سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

[chemist880]

سلام خوب هستین من نیاز فوری به مطلب درمورداستانیلید داشتم
اگه ممکنه سریع باشه تئوری ومکانیسم این ماده یعنی تهیه ی استانیلید
ممنون

http://4800.blogfa.com/post-66.aspx

روش تهیه استانیلید
استانیلید خالص سمی است و از راه پوست به بدن صدمه می زند. از استانیلید در تهیه داروها و رنگها و همچنین به عنوان تثبیت کننده به محلول اب اکسیژنه استفاده می شود.



روش تهیه :
در یک بالن 250 میلی لیتر که متصل به یک مبرد حباب دار است 5 میلی لیتر انیلین و 5 میلی لیتر استیک انیدرید و 5 میلی لیتر استیک اسید یخزده و 0.1 گرم پودر روی بریزید. ( پودر روی ناخالصی رنگی موجود در انیلین را کاهیده و از اکسندگی ان در طول ازمایش جلوگیری می کند. ) مخلوط را به مدت نیم ساعت به اهستگی حرارت دهید و سپس محتویات بالن را وارد بشری که شامل 125 میلی لیتر اب سرد است کرده و هم بزنید. بشر را به وسیله یخ سرد کنید رسوبات حاصل را به وسیله قیف بوخنر صاف کنید و با اب سرد بشویید. برای خالص کردن بلورهای تولید شده از 125 میلی لیتر اب جوش که به ارامی به 12 میلی لیتر اتیل الکل وارد شده است استفاده کنید. رسوبات صاف شده توسط قیف بوخنر را وارد محلول فوق کرده و با سرد کردن مجدد و صاف کردن بلورهای خالص استانیلید را به دست اورید.​

 

[chemist880]

سلام خوب هستین من نیاز فوری به مطلب درمورداستانیلید داشتم
اگه ممکنه سریع باشه تئوری ومکانیسم این ماده یعنی تهیه ی استانیلید
ممنون

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]استانیلید یا فنیل استامید نرمال یا استانیلین نرمال یک ماده ورقه ای (پرکی شکل) سفید یا کرم رنگ می باشد. این ماده در انواع بی رنگ، کریستالی براق نیز موجود است. از این ماده به عنوان تب بر و ضد درد استفاده می گردد. همچنین استانیلید به عنوان یک ماده میانی در ساخت رنگینه ها نقش حیاتی ایفا می کند.[/FONT]


[FONT=arial, helvetica, sans-serif]خصوصیات[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1)استانیلید یک پودر سفید رنگ یا کرم رنگ یا به صورت ورقه ای می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]2)وزن مولکولی آن برابر 16/135 می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]3)وزن مخصوص استانیلید 21/1 می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]4)نقطه ذوب آن 2/114 درجه سانتیگراد می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]5)نقطه جوش استانیلید 8/303 درجه سانتیگراد می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]6)در الکل، اتر و بنزن حلالیت دارد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]7)حلالیت آن در آب ناچیز است.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]8) در دمای 545 درجه سانتی گراد اشتعال پذیر است.[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]کاربرد و موارد مصرف[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]استانیلید به صورت گسترده به عنوان تب بر و ضد درد استفاده می شود.مصارف اصلی استانیلید به صورت زیر می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1)داروئی[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]2)مواد میانی و ساخت رنگهای نساجی[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]3)به عنوان تسریع کننده در صنایع لاستیک سازی[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]4)پایدار کننده پراسید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]5) به عنوان بازدارنده در هیدروژن پراکسید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]6) پایدار کننده استر،سلولوز، روغن جلا[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]انواع[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1)صنعتی[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]2)فوق العاده خالص[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]بررسی جایگاه صنعتی[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]در حال حاضر بین 8 تا 10 سازنده استانیلید در کشور هندوستان وجود دارد که مجموع ظرفیت آنها بالغ بر 2850 تن می باشد. هر چند تولیدات آنها بالغ بر 21000 تن می باشد ولی میزان تقاضای آن حدود 3200 تن تخمین زده می شود.[/FONT]


[FONT=arial, helvetica, sans-serif]روش تولید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]سه روش عمده جهت تولید استانیلید وجود دارد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1)از آنیلین و اسید استیک[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]فرمول واکنش : (بازده 90 درصد)C6H5 NH2 + CH3 COOH à C6H5 NHCOCH3 + H2O[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]آب استانیلید اسید استیک آنیلین[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]2) از آنیلین و انیدرید استیک[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]فرمول واکنش:2C6H5 NH2 + (CH3 CO)2 O à 2C6H5 NHCOCH3 + H2O[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]آب استانیلید انیدرید استیک آنیلین[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]3) از انیدرید استیک و فنیل آمونیوم کلراید[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]انتي فبرين يا فنيل استاميد.گردي است سفيد وبي بووطعم آن گس ودر آب گرم کمي حل شود(يک قسمت استانيليد در 22 قسمت آب )ودرالکل ومايعات الکلي به خوبي حل گردد.اين مادّه با بول دفع مي شود ورنگ بول راسرخ مايل به قهوه اي مي کند.[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]آثار استانيليد: اگر چندين روز متوالي روزي يک گرم تا يک گرم و نيم استانيليد بکار برده شود، در چهره و انتهاي دست و پا سيانوز توليد ميشود. سبب سيانوز تبديل هموگلوبين خون به متهموگلوبين است .در آزمايش خون رنگ سرم تغييري نيافته و تعداد و شکل گلبول هاي قرمز تفاوت بسيار نکرده است . از اين آزمايش چنين نتيجه گرفته ميشود که استانيليد هموگلوبين رادر داخل گلبول ها تبديل به متهموگلوبين کرده و خود گلبول هاي قرمز را منهدم نمي کند و تا هنگامي که گلبولها منهدم نشوند متهموگلوبين بسهولت به حالت اکسي هموگلوبين درمي آيد و بهمين جهت است که سيانوز ناشي از استعمال استانيليد بزودي بهبودي يافته و در صورتي که بيش از ميزان تراپوتيکي (درمان شناسي ) تجويز نشده باشد هميشه بدون هيچگونه خطري رفع شده ، اثري از خود باقي نمي گذارد. استانيليد بمقدار بسيار، علاوه بر سيانوز شديد قلب را فلج ميکند. استانيليد حرارت را بسرعت پائين مي آورد. در اثر ضدّ تب چهل سانتي گرم آن با يک گرم آنتي پيرين برابر است . معمولاً ده تا بيست سانتي گرم آن براي پائين آوردن تب کفايت ميکند. استانيليد به ميزان روزي يک گرم تا يک گرم و نيم مقدار بول را کم ميکند.[/FONT]



[FONT=arial, helvetica, sans-serif]موارد استعمال : با وجودي که سيانوز حاصل ازبکار بردن استانيليد زودگذر و بدون خطر است ، اين دارو بعنوان ضدّ تب مضرّي شناخته شده ، از ضدّ تب آن به ندرت استفاده ميشود. اثر ضددرد اين دارو در درمان حملات دردناک تابس ، نورالژي ، سياتيک ، نورالژي بين ضلعي و نورالژي عصب سه شاخه مورد استفاده است . مقدار استعمال آن 25 سانتي گرم در يک بار و 75 سانتي گرم در بيست وچهار ساعت است . حداکثر ميزان استعمال آن در يک بار سي سانتي گرم و در 24 ساعت 5/1 گرم است . (درمان شناسي تاليف محمدعلي غربي ، به اهتمام علي محمد سپهر ج 1 ص 184 و 185.)[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]مشخصات و مکانیزم ساخت نیترواستانیلید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]C6H5-NH(C=O)CH3 استانیلید می باشد که در آن گروه NHCOCH3[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] بر روی حلقه ی آروماتیکی وجود دارد. حال چنانچه بخواهیم یک گروه دیگر بر روی حلقه قرار دهیم، این گروه می تواند موقعیتهای ارتو، متا و پارا را اشغال نماید. یعنی گروه جدید همسایه ی گروه قبلی باشد (ارتو) و یا یک کربن از آن فاصله داشته باشد(متا) و یا دو کربن فاصله داشته باشد و در دورترین فاصله ی ممکن قرار گیرد (پارا).[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]استانیلید دارای نقطه ذوب 113 تا 115 درجه ی سانتیگراد و نقطه جوش 304 درجه ی سانتیگراد می باشد. [/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]ارتو و پارا نیترواستانیلید بوسیله ی واکنش استانیلید با مخلوطی از نیتریک اسید و سولفوریک اسید بدست می آید. زیرا گروه نخست یعنی [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]NHCOCH3[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] گروه حجیمی است، فرم پارا که در آن دو گروه فوق و نیترو از هم فاصله ی بیشتری دارند، پایدارتر بوده و قسمت بیشتر محصول را به خود اختصاص می دهد. اما جدا کردن ایزومرهای پارا و ارتو از طریق تقطیر جز به جز ممکن است، زیرا ابن دو ترکیب در نقطه ی جوش متفاوت هستند.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]واکنش استانیلید با نیتریک اسید غلیظ سبب تولید پارانیترواستانیلید می شود. برای بالا بردن بازده می توان از نسبت 3 به 1 از سولفوریک اسید و نیتریک اسید استفاده نمود. چون این واکنش گرمازا است، باید افزایش استانیلید به اسید نیتریک غلیظ بسیار آهسته و همراه با سردکردن محیط واکنش صورت گیرد.[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]Acetanilide is a [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]prodrug[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] with [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]analgesic[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] and [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]antipyretic[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] ([/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]fever[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]-reducing) properties; it is in the same class of drugs as acetaminophen ([/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]paracetamol[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]). Under the name acetanilid it formerly figured in the formula of a number of [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]patent medicines[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] and over the counter drugs. In 1948, [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]Julius Axelrod[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] and [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]Bernard Brodie[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] discovered that acetanilide is much more toxic in these applications than other drugs, causing [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]methemoglobinemia[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] and ultimately doing damage to the [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]liver[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] and [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]kidneys[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]. As such, acetanilide has largely been replaced by less toxic drugs, in particular [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]acetaminophen[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif], which is a [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]metabolite[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif] of acetanilide and whose use Axelrod and Brodie suggested in the same study.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]In the 19th century it was one of a large number of compounds used as experimental [/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]photographic developers[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif].[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]Acetanilide is commonly used in organic chemistry labs for recrystallization experiments.[/FONT]

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]نام:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]استانیلید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]Acetanilide[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]نام های مشهور دیگر:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]N - فنیل استامید((N-Phenylacetamide[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]Acetanil[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]نام تجاری:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]Antifebrin[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]شکل مولکول:[/FONT]​

[FONT=arial, helvetica, sans-serif]فرمول مولکولی:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]C6H5NH(COCH3)[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]جرم مولکولی (گرم بر مول):[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]135.17[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]نقطه ذوب (درجه سانتیگراد):[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]113–114°C (235–239 °F)[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]نقطه جوش (درجه سانتی گراد):[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]304[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]درجه احتراق (درجه سانتیگراد):[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]545[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]چگالی (گرم بر سانتیمتر مکعب):[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1.219[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]حالت:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]جامد- بی بو- بی طعم[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]رنگ:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]بدون رنگ مایل به سفید[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]حلالیت در آب:[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]1 g/185 mL at 22°C[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]:[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]CAS number[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]103-84-4[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]کلیه اطلاعات داده شده در شرایط استاندارد می باشد.[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif](دمای 25 درجه سانتی گراد و فشار 100 کیلو پاسکال).[/FONT]​

 

[nafise_3000]

نام گذاری کنید:

نام گذاری کنید:

اون 2 تا حلقه هایی که دارای شاخه CHCL2 و CCL3 هستن چه آیوپاک چه غیر آیو پاک:

 

[chemlove]

سلام دوست من
برای C6H6CHCl2:
Dichloromethylbenzene
or:
Benzal chloride
α,α-Dichlorobenzenea
benzylidene chloride
benzyl dichloride
و برای C6H6CCl3:
(Trichloromethyl)benzene
or:
Toluene trichloride
Phenyl chloroform
alpha,alpha,alpha-Trichlorotoluene
موفق باشید

 

[jupiter-h]

ببخشید کسی گزارش کار آز آلی تهیه بنزوئیک اسید رو داره. خیلی واجب و حیاتیه. مرسی

 

[bahar10]

بنزوئیک اسید، (C7H6O2 (C6H5COOH، یک ترکیب بلوری بی رنگ (سفید دیده می‌شود) است. بنزوئیک اسید ساده‌ترین کربوکسیلیک اسید آروماتیک نیز می‌باشد.
این ماده یک اسید ضعیف محسوب می‌شود. از نمک‌های آن به عنوان نگهدارنده‌های غذایی استفاده می‌شود، همچنین در ساخت بسیاری از ترکیبات آلی دیگر از بنزوئیک اسید استفاده می‌شود.

روش های تهیه

روش تجاری

یکی از روشهای تجاری ساخت بنزوئیک اسید، اکسایش جزئی تولوئن با گاز اکسیژن در مجاورت کاتالیزور کبالت یا منگنز نفتنات است که با بازدهٔ بالا و رعایت اصول محیط زیستی (شیمی سبز) انجام می‌شود که تصویر واکنش مربوطه را در زیر می‌بینید:


روش آزمایشگاهی

بنزوئیک اسید مادهٔ ارزان قیمت و در دسترسی است، در نتیجه در صورت نیاز به آن لازم نیست زحمت سنتز آن را متقبل شویم و فقط کافی است نمونهٔ تجاری آن را خریداری کرده و متناسب با کارمان آن را خالص سازی کنیم.
که برای اینکار استفاده از روش تبلور مجدد با دو حلال با حلال‌های اتانول و آب بسیار مناسب می‌باشد.
ولی در هر صورت می‌توان آن را به روش‌های زیر نیز سنتز کرد:

با هیدرولیز

از هیدرولیز بنزونیتریل، بنزآمید در محیط‌های اسیدی و یا بازی شدید می‌توان بنزوئیک اسید یا آنیون آن را بدست آورد

از بنزالدهید

همچنین می‌توان با استفاده از واکنش کانیزارو ی تقاطعی بنزوئیک اسید را از بنزالدهید ساخت که واکنش مربوط به آن را در زیر می‌بینید:


از بنزیل الکل

همچنین می‌توان از اکسایش بنزیل الکل در حضور محلول پتاسیم پرمنگنات داغ نیز استفاده کرد.
در این روش بلافاصله بعد از واکنش باید محلول در حالت داغ ***** شود تا منگنز دی اکسید تشکیل شده جدا شود و سپس محلول به حال خود رها می‌شود تا بلورهای بنزوئیک اسید تشکیل شود.

 

[bahar10]

کمک....کمک...کمک

کمک....کمک...کمک

سلام نام ماده NBP6 را میخواستم.تشکر

 

[farid_steek]

help ........help

help ........help

kasi link ketab shimi ali nadare badjoori lazem daram age behem bedin mamnoon misham

 

[123sat]

سلام
دو تا کتاب شیمی آلی خوب:

Advanced Organic Chemistry, Part A: Structure and Mechanisms, 5th Edition
لینک
March's Advanced Organic Chemistry: Reactions, Mechanisms, and Structure, Sixth Edition (March's Advanced Organic Chemistry)
لینک

 

[x-ray]

کمک سریعا لطفا

کمک سریعا لطفا

دوستان شرمنده اگه این سوالو می پرسم
برای ساختن نیم لیتر محلول 500ppmاز استایرن باجرم ملکولی 104وچگالی 906/ چندسی سی استایرن وچغدر اب باید مخلوط کنم ؟لطفا چگونگی محاسباتتون رو هم بیان کنید با تشکر

 

[iranika1]

500ppm استایرن(ST) یعنی 500mg استایرن در 1Kg آب و چون دانسیته آب 1 است حجم و جرم آن برابر است یعنی 500mg St در یک لیتر آب . (250mg استایرن در 500cc آب)می توان با ترازو 4 رقمی 500mg را وزن کرد ولی اگر بخواهید به صورت حجمی کار کنید از معادله 1 استفاده کنید ( چون خلوص استایرن گفته نشده آن را 100% در نظر می گیریم در غیر این صورت باید هم در روش وزنی و هم روش حجمی خلوص محاسبه شود)جواب به دست آمده حدود 276 میکرولیتر می شود که فقط توسط سرنگ همیلتون و یا اتو سمپلرها امکان پذیر است .در صورتی که به وسایل فوق دسترسی نداری با استفاده از معادله 2 ابتدا محلول 10000ppm می سازید که می شود 11cc استایرن در 1 لیتر آب .سپس 25cc از این محلول 10000ppm را به حجم 500cc می رسانید.امیدوارم عکس های ضمیمه به دستتان برسد.

 

[a.avanda]

سلام نام ماده NBP6 را میخواستم.تشکر

p6 که نایلون 6 است که از اسید آمینه با 6 کربن بوجود میاید ام N قطعا نیتروژن و B باید حلقه بنزن باشد
NH2(CH2)5COOH+C6H5N

 

[mohammad me]

درخواست مکانیزم

درخواست مکانیزم

با سلام
مکانیزم واکنش انیدرید با الدهید رو gem dicarboxylate (اسیلال)میدهد لطف میکنید

 

[jamalia111]

سلام.ابتدا جفت الکترون اکسیژن وسط انیدرید به c آلدهید حمله میکند و سپس co ی آلدهید باز شده و o ی منفی به co ی انیدرید حمله میکند توضیح تلفنی هم میتونم بدم
09171758388

 

[hadi.textile64]

طر تهیه مایع حساس به نور uv

طر تهیه مایع حساس به نور uv

سلام
از شیمی دوست های عزیز یه سوال تخصصی داشتم
چطوری میشه یه محلولی ساخت که به نور uv حساس باشه ؟
مثلا محلول ما بی رنگ باشه ولی وقتی جلوی نور uv قرار میگیره رنگی بشه
ممنون میشم اگه کسی اطلاعی داره منو راهنمایی کنه

 

[ال دی اچ]

لطفا اگر به نتیجه ای رسیدید ما را هم بی خبر نگذارید

سلام uv کلا تو علم شیمی مطرح می شه که مربوط به انتقالات الکترونی میشه من این طوری میدونم میتوان یک واکنش شناخته شده از منابع ومقاله ها پیدا کنید طوری که ماده اولیه ابتدا بیرنگ بوده با پیشرفت واکنش محصولی تهیه میشه که رادیو اکتیو بوده ودر یه ناحیه خاص جذب داره و یا اینکه کار پِزوهشی من بر عکس سوال شماست که اول یه پیش ماده تولید میکنم سپس توش یه مادهای که خاصیت فو تو کاتالیتیکی داره ت اینتر کلیشین میکنم بعد کلسینه ش میکنم بعد یه ماده ی رنگی بهش اضافه کرده و در زمان های متفاوت زیر نور uv میگیرم و جذب رو در زمان های مشخص میگیرم و با هم مقایسه میکنم طوری که مثلا در یک ماده بعد از 24 ساعت رنگ کاملا از بین میره .من همین اندازه بلد بودم .

 

[asal_hn87]

سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

سلام دوستان من کسی میتونه در مورد پلی آنیلین مطلبی بهم بده؟ ممنونم

 

[فرید فرخ نیا]

http://www.google.com/url?sa=t&rct=...rJyaAQ&usg=AFQjCNGkh1eCoDmXRmUHa1SrIWRSxD3mmA

 

[روحبخش]

سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

سلام
توضیح مختصر و معادل فارسی oligomer , cooligomerse , cooligomerization

ممنوننننن

 

[asal_hn87]

واکنش هیدروژن با هیدروکربن ها

واکنش هیدروژن با هیدروکربن ها

سلام کسی میتونه بهم بگه از واکنش هیدروژن با هیدروکربن های C2H6-C3H8-C4H10-C5H12 تا C9 چه محصولاتی بدست میاد؟؟؟؟چندتاشم بگبن کافیه

 

[S H i M A]

آلکن ها به علت داشتن یک پیوند دوگانه از پایداری کمی برخوردارن و با یک مولکول هیدروژن

طی یک مرحله واکنش میدن و به آلکان تبدیل میشن.



آلکین ها به علت داشتن یک پیوند سه گانه از پایداری کمی برخوردارن و میتونن با دو مولکول

هیدروژن طی دو مرحله واکنش نشون بدن و از هیدروژن دار کردن آلکین ها،آلکان بدست میاد.

اما

آلکان ها به علت پایداری زیاد با هیدروژن واکنش نمیدن.

 

[S H i M A]

: Oligomer

به معنی کم پار (اصطلاحی در پلیمر) هستش


: Oligomerization

به معنی کم پارش - به عمل کم پار کردن مولکول گفته میشه




In chemistry, an oligomer is a molecule that consists of a few monomer units


اگر اشتباه نکنم معنی این جمله اینطور میشه:

در شیمی، اولیگومر به معنای مولکولی میباشد که تشکیل شده از تعداد کمی (واحد) مونومر.

 

[68686868]

سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

سلام دوستان . من کمک میخوام . یک مقاله درباره( کاربرد زئولیت در سنتز مواد آلی) میخوام. خودم خیلی گشتم اما واقعا مطلب خوبی پیدا نکردم. اگر میتونید تا 26 بهمن کمکم کنید. ممنونم

 

[S H i M A]

زئوليت در ***** مولكولي، كنترل آلودگي، توليد اكسيژن، تصفيه گاز، ذخيره سازي انرژي خورشيدي،

مصارف كشاورزي و . . . مورد مصرف دارد .

ساختار منظم و فضاهاي با ابعاد مولكولي زئوليت، جايگيري و جداشدن اتم‌هايي با قطر كوچكتر را در

خود آسان كرده است. خواصي مانند ظرفيت تبادل يون كاتيوني و قدرت تبادل كاتيون‌هاي اصلي، جذب

آب بدون ايجاد هيچ تغيير فيزيكي و شيميايي در زئوليت و خاصيت جذب اتم‌هاي مولكول‌هاي گازي دارد.

تبادل كاتيون:

اين خاصيت به يون‌هاي با اتصال ضعيف در زئوليت مربوط است كه به آساني با يون‌هاي ديگر جابجا مي‌شوند.

زئوليت‌هاي مختلف از نظر تبادل كاتيوني براي كاتيون‌هاي مختلف يك‌سري ترتيب شخصي دارند.

در كلينوپتيوليت ، جانشيني از Cs به سوي Mg کاهش مي يابد :

Cs>Rb>K>NH4>Ba>Sr>Na>Ca>Fe>Al>Mg>Li

در شابازيت ، جانشيني از K به سوي Ca کاهش مي يابد :

Ti>Cs>K>Ag>Rb>NH4>Pb>Na=Ba>Sr>Ca>Li .

زئوليت براي جداسازي يون‌هاي منيزيم و كلسيم در پاك‌كننده‌ها، كود و خاك، غذاي حيوانات بكار مي‌رود.

همچنين براي جداسازي نيتروژن به‌صورت آمونياك و فلزات سنگين در كشاورزي آبي، غذاي حيوانات خانگي،

فاضلاب كشاورزي و.... همچنين براي جداسازي CO2، SO2، H2S، NH3 از فضولات جانوري، گازهاي زائد،

گاز طبيعي شور و آلوده.

***** (غربال) مولکولي :

چنانچه زئوليت ها در دماي 350 تا 400 درجه سانتگراد براي چند ساعت حرارت داده شوند، آب موجود در مجاري

و فضاي کانال مانند آنها آزاد مي شود و زئوليت هاي بي آب بدست مي آيند. قطر فضاهاي کانال مانند، مشخص

و تابع ترکيب شيميايي زئوليت ها است. قطر اين فضاها در زئوليت هاي پتاسيم دار، سديم دار و کلسيم دار

به ترتيب 3، 4 و 5 آنگستروم است.

موادي که ابعاد مولکولي آنها کمتر از قطر فضاي زئوليت باشد، جذب مي شوند و آنهايي که بزرگتر هستند،

دفع خواهند شد.

به عنوان مثال، زئوليتي که قطر کانال آن 5/4 آنگستروم است مي تواند هيدروکربوري مانند اکتان و پنتان را که

قطر آنها حدود 3/4 آنگستروم است، جذب کند و هيدروکربورهاي ايزواکتان و ايزوپنتان را که قطر آن 5 آنگستروم

است، جذب نکند.

با استفاده از زئوليت ها مي توان اين مواد هيدروکربوري را از يکديگر جدا کرد. قابليت جذب سطحي بعضي از

زئوليت ها تا 30 درصد وزن آنها است. جانشيني کلسيم به جاي سديم به ميزان 30 درصد قطر کانال هاي زئوليت

را افزايش مي دهد و جانشيني پتاسيم به جاي سديم موجب کاهش قطر کانال مي شود.

زئوليت ها مي توانند مواد سمي يا مواد با فعل و انفعال زياد را در خود جذب کنند و به اين ترتيب استفاده از

مواد سمي جذب شده امکان پذير گشته است. از زئوليت ها در پليمريزه کردن پليمرها و لاستيک ها و همچنين

در چاپ هاي رنگي استفاده مي شود.

از آنجا كه ريز منفذهاي زئوليت يكنواخت هستند، از آن مي‌توان براي غربال كردن مولكولي براساس اندازه استفاده

كرد. همه زئوليت‌ها غربال‌هاي مولكولي هستند ولي همه غربال‌هاي مولكولي، زئوليت نيستند. زئوليت‌هايي مانند

موردنايت مي‌توانند به عنوان غربال مولكول‌هاي گازي عمل‌كنند و گازهايي مانند آمونياك سولفيد هيدروژن،

منواكسيد كربن و دي‌اكسيدكربن، دي‌اكسيد گوگرد، بخار آب، اكسيژن، نيتروژن و فرمالدهيد را جدا كنند كه از اين

خاصيت در صنايع مختلف از جمله مهندسي شيمي، تصفيه آب‌ وهوا و...

زئوليتي مانند كلينوپتيلوليت مي‌تواند به عنوان ماده‌اي براي رهاسازي آهسته مواد عمل كند تا ميزان عرضه در

كودهاي پرفشار آمونيكي كاهش دهد، چرا كه عرضه زياد اين كودها مي‌تواند براي محصولات كشاورزي سمي بوده

و ريشه آنها را بسوزاند. از طرف ديگر هدر رفتن آن را در اثر زهكشي آب باران كم مي‌كند.

فرآيندهاي تهيه زئوليت هايي که به عنوان غربال مولکولي استفاده مي شوند.
​

جاذب و دافع :

کانال هاي زئوليت پس از تخليه آب، براي جذب ساير مولکول هاي کوچک آماده مي شوند. اين مولکول هاي

کوچک، بي آنکه راهي براي مولکول هاي بزرگتر وجود داشته باشد، به سوي داخل جذب مي شوند. در روند

رقابت در جذب مولکول ها، مولکول هاي پلاريزه که نتيجه فعل و انفعالات الکترواستاتيک، پر شدن چارچوب

و يون هاي شناور است ، بر ساير مولکول ها ترجيح داده مي شود . اندازه حفره هاي مؤثر توسط ابعاد شبکه

کنترل مي شود. يک زئوليت ممکن است توسط تبادل يوني و نوع جذب تغيير کند. قابليت انتخاب يک يا چند

نوع از مخلوط هاي مايع و يا گازي را نسبت به ساير انواع، الک کردن يا غربال کردن مولکولي مي نامند.

ظرفيت جذب و همچنين ثبات زئوليت، با استخراج يون آلومينيوم از چارچوب آن افزايش مي يابد. يون آلومينيوم

خارج شده از اين چارچوب جاي خود را به يون هاي هيدروژن مي دهد.

در نتيجه، ساختمان بدست آمده شبيه (OH)4 جايگزين شده براي SiO4 است که در هيدروگارنت شناخته

شده است.

يون هاي جذب شده را مي توان با افزايش فشار يا حرارت بيرون کرد يا يون هاي ديگر را جانشين آن کرد يا به

آن افزود تا جايي که در اثر حرارت، تخريبي در اين فعل و انفعال بوجود نيايد. چرخه جذب و دفع ممکن است

تکرار شود، تا يکي از محتويات از جريان عمليات خارج شود. بيشتر زئوليت ها براي خشک کردن گاز طبيعي و

خروج H2O و CO2 و سايرترکيبات سولفوري استفاده مي شوند. آنها نسبت به ساير خشک کننده ها در برابر

انسداد پايدارترند، زيرا مي توان آنها را با حفره هاي بسيار کوچک انتخاب کرد. در نتيجه عناصر بزرگ و يا آنهايي

که به آساني پليمريزه مي شوند، نمي توانند به سادگي داخل شوند و سطح خشک کن را مسدود کنند.

شابازيت براي خشک کردن کلر و هاليدهاي کربن مناسب است.

زئوليت هاي طبيعي خواصي بسياري در غني کردن اکسيژن دارند. با انتخاب زئوليت مناسب مي توان بسياري از

گازهاي غيرمتراکم را جدا کرد. به دليل توانايي زئوليت ها در بيرون کردن هيدروکربن براساس اندازه مولکولي شان،

در صنايع پتروشيمي استفاده مي شوند.

اگرچه در عمليات پتروشيمي از زئوليت هاي مصنوعي استفاده مي شود، زئوليت هاي طبيعي نيز توانايي

انتخاب همسان درباره هيدروکربن هاي معمولي را دارند. اريونيت و شابازيت، پارافين هاي کم وزن را جذب

مي کنند ولي ايزوپارافين ها را جذب نمي کنند. موردنيت هاي کاتيون از دست داده، مولکول هاي بزرگ

هيدروکربن را جذب مي کنند. شابازيت نيز در جدا نمودن ترکيبات الکل ها، آلدئيدها، استون ها و ساير

ترکيبات آلي از مخلوط ها استفاده مي شوند.

به خاطر سطح جانبي زياد زئوليت ها، مي توان از آنها در ذخيره سازي و حمل و نقل گازهايي نظير متان

که در ويژگي مايع شدن دچار اشکال هستند، استفاده کرد.

از زئوليت ها همچنين مي توان در بيرون ساختن بخارهاي غيرآلي استفاده کرد. زئوليت هاي مبادله کننده،

بويژه شابازيت و ژملنيت، جيوه و نقره را جذب مي کنند. زئوليت ها همچنين جذب کننده سولفورها و

فسفرها هستند. S2C را نيز مي توان با استفاده از اريونيت هايي که تبادل يوني داشته اند از محلول بنزن

جدا کرد.

زماني که گاز سرد و خشک باشد مي توان از شابازيت در خارج ساختن SO2 از جريان گازي استفاده کرد.

همچنين شابازيت، موردنيت و اريونيت در جذب و دفع اکسيد نيتروژن با نسبت نامتعادل مؤثر هستند.

شابازيت هايي که با کلسيم مبادله يوني انجام داده اند نيز، به ويژه در جذب CO2، سودمندند. زئوليت ها

از توانايي قابل توجه در کپسوله کردن گازها برخوردار هستند. در دماهاي بالا، روزنه ها و کانال هاي

زئوليت گسترده تر مي شود و به اين ترتيب مولکول ها اجازه ورود مي يابند. محتويات محصور شده را

مي توان با چگالي زياد براي مدت زمان طولاني نگهداري و با گرم کردن دوباره آن را خارج کرد. در زير فشار

کم، زئوليت ها در بيرون راندن مقادير بسيار جزئي گازهاي باقيمانده و دست يابي به خلاء قابل استفاده اند.

در جدا کردن ايزوتوپ ها نيز مي توان از زئوليت ها استفاده کرد. جذب اکسيد دوتريم توسط شابازيت و

ساير زئوليت هاي طبيعي، به عنوان راهي براي غني کردن آب سنگين معرفي شده است. موردنيت براي

تغليظ ليتيم استفاده مي شود.

خاصيت جذب آب و جذب يوني:

قدرت جذب آب زئوليت و از دست دادن آن بدون تخريب ماتريكس مي‌تواند سطح رطوبت را در مناطق كم

رطوبت كنترل كند (خشك كردن گاز طبيعي، حمل كننده, حشره‌كش، آفت‌كش، ضدقارچ، ذخيره انرژي

گرمايي آب.

جذب کننده انتخابي :

جذب و جانشيني يوني در زئوليت ها انتخابي است. زئوليت ها مولکول هايي را که داراي گشتاور قطبي

دائمي باشند، در بيشتر موارد جذب مي کنند. شعاع و شکل هندسي مولکول و فضاهاي خالي موجود

در زئوليت ها از عامل هاي مهم در جذب و جانشيني به شمار مي آيند.

زئوليت هاي سديم دار مي توانند SO2, CO2, H2O و هيدروکربن هايي را که دست کم دو اتم کربن داشته

باشند، جذب کنند . زئوليت هاي کلسيم دار مي توانند پارافين و الکل را جذب کنند.

جاذب هاي غربالي مولکولي.
​

ادامه جدول
​

پركننده و ساخت‌ساز:

زئوليت بي‌اثر و سفيد است و مي‌تواند به عنوان پركننده در كاغذ استفاده شود، سايندگي متوسط، سبك وزن

بودن و دارا بودن خواص پوزلان مي‌توان از آن براي كاربري‌هاي مشابه استفاده كرد.

کاتاليست :

امروزه بيشتر کاتاليست ها از زئوليت ها ساخته مي شود . موردنيت، شابازيت و آفريت نيز استفاده هاي

زيادي در کراکينگ (Cracking) دارند. اريونيت هايي که يون هاي آنها با يون هاي فلزي در نوع IIB مبادله شده

باشد، بهترين کاتاليست ها براي بيرون کردن گوگرد از نفتان و بالا بردن اکتان به شمار مي رود.

ساير فعل و انفعالات يون هاي کربونيم زئوليت ها، در اين موارد هيدروکراکينگ (hydrocracking)، ايزومريز

کننده آلکالن و پليمريزه کننده هستند.

با شناخت خواص کاتاليزوري زئوليت ها، پژوهشگران علوم مختلف شيمي و پتروشيمي واکنش هايي پرشمار

را به کمک آنها انجام داده اند. با استفاده از خاصيت يونيزه کنندگي قوي زئوليت ها توانسته اند تجزيه چرخه اي

ترموشيميايي دو مرحله اي آب را به خوبي انجام دهند. همچنين زئوليت ها مي توانند واکنش انتقال الکترون

ميان مولکول ها را آسان کنند و کاتيون هاي چند ظرفيتي موجود در شبکه خود را به کمک مولکول هاي

جذب شده احياء کنند. يکي از شناخته شده ترين زئوليت ها در زمينه کاتاليست کردن واکنش ها، زئوليت

غني از سيليس ZSM-5 است که تاکنون در واکنش هاي متعدد آلي و معدني به عنوان کاتاليزور استفاده

شده است.

کاربردهاي کاتاليست غربال هاي مولکولي.
​

ادامه جدول
​

مبادله کننده يوني :

توانايي زئوليت ها در مبادله کاتيون ها يکي ديگر از موارد استفاده آنها است. شرايط فيزيکي و

ساختماني مبادله يوني در زئوليت ها بر قابليت جذب و ساير مشخصات آنها به شدت تأثير

مي گذارد.

موردنيت هاي طبيعي با روزنه کوچک را مي توان توسط تبادل يوني به موردنيت هاي با روزنه هاي

بزرگ تبديل کرد. با استفاده از نسبت تبادل يوني بررسي و راه هايي بهتر براي تبادل کاتيوني پيدا

شده است.

مبادله کاتيوني در حدود دو ميلي اکي والان گرم است. برخلاف ساير موادي که قابليت تبادل يوني

دارند، زئوليت ها مي توانند به گونه اي گزينشي کاتيون ها را از محلول جدا سازند. ارزاني زئوليت ها

همراه با اين حقيقت که يون هاي مبادله کننده آنها يون هاي K+, Ca2+, Na+ هستند، آنها را قادر

مي سازد که يون هاي فلزات سنگين را از آب هاي ساکن صنعتي جدا کنند.

سزيم توسط کلينوپتيلوليت جذب و جدا مي شود. براي جدا کردن 137 Cs راديواکتيو و 90Sr از تفاله هاي

راديواکتيو، مي توان از کلينوپتيلوليت استفاده کرد. با ذوب زئوليت ها مي توان يون هاي راديواکتيو را

در مواد جامد محصور کرد. نرخ بيرون رفتن مواد راديواکتيو از اين مواد بسيار پايين است و در طول 500

سال تنها به يک درصد مي رسد. يون آمونيوم نيز مي تواند در چارچوب کلينوپتيلوليت به شدت گرفتار شود،

از همين رو براي جدا کردن آمونياک از گندابها از کلينوپتيلوليت استفاده مي شود. ساير جداکننده هاي

آمونياک مانند کربن يا گران هستند يا اينکه تأثيري چندان ندارند.

در نبود يون هاي NH4+, Rb+, Cs+ در محيط مي توان از کلينوپتيلوليت براي جداسازي پتاسيم و از قابليت

مبادله شابازيت مي توان در بيرون آوردن يون ها استفاده کرد.

زئوليت هاي طبيعي براي بيرون آوردن يون هاي فلزي از نمک هاي مذاب استفاده مي شود. زئوليت هايي

را که با نقره تبادل يوني انجام داده اند، مي توان براي شيرين کردن آب دريا براي آشاميدن استفاده کرد.

يکي از موارد استفاده عمده زئوليت هاي داراي تعويض يوني کم، به کار گرفتن آنها به عنوان کود در خاک

است. زئوليت ها قابليت خاک را بالا مي برند و فعاليت آمونيم و پتاسيم کود را افزايش مي دهند.

بازتاب دهنده يا واکنش نشان دهنده نسبت به محيط :

زئوليت در برابر تتراکلريد کربن و ساير هالوکربن ها در دماي اتاق بازتابي نشان مي دهد که به چند صد

درجه سانتيگراد مي رسد و به هالوکربن براي توليد دي اکسيد کربن و سطح زئوليت هاي هالوژنه شده اي

که به کار مي رود، بستگي دارد.

سطوحي که به صورت شيميايي داراي باندهاي هالوژن باشند خواص جذبي بدست مي آورند ناهمسان با

ساير زئوليت هايي که به محلول شيميايي آغشته نشده بود داراي واکنش کمتري است.

استوجانويچ (1968) طي آزمايشي نشان داد که توف هاي غني از کلينوپتيلوليت چندين نهشته در يوگسلاوي

به وسيله حرارت انبساط پيدا نموده و شبيه پرليت عمل مي کند.

توف هاي زئوليتي هنگامي که در دماي 1220 تا 1400 درجه سانتيگراد کلسينه شوند به يک ماده شيشه اي

سبک تبديل مي شود که وزن مخصوصي کمتر از 8/0 گرم بر سانتيمتر مکعب و تخلخلي حدود 65 درصد دارد.

تثبيت کننده :

بر خلاف زئوليت هاي مصنوعي، زئوليت هاي طبيعي موردنيت، شابازيت، کلينوپتيلوليت و اريونيت در محيط هاي

متعادل اسيدي با ثبات هستند و اين امر استفاده بيشتر از آنها را باعث مي شود. ثبات حرارتي زئوليت

طبيعي به نسبت سيليس به آلومينا و يون هاي شناور در کانال ها بستگي دارد. به طور کلي هر چه درجه

حرارت و گوناگوني ترکيب شيميايي زئوليت بالاتر باشد ثبات حرارتي آن بيشتر خواهد بود. به گونه اي

اطمينان بخش گوناگوني طبيعت يون هاي شناور تأثيري مشخص در از هم پاشيدگي بر اثر حرارت دارد.

کلينوپتيلوليت هاي کلسيم دار، زير 500 درجه سانتيگراد متلاشي مي شوند، ولي اگر تبادل يوني

پتاسيل دار صورت گرفته باشد تا بيش از 800 درجه سانتگراد را تحمل مي نمايد.

به خاطر گوناگوني ترکيبات کاتيوني هر زئوليت طبيعي امکان تعيين کردن درجه اي يگانه براي فروپاشي آنها

وجود ندارد. گزارش هايي درباره کمينه و بيشينه دماي فروپاشي ساختمان زئوليت وجود دارد که براي

شابازيت 600 تا 860، لومونتيت 345 تا 800، موردنيت 800 تا 1000 و فيليپسيت 260 تا 400 درجه سانتيگراد

است.

مصالح ساختماني :

بشر از قرن ها پيش توف هاي زئوليتي را که در مقايسه با ساير مصالح ساختمان طبيعي از استحکام

فيزيکي و مکانيکي مطلوب تري برخوردار بوده اند، در ساختن بناها و ساختمان ها استفاده کرده است.

در Chichi Itz Yokatan مکزيک هرم ها و ساختمان هاي مايان هنوز برجايند و بسياري از دانشمندان بر

اين باور بودند که از جنس سنگ آهک هستند. آنها چنين مي پنداشتند اين بلوک هاي بزرگ آهکي از

فاصله بيش از صد مايلي و به کمک نيروي انساني به آنجا برده شده اند، ولي در حقيقت، بيشتر اين

بلوک هاي بزرگ، بلوک هاي سبک وزن زئوليتي هستند که از فاصله سي مايلي به آنجا برده شده اند.

از آنجا که در روند قرن هاي متمادي ساختار بلوري زئوليت، آب، ذرات غبار و رسوبات سيلاب ها را به

خود جذب کرده اند، سنگين تر شده اند.

مدتهاست که از توف هاي زئوليتي شده به عنوان پوزولان در سيمان هاي هيدروليک استفاده مي شود.

بيشتر توف هاي استفاده شده به عنوان پوزولان داراي کلينوپتيلوليت هستند. تناژهاي بالا از توف هاي

زئوليتي شده در کشورهاي ايتاليا، بلغارستان، يوگسلاوي، آمريکا، ايران و غيره در ساخت سيمان پرتلند

استفاده شده اند. وجود زئوليت براي جلوگيري از حمله مواد قليايي به فيبرهاي شيشه اي سيمان هاي

مسلح پرتلند بسيار سودمند است. از زئوليت همچنين در ساخت سراميک سبک استفاده مي شود.

از عوامل اصلي موثر در بکارگيري زئوليت ها به عنوان مصالح ساختماني، توانايي ذخيره سازي گرما و

خاصيت منحصر به فرد آنها در جذب و واجذب برگشت پذير مولکول هاي آب است.

تنظيم دماي محيط به کمک زئوليت ها از طرفي با تنظيم رطوبت محيط نيز همراه است. گسترده ترين و

حجيم ترين استفاده زئوليت ها از زمان هاي گذشته تاکنون را مي توان در صنايع ساختماني نام برد که

از آنها بطور مستقيم براي برپايي ستون هاي قطور ساختمان ها استفاده شده است. امروزه از زئوليت ها

در فراهم آوردن سيمان هاي سبک و مقاوم ساختماني در کشورهايي چون ايتاليا، ژاپن و روسيه در

سطح گسترده استفاده مي شود.

کاربرد زئوليت ها به عنوان ماده اوليه در صنايع سراميک به دليل توانايي تغيير ترکيب شيميايي آنها به روش

تبادل يون، برتري هايي پرشمار دارد. در شمار اين مزايا مي توان توليد سراميک هاي رنگي، در اثر استفاده

از فرم هاي کاتيوني خاص يک زئوليت را نام برد.

به عنوان مثال وارد کردن آهن به صورت يون آهن دو ظرفيتي به ايجاد ماده اي با رنگ سبز منجر خواهد شد.

از پديده پف کردن و خارج شدن حباب ها از داخل زئوليت ها در ساختن سراميک هاي متخلخل با دانسيته

پايين استفاده مي شود.

کشاورزي

حاصلخيز کننده خاک و بهبود توزيع حاصلخيز کننده ها :

برخي از زئوليت ها پس از انجام تبادل يوني با کاتيون هاي مغذي و اساسي مورد نياز گياهان مانند پتاسيم

و آمونيم مي توانند به عنوان حاصلخيز کننده هاي يوني به خاک افزوده شوند. يون هاي مغذي موجود به

تدريج از درون فاز زئوليت رها مي شوند و در دسترس گياهان قرار مي گيرند. فزون بر يون هاي مغذي

اصلي، K و NH4 از اين راه مي توان يون هاي مورد نياز گياهان نظير آهن، مس، منگنز و روي را نيز در

دسترس گياهان گذاشت.

بکار گيري زئوليت هاي ناخالص به جهت کاهش هزينه و قيمت امکان پذير است. زئوليت ها همچنين

مي توانند به عنوان رقيق کننده به کودها اضافه شده و در بهبود شرايط فيزيکي و نگهداري رطوبت

خاک مؤثر واقع شوند.

زئوليت ها از راه واکنش هاي تبادل يوني و يا از شيوه هاي ترکيبي واکنش هاي تبادل يوني و

واکنش هاي انحلال کاني ها، مواد حاصلخيز کننده را به کندي و به تدريج در دسترس گياهان

مي گذارند.

از راه تبادل کلينوپتيلوليت اشباع از پتاسيم، مي توان پتاسيم و به کمک کلينوپتيلوليت اشباع از NH4،

نيتروژن را در دسترس گياهان گذاشت. به تازگي، مشخص شده است که مخلوط کلينوپتيلوليت

اشباع از NH4 با سنگ فسفاته (آپاتيت) به طور همزمان و به صورت تدريجي N و P را آزاد مي سازد

و به خاک اضافه مي کند.

توانايي جذب آب توسط زئوليت جالب و مهيج است. زئوليت ها تا 70 درصد وزني خودشان آب جذب

مي کنند و بدون اينکه وضعيت خاک بهم بخورد يا مرطوب شود، رطوبت خاک را حفظ مي کنند.

براي کشت و پرورش گياهان 25 % زئوليت به خاک کشاورزي اضافه مي شود. بدين منظور تقريباً

5/1 سانتيمتر زئوليت بر روي خاک پاشيده مي شود و با شن کش يا کج بيل و يا هر وسيله ديگري

آن را با خاک مخلوط مي کنند. در تجاربي ديگر مشخص شده است که افزودن 10 درصد زئوليت

به خاک کشاورزي، به حاصلخيزي خاک، تهويه و جذب آب در خاک منجر مي شود. اين امر سبزي

پايدار، سلامتي و استحکام گياهان را به دنبال خواهد داشت. هزينه اي که براي اضافه کردن

زئوليت به خاک صرف مي شود با افزايش محصول گياهان جبران خواهد شد.

بعضي از شرکت هاي تجاري بر حسب نوع محصول، مقدار زئوليت لازم براي هر جريب را مشخص

مي سازند و به درخواست کنندگان عرضه مي دارند.

چنانچه کودهاي شيميايي يا مواد حاصلخيز کننده به نسبت 50 با زئوليت مخلوط شده و به وسيله

کودپاش در زمين هاي کشاورزي پراکنده شوند، به بهبود تهويه هواي خاک و حاصلخيزي خاک کمکي

شايان توجه مي شود زيرا زئوليت ها مواد حاصلخيزکننده حل شده در آب را در ساختار غربالي خود

جاي مي دهند و از بيرون رفتن آن از خاک جلوگيري مي کنند و مجدداً به تدريج در دسترس خاک

مي گذارند.

تهويه و اصلاح خاک

زئوليت ها براي بهبود ويژگي هاي فيزيکي خاک ها و اصلاح خاک هاي آلوده استفاده مي شوند. مخلوط

ماسه و کلينوپتيلوليت، به تهويه هواي خاک، در دسترس قراردادن آب و تراوش آن به درون خاک کمک

مي کند. اندازه ذرات زئوليت در اين حالت 1/0 تا 1 ميليمتر بايد باشد.

تهيه کودهاي گياهي و تهيه زئوپونيکس (Zeoponics)

کمپوست، کود بدست آمده از تجزيه و تخريب برگ ها و ساير اندام هاي گياهي گياهان، روزنامه ها و

ساير مواد باطله است.

چنانچه اين نوع کودها به وسيله آب شسته شوند مواد غذايي حاصل از تجزيه و تخريب اجزاء متشکله

آنها از بين مي رود ولي در صورتيکه 10 درصد زئوليت به آن اضافه شود، مواد شسته شده را به خود

جذب مي کند و از خروج آنها جلوگيري مي کند و سپس در هنگام اضافه شدن اين کودها به خاک،

مواد غذايي مورد نياز در دسترس گياهان قرار مي گيرند. اين امر به حاصلخيزي خاک و برداشت

محصول بيشتر خواهد انجاميد.

زئوپونيکس به تازگي به عنوان فرآيندي مهم در علم توليد غلات، مديريت خاک و پرورش گل ها مورد

توجه قرار گرفته است. اين اصطلاح براي توصيف کشت گياهان در خاک مصنوعي دربردارنده زئوليت،

ورميکوليت و تورب (زغال سنگ نارس) استفاده مي شود.

در پژوهش هاي انجام شده توسط محققين ، زئوليت به تنهايي يا همراه با سنگ هاي فسفاته، ماسه،

تورب و يا ورميکوليت، در توليد زئوپونيکس استفاده شده است. از راه محلول، تبادل با روش محلول

و تبادل يوني، برخي يا همه مواد مورد نياز تغذيه گياهان به زئوپونيکس اضافه شده است. کشت

غلات در زئوپونيکس در مقايسه با کشت آن در ساير خاک ها، محصول بيشتري به بار مي آورد.

 

[S H i M A]

پرورش گل ها

ساختار قفس مانند کلينوپتيلوليت براي جذب آمونيم – نيتروژن و پتاسيم که دو ماده تغذيه کننده مهم

گياهان هستند، ايده آل است. در هنگام اضافه کردن کود به خاک، کلينوپتيلوليت سديم و پتاسيم اضافي

را جذب و کلسيم و منيزيم را دفع مي کند. هنگاميکه سديم و پتاسيم خاک هاي محصورکننده زئوليت ها

تهي شوند، وضعيتي برگشت پذير حاکم مي شود و در اختيار گياهان قرار مي گيرند. کلينوپتيلوليت

مواد تغذيه کننده را به تدريج در اختيار گياهان قرار مي دهد و از اين لحاظ نقش مهمي را بازي مي کنند.

مطالعاتي که در اين راستا بر روي 13000 گونه گياه انجام گرفته است نشان داده است که محصولات

گوجه فرنگي، فلفل، خيار، ذرت، کلم و سورقوم ( علفي شبيه گندم) 20 تا 40 درصد افزايش داشته اند.

خاک هايي سست و آب هاي سخت در مناطق فراواني يافت مي شوند. اضافه کردن کلينوپتيلوليت به

خاک اين نواحي باعث مي شود تا ظرفيت تبادلي آنها افزايش يابد، توزيع مواد تغذيه کننده (از جمله کودهاي

شيميايي) کنترل شود و همچنين در برابر شستشو پايدار شود.

در نتيجه، افزودن کلينوپتيلوليت به خاک ها، بهبود کيفيت فيزيکوشيميايي خاک، افزايش مقدار محصول

و مصرف کمتر کودها را به دنبال خواهد داشت.

در پرورش گل هاي گلداني نيز مي توان از زئوليت ها استفاده کرد. در صورتيکه به خاک گلدانها 25

درصد زئوليت افزوده شود، گل هاي گلداني رشدي مهيج خواهند داشت. زئوليت آب را جذب، هوا

را تهويه و نقش يک حاصلخيز کننده طبيعي را بازي مي کند. با اين عمل بار آبدهي اين گياهان

کاهش مي يابد و در مصرف آب صرفه جويي مي شود.

در تاکستان ها نيز مي توان از زئوليت ها استفاده کرد. درختان انگور به آبي فراوان نيازمندند، ولي

لازم است اين کار همراه با زهکشي مناسب انجام گيرد تا از پوسيدن ريشه درختان انگور جلوگيري شود.

در صورتيکه به خاک اطراف ريشه ها مقداري زئوليت افزوده شود باعث مي شود تا آب اضافي را به خود

جذب کند و سپس به تدريج در اختيار ريشه درختان قرار دهد، اين امر از پوسيدگي ريشه درختان انگور

جلوگيري مي کند و در ضمن در مصرف آب نيز صرفه جويي مي شود. مقدار زئوليت مصرفي براي هر

درخت تقريباً نيم کيلوگرم بوده و لازم است بطور کامل با خاک آميخته شود.

ساخت حشره کش ها، قارچ کش ها و علف کش ها

زئوليت هاي طبيعي نيز مانند زئوليت هاي مصنوعي به دليل تبادل کاتيوني، قدرت جذب و نگهداري

يون ها به عنوان حشره کش، قارچ کش و علف کش استفاده مي شوند. در اين راستا کلينوپتيلوليت

به دليل قدرت تبادل يوني بالا و قدرت نگهداري و جذب يون ها بيشتر بکار مي رود .

جذب فلزات سنگين

خواص ويژه تبادل يوني زئوليت ها نه تنها باعث انتقال يون ها به خاک مي شود، بلکه مي تواند در

نگهداري يون ها در خاک و اضافه کردن آنها به زنجيره غذايي کمک کند و به طور مؤثري باعث کاهش

انتقال فلزات سنگين مانند Cu, Cd, Zn, Pb از خاک به گياه مي شود زيرا گرد آمدن اين فلزات ممکن

است باعث کاهش رشد گياه ، مسموميت آن و پي آمد آن مسموميت حيوان و انسان شود. به

همين دليل افزودن کلينوپتيلوليت به خاک باعث کاهش مسموميت و رشد بيشتر گياهان مي شود.

دامپروري

در کشور ژاپن با افزودن کلينوپتيلوليت و موردنيت به رژيم غذايي خوک ها، ماکيان ونشخوارکنندگان

توانسته اند ميزان رشد آنها را بهبود بخشند.

ميزان افزايش رشد در ماکيان بيشتر از ساير گروه هاي آزمايش شده بوده است. همچنين به دليل

خاصيت گزينندگي زئوليت ها نسبت به يون آمونيم، استفاده از آنها در رژيم غذايي نشخوار کنندگان

باعث ذخيره سازي نيتروژن در سيستم هاضمه حيوان و سپس رهاسازي آن مي شود و استفاده

بهينه از نيتروژن را فراهم مي سازد. اين عمل باعث کنترل مقدار يون آمونيم در معده جانور به

عنوان منبع نيتروژن غير پروتئيني مي شود. باکتري هاي موجود در معده جانوران قادرند با استفاده

از نيتروژن معدني آمونياک، آمينواسيدها را سنتز نمايند که اين امر سرانجام به توليد پروتئين

مي انجامد. بنابراين از ديدگاه اقتصادي جايگزيني نيتروژن غيرپروتئيني به جاي تمام يا بخشي

از پروتئين در رژيم غذايي حيوانات بسيار حائز اهميت است. مقدار آمونيم در معده حيوانات بايستي

در حد مجاز نگهداشته شود زيرا به طور دائم در اثر تجزيه اوره و از طريق واکنش زير، آمونيم توليد

مي شود.

(1)
​

با وارد شدن مبادله کننده يوني زئوليتي به درون معده جانور به وسيله فرآيند تبادل کاتيوني يون

آمونيم جذب و به مرور زمان با ورود يون هاي Na+ و K+ موجود در بزاق دهان حيوان، يون هاي NH4+

از داخل زئوليت خارج مي شود و به مصرف تهيه آمينو اسيدها مي رسد.

زئوليت ها در پرورش آبزيان نيز کاربرد دارند. آمونيم يکي از مسموميت زاترين يون هايي است که

غلظت کم آن (چند گرم در تن) در محيط هاي آبي خطرناک است. کلينوپتيلوليت يون هاي آمونيم

را از محيط زندگي آبزيان خارج مي سازد. علاوه بر اين موردنيت هاي طبيعي مي توانند اکسيژن

مورد نياز ماهي ها را فراهم نمايند. زئوليت ها را مي توان به عنوان خوراک ماهي ها مورد

استفاده قرار داد.

با افزودن 5 درصد کلينوپتيلوليت به رژيم غذايي خوک ها افزايش رشدي برابر 25 تا 29 درصد

وجود خواهد داشت . افزون بر اين، در گروه هاي آزمايش شده ، بيماري و مرگ و ميري کمتر

نسبت به ساير گروه ها ديده شده است. در صورتي که در محل زندگي آنها به مقدار کافي

زئوليت پاشيده شود، بو و رطوبت را جذب مي کند و شرايطي مناسب براي زندگي خوک ها

فراهم مي آورد. در صورت نياز، اين کار بايد هر روز انجام شود.

در بعضي گاوداري ها، گردآمدن مواد دفع شده جامد و مايع شرايطي ناخوشايند را به دنبال

خواهد داشت، آنچنان که گاوها تا مچ پا در اين مواد فرو روند.

اضافه شدن آب باران در چنين محيطي وضعيت را بدتر مي کند. با استفاده از زئوليت مي توان

اين معضل را برطرف نمود. در صورتي که بر روي کف محل زندگي گاوها، مقداري زئوليت پاشيده

شود، آب باران و هر گونه آب و همچنين بو و آمونيوم محيط را جذب خواهد کرد و شرايطي مناسب

براي پرورش گاوها فراهم خواهد شد. در صورت نياز بايد اين کار هر روز انجام گيرد.

در محيطهاي سردسير، براي محافظت مرغ ها از سرماي محيط، بطور معمول محيط مرغداري ها

را بسته نگه مي دارند. وقتي اين محيط ها بسته باشد، آمونيوم آزاد شده از فضولات مرغ ها،

از مرز مجاز فراتر مي رود. چنانچه مقدار آمونيوم به 30 پي پي ام برسد، مرگ جوجه ها آغاز

مي شود.

از آنجايي که زئوليت، آمونيوم را به خود جذب مي کند لذا مقدار آمونيوم محيط را کاهش مي دهد

و از مرگ جوجه ها جلوگيري مي کند. با استفاده از کلينوپتيلوليت ميزان سولفيدهيدروژن و

آمونياک فضولات را به شدت کاهش داده اند. پس از هر بار تميز کردن مرغداري ها از فضولات،

لازم است مقداري زئوليت بر روي کف محيط زندگي آنها پاشيده شود، تا آمونيم محيط را جذب کند.

تصفيه آب

کاهش سختي آب

يکي از روش هاي کاستن درجه سختي آب، عوض کردن يون ها و متداول ترين آن روش پرموتيت

است که در آن آب سخت را از صافي هاي سربسته تحت فشار مي گذرانند. در اين صافي ها

ذرات رزين از سيليکات آلومينيم آبدار يعني زئوليت به صورت طبيعي خود و يا به صورت مصنوعي

(پرموتيت) تشکيل مي شوند.

بسته به درجه سختي آبي که تصفيه مي شود، زئوليت ها پس از مدتي خاصيت خود را از

دست مي دهند. در اين صورت بايستي براي ادامه کار مطابق رابطه:

(2)
​

با جريان آب نمک غليظ، سيليکات کلسيم و منيزيم بدست آمده در صافي را دوباره به زئوليت کارآمد

و احياء شده تبديل کرد. از اين گونه صافي ها اکنون در تصفيه خانه آب آشاميدني شهر کرمان

استفاده مي شود. به جاي پرموتيت مي توان از ترکيبات ديگر نظير وفاتيت (Wofatite) و لواتيت

(Lewatite) استفاده کرد.

تصفيه فاضلاب ها

استفاده از زئوليت در يک روش پيشرفته تصفيه فاضلاب ها با نام اختصاري RIM-NUT گزارش شده

است. در اين روش که براي تصفيه فاضلاب هاي شهري و صنعتي، دربردارنده عواملي زيان بخش

مانند يون هاي فسفات و آمونيم، از دو ستون کلينوپتيلوليت (C1, C2) و دو ستون دربردارنده کاستل

(A510 Kastel) A510 که رزين مبادله کننده يوني است ، استفاده مي شود.

در روش RIM-NUT به محلول بدست آمده از بازيافت ستون هاي تبادل يوني، ترکيبات

NaOH Na2CO3, H3PO4, MgCl2.6H2O, مي افزايند، در نتيجه MgNH4PO4.6H2O ته نشين

مي شود.

اين ماده به عنوان يک حاصلخيز کننده با کيفيت بالا بکار گرفته مي شود. ميزان حذف و جذب

NH4+ بالاتر از 80 درصد و ميزان آن در خروجي سيستم کمتر از ppm 15 و برابر با استاندارد

جهاني براي فاضلاب ها است.

تصفيه آب هاي آلوده حاصل از فعاليت هاي کشاورزي

افزون بر آلودگي آب هاي صنعتي بخشي زياد از آب ها در آمريکا با نيتروژن حاصل از تراوش فضولات

حيوانات علفخوار و جويبارهاي آلوده ناشي از فرآيند تغذيه گياهان، آلوده مي شود.

در آمريکا سالانه چندين ميليون تن از فضولات حيواني توليد مي شود که تجزيه آنها مشکلي بزرگ

به شمار مي آيد. اين معضل در مکان هاي نزديک به مراکز شهري، بسيار حاد است که بايد از

ديدگاه آلودگي آب و هوا تحت کنترل درآيند.

کلينوپتيلوليت در اين موارد نقشي سودمند و دوگانه را بازي مي کند. اين زئوليت نه تنها بخش

بزرگ نيتروژن آمونياکي را از آب هاي آلوده بيرون مي کشد بلکه هاله هاي آمونياکي را که

حاصل تجزيه فضولات حيواني هستند و تا کيلومتر ها از محل اوليه خود دور شده اند، کاهش

مي دهد.

استخراج آمونياک از فاضلاب ها

کلينوپتيلوليت زئوليتي است که براي جداسازي يون هاي آمونيم از فاضلاب بکار مي رود.

همچنين پيشنهاد شده است در بيرون کشيدن نيتروژن آمونياک از فاضلاب هاي کشاورزي

نيز مناسب است.

اگر چه NH4+ براي ماهي ها و ديگر آبزيان مسموميت زا است اما در رشد سريع الگ ها در

درياچه ها و جويبارها سودمند است. بيرون کشيدن نيتروژن از آمونياک بوسيله کلينوپيتلوليت

اهميت بسيار دارد.

در اين روش به جاي رها ساختن آمونياک به اتمسفر، در هنگام اجراي مراحل گوناگون اسيد

سولفوريک به دستگاه اضافه مي شود و سولفات آمونيم بدست آمده به صورت يک کود مصرف

مي شود. فايده ديگر تبادل يوني کلينوپتيلوليت اين است که اين زئوليت مي تواند مقاديري اندکي

از فلزات سنگين موجود در فاضلاب ها را نيز در خود ذخيره نمايد.

تصفيه، توليد و بهسازي گازها

تصفيه و بهسازي هوا

گزارش هايي مبني بر استفاده از پودر زئوليت هاي سنتزي در پديده تبلور آب و بخار آب منتشر

شده است که به موجب آن با استفاده از مقادير بسيار کم زئوليت (10 ميلي گرم براي يک

محفظه 50 ليتري) به عنوان هسته براي انجام عمل تبلور بخارات موجود در محيط، توانسته اند

بخار آب هاي بيش از اندازه سرد را به بلورهاي يخ تبديل کنند.

تصفيه و بهسازي هوا به کمک بهره گيري از انرژي خورشيدي

يکي از کاربردهاي زئوليت هاي طبيعي استفاده از آنها در صنايع سردکننده است. در سيستم هاي

خنک کننده کنوني از قابليت انحلال يک گاز در مايع بطور مثال آمونياک در آب و يا بخار آب در برميد ليتيم

استفاده مي کنند. به همين دليل زئوليت ها موقعيتي مناسب براي سيستم جامد – گاز فراهم

مي کنند.

اين سيستم ها ارزان هستند و براي خنک کردن مکان هاي تجاري به کار مي روند. براي اين کار

بطور معمول از زئوليت هايي مانند موردنيت که گرماي جذب کمتري دارند، استفاده مي شود. براي

خنک کردن يک متر مکعب، لازم است يک تن زئوليت در سطحي به وسعت 200 فوت مربع گسترده

شود. براي يک خانه با 5/3 متر مکعب هواي تنفسي کمتر از نيمي از سقف بايد به وسيله زئوليت

پوشيده شود.

خالص سازي گازهاي طبيعي

فرآيند جذب در زئوليت ها باعث شده است تا بتوان مقداري از H2O, CO2 و حتي H2O موجود

در گازها را گرفت و گازهاي طبيعي را به صورت خالص تر استفاده کرد.

اهميت زئوليت ها در خالص سازي گازهاي طبيعي از سال 1968 تاکنون باعث شده است

مراکز صنعتي فراواني براي خالص سازي گازها از انواع زئوليت ها بويژه شابازيت و موردنيت

استفاده کنند.

توليد اکسيژن

آلودگي آب و هوا به دليل حضور ترکيبات يا ذراتي گوناگون است که در آن وارد و با اکسيژن

آب ترکيب مي شوند. کاهش اکسيژن در درياچه ها و جويبارها، باعث مرگ و مير ماهي ها

و گياهان مي شود.

در يک اتاق بسته کاهش اکسيژن جدي ترين خطر براي زيست انسان است. از ويژگي

جذب زئوليت براي توليد اکسيژن نيز استفاده مي شود.

مطالعات تجربي نشان مي دهد گاز نيتروژن بوسيله زئوليت از هوا جذب مي شود و بيش

از 95 درصد اکسيژن خالص توليد مي کند.

در معادن زغال سنگ، ورود هواي پرفشار باعث توليد مقادير زيادي اکسيدهاي نيتروژن و

هيدروکربورها مي شود که بسيار خطرناک اند. چنين به نظر مي رسد که کاربرد هواي

سرشار از اکسيژن که به وسيله زئوليت ها توليد شده است، چاره کار است.

زدودن بوهاي نامطبوع

بعضي از کيسه هاي لباس (از جمله کيسه هاي لباس هاي افراد ژيمناست و ... ) آنچنان بزرگ

هستند که شستشوي آنها در ماشين هاي لباسشويي آسان نيست و در نتيجه با گذشت زمان

بويي ناخوشايند به خود مي گيرند. به منظور زدودن بوي بد آنها يک تا دو فنجان زئوليت درون يک

کيسه قابل تهويه ريخته و درون کيسه لباس جاي مي دهند تا بوي ناخوشايند آن از ميان برود.

اين کار را مي توان درباره دستکش هاي گلف، وزنه برداري و باغباني چرب، عرق دار يا مرطوب

نيز به کار برد .

-زئوليت ها مي توانند با ايجاد مانع مکانيکي از حرکت جريان آتش به سوي مواد قابل اشتعال

ديگر جلوگيري کنند.

-زئوليت ها همچنين مي توانند با آزادسازي مواد شيميايي خاموش کننده اي که پيش تر جذب

کرده اند (مانند هاليدهاي آلي) باعث خاموش شدن آتش شوند.

هنگام آتش سوزي فلزات آتشگير، ساختمان زئوليت ها پس از شکسته شدن به شيشه تبديل

مي شود و باعث کند شدن فرآيند سوختن خواهند شد.

پزشکي و داروسازي

کلينوپتيلوليت به عنوان عامل جلادهنده در خمير دندان هاي حاوي فلورايد استفاده مي شود.

وجود اين ماده باعث مي شود که يون هاي بيشتري به همان صورت يون باقي بمانند. دانشمندان

توانسته اند نيتروژن آمونياکي را از مايعات همودياليز در سيستم چرخشي دياليز به وسيله

فيليپسيت جدا نمايند.

با استفاده از مخلوطي از مواد سازنده داروها با کلينوپتيلوليت، تحولي شگرف در توليد داروهاي

انساني صورت گرفته است. در صورتيکه داروهاي دربردارنده کلينوپتيلوليت به صورت شکلات،

شيريني، بيسکوويت و نان روغني تهيه شوند با استقبال بيشتر کودکان روبرو خواهند شد.

بدين منظور لازم است درجه خلوص زئوليت 7/99 درصد و اندازه آن نيز کمتر از مش 40 باشد.

شکلات ها، شيريني ها، بيسکوويت ها و نان روغني هايي که بدين سان توليد مي شوند دربردارنده

2 تا 30 درصد وزني کلينوپتيلوليت هستند، با اين وجود مزه آنها تغييري نمي کند ولي در صورتيکه

مقدار کلينوپتيلوليت از 15 درصد بيشتر باشد، داروهاي مورد نظر زودتر کهنه و فاسد مي شوند.

صنايع هسته اي

جاذب راديوايزوتوپ ها

تبادل يوني زئوليت ها سبب استفاده از آنها در فرآيند جذب و جداسازي راديوايزوتوپ هاي 90Sr, 137Cs

است. زئوليت ها نسبت به رزين هاي تبادلي يوني آلي برتري دارند چرا که در برابر تشعشعات

يونيزه کننده پايداري بالاتر، حلاليت پايين تر و نيز پايداري ساختماني بالاتر دارند.

جدول ذيل فرآيند هاي بازيابي و خالص سازي Sr و Cs را نشان مي دهد. پس از خشک کردن

زئوليت ها، مي توان آنها را به منظور ذخيره سازي درازمدت راديوايزوتوپ هاي با نيمه عمر بالا به

کار برد. زئوليت هاي دربردارنده راديوايزوتوپ هاي مضر را مي توان در دماهاي بالا به ماده اي

شيشه مانند تبديل نمود که در برابر پديده جذب کاتيون ها بسيار پايدارند.

گازهاي بي اثري نظير کريپتون (Kr) و گزنون (Xe) در راکتورهاي آب سبک و در اثر پديده شکافت

حاصل مي شوند. راديوايزوتوپ 85Kr که داراي نيمه عمر 7/10 سال است ، در بيشتر موارد به

همراه جريان هاي گازهاي خروجي سيستم فرآيند باز فرابري وارد اتمسفر مي شود. يکي از

روش هايي که براي جذب آن مطالعه شده است، استفاده از زئوليت ها براي جذب و به دام

اندازي 85Kr بوده است که باعث کاهش قابل توجه سرعت نشست آن در طبيعت شده است.

بازيابي و خالص سازي راديوايزوتوپ هاي Sr و Cs (با استفاده از مبادله کننده هاي زئوليتي).
​

14C با نيمه عمر 5760 سال به هنگام انحلال سوخت هاي مصرف شده به صورت 14CO2

آزاد مي شود و حداکثر غلظت آن در گازهاي خروجي از سيستم حدود ppm 250 است.

يکي از روش هايي که براي حذف 14CO2 از جريان گازهاي خروجي پيشنهاد شده است،

جذب انتخابي آن بر روي غربال مولکولي، از نوع زئوليت “5A” است. 14CO2 جذب شده بر

روي زئوليت پس از واجذب به صورت CaCO3 در محلولي از آب آهک به دام مي افتد. ايزوتوپ

129I در راکتورهاي هسته اي توليد و سپس به صورت عنصر يد يا ترکيبات آلي يددار در طول

فرآيند باز فرابري سوخت هاي مصرف شده از طريق جريانات گازهاي خروجي از سيستم

خارج مي شود و از آنجايي که نيمه عمري برابر 106×6/1 سال دارد، باعث آلودگي دراز مدت

محيط زيست مي شود.

يکي از روش هايي که براي جداسازي و نگهداري ذرات گازي يد به کار مي رود استفاده از

جاذب هاي نقره دار است . به عنوان مثال زئوليت هايي که با انجام عمليات تبادل يوني کاتيون

نقره را در درون آنها جايگزين کرده اند (مانند زئوليت X به فرم نقره يا AgX). درصد جذب بسيار

بالا و در حد 98 تا 99 درصد براي I2 و CHI3 بر روي زئوليت ها در شرايط گوناگون و تا دماي

1000 درجه سانتيگراد گزارش شده است.

بازيابي زئوليت دربردارنده يون نقره با عبور دادن گاز H2 در دماي 400 تا 550 درجه سانتيگراد از

روي بستر زئوليت و توليد HI بوسيله زئوليت دربردارنده Pb براي توليد PbI2، که بصورت رسوب

و جامد است، امکان پذير مي باشد. زئوليت PbX در دماي 150 درجه سانتگراد گاز HI را جذب

مي کند، ضمن اينکه زئوليت PbX مصرف شده به صورت پسمان جامد دفن و زئوليت گران

قيمت AgX بازيابي مي شود.

کاهش دهنده آلودگي هاي راديواکتيوي

حادثه هسته اي چرنوبيل که در سال 1986 رخ داد و آلودگي هسته اي ناشي از آن تا بلغارستان

گسترش يافت. ايزوتوپ هاي راديواکتيو با طول عمر بالا به ارگانيسم هاي جانوري و انساني

راه يافتند (Hinkovski و همکاران، 1988).

براي توسعه معالجه و درمان انسان ها و حيواناتي که در برابر اين آلودگي هسته اي قرار گرفته

بودند، بررسي ها با استفاده از زئوليت طبيعي انجام شد. اين عمل با توجه به ويژگي هاي تبادل

کاتيوني، گزينش کاتيوني و تبادل راديوايزوتوپها ( از جمله Cs و Sr) توسط زئوليت ها انجام گرفت.

در طي اين بررسي اضافه کردن 10 درصد کلينوپتيلوليت به غذاي روزانه گاوها، مقدار 134Cs

و 137Cs موجود در شير گاوها را به مقدار 30 درصد کاهش داد.

همزمان مقادير بيشتري از اين مواد در فضولات گاوها يافت شد که بيانگر خروج بيشتر اين

راديوايزوتوپها از ارگانيسم حياتي گاوهاي آلوده بود.

غني سازي ايزوتوپي

کاربرد زئوليت در تهيه 247Cm گزارش شده است. نخست يک لانتانيد يا اکتنيد سه ظرفيتي را

به روش تبادل يوني به شبکه زئوليت X و Y وارد و با آبگيري (هيدراسيون) آن را تثبيت مي کنند

و پس از بمباران و وپرتودهي با نوترون و در اثر پديده به دام اندازي نوترون ها، راديوايزوتوپ هاي

کوريم يا آمرسيم توليد مي شود. ايزوتوپ بدست آمده سپس در اثر پديده پس زني (recoil)γ از

محل تبادل خارج و به گونه گزينشي از درون زئوليت شسته و جداسازي مي شود.

محصول آمرسيم و کوريمي که به اين روش از خاک هاي نادر به دست آمده اند، داراي دست کم 50

درصد از ايزوتوپ مربوطه و تنها در حدود 1 درصد از عنصر هدف (لانتانيد يا اکتنيد استفاده شده) بوده اند.

مدفون کردن يا تجزيه و تخريب زباله هاي راديواکتيو

شابازيت زئوليتي است که در رفع آلودگي مواد راديواکتيو کمکي مؤثر مي کند. در ايستگاه هاي آزمايش

راکتورهاي بين المللي در آمريکا، محفظه هايي ويژه را از کلينوپتيلوليت دانه اي پر مي کنند که

اين محفظه به عنوان ستون تبادل يوني براي 137Cs و 90Sr با نيمه عمر 25 و 33 سال بکار گرفته

مي شود.

محققان کانادايي روشي تازه را براي تثبيت محصولات حاصل از شکافتن (fission) درازمدت با استفاده

از تبادلات يوني زئوليت ها ابداع کردند. در اين روش بيش از 700 کوري از 90Sr و 137Cs از 8200 ليتر

محلول بوسيله کلينوپتيلوليت بدست مي آيد. مخلوطي از ورميکوليت و کلينوپتيلوليت 98 درصد،

45Ca, 90Sr, 110As, 204Ti, 137Cs را از محلولهاي فاضلاب هاي راديواکتيو جدا مي کند.

بطور کلي زئوليت هاي طبيعي توان آن را دارند تا عناصري مانند 45Ca, 60Co, 137Cs, 90Sr, 51Cr

را در حضور غلظت هاي بالا از يون هاي همسان بيرون بکشند و خاصيت تبادل يوني را در محيطهاي

با غلظت زياد به خوبي حفظ کنند و نقشي اساسي در نگاهداري و پايداري توان هسته اي مواد

داشته باشند. زئوليت هاي طبيعي نه تنها ارزانتر از رزين هاي ارگانيک هستند بلکه در برابر تجزيه

و ويرانگري راديواکتيو از خود پايداري بيشتر نشان مي دهند.

صنعت نفت

جذب نفت و رفع آلودگي هاي نفتي

يکي از استفاده هاي اصلي زئوليت ها در کنترل آلودگي، جدا کردن نفت از محيط هاي آلوده شده است.

تجربيات نشان داده است که مخلوطي از زئوليت، پرليت، کربنات سديم، اسيد تارتاريک و يک محلول

آلي که بر روي هم وزن مخصوصي حدود 5/0 گرم بر سانتيمتر مکعب دارد قادر است به دليل سبکي،

بيش از 200 ساعت بر روي آب بماند و نفت را از سطح آب جذب و جمع آوري نمايد.

خالص سازي محصولات نفتي

زئوليت هاي طبيعي بويژه موردنيت، شابازيت و کلينوپتيلوليت در خالص سازي محصولات نفتي نقشي

مؤثر دارند. گازهاي مضر، بطور کلي، دي اکسيد کربن و هيدروکربورهاي گازي به وسيله زئوليت ها

جذب مي شوند.

ساختمان زئوليت هاي طبيعي (از جمله فوجاسيت) و همچنين زئوليت هاي مصنوعي که يون هاي

آنها با يون مس عوض شده باشد آرايشي جالب به خود مي گيرند که کاتاليزوري مناسب را براي

واکنش هاي ايزومريزاسيون، کراکينگ و اکسيداسيون در صنايع نفت و پتروشيمي فراهم مي کنند.

بر همين اساس، کاربرد فوجاسيت در صنعت نفت به عنوان کاتاليزور براي شکستن مولکول هاي

بزرگ، تحولي عمده در اين زمينه به وجود آورده است.

کاغذ سازي

کانسارهاي زئوليتي با درخشندگي زياد در صنعت کاغذسازي به عنوان پرکننده، کاربردي گسترده دارند.

زئوليت هاي خرد شده دانه ريز (در حد 10 ميکرومتر) که توسط سيکلون دانه بندي شده اند، از

شاخص درخشندگي حدود 80 و شاخص سايش کمتر از 3 درصد برخوردار هستند.

افزودن زئوليت به ويژه نوع کلينوپتيلوليت ميزان چروک خوردگي کاغذ را کاهش مي دهد و نسبت

به کاغذهايي که توسط فرآورده هاي رسي پر شده اند، سنگين تر و مات تر هستند؛ آسان تر بريده

مي شوند و نسبت به لخته شدن از حساسيت کمتري برخوردارند.

در ضمن زئوليت نسبت به کائولن (به عنوان يک پرکننده) ارزانتر است. توف هاي غني از کلينوپتيلوليت

به علت قابليت سايش کم و شفافيت بالا در ايتاليا و ژاپن به عنوان مواد پرکننده و عامل سفيدکننده

در صنعت کاغذسازي به کار برده مي شوند.

شوينده هاي خانگي

زئوليت ها بر خلاف فسفات هايي که هنوز بدين منظور استفاده مي شوند، هيچگونه آلايش زيست

محيطي ندارند. يون هاي دوظرفيتي کلسيم و منيزيم (که سبب سختي آب مي شوند) در فرآيند

پاک کنندگي شوينده ها مشکل ايجاد مي کنند.

براي انجام عمل شويندگي ايده آل لازم است که غلظت يون کلسيم در آب کمتر از 5-10 ×1

مولار و غلظت يون منيزيم کمتر از 4-10×1 باشد.

رساناهاي الکتريکي زئوليتي

وجود کاتيون هاي متحرک درون شبکه زئوليت ها باعث ايجاد خاصيت هدايت الکتريکي يوني آنها

شده است. هدايت الکتريکي زئوليت ها به عواملي نظير ترکيب شيميايي زئوليت، نوع و درجه

آب پوشي کاتيون هاي موجود در زئوليت بستگي دارد. تاکنون مطالعات زيادي در راستاي امکان

استفاده از اين ويژگي در ساخت باطري هاي حالت جامد و کاغذهاي رسانا صورت گرفته است.

فرم هاي تعويض شده برخي از زئوليت ها در ساخت الکترود سلول هاي سوختي مورد استفاده

قرار گرفته اند.

الکترودهاي اصلاح شده زئوليتي

استفاده از زئوليت ها براي ساختن الکترودهاي اصلاح شده طبيعي به دليل کند بودن سرعت

برقراري تعادل چندان توصيه نمي شود ولي به تازگي با توجه به گزينش پذيري زئوليت ها

نسبت به مولکول ها و يون هاي گوناگون، در تجزيه هاي الکتروشيميايي استفاده شده است.

گزارش هايي درباره استفاده از اشکال تعويض شده برخي از زئوليت ها مثل زئوليت هاي

فرم هاي نقره و مس(A و Y) در تجزيه هاي شيميايي به روش ولتامتري چرخه اي منتشر

شده است.

متالورژي

ويژگي هاي تبادل يوني بسياري از زئوليت هاي طبيعي براي گرفتن فلزات سنگين از آب هاي

سطحي به کار گرفته مي شود.

مشخص شده است که موردنيت و کلينوپتيلوليت با تبادل کاتيوني سديم، تمامي Cd2+ را از

محلولهاي با غلظت 10 پي پي ام جدا مي کند.

همچنين شابازيت مي تواند بيشتر از 90 درصد Ca2+ و Pb2+ را از محلول هاي 0001/0 مولار

جدا سازد. قدرت بيرون آوردن يون ها توسط کلينوپتيلوليت به ترتيب Cu>Na و Pb>Ag>Cd

است. همچنين کلينوپتيلوليت قادر است يون هاي فلزات سنگين را از آب هاي آلوده صنعتي

استخراج کند. روند بيرون آوردن به صورت Pb>>Cd>Cu>>Zn است.

مطالعات ثابت کرده است که مخلوطي از CaCO3 و زئوليت هاي طبيعي مي توانند 90

درصد سرب موجود در آلياژهاي مس و سرب را خارج سازد.

کربناسيون نوشابه ها

ظرفيت به نسبت بالاي زئوليت ها در جذب CO2 باعث شده است که امکان استفاده از آنها

در کربناسيون نوشيدني ها به جاي روش هاي مرسوم کنوني، بررسي شود. در روش هاي

مرسوم نوشابه ها تحت فشار پر مي شوند و در نتيجه CO2 در آنها حل مي شود. در روش هاي

در دست بررسي، پودرها يا قرص هاي زئوليتي را با CO2 اشباع مي کنند و در ظرفي دور از

رطوبت و هوا نگهداري مي کنند. چنانچه هنگام استفاده، به آنها آب اضافه شود، CO2 موجود

در آنها آزاد خواهد شد.

از موارد ياد شده مي توان نتيجه گرفت با وجود استفاده هاي زياد زئوليت هاي طبيعي و مصنوعي،

به علت آنکه فرهنگ کاربرد درست از اين ماده معدني، مرسوم نشده است، روند توليد و استفاده

از آن، يکنواخت است. اين مسئله نشان دهنده آنست که هنوز زئوليت و کاربردهاي آن به خوبي

به جامعه معرفي نشده است.

استانداردها

يك تفاوت مهم بين زئوليت طبيعي و مصنوعي اين است كه زئوليت طبيعي مي‌تواند ناخالصي و

ناهماهنگي‌هايي داشته باشد ولي نوع مصنوعي با درجه خلوص بالا براي كاربرهاي مشخص

طراحي و توليد مي‌شود. نوع مصنوعي بيشتر براي غربال كردن و كاتاليزور بكار مي‌رود ولي نوع

طبيعي به عنوان جذب‌كننده يا تبادل يوني در كشاورزي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

بازيافت

در بسياري موارد زئوليت مي‌تواند تميز شده و دوباره استفاده شود.

جايگزين‌ها

در غذاي حيوانات:

رس(بنتونيت، سپوليت)، دولوميت، ژيپس، اكسيدآهن، آهك، منيزيت، منگنز، پرليت، فسفات،

نمك، گوگرد، تالك، ورميكوليت.

عمل‌كننده:

آتاپولگيت، سپيوليت، بنتونيت، دياتوميت، كائولن، پوميس، پيروفيليت، تالك، ورميكوليت.

گندزدا:

تري‌پلي فسفات سديم، سيليكات سديم، سيترات.

مصالح سبك:

رس، پرليت، پوميس، شيل، ورميكوليت.

غربال مولكولي:

كربن فعال شده، رس‌فعال شده، پودر آلومينا، آتاپولگيت، سپيوليت، بنتونيت، ژل سيليسي.

غذاي حيوانات خانگي:

دياتوميت، رس‌هاي مختلف شامل آتاپولگيت، سپيوليت، بنتونيت و كائولن.

 

[S H i M A]

این هم یک سایت شاید مفید باشه:

http://anzymite.com/otheruse.html






این مقاله مختصر اشاره ای به کاربرد زئولیت در سنتز کرده:

 

[S H i M A]

زئولیت

زئولیت‌ها از سیلیکاتهای آبدار نوع داربستی شمرده می‌شوند. پیوند آبدار در آنها بسیار

سست است، بطوری که در دمای پایین ، آب خود را از دست می‌دهند. قابلیت تعویض

یونی آنها زیاد است. زئولیتها هم به روش طبیعی و هم به روش مصنوعی تشکیل می‌گردند.

زئولیتها به روش طبیعی در دریاچه‌های قلیایی (نمکی) ، آلتراسیون توفها ، سیستم باز آبهای

زیرزمینی ، خاکهای محیط قلیایی و رسوبات عمیق دریا تشکیل می‌شوند.


نحوه تشکیل زئولیتها به روش طبیعی

زئولیتها دارای منشا طبیعی بوده و به روش مصنوعی نیز تولید می‌شوند.

دریاچه‌های قلیایی و نمکی :

دریاچه‌های قلیایی و یا نمکی واقع در مناطق گرم و خشک در بخشی از آب اسیدیته PH آن

به حدود 9.5 می‌رسد، محیط مناسبی برای تشکیل زئولیتهاست. موادی که در این دریاچه‌ها

می‌توانند به زئولیت تبدیل شوند عبارتند از

شیشه‌های طبیعی ، توفها ، کائولینیت ، مونتموریونیت و پلاژکلاز.

زئوایتهای که در این محیط تشکیل می‌شوند، عبارتند از فیلیسپیت ، کلینوپتالیت ، اریونیت و به

مقدار کمتر موردنیت و منشا بازیت. علاوه بر زئولیتها ، فلدسپات سدیم ، فلدسپات پتاسیم و

کانیهای بردار نیز تشکیل می‌شوند.

تشکیل زئولیتها در محدوده زمانی کمتر از 1000 سال انجام می‌شود. زون بندی در یک لایه توف

واقع در یک دریاچه قلیایی از حاشیه به طرف مرکز دریاچه شامل ، توف تازه به همراه مقدار جزئی

کانی رسی (به دلیل PH کمتر از 8) ، وزن تشکیل زئولیت‌ها به دلیل افزایش PH و میزان نمکها ،

زون آنالیست و زون تشکیل فلدسپات به دلیل غلظت زیاد نمکها. زون بندیی که در یک منطقه

حاوی زئولیت دیده می‌شود عبارت است از وزن شیشه طبیعی ، زون کانیهای رسی ، زون

کلینوپتالیت و فیلیپسیت ، زون آنالیسم و زون پتاسیم فلدسپات.


آلتراسیون :

از تاثیر محلولهای گرمایی در شرایط مناسب زئولیتها تشیل می‌شوند. معمولا کلینوتپالیت و

موردنیت در اعماق کمتر (دمای کمتر) و آنالیست ، هیولاندیت ، لامونتیت و واراکتیت در اعماق

بیشتر (دمای بالاتر) تشکیل می‌شوند.


مناطق با سیستم آبهای باز :

خاکستر و دیگر مواد پیروپلاستیکی اسید - حد واسط سخت نشده (تفرا) تحت تاثیر آبهای سطحی

و زیرزمینی قرار گرفته و تغییراتی از سطح به عمق در آنها ایجاد می‌شود. از هیدرولیز شیشه و

سایر مواد در نزدیکی سطح زمین کانیهای رسی بویژه اسمکتیت تشکیل می‌شود. با محل مواد

به اعماق بیشتر ضمن افزایش PH شرایط برای تبدیل شیشه به زئولیتها فراهم می‌شود.

خاکستر و مواد پیروپلاستیکی که در محیط خشکی تشکیل شده‌اند تا اعماق 20 تا 500 متر

حاوی کانیهای رسی بوده و بعد از آن در صورت مناسب بودن PH آبهای زیرزمینی زئولیتها تشکیل

می‌شوند.


خاکهای محیطهای قلیایی :

در محیطهای خشک و نیمه خشک به دلیل تبخیر زیاد کربنات و بی‌کربنات سدیم در افق سطحی

خاک افزایش یافته و با افزایش PH محیط برای تشکیل زئولیتها مناسب می‌شود. محدوده تشکیل

زئولیتها از سطح آبهای زیرزمینی به طرف سطح زمین است.


رسوبات عمیق دریا :

توفها و رسوبات عمیق دریایی تحت تاثیر چرخه‌های آبهای گرم قرار گرفته در شرایط مناسب

می‌توانند به زئولیت آلتره شوند.


تولید زئولیت به روش مصنوعی

• ابتدا 2H2O ، AL2O3 را در محلول داغ NaOH حل و سپس با سیلیکات سدیم (Na2SiO3)

مخلوط می‌نمایند، مخلوط حاصل به مخازن ویژه تشکیل ژل منتقل می‌شود. بلورهای زئولیت

در دمای حدود 94 درجه سانتیگراد از محلول ژل شروع به تبلور می‌نمایند.


• آلتراسیون کائولین : ابتدا کائولین حرارت داده می‌شود تا به متاکائولین تبدیل شود بعد از آن

را کلسینه نموده و سپس با استفاده از محلول اسیدی مقداری از سیلیس آن را آزاد نموده

محصول را با NaOH شستشو می‌دهند.


موارد مصرف زئولیتها

*****ملکولی

زئولیتها چنانچه در دمای 350 تا 400 درجه سانتیگراد برای مدت چند ساعت حرارت داده شوند

آب موجود در مجاری و فضای کانال مانند آزاد و به زئولیت بدون آب تبدیل می‌شود. قطر فضاهای

کانال مانند مشخص و تابع ترکیب شیمیایی زئولیت است. قطر این فضا در زئولیت پتاسیم‌دار

13 آنگستروم ، سدیم‌دار 4 آنگستروم و برای کلسیم‌دار 5 آنگستروم است. موادی که ابعاد

ملکول آنها کمتر از قطر فضای زئولیت باشد جذب شده و آنهایی که بزرگتر هستند جذب

نخواهند شد.

به عنوان مثال زئولیتی که قطر کانال آن 4.5 آنگستروم است، می‌تواند هیدروکربوری مانند اکتان

و نپتان را که قطر آنها حدود 4.3 آنگستروم است جذب نماید و هیدروکربورهای ایزواکتان و ایزوپنتان

را که قطر آنها 5 آنگستروم است جذب نماید. با استفاده از زئولیتها می‌توان این مواد هیدروکربوری

را از یکدیگر جدا نمود.


کنترل آلودگی

کلینوپتالیت به علت داشتن خاصیت جانشینی یونی ، می‌تواند ایزوتوپهای سزیم و استرانسیم را که

دارای خاصیت رادیواکتیویته هستند، به خود جذب نماید. محلولهای حاوی کاتیونهای رادیواکتیو را از

ستون حاوی کلینوپتالیت عبور می‌دهند، آنگاه مواد رادیواکتیو جذب کلینوپتالیت می‌شوند.

پس کلینوپتالیت اشباع از مواد رادیواکتیو را در محیطهای مناسب دفن می‌نمایند آمونیاک موجود در

پسابها ، آبهای کشاورزی ، محیط نگهداری دام و طیور را می‌توان با استفاده از کلینوپتالیت مهار نمود.

گازهای CO2 , SO2 را که در کارخانه‌ها تولید می‌شوند می‌توان با استفاده از زئولیتها به میزان قابل

توجهی کنترل نمود.


تولید اکسیژن

بعضی از زئولیتها نیتروژن را بطور انتخابی جذب می‌نمایند. ژاپنیها با ساختن دستگاهی که در آن از

موردنیت استفاده شده ، توانسته‌اند اکسیژن را از هوا تهیه نمایند. اکسیژن تولید شده تا 90 درصد

خالص است.


تصفیه گاز

برای جداسازی دی‌اکسید کربن و کاهش میزان رطوبت گازهای طبیعی از زئولیتها می‌توان استفاده کرد.


انرژی خورشیدی

از زئولیتها بویژه شابازیت و کلینوپتالیت در ذخیره سازی انرژی خورشیدی استفاده می‌شود. زئولیتهای

نامبرده در طول روز ، آب خود را از دست می‌دهند و در فاصله شب و به هنگام جذب رطوبت می‌توانند

انرژی ذخیره شده در طول روز را آزاد نمایند.


کشاورزی

زئولیتها را در کشاورزی برای بهبود کیفیت خاک ، تهیه خوراک حیوانات و همچنین در تهیه حشره کشها بکار می‌برند.


مصارف دیگر

پیش از این زئولیتها به دلیل وزن مخصوص پایین آنها به عنوان مصالح سبک وزن استفاده می‌شده است. اینک

زئولیتها را به عنوان ماده پر کننده در کاغذ استفاده می‌کنند. مزایای زئولیت نسبت به کائولین درصد اوپاکی

بیشتر ، سهولت برش و کاهش وزن آن است. در خمیر دندان از زئولیت به دلیل قابلیت پویش بهتر نسبت

به CaHPO4 و باقی ماندن فلورید به صورت یونی استفاده می‌شود.


زئولیت در ایران

در مناطق اشلق چای و نی باغ (میانه) ، سمنان ، طلعه (ورامین) ، رودهن ، طالقان و قلعه عسکر (کرمان)

زئولیت عمدتا در سنگهای آتشفشانی گزارش شده است.

 

[Masoud2067]

سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

سلام،خودم تونستم پیدا کنم
برای بقیه دوستان که نیاز دارن لینکشو میزام
حل مسائل شیمی آلی 1و2و3 کری

 

[Only_Daroosazi A]

سوالات و درخواست های مربوط به گرایش شیمی آلی

بچه ها جون ي سوال فوري دارم.تو شيمي آلي مبحث elemination ها (حذفي) نوكلئوفيل هاي قوي اي مثل OTS VA OBS داريم.ميشه درموردشون كامل توضيح بديد!

 

[termah]

بچه ها جون ي سوال فوري دارم.تو شيمي آلي مبحث elemination ها (حذفي) نوكلئوفيل هاي قوي اي مثل OTS VA OBS داريم.ميشه درموردشون كامل توضيح بديد!

OBS , OTS از ترک شونده های قویه مشتقات سولفونات هستند. ترک شونده ای بهتر است که انیون آن پایدارتر باشد. چون OBS دارای استخلاف بروم میباشد در نتیجه آنیون را پایدارتر میکند و ترک شونده بهتری نسبت به OTS است که دارای استخلاف متیل میباشد. به طور کلی در مشتقات سولفونات داریم: OTF>OBS>OTS>OMS

که اینها ترک شونده قویتری نسبت به هالوژن ها می باشند