که در زمان تولد مقام معظم رهبری رخ داده بود اشاره می کند. ایشان به نقل از خواهر بزرگتر مقام معظم رهبری می گوید: قابله ای که برای به دنیا آوردن برادرم (مقام معظم رهبری) آورده بودند مشغول به دنیا آوردن نوزاد بود که ناگهان فریاد می زند «علی یارت باشد» وقتی علت این ابراز احساسات را از او می پرسند؛ پاسخ می دهد: من دیدم و شنیدم که این نوزاد هنگام تولد «یا علی» گفت.
چند ماه بعد فیلم این بخش از سخنان ایشان به سرعت فضای مجازی و حقیقی را در نوردیده و با واکنش هایی عمدتا تلخی روبرو می شود.
دشمنان تابلودار ایران و اسلام از فرصت استفاده کرده و آن را وسیله ای برای تمسخر و پلی برای حمله به ارزشها و باورهای ما قرار می دهند. شبکه خبری العربیه که از سوی رژیم وهابی عربستان سعودی حمایت و پشتیبانی می شود، مانور نسبتا گسترده ای بر روی این خبر داد و با به تمسخر گرفتن و مستند دانستن آن به مستند "ظهور نزدیک است" تلاش کرد جوسازی جدیدی را علیه جمهوری اسلامی ایران و اعتقادات شیعیان آغاز کند.1
دوستان و دلسوزان نظام هم بنا بر وظیفه ای که احساس کردند با قلم و زبان آنچه لازم دانستند گفتند و نوشتند. اظهار نظر خودی ها را می توان در چند بند اینگونه جمع بندی و خلاصه کرد: 1. ناروا دانستن اینگونه سخنان آن هم در این برهه از زمان 2. سست شدن اعتقادات مردم نسبت به کرامات منقول از اهل بیت علیهم السلام در اثر ترویج این نوع کرامتها 3. خیانت بودن این نوع دفاعیات 4. ایجاد کردن زمینه غلو و خرافه پرستی و دامن زدن به آن با طرح چنین کراماتی.
انصاف در مساله
حق آن است که در این مساله و مانند آن، دو موضوع کاملا متفاوت وجود دارد که باید جدای از هم بررسی شوند. اگر منتقد و اهل نظر این دو را به خوبی شناخت و به درستی از هم تفکیک کرد آنگاه می تواند نقد علمی (و نه احساسی) خود را در هر یک از دو موضوع به شایستگی بیان کند وگرنه دچار خلط مباحث شده و گرفتار مغالطه می شود. نتیجه این وضعیت همانی می شود که شده است.
موضوعات این مساله
1. اصل جریان
موضوع اول مربوط به اصل آن جریانی است که نقل شده. در نقد و اظهار نظر در مورد این نقل قول باید فارغ از هیاهوی تبلیغاتی و جنجال رسانه ای، تنها به متن خبر پرداخت و صدق و کذب آن را بررسی کرد.
الف. باید توجه داشت که اصل وقوع چنین رخدادی نه با عقل سلیم مغایرت دارد و نه با نقل معتبر؛ چرا که خداوند متعال با ذکر نمونه ای از سخن گفتن کودک در بدو تولد 2، امکان وقوع آن را تایید کرده است.
ب. بر اساس روایتی از امام صادق علیه السلام هر اثبات و انکاری نیازمند به اقامه دلیل است « أَنْ لَا یَقُولُوا حَتَّى یَعْلَمُوا وَ لَا یَرُدُّوا مَا لَمْ یَعْلَمُوا» 3
2. طرح جریان
موضوع دوم مربوط می شود به بیان این واقعه که با فرض صحت، آیا طرح آن در مجامع عمومی و نقل آن برای دیگران صحیح است یا نه؟
همانگونه که دیگران گفتند و نوشتند4 طرح این بحث نه ضرورتی دارد و نه به مصلحت است.
ضرورتی ندارد زیرا همانگونه که امام جمعه محترم قم نیز مرقوم فرمودند5 وقتی بحمدالله مقام معظم رهبری معدن کمالات و فضایلند؛ کمالات و فضایلی که دوست و دشمن به آن معترفند؛ لزومی ندارد این گونه فضایل خارق العاده، پنهانی و صرفا نقل قولی، مطرح شوند.
به مصلحت هم نیست زیرا مسلم است خبر یا گزارشی که می تواند مورد سوء استفاده دوستان جاهل و پلی برای حمله رسانه های دشمن علیه ارزشهای ما قرار گیرد؛ نباید مطرح شود. درست است که ملاک سخن و سکوت ما، هوچیگری دشمن و سوء برداشتهای دوستان نیست؛ اما این در اصول و مواضع اساسی مکتبی و کشوری ماست نه در مسائل فوق العاده حاشیه ای و دست چندمی.
اما متاسفانه برخی از منتقدین خودی با عدم تفکیک دو موضوع «اصل بحث» و «طرح بحث» دچار خلط در موضوع شده و با هدف نقد بخش دوم سر از حمله به بخش اول درآورده اند.
سخن پایانی
به نظر می رسد این هیاهیو و جنجال رسانه ای آن هم بر روی یک نقل قول کوتاه و نه چندان مهم، صرفا یک جنگ تبلیغاتی باشد؛ زیرا در این مقطع فوق العاده حساس که دنیا متوجه اقتدار، حقیقت گویی و واقع انگاری مردم مسلمان ایران به خصوص رهبر یگانه ایران اسلامی شده است؛ دشمنان این هوچی گری را به راه می اندازند تا شاید بتوانند نگاهها را از این مرد الهی و مردم حقیقت جوی ایران منحرف کنند.
از این رو بر همه ما لازم است تا با دقت در رفتار، گفتار و نیز پرهیز از سخنان و نقل قولهایی که مستندات چندان متقنی ندارند و در عوض با تکیه بر قول سدید 6 دستگاه تبلیغاتی دشمن را در رسیدن به اهداف شومشان ناکام بگذاریم.
