وحید بلوچی
عضو جدید
نويسنده: دكتر جلال اسحاقي، دامپزشك
روش بالاي بستر يا شناور
1ـ روش استون بريج (Ston bridge): در اين روش از صحفاتي به شكل 8 استفاده مي شود كه ارتفاع آنها 30 سانتي متر و عرضان 15 تا 20 سانتي متر مي باشد و روي آنها را يك لايه آهكي مي پوشاند كه صدفچه ها روي اين لايه قرار مي گيرند و با كندن تكه كوچكي از لايه آهكي صدفچه هم كنده مي شود.
2ـ استفاده از تيرچه (Stick): در اين روش نوعي پل درست مي كنند و چوب هايي را تحت نام Stick به صورت افقي روي آن قرار مي دهند تا صدفچه ها روي آن قرار گيرند. اين Stickها براي پرورش هم به كار مي روند.
3ـ استفاده از شاخ و برگ درختان: در اين روش چهارچوبي درست كرده و در عرض آن چوب هاي قرار مي دهند و سپس سرشاخه درختان مانند سرشاخه هاي درختان حرا را از آنها آويزان مي كنند.
4ـ استفاده از كالچ هاي بند شده: پوسته يا كفه اسكالوپ ها را سوراخ كرده و سيم هاي گالوانيزه را از آن مي گذرانند، به طوري كه اين پوسته ها به صورت دانه هاي تسبيح درمي آيند، فاصله اين پوسته ها از هم 1 سانتي متر مي باشد. سپس آنها را به صورت آويزان يا معلق درمي آورند. يك روش بدين صورت است كه دو تير چوبي را به فاصله 5-4 متري از همديگر در كف بستر فرو مي كنند و اين ريسمان هاي حاوي پوسته ها را به صورت افقي بين اين دو تير مي بندند كه مي توان چند رديف از اين ريسمان ها را بين اين دو تير ببندند و فاصله اين ريسمان ها بايستي حداقل 30 سانتي متر باشد. همچنين براي آويزان كردن اين رشته ها مي توان از ديگر روش ها مانند رف نيز استفاده كرد.
5 ـ روش راك (Rack): در تايوان به منظور استفاده از كالچ هاي بند شده از روش راك استفاده مي شود. سه رديف 31 تايي از ساقه هاي بامبو (فاصله بين هر يك 2/1 متر مي باشد) كه فاصله بين رديف ها 5/1 متر مي باشد در ناحيه ساحلي كاشته مي شود. ساقه هاي بامبو داراي 5/1-2 متر طول و 8-7 سانتي متر قطر بوده و هر كدام تا عمق 75/0 تا 1 متري در كف بستر فرو برده مي شوند. در طول جزر 20 تا 30 سانتي متر بالاي اين ساقه ها بامبو در معرض هوا قرار مي گيرند كه نبايد بيشتر از 5 ساعت باشد شاخه هاي كوچكتر بامبو به صورت افقي با سيم هاي فلزي بر روي قسمت بالايي اين ساقه هاي بامبو بسته مي شود تا تشكيل يك راك جمع كننده صدفچه را بدهد طناب هاي با طول 3 متر كه هر يك حاوي 150 تا 100 عدد پوسته بزرگ مي باشند به طور افقي از اين راك ها آويزان مي شوند كلا 1140 تا 570 طناب در هر راك وجود دارد. بعضي اوقات طناب هايي با 15 تا 10 پوسته 20 تا 15 سانتي متر مابين پوسته ها، به طور عمومي بر روي اين راك ها آويزان مي كنند. بعد از استقرار اينها اين سيستم مي بايستي به طور متناوب در طول جزر و مد بازرسي شود قبل از نشستن صدفچه ها، پوسته صدف ها مي بايستي به طور متناوب از لجن ها رسوب يافته پاك شوند. اگر رشد جلبكي طبيعي وجود داشته باشد مي بايستي اصلاح شود و در مقابل خورشيد خشك شده و برداشته شود 2 تا 1 هفته بعد از نشستن، صدفچه ها به صورت گرانول هاي قهوه اي رنگ به اندازه 2 ميلي متر بر روي پوسته ها ظاهر مي شوند. آنها حدود 2 ماه بر روي راك هاي جمع كننده صدفچه ها باقي مي مانند. به محض اينكه قطر آنها به اندازه 7/0 تا 1 سانتي متر رسيد صدفچه ها به منظور پرواربندي به مزارع پرورش انتقال مي يابند.
6 ـ يك روش ديگر براي جمع آوري صدفچه ها قرار دادن پوسته ها در كيسه اي مي باشد كه از يك پايه اي (به طول 3-4 متر) كه به صورت L وارونه بوده و در بستر فرو برده شده آويزان مي گردد.
حضور بارناكل ها در روي جمع كننده هاي (Collcctor) صدفچه پيش از كاهش ميزان صدفچه در محيط مي باشد، بنابراين وجود باناكل ها يك شاخص عملي و خوبي است كه نشان دهنده كاهش قريب الوقوع صدفچه ها مي باشد. كاهش تعداد صدفچه ها با بررسي و مشاهده كالكتورها كه با حضور صدفچه هاي به اندازه دانه گندم، زبر شده است، تاييد مي گردد.
در رابطه با توليد صدفچه در هچري، به دليل نوسان در فراواني صدفچه ها در ذخاير طبيعي، دانشمندان در گوشه و كنار دنيا كوشش هايي را براي توسعه تكنولوژي هچري با موفقيت هاي مختلفي انجام داده اند تكنيك هچري در كشت اويستر بيش از 100 سال قدمت دارد و توليد لارو از سال 1920 انجام مي شده است و هم اكنون در بعضي از كشورها براي كمك به ذخاير طبيعي ممكن است انجام شود ولي معمولا به علت تخم ريزي زياد در طبيعت به صورت مصنوعي انجام نمي گيرد. در هندوستان تكنيك اصلي براي توليد صدفچه گونه گرين ماسل به وسيله موسسه مركزي تحقيقات شيلات دريايي (CMFRI) در مدرس و گونه پرنااينديكا در Vizhingjam به وجود آمده است. در گوا (Gob) موسسه ملي اقيانوس شناسي به تكنيك توليد صدفچه از گرين ماسل نيز دست يافته است.
روش بالاي بستر يا شناور
1ـ روش استون بريج (Ston bridge): در اين روش از صحفاتي به شكل 8 استفاده مي شود كه ارتفاع آنها 30 سانتي متر و عرضان 15 تا 20 سانتي متر مي باشد و روي آنها را يك لايه آهكي مي پوشاند كه صدفچه ها روي اين لايه قرار مي گيرند و با كندن تكه كوچكي از لايه آهكي صدفچه هم كنده مي شود.
2ـ استفاده از تيرچه (Stick): در اين روش نوعي پل درست مي كنند و چوب هايي را تحت نام Stick به صورت افقي روي آن قرار مي دهند تا صدفچه ها روي آن قرار گيرند. اين Stickها براي پرورش هم به كار مي روند.
3ـ استفاده از شاخ و برگ درختان: در اين روش چهارچوبي درست كرده و در عرض آن چوب هاي قرار مي دهند و سپس سرشاخه درختان مانند سرشاخه هاي درختان حرا را از آنها آويزان مي كنند.
4ـ استفاده از كالچ هاي بند شده: پوسته يا كفه اسكالوپ ها را سوراخ كرده و سيم هاي گالوانيزه را از آن مي گذرانند، به طوري كه اين پوسته ها به صورت دانه هاي تسبيح درمي آيند، فاصله اين پوسته ها از هم 1 سانتي متر مي باشد. سپس آنها را به صورت آويزان يا معلق درمي آورند. يك روش بدين صورت است كه دو تير چوبي را به فاصله 5-4 متري از همديگر در كف بستر فرو مي كنند و اين ريسمان هاي حاوي پوسته ها را به صورت افقي بين اين دو تير مي بندند كه مي توان چند رديف از اين ريسمان ها را بين اين دو تير ببندند و فاصله اين ريسمان ها بايستي حداقل 30 سانتي متر باشد. همچنين براي آويزان كردن اين رشته ها مي توان از ديگر روش ها مانند رف نيز استفاده كرد.
5 ـ روش راك (Rack): در تايوان به منظور استفاده از كالچ هاي بند شده از روش راك استفاده مي شود. سه رديف 31 تايي از ساقه هاي بامبو (فاصله بين هر يك 2/1 متر مي باشد) كه فاصله بين رديف ها 5/1 متر مي باشد در ناحيه ساحلي كاشته مي شود. ساقه هاي بامبو داراي 5/1-2 متر طول و 8-7 سانتي متر قطر بوده و هر كدام تا عمق 75/0 تا 1 متري در كف بستر فرو برده مي شوند. در طول جزر 20 تا 30 سانتي متر بالاي اين ساقه ها بامبو در معرض هوا قرار مي گيرند كه نبايد بيشتر از 5 ساعت باشد شاخه هاي كوچكتر بامبو به صورت افقي با سيم هاي فلزي بر روي قسمت بالايي اين ساقه هاي بامبو بسته مي شود تا تشكيل يك راك جمع كننده صدفچه را بدهد طناب هاي با طول 3 متر كه هر يك حاوي 150 تا 100 عدد پوسته بزرگ مي باشند به طور افقي از اين راك ها آويزان مي شوند كلا 1140 تا 570 طناب در هر راك وجود دارد. بعضي اوقات طناب هايي با 15 تا 10 پوسته 20 تا 15 سانتي متر مابين پوسته ها، به طور عمومي بر روي اين راك ها آويزان مي كنند. بعد از استقرار اينها اين سيستم مي بايستي به طور متناوب در طول جزر و مد بازرسي شود قبل از نشستن صدفچه ها، پوسته صدف ها مي بايستي به طور متناوب از لجن ها رسوب يافته پاك شوند. اگر رشد جلبكي طبيعي وجود داشته باشد مي بايستي اصلاح شود و در مقابل خورشيد خشك شده و برداشته شود 2 تا 1 هفته بعد از نشستن، صدفچه ها به صورت گرانول هاي قهوه اي رنگ به اندازه 2 ميلي متر بر روي پوسته ها ظاهر مي شوند. آنها حدود 2 ماه بر روي راك هاي جمع كننده صدفچه ها باقي مي مانند. به محض اينكه قطر آنها به اندازه 7/0 تا 1 سانتي متر رسيد صدفچه ها به منظور پرواربندي به مزارع پرورش انتقال مي يابند.
6 ـ يك روش ديگر براي جمع آوري صدفچه ها قرار دادن پوسته ها در كيسه اي مي باشد كه از يك پايه اي (به طول 3-4 متر) كه به صورت L وارونه بوده و در بستر فرو برده شده آويزان مي گردد.
حضور بارناكل ها در روي جمع كننده هاي (Collcctor) صدفچه پيش از كاهش ميزان صدفچه در محيط مي باشد، بنابراين وجود باناكل ها يك شاخص عملي و خوبي است كه نشان دهنده كاهش قريب الوقوع صدفچه ها مي باشد. كاهش تعداد صدفچه ها با بررسي و مشاهده كالكتورها كه با حضور صدفچه هاي به اندازه دانه گندم، زبر شده است، تاييد مي گردد.
در رابطه با توليد صدفچه در هچري، به دليل نوسان در فراواني صدفچه ها در ذخاير طبيعي، دانشمندان در گوشه و كنار دنيا كوشش هايي را براي توسعه تكنولوژي هچري با موفقيت هاي مختلفي انجام داده اند تكنيك هچري در كشت اويستر بيش از 100 سال قدمت دارد و توليد لارو از سال 1920 انجام مي شده است و هم اكنون در بعضي از كشورها براي كمك به ذخاير طبيعي ممكن است انجام شود ولي معمولا به علت تخم ريزي زياد در طبيعت به صورت مصنوعي انجام نمي گيرد. در هندوستان تكنيك اصلي براي توليد صدفچه گونه گرين ماسل به وسيله موسسه مركزي تحقيقات شيلات دريايي (CMFRI) در مدرس و گونه پرنااينديكا در Vizhingjam به وجود آمده است. در گوا (Gob) موسسه ملي اقيانوس شناسي به تكنيك توليد صدفچه از گرين ماسل نيز دست يافته است.
