مقدمه
مقدمه
بدونه مقدمه نمیشه که
[h=2]حفاری انحرافی (جهت دار)[/h] به طور کلی به جز در حالتهای خاص که حفاری چاههای نفت و گاز به صورت جهتدار لازم میشود خواست عمومی و مسائل فنی و اقتصادی همگی حکم میکنند که هر چاهی به صورت مستقیم و عمودی حفاری شود که در حال حاضر نیز عمده چا ههای حفر شده در حال تولید از این نوع هستند بر همین اساس تنها مسائل فنی و اقتصادی توجیهگر هزینههای ویژه برای حفاری جهتدار برخی چاهها است .به طور کلی هرگاه برای ایجاد محل استقرار دستگاه حفاری و آغاز حفر چاه موانع طبیعی، زمین شناسی، فنی و اقتصادی وجود نداشته باشندمیتوان حفاری جهت دار را به عنوان راه حل جایگزین، بررسی و انتخاب کرد و به کار برد. از جمله وجود موانع سطحی مانند دریا، رودخانه، مناطق مسکونی، یا کوهستانی بودن منطقه و هنگفت بودن هزینه ایجاد جاده و محل جاده و همچنین مخارج سنگین ایجاد سکوهای حفاری در دریا عوامل توجیه کننده برای حفر چاههای انحرافی هستند.
انواع طرحهای حفاری انحرافی را میتوان در سه گروه تقسیم کرد:
الف) نقطه شروع انحراف (Kick off point) از نزدیک سطح زمین در نظر گرفتهمیشود که پس از رسیدن به حداکثر زاویه انحراف تا رسیدن به مخزن حفظمیشود.
ب) نقطه شروع انحراف را در عمق پایینتری تعیین میکنند و سپس با رسیدن به مخزن، حداکثر زاویه انحراف کنترل شده و ادامه خواهد داشت.
ج) از نزدیک سطح زمین نقطه شروع انحراف تعیینمیشود که پس از رسیدن به حداکثر زاویه انحراف تا عمق مطلوب ادامهمییابد. سپس از عمق دلخواه شروع به کاهش زاویه انحراف نموده تا به صفر برسد یا در نقطه مورد نظر تکمیل شود.
کاربردهای گوناگون حفاری جهتدار مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
- حفاری چندین حلقه چاه روی یک سکوی دریایی
- حفاری انحرافی از خشکی به خشکی و خشکی به دریا
- حفاری انحرافی زیر مناطق مسکونی، فرودگاه، رودخانه و ارتفاعات
دست یابی به نفتگیرهای چینه ای ( حفاری گسل): در بخشهای گسلی حاوی نفت، برای تولید بهتر شاید لازم باشد تا چاه از میان یا به موازات گسل منحرف شود. در شرایطی که حفاری عمودی با دشواری همراه است نظیر وجود شکستگیها با شیب زیاد(نسبت به عمود) و یا قرار گرفتن محل چاه در فرو دیواره(کمر پایین)، برای نفوذ به چینههای نفتگیر چاه را زاویه دار حفر میکنند و یا شاید چاه از روی فرا دیواره (کمر بالا) صفحه گسل حفاری میشود و در عمق مناسب انحراف میدهند تا از بروز خطرات و زیانهای ناشی از زمین لرزه که میتواند باعث حرکت لایههای زمین روی سطح گسل شده و لولههای جداری یک چاه تکمیل شده را قطع کند، جلوگیری شود. حفاری گسل را نیز میتوان تحت عنوان ا کتشاف چینههای نفتگیر بیان کرد. از این نوع حفاری برای پیدا کردن سطح آب و نفت و تعیین دقیق صفحه شکستگی نیز میتوان استفاده کرد.
عبور از کنار ماندههای درون چاه
حفاری گنبدهای نمکی: تجمع نفت اغلب در چینههای زیر گنبد که کلاهک سختی دارد، یافتمیشود. حفاری این کلاهک بسیار مشکل است و باید خارج از کلاهک نمکی حفاری انجام شود.
چاههای کمکی جهت خاموش کردن فوران چاهها
حفاری چندین چاه اکتشافی از یک حفره چاه (اکتشاف چاه نفتی یا ذخایر سولفور): اولین چاه در جهت فراشیب (Up Dip)، دومین چاه در جهت فروشیب(Down Dip) و چاههای دیگر به موازات (Strike) از یک چاه حفاری میشوند. هر چاه پس از حفاری مسدود شده، حفره جدیدی از اولی منشعب شده، سازندها و محل ساختار کشف میشود.سپس آن حفره مسدود شده و حفره جدیدی حفاریمیگردد.
عبور از چندین لایه از یک حفره چاه: مخصوص چینههای زیر گنبد نمکی، سنگهای دگرشیبی و سنگهای مجاور صفحه گسل است که از یک چاه جهت تکمیل چند منطقه نفتده استفاده میشود.