تاثیر باران اسیدی بر سلامت

[پروشا*]

[FONT=&quot]باران‌های اسیدی در انسان هم باعث عوارض جانبی فوری می‌شوند که در این میان شرایط اسیدی باران عامل مستقیم و موثر نیست بلکه شرایط مخرب را به وجود می‌آورد. زمانی که باران اسیدی می‌بارد و شما در زیر آن قدم می‌زنید علاوه بر ذرات معلق موجود در هوا ذرات معلق ارتفاعات بالاتر که به کمک باران به لایه‌های پایین آمده را نیز تنفس می‌کنید[/FONT][FONT=&quot]. [/FONT][FONT=&quot]همچنین تنفس دی اکسید گوگرد و اکسید‌های نیتروژن باعث می‌شود افرادی که بیماری‌های تنفسی دارند به سرعت واکنش نشان داده و این بیماری در آنها تشدید شود. اگر میزان حجم این مواد در هوا افزایش یابد - که در هنگام باران‌های اسیدی شدید این اتفاق می‌افتد - افراد سالم نیز علاوه بر سردرد ممکن است عوارض تنگی نفس و یا برونشیت - گرفتگی نایژه‌های ریه - را از خود نشان دهند[/FONT][FONT=&quot].[/FONT] [FONT=&quot]مساله دیگری که در این میان نقش بازی می‌کند این است که افزایش اکسید نیتروژن در لایه‌های پایین می‌تواند باعث به وجود آمدن و شکل گرفتن گاز اوزون در هوای مورد تنفس شما شود. تنفس این گاز می‌تواند باعث تورم و عفونت ریه و همچنین برونشیت شود که با علایمی‌همچون سردرد، سوزش پلو و تنگی نفس همراه خواهد بود[/FONT] [FONT=&quot]سال گذشته وضعیت آلودگی هوای شهری مثل تهران تنها در هفت دهم روزهای سال پاک بوده و در [/FONT][FONT=&quot]۵۶٪[/FONT][FONT=&quot]روزها در شرایط ناسالم و در [/FONT][FONT=&quot]۳۱٪[/FONT][FONT=&quot]روزها در شرایط بسیار ناسالم قرار داشت. آلوده کنندهای مختلفی که ممکن است از منابع طبیعی و یا مصنوعی وارد اتمسفر گردد عبارتند از: دی اکسید گوگرد[/FONT][FONT=&quot]: SO2 [/FONT][FONT=&quot]حتی در غلظت‌های بسیار کم موجب ایجاد واکنش‌هایی در مغز، تحریک غشاء مخاطی دستگاه تنفس، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا، درد در ناحیه سینه، گاهی ریزش خون از بینی، اثر بر سیستم گوارش، تحریک چشم، تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت حرکات تنفسی، توسعه بیماریهای مزمن ریوی بخصوص برونشیت، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی می‌گردد همچنین خون افرادی که در معرض این گاز قرار گرفته‌اند نشان می‌دهد که این گاز سنتز[/FONT][FONT=&quot] DNA ([/FONT][FONT=&quot]عامل انتقال وراثت) را مختل می‌کند و ازرشد برخی از گلبولهای سفید خون (لنفوسیتها) جلوگیری می‌کند که در نتیجه سیستم دفاعی بدن کاهش می‌یابد. اکسیدهای ازت: اکسیدهای ازت به دو طریق مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت انسان اثر می‌گذارند. اثر مستقیم آنها بستگی به نوع اکسید دارد زیرا[/FONT][FONT=&quot] NO2 [/FONT][FONT=&quot]نزدیک به چهار برابر بیشتر از[/FONT][FONT=&quot] NO[/FONT][FONT=&quot]سمی است و در غلظت‌های مساوی با[/FONT][FONT=&quot] CO[/FONT][FONT=&quot]از آن زیان آورتر است. اثرات ثابت شده[/FONT][FONT=&quot] NO2 [/FONT][FONT=&quot]بر روی انسانها کاملا به اثر تنفسی محدود می‌شود که باعث پیامدهائی نظیر اختلال در بویائی، بیحالی، خستگی، ناراحتی‌های حفره بینی، اشکالات تنفسی، تحریک گلو، چشم، ناراحتی‌های اعصاب، گشادی مردمک چشم، افزایش برونشیت حاد و تولید نیتروزامین. هیدروکربنها: عمومأ مدرکی دال بر اثرات نامطلوب هیدورکربن‌ها در غلظت جاری هوا بر روی انسان وجود ندارد بلکه اثر مضر آنها اغلب از طریق واکنشهای فتوشیمیایی که مواد ثانوی آلوده ساز تولید می‌کنند می‌باشد[/FONT][FONT=&quot]. [/FONT][FONT=&quot]اکسیدان‌های فتو شیمیایی: علائمی از قبیل سرفه، کوتاه شدن تنفس، انقباض مجاری هوایی، سردرد، تنگی نفس، اختلالات تنفسی، تغییر گلبولهای قرمز خون، التهاب حلق و گلو، تحریک چشم و آبریزش چشم می‌تواند نتیجه تماس با این آلاینده باشد. منواکسید کربن: میل ترکیبی هموگلوبین[/FONT][FONT=&quot] (Hb) [/FONT][FONT=&quot]خون که عامل انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است با منو اکسید کربن تقریبا [/FONT][FONT=&quot]۲۰۰[/FONT][FONT=&quot]برابر بیشتر از میل ترکیبی آن با اکسیژن است. از این رو وجود[/FONT][FONT=&quot] CO[/FONT][FONT=&quot]در هوای تنفسی قادر است مقادیر زیادی از هموگلوبین خون را به کربوکسی هموگلووبین[/FONT][FONT=&quot] (COHB) [/FONT][FONT=&quot]که یک ترکیب پایدار است تبدیل کند و از مقدار هموگلوبین که اکسیژن را به بافتها می رساند بکاهد و باعث اختلالات جزئی در برخی اعمال بدن، اثر بر سیستم اعصاب مرکزی، اختلال در تشخیص زمان، اشکالات بینایی، تغییر در اعمال قلب، تنفس، خستگی، خواب آلودگی، حالت کما و مرگ گردد. ذرات: ذرات استنشاق شده ممکن است در مجاری تنفسی فوقانی اثر تحریکی داشته و یا در داخل شش‌ها نفوذ نماید وایجاد عوارضی در ششها نماید که منجر به اختلالاتی در اعمال تنفسی گردد. از جمله ذرات معلق در هوا عنصر سرب است که بیشتر از طریق تنفس وارد بدن می‌شود و قابلیت حمل اکسیژن در خون را کم می‌کند، لذا اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد. این نارسائی در کودکان می‌تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی شود و یا سرب می‌تواند بر روی دستگاه خون ساز کلیه و مجاری ادراری اثر گذارد[/FONT][FONT=&quot]. [/FONT][FONT=&quot]اثرات مزمن ممکن است نظیر سردرد، ضعف، سستی یبوست، خط آبی یا بورتون در سرتا سر لثه‌ها، بی اشتهایی و کم خونی باشد. از اثرات نامطلوب دیگر کاهش میدان دید است. بر اثر این کاهش حمل و نقل زمینی و هوایی با اشکالاتی روبرو گردید[/FONT][FONT=&quot].[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]اما آیا این مساله راه حلی هم دارد؟ واقعیت این است که تاثیرات باران‌های اسیدی به طور نامحسوسی بسیار گسترده تر از تاثیرات مستقیم روی سلامتی انسان‌هاست و این موضوع تنها بخشی از آسیب‌های آن را به طور برجسته نشان می‌دهد. حتی اگر هیچ کس دچار مشکل تنفسی نشود، در درازمدت این باران‌ها در حال نابود کردن و از بین بردن شرایط متعادل طبیعت هستند و باید جلوی آنها را گرفت[/FONT][FONT=&quot].[/FONT] [FONT=&quot]تنها راه حل موجود تلاش برای کاهش آلودگی هوا است. بخشی از عوامل آلاینده ناشی از پدیده‌هایی مانند ریزگردها هستند اما بخش عمده ای از آن را احتراق ناقص سوخت در خودروها و سوخت بی کیفیت و خودروهای غیر استاندارد و آزاد شدن انبوهی از ترکیبات مضر در فرآیند‌های استحصال نفت تشکیل می‌دهند[/FONT][FONT=&quot].[/FONT] [FONT=&quot] [/FONT]