درخواست کمک (مهم)

سلام بچه ها من یه سری مطلب در مورد تاریخچه مراکز تجاری از بازار ها گرفته تا پاساژها و مراکز تجاری امروزی میخوام. یعنی یه سری مطلب در مورد سیر تکامل مراکز خرید رو میخوام .خیلی گشتم ولی چیزی پیدا نکردم .اگه مبتونین کمکم کنین ممنون میشم.
حتی اگه بتونین یه سری مطلب در مورد تاریخچه: تیمچه ها بازار ها راسته ها و سرا های قدیمی بهم بدین کمک خیلی بزرگی بهم میکنین:(
 

V A N D A

عضو جدید
کاربر ممتاز
سلام بچه ها من یه سری مطلب در مورد تاریخچه مراکز تجاری از بازار ها گرفته تا پاساژها و مراکز تجاری امروزی میخوام. یعنی یه سری مطلب در مورد سیر تکامل مراکز خرید رو میخوام .خیلی گشتم ولی چیزی پیدا نکردم .اگه مبتونین کمکم کنین ممنون میشم.
حتی اگه بتونین یه سری مطلب در مورد تاریخچه: تیمچه ها بازار ها راسته ها و سرا های قدیمی بهم بدین کمک خیلی بزرگی بهم میکنین:(


آشنایی با بازارهای قدیمی ایران




بازار واژه‌ای فارسی است و ریشه آن در زبان پهلوی بهاچار به معنی مکان قیمت‌ها است​
از نظر تاریخی، بازار به محلی اطلاق می‌شود که خریداران و فروشندگان برای مبادله کالا یا خدمات به آن مراجعه می‌کنند.
مجموعه بازار در ایران از دوران ساسانیان در شهرهایی که رونق بازرگانی داشتند شکل گرفت. بازار به عنوان نهادی اقتصادی اجتماعی استخوان‌بندی شهر و روستاهای بزرگ به شمار می‌رود.
هسته ابتدایی بیشتر بازارها در حوالی دروازه مهم شهر تشکیل شده و در امتداد مسیرهای اصلی گسترش و ادامه می‌یافت. شکل‌گیری بازار و نحوه توسعه و ساماندهی فضاها، به کارکرد و رشد اقتصادی آن بستگی داشته است.
تعامل و هماهنگی بین عناصر بازار همواره به پویایی بازار کمک می‌کند. عناصری چون راسته اصلی، راسته‌های فرعی، دالان، چهارسو (چهار سوق)، میدان و جلوخان را از فضاهای ارتباطی بازار به شمار می‌آیند.

اغلب بازارهای ایران به صورت خطی شکل گرفته‌اند و با اهمیت‌ترین مسیر با حجره‌های اطرافش، راسته اصلی بازار قلمداد می‌شوند و در امتداد راسته اصلی، اصناف و مشاغل معتبر قرار می‌گرفتند.
توسعه و گسترش بازار در معابر و مسیرهای فرعی موجب به وجود آمدن راسته‌های فرعی می‌شدند. فراوانی راسته‌های فرعی به رونق فعالیت‌های اقتصادی بستگی داشت. اغلب، هر راسته فرعی مختص یک صنف مشخص بوده است.
دالان معمولاً در بازارهای سنتی عملکرد ارتباطی بین راسته‌های بازار با یک فضای معماری را داشته است. حجره (دکان)، کاروانسرا، تیمچه و قیصریه نیز از فضاهای معماری بازار به شمار می‌روند.

دکان یا حجره از کوچکترین ولی مهم‌ترین فضاهای معماری بازار است. به همین دلیل راسته بازار با حجره‌های پیرامونش هویت داشته‌اند.

کاروانسراها نیز به عنوان شاخص‌ترین فضای معماری بازار کارکردی همانند مجتمع‌های تجاری امروزی داشته‌اند. با تضعیف نقش کاروان‌ها در سامانه حمل و نقل بازار، واژه کاروانسرا به سرا یا کاروانسرای شهری تغییر پیدا کرد.
نحوه استقرار در کاروانسراهای شهری به صورت موقت بوده و به همین جهت بیشتر آنها فاقد شترخوان یا اصطبل هستند. اغلب سراها دارای یک میانسرا یا حیاط مرکزی هستند و در ۴ سمت آنها حجره هایی در ۲ اشکوب ساخته می‌شد.
به طور معمول فضاهای زیرزمین به عنوان انبار و محل نگهداری کالا مورد استفاده بوده و حجره اشکوب همکف محل عرضه کالا و اشکوب فوقانی به عنوان دفتر اداری، کارکردی بازرگانی داشته است.

چهار سو یا چهار سوق محل تقاطع ۲ راسته مهم بازار است که این فضا از حیث اقتصادی و اجتماعی بسیار با اهمیت بوده است.

تیمچه به معنی کاروانسرای کوچک بوده است ولی در دوره معاصر، به سرای کوچک سرپوشیده اطلاق می‌شود که با پاساژهای امروزی قابل قیاس هستند. ویژگی سرپوشیده بودن تیمچه‌ها، شرایط را برای عرضه کالاهای با ارزش مانند فرش و پارچه فراهم می‌کند.
از نظر طراحی معماری در بازارها، ترکیب‌های متفاوتی از تیمچه و کاروانسرا وجود دارد که یکی از نمونه‌های زیبا و معمارانه آن تیمچه و سرای بخشی در بازار کاشان است. این مجموعه از لحاظ تناسبات و ساماندهی فضایی بی نظیر است.

قیصریه به معنی بازار شاهی است ولی در ایران به فضایی گفته می‌شود که خصوصیات معماری و کالبدی تیمچه یا دالان را دارد ولی کارکرد آن عرضه کالاهای لوکس مانند منسوجات است.

منبع: همشهری



تاریخچه بازار ها و مال ها
بازار به معني محل خريد و فروش و عرضه کالاست. واژه بازار قدمت بسياري دارد و در فارسي ميانه به صورت "وازار" و در پارتي به صورت "واژار" مورد استفاده قرار مي گرفته است. اين واژه فارسي به زبان هاي عربي، ترکي، عثماني و برخي از کشورهاي اروپايي راه يافته است.تاريخجه بازار با شکل گيري شهرنشيني در ايران همزمان است و به حدود ده هزار سال پيش باز مي گردد. در تمام دوره هاي سياسي و اجتماعي ايران از دوره هخامنشي تا ساسانيان و بعد از اسلام شاهد گسترش تاثيرات اجتماعي، اقتصادي و سياسي بازار ها و ايجاد معماري فاخر با کارکرد هاي مختلف در سطوح صنوف بهره برداران و ارتباط اين مجتمع هاي عظيم تجاري با امکانات رفاهي و تفريحي بوده ايم.
اما آنچه امروز از بازارهاي قديمي در ايران باقي مانده است و هنوز نيز با همان کارکرد قديمي حيات دارد بيشتر متعلق به دوران صفويه به بعد است. در اين دوره بازارهاي شهرهاي بزرگي مانند اصفهان، تبريز، مشهد، قزوين و شيراز به شدت گسترش يافته و در کنار راسته هاي قديمي و شماري از کاروانسراها، حمام ها، مدارس علميه، خانقاه ها و امکانات تفريحي مثل پارک ها و زمين چوگان احداث شده است. سال ها بعد پاساژ ها، بازارهاي مدرن، مجتمع هاي تجاري چند منظوره با ويژگي قرن بيستمي و ساختاري متنوع و برگرفته از معماري سفر کرده بازارهاي سنتي ايران به غرب بخصوص اروپا در تهران شکل مي گيرند. MALL – مال از يک يا چند ساختمان و مجموعه به هم پيوسته خرده فروشي ها، خدمات تفريحي و پارکينگ هاي وسيع که عموماً مديريت متمرکز و واحدي دارند، تشکيل مي شود. هرچند اين نوع مراکز خريد شکل قرن بيستمي بازارهاي تاريخي ايران هستند اما به هرحال زادگاه اين مراکز جديد چند منظوره در آمريکا و پس از جنگ جهاني دوم است. ريشه واژه انگليسي مال را مي توان در کلمه "پال-مال" يافت که يک بازي در بريتانياي قرن 17 و پيش از آن در ايتاليا و فرانسه بوده است. کلمه پال-مال که به معناي توپ و چوگان مي باشد، از زبان فرانسه وارد زبان انگليسي شده است و باز هم خاستگاه ايراني دارد ميدان نقش جهان اصفهان که هنوز با همان کارکردهاي روزهاي اول پويا و زنده است، نمونه خوبي براي تعريف يک مال واقعي و تاريخي است. فضاي روباز ميدان چوگان بعنوان يک مرکز تفريحي هميشه مورد استفاده بوده است. اساساً آنچه مال ها را از شاپينگ سنترها و سيتي سنتر ها و پاساژها و بازارهاي سنتي جدا مي کند، اول وسعت زياد حداقل نزديک به 100 هزار متر مربع و بعد ارائه بيشتر خدمات شهري و اداري در کنار مغازه هاي تجاري از يک سو و گسترش روز افزون صنايع تفريحي و فرهنگي از سوي ديگر است

منبع:مگا مال ، بازار بزرگ تهران
 
آخرین ویرایش:
بالا