جهت دادن به چاه و چاه های چند شاخه ای ( Multi well )

[nima.mohamadin]

مبحث حفاری جهت دار اینقد دربارش تو این تالار بحث شده که اگه دوباره بخوام توضیح بدم خسته کننده و تکراری میشه.
میتونید مباحثش رو در بخش های مختلف تالار نفت ببینید.
اما چیزی که اینجا میخام دربارش بحث کنم تکنولوژی جهت دادن به چاهه.

 

[nima.mohamadin]

مقدمه

مقدمه

بدونه مقدمه نمیشه که


[h=2]حفاری انحرافی (جهت دار)[/h] به طور کلی به جز در حالت‌های خاص که حفاری چاه‌های نفت و گاز به صورت جهت‌دار لازم می‌شود خواست عمومی و مسائل فنی و اقتصادی همگی حکم می‌کنند که هر چاهی به صورت مستقیم و عمودی حفاری شود که در حال حاضر نیز عمده چا ههای حفر شده در حال تولید از این نوع هستند بر همین اساس تنها مسائل فنی و اقتصادی توجیه‌گر هزینه‌های ویژه برای حفاری جهت‌دار برخی چاه‌ها است .به طور کلی هرگاه برای ایجاد محل استقرار دستگاه حفاری و آغاز حفر چاه موانع طبیعی، زمین شناسی، فنی و اقتصادی وجود نداشته باشند‌می‌توان حفاری جهت دار را به عنوان راه حل جایگزین، بررسی و انتخاب کرد و به کار برد. از جمله وجود موانع سطحی مانند دریا، رودخانه، مناطق مسکونی، یا کوهستانی بودن منطقه و هنگفت بودن هزینه ایجاد جاده و محل جاده و همچنین مخارج سنگین ایجاد سکوهای حفاری در دریا عوامل توجیه کننده برای حفر چاه‌های انحرافی هستند.

​

​

انواع طرح‌های حفاری انحرافی را می‌توان در سه گروه تقسیم کرد:
الف) نقطه شروع انحراف (Kick off point) از نزدیک سطح زمین در نظر گرفته‌می‌شود که پس از رسیدن به حداکثر زاویه انحراف تا رسیدن به مخزن حفظ‌می‌شود.
ب) نقطه شروع انحراف را در عمق پایین‌تری تعیین می‌کنند و سپس با رسیدن به مخزن، حداکثر زاویه انحراف کنترل شده و ادامه خواهد داشت.
ج) از نزدیک سطح زمین نقطه شروع انحراف تعیین‌می‌شود که پس از رسیدن به حداکثر زاویه انحراف تا عمق مطلوب ادامه‌می‌یابد. سپس از عمق دلخواه شروع به کاهش زاویه انحراف نموده تا به صفر برسد یا در نقطه مورد نظر تکمیل شود.

کاربردهای گوناگون حفاری‌ جهت‌دار مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

• حفاری چندین حلقه چاه روی یک سکوی دریایی
• حفاری انحرافی از خشکی به خشکی و خشکی به دریا
• حفاری انحرافی زیر مناطق مسکونی، فرودگاه، رودخانه و ارتفاعات

دست یابی به نفت‌گیرهای چینه ای ( حفاری گسل): در بخش‌های گسلی حاوی نفت، برای تولید بهتر شاید لازم باشد تا چاه از میان یا به موازات گسل منحرف شود. در شرایطی که حفاری عمودی با دشواری همراه است نظیر وجود شکستگی‌ها با شیب زیاد(نسبت به عمود) و یا قرار گرفتن محل چاه در فرو دیواره(کمر پایین)، برای نفوذ به چینه‌های نفتگیر چاه را زاویه دار حفر می‌کنند و یا شاید چاه از روی فرا دیواره (کمر بالا) صفحه گسل حفاری می‌شود و در عمق مناسب انحراف می‌دهند تا از بروز خطرات و زیان‌های ناشی از زمین لرزه که میتواند باعث حرکت لایه‌های زمین روی سطح گسل شده و لوله‌های جداری یک چاه تکمیل شده را قطع کند، جلوگیری شود. حفاری گسل را نیز می‌توان تحت عنوان ا کتشاف چینه‌های نفتگیر بیان کرد. از این نوع حفاری برای پیدا کردن سطح آب و نفت و تعیین دقیق صفحه شکستگی نیز‌ می‌توان استفاده کرد.


عبور از کنار مانده‌های درون چاه

حفاری گنبد‌های نمکی: تجمع نفت اغلب در چینه‌های زیر گنبد که کلاهک سختی دارد، یافت‌می‌شود. حفاری این کلاهک بسیار مشکل است و باید خارج از کلاهک نمکی حفاری انجام شود.

​

چاه‌های کمکی جهت خاموش کردن فوران چاه‌ها
حفاری چندین چاه اکتشافی از یک حفره چاه (اکتشاف چاه نفتی یا ذخایر سولفور): اولین چاه در جهت فراشیب (Up Dip)، دومین چاه در جهت فروشیب(Down Dip) و چاه‌های دیگر به موازات (Strike) از یک چاه حفاری می‌شوند. هر چاه پس از حفاری مسدود شده، حفره جدیدی از اولی منشعب شده، سازندها و محل ساختار کشف میشود.سپس آن حفره مسدود شده و حفره جدیدی حفاری‌می‌گردد.

​

عبور از چندین لایه از یک حفره چاه: مخصوص چینه‌های زیر گنبد نمکی، سنگهای دگرشیبی و سنگهای مجاور صفحه گسل است که از یک چاه جهت تکمیل چند منطقه نفت‌ده استفاده می‌شود.

 

[nima.mohamadin]

حفاری کنار گذر یا Side Tracking و ایجاد یک حفره جدید:
این شیوه زمانی به کار برده‌می‌شود که جداری‌ها در برابر سازند پر فشار گچ دچار مچالگی شده باشند، یا اینکه بخواهیم به منظور فرار از تولید آب با گاز ناخواسته سازند مخزن نفتی را بالا یا پائین تر از قبل تولید نماییم. همچنین هنگام گیر لوله ها چنانچه لوله ها آزاد نشوند و یا در اثر کشش بریده شوند و امکان مانده یابی آنها وجود نداشته باشد روی آنها یک پلاگ سیمانی زده و مجددا از بالای پلاگ با حفاری جهت دار مسیر چاه را تغییر می دهند.

امروزه به منظور استخراج نفت از مخازنی که به دلایل مختلف دارای توجیه فنی و اقتصادی نمی‌باشند، از روش‌های جایگزین هر چند پر هزینه جهت افزایش تولید بهینه و مدیریت بهتر مخازن نفت و گاز استفاده می‌شود. روش‌هایی که استفاده از آن‌ها نیازمند عوامل مختلفی از جمله برنامه‌ریزی صحیح و در نظر گرفتن پارامترهای مؤثر در طراحی، آگاهی کامل از نحوه استفاده، کارکرد و شناخت معایب و محاسن آن‌ها می‌باشند. یکی از این روش‌ها که این روزها در صنعت حفاری در سطح جهان بیشتر پرداخته می‌شود، حفاری چاه‌های افقی است.

 

[nima.mohamadin]

روش های جهت دادن به چاه: ( Deflection Tools )
مشهورترینشون ابزار Whipstock



فیلمشو خواستم بزارم دیدم 114 مگا بایته ...... کی بره این همه راهو

 

[nima.mohamadin]

ادامش رو بعد میذارم. الان اصلا حسش نیست. شاید اون فیلمه رو تبدیل کردم گذاشتمش. معلوم نیس..

 

[nima.mohamadin]

side tracking moveis

side tracking moveis

تصویرش گویا تر از دو هزار کلمس.
ببخشید تبدیلش کردم کیفیتش پایینه. 14 مگا بایته
اینم لینکش

 

[مهندس نفت]

سلام با تشکر از نیما جان و اروزی موفقیت برای این دوسته خودم
در مورد حفاری جهت دار خیلی صحبت شده ولی اینکه بسیار کاربردی هست و سر چاه های داخل کشور هو یه یونیت مجزا کنار دکل برای حفاری جهت دار هست و دادما برای کنترل جهت ، شیب و زاویه دیتاها جمع اوری میشود البته اطلاعات دیگه مثله دما هم دستگاههای کنترل کننده ارائه می دهد
اما خوده دستگاه یه دتسگاه الکترونیکی بسیار حساس و با کوچکترتین مشکل دیگه کار نمیکنه
در مورد ویپ استوک هم یه ابزار کاربردی و تا پایان عملیات ،؛ داخل چاه قرار میگرد و با استفاده از پکر ست میشه داخل چاه

 

[nima.mohamadin]

سلام با تشکر از نیما جان و اروزی موفقیت برای این دوسته خودم
در مورد حفاری جهت دار خیلی صحبت شده ولی اینکه بسیار کاربردی هست و سر چاه های داخل کشور هو یه یونیت مجزا کنار دکل برای حفاری جهت دار هست و دادما برای کنترل جهت ، شیب و زاویه دیتاها جمع اوری میشود البته اطلاعات دیگه مثله دما هم دستگاههای کنترل کننده ارائه می دهد
اما خوده دستگاه یه دتسگاه الکترونیکی بسیار حساس و با کوچکترتین مشکل دیگه کار نمیکنه
در مورد ویپ استوک هم یه ابزار کاربردی و تا پایان عملیات ،؛ داخل چاه قرار میگرد و با استفاده از پکر ست میشه داخل چاه

در تکمیل حرفای شما باید این نکته رو اضافه کنم که ویپ استوک در دو نوعه جنرال هستش:
Standard Removable Whipstock
- استفاده برای انحراف مسیر چاه
- کنار گذر ( side Tracking )
البته به دلیل پیچیدگی و هزینه بالا برای کنترل مسیر در بخش Open Hole به ندرت استفاده میشه.
همچنین در سازند های بسیار سخت و حفره های با دما های بسیار بالا برای موتور.
امکان لغزش بعد از ست کردن هس
و اینکه تعداد عملیات تریپ برای بازیابیش بالا میره که یعنی هزینه بسیار زیاد تر.
permanent casing Whipstock
در بخش کیس هول ( Cased Hole ) برای ایجاد پنجره شکاف کاربرد وسیع داره.
یکی از معایبش اینه که در نقطه انحراف داگ لگ ایجاد میکنه و پنجره ای که بعد توسط میل که بجای مته بسته شده و در کیسینگ ایجاد میکنه خیلی کوتاهه.

 

[مهندس نفت]

سلام تکمیل چاه به قطر تیوبینگ هم بستگی داره چرا که باید فشار مورد برای حرکت نفت به سمت بالای چاه مناسب باشد
یکی از روش های کنترل جهت چاه با استفاده از پالس گل حفاری می باشد که وقتی گل حرکت می کند پالس از طریق یه سنسور که باز و بسته میشه به منبع جمع اوری اطلاعات ارسال

 

[nima.mohamadin]

سلام تکمیل چاه به قطر تیوبینگ هم بستگی داره چرا که باید فشار مورد برای حرکت نفت به سمت بالای چاه مناسب باشد
یکی از روش های کنترل جهت چاه با استفاده از پالس گل حفاری می باشد که وقتی گل حرکت می کند پالس از طریق یه سنسور که باز و بسته میشه به منبع جمع اوری اطلاعات ارسال

بله مهندس جان. این دقیقا مکانیسمیه که بوسیله اون MWD و LWD کار میکنن.پس گل حفاری با باز شدن دریچه های این دستگاه ها یه سری پالس های فشاری به گیرنده ای که رو استند پایپه میفرسته و سپس اون داده ها رو تفسیر میکنه.
البته خود گل حفاری فقط توسط سر نازل های مخصوص انحراف در مته ( معمولا یه جت از دوتای دیگه فشار یا دبی بیشتری داره) میتونه انحراف ایجاد کنه.

 

[مهندس نفت]

بله دقیقا مهندس

 

[nima.mohamadin]

گزینه آخر ابزار های انحراف چاه هم Bent Sub هستش.

 

[مهندس نفت]

بله همین طوره ولی نشنیدم تو ایران استفاده بشه بیشتر شرکت ها میان پیپ استوک کار میزارن میرن

 

[ریحانه22]

والله من که از این اصلاحات شما سر درنیوردم

 

[مهندس نفت]

سلام این اصطلاحاتی که گفته میشه همش ابزاراتی هستن برای من منحرف کردن چاه استفاده میشه

 

[nima.mohamadin]

والله من که از این اصلاحات شما سر درنیوردم

فیلمشو که دیدی. زبون اصلی بود و بدون سانسور.
ویپ استوک که میگن همونیه که عکسشو گذاشتم.
حسرتش به دلم موند یه حفار مرد بیاد بشینم باهم دل و قلوه حفاری رو پیاده کنیم.... آخ....

 

[ریحانه22]

فیلمشو که دیدی. زبون اصلی بود و بدون سانسور.
ویپ استوک که میگن همونیه که عکسشو گذاشتم.
حسرتش به دلم موند یه حفار مرد بیاد بشینم باهم دل و قلوه حفاری رو پیاده کنیم.... آخ....

شرمنده که نه حفارم و نه مرد........
خب این که ناراحتی نداره مهندس فرهاد که هستن هم حفاری خوندن هم کاراموزی اونجا بودن شما صحبت کنین منم گوش میدم اگه سوال داشتم با بالا کردن دست و گرفتن اجازه میپرسم.

 

[nima.mohamadin]

شرمنده که نه حفارم و نه مرد........
خب این که ناراحتی نداره مهندس فرهاد که هستن هم حفاری خوندن هم کاراموزی اونجا بودن شما صحبت کنین منم گوش میدم اگه سوال داشتم با بالا کردن دست و گرفتن اجازه میپرسم.

فرهاد پایه نیست. گاهی عشقی میاد یه نظری میده

 

[مهندس نفت]

سلام نیما جان خودت میدونی شرایطه منو من سربازم نمیتونم زیاد بیام وگرنه 5 ماه پیش بود هر وقت میگفتی میومدم دل جیگر و قلوه حفاری به م میدادیم من خودم به عملیاتی خیلی علاقه دارم بیشترم دنباله اونم تا بحث اکادمیک
اکادمیک برام مهمه ولی تجربی بیشتر میپسندم

 

[nima.mohamadin]

سلام نیما جان خودت میدونی شرایطه منو من سربازم نمیتونم زیاد بیام وگرنه 5 ماه پیش بود هر وقت میگفتی میومدم دل جیگر و قلوه حفاری به م میدادیم من خودم به عملیاتی خیلی علاقه دارم بیشترم دنباله اونم تا بحث اکادمیک
اکادمیک برام مهمه ولی تجربی بیشتر میپسندم

شوخی میکنم داداشی.
خودم میدونم هر کس سری داره و سودایی...
ایشالا فردا برات یه سری تاپیک میزنم در حد عملیاتیه بوندس لیگا

 

[kian.kateb]

شرمنده که نه حفارم و نه مرد........
خب این که ناراحتی نداره مهندس فرهاد که هستن هم حفاری خوندن هم کاراموزی اونجا بودن شما صحبت کنین منم گوش میدم اگه سوال داشتم با بالا کردن دست و گرفتن اجازه میپرسم.

چون نیما دوس داره دل و قلوه بدیم و تخصص من حفاری انحرافی هست گفتم تو بحث شرکت کنم.

امیدوارم اطلاعاتی رو که میدم ریحانه جان هم بتونن ازش استفاده کنن.

نیما جان به چاه های چند شاخه multi-lateral well می گن. که جدا از تمام مشکلاتش یکی از دلایلی که تو ایران انجام نمیشه یا کمتر انجام

میشه بخاطر ابزاریه که ما با اون حفره های حفاری شدمون رو پیدا می کنیم. این وسیله hole finder هست که به خاطر تحریم و سختیه کار مشکلاتی رو ایجاد میکنه.

و ام موتور های حفاری که یا توربین هستن یا روتور و استاتور.

موتورای توربین به خاطر تورک بالا و محدودیت های دمایی تو ایران تقریبا اصلا استفاده نمی شن.

موتور های rotor & stator هم که تو ایران استفاده میشن .
positive displacement motor

همه این موتور ها با mud pulse کار می کنن که تو ایران به خاطر فرم سازند هامون از positive استفاده میشه.یا PDM

در مورد MWD هم POSITIVE داره و هم NEGATIVE اما بخاطر اینکه تو فورمیشن های ایران ما بار الکتریکی داریم به خاطر نمک محلول تو اب موجود ،

از نگاتیو استفاده نمی کنیم.من یه بار تست کردم و روی سطح جریان مثبت از زمین گرفتم. MWD هم با Mud Pulse کار می کنن.سنسور روی خروجی چوک گل قرار میگیره و پالس رو دریافت میکنه.

MWD هایی که ایرانیا خیلی باهاش راحت کار می کنن یه شرکتی هست به اسم GEO LINK که البته الان تحریم هستیم ولی خیلی از شرکت ها با همون PATENT تولید کردن.البته الان بیشتر چینی ها بازار رو گرفتن.

ما با یه شرکت انگیلیسی به اسم MAX well کار میکردیم.که البته نشد وارد ایران بشه.بخاطر تحریم.

موتور هم تو ایران معمولا cougar وارد می شد که چندتا fail داد و بد نام شد.اما شرکت خوبیه.کاناداییه و فقط یکی از مشکلاش این بود که موتورای high torque نداشت با قطر پایین.

اینا اطلاعات کلی بود از موتور و MWD اما اگر واقعا دوست دارین علم انحرافی رو باید عرض کنم که تکنولوژی جدیدی هست به اسم Rotary Steerable System یا RSS.

در ضمن شرکت همراه پوشش الان ویپ استاکای خوبی تولید میکنه....

اگر دوست داشتین تحقیق کنید و هر کمکی خواستین من در خدمتتون هستم.
موفق باشید و سربلند.

 

[nima.mohamadin]

پس از مدت ها داداش کیان کاتب صابر تشریف اوورده. بابا دلمون برات یه ذره شده کیان.
بیاد مهندس عباس روحی
ولی کیان از زمان دانشجویی عشق حفاری کج بودی. الانم کج من شده آقای مهندس.
میدونم درگیر کار هستی. هرجا هستی موفق باشی.

 

[nima.mohamadin]

پس از مدت ها داداش کیان کاتب صابر تشریف اوورده. بابا دلمون برات یه ذره شده کیان.
بیاد مهندس روحی

در ضمن مرسی که اشتباه سهوی و لغوی منو در عنوان تاپیک اصلاح کردی ( multi-lateral well)

 

[الهه100]

در ضمن مرسی که اشتباه سهوی و لغوی منو در عنوان تاپیک اصلاح کردی ( multi-lateral well)

سلام،MWDمخفف چیه وکاربردش چیه؟

 

[nima.mohamadin]

M.W.D مخفف measurment While Drilling میشه. یعنی اندازه گیری در حین حفاری.نوعی از دستگاه های موقعیت یاب و اندازه گیری که در انتهای رشته حفاری و بالای مته قرار می گیرند و این امکان را فراهم می آورند که درحین عملیات حفاری بتوان موقعیت دقیق چاه را تعیین کرد.
این دستگاه یه مجموعه کمپلکس از کیت های الکترونیه که وظیفش تشخیص داده های اساسی حفاری انحرافیه.
این دستگاه توانایی تشخیص جهت حغرافیایی - شیب - آزیموت - و .... رو نسبت به عمق داره.

 

[nima.mohamadin]

How Does Measurement-While-Drilling (MWD) Work?

How Does Measurement-While-Drilling (MWD) Work?

How Does Measurement-While-Drilling (MWD) Work?

As drilling has become more complex, with horizontal and directional drills increasing in numbers, well logging has also had to adapt and improve. Measurement-While-Drilling (or MWD) is a type of well logging that incorporates the measurement tools into the drillstring and provides real-time information to help with steering the drill

Once a well angle exceeds 60 degrees, the logging tools can no longer be pushed through the well to retrieve information, making conventional logging tools ineffective. Originally designed in the 1980s to overcome well logging challenges of wells being drilled at extreme angles, MWD is a type of Logging-While-Drilling (LWD) where tools are encompassed in a single module in the steering tool of the drillstring, at the end of the drilling apparatus (or the bottom hole assembly).
Providing wellbore position, drillbit information and directional data, as well as real-time drilling information, MWD uses gyroscopes, magnetometers and accelerometers to determine borehole inclination and azimuth during the actual drilling. The data is then transmitted to the surface through pulses through the mud column (mud pulse) and electromagnetic telemetry. Decoded at the surface, the data can also be transmitted to an offsite location immediately


With such precise wells being drilled, MWD aids drilling engineers with real-time information so that they can make important decisions while drilling. Geosteering is a relatively new concept of positioning wells according to the geological features in the reservoir obtained through MWD. Now, video is even available to help in the process.
​

 

[kian.kateb]

مرسی نیما جان.
اره از اون موقع directional دوس داشتم.الانم DD نیستم و فقط تکنیکالی فعالیت می کنم که فعلا درگیر پایان نامه و مقاله هامم.
ایشالا فردا واسه 30 شهریور وقت دفاع می گیرم.
من در خدمت هستم فقط کمتر پست می دم.

موفق باشید

 

[nima.mohamadin]

اینم یه کاتالوگ از MWD
لینکش اینه

 

[nima.mohamadin]

mwd

mwd

کلیک کنید. ( انگلیسیه ها)

MEASUREMENT WHILE DRILLING

و

Measurement While Drilling. By. Xin Zhan. B.E. Photographic Surveying and Remote Sensing. Wuhan University, 2002. Submitted to the Department of Earth

 

[nima.mohamadin]

Atlas Copco
Technical specification
Measurement While Drilling
Face drilling options

لینک رو اصلاح میکنم.