حکم موسیقى از نظر مراجع و علّت تحریم آن و اثرات گوش دادن به آن چیست؟
براساس نظریه اکثر مراجع فعلی موسیقی بر دو قسم است:
1 ـ موسیقى مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب و عیاشی.
2 ـ موسیقى غیر مطرب و معمولى که انسان را به هیجان شهوى وا دار نمیکند .
تمامى فقهاى عظام قسم اول را حرام میدانند؛ هم نواختن آن و هم یادگیرى و یاد دادن آن و هم گوش کردنبه آن را، ولى قسم دوم را حرام نمیدانند، مگر آیات عظام: گلپایگانى (ره) و صافى گلپایگانى (دام عزه).
علت تحریم موسیقى قسم اوّل واضح است، زیرا موسیقیهای شهوت زا انسان را به لهو و لعب و عیّاشى وبى و بند و بارى سوق میدهد و باعث تزلزل اعتقادات مذهبی می شود لذا از رسول گرامی اسلام نقل شده: «سه چیز قلب انسان را پر قساوت میگرداند: شنیدن و گوش دادن بهصداها و گفتارهاى لهو؛ دنبال صید رفتن براى خوشگذرانی؛ به دربار شاهان رفت و آمد کردن.»[1]
باز فرمود: «چهار چیز قلب را فاسد میکند و موجب نفاق قلبى میشود: گوش دادن به لهویات؛ فحّاشیکردن؛ به دربار سلاطین رفت و آمد کردن و دنبال صید رفتن».[2]
امام صادق(ع) فرمود: «زن آوازه خوان (مغنیّه) ملعون است و هرکس او را به منزل دعوت کند و به او پولبدهد، ملعون است».[3]
علی(ع) فرمود: «پولى که به آوازه خوان هرزه داده میشود، حرام است».[4]
یکى از اصحاب رسول خدا از جایى عبور میکرد. صدای موسیقى شنید. انگشتهایش را در گوشش کرد تاصدا را نشنود و سپس گفت: با پیامبر از جایى میگذشتیم که این چنین بود. پیامبر با دستهایش گوشش راگرفت تا صدا را نشنود».(5)
باز رسول الله فرمود: «غنا و آوازهاى لهوى (ترانه) باعث نفاق در قلب میشود(6)و فرمود: «از شنیدنچنگ و غنا دورى کنید. آنها در قلب شما نفاق ایجاد میکند(7) ؛ یعنى کم کم طورى میشوید که ظاهراً مسلمانهستید، ولى در عمل و کردار اسلام را قبول ندارید.
آثار بد موسیقى بر فرد و جامعه:
1 ـ اعتیاد به موسیقی: یکى از آثار سوء موسیقى این است که نوازنده یا شنونده را معتاد میکند و این اعتیادعواقب بدى به دنبال دارد.
2 ـ سر و صداى زیاد براى دستگاه شنوایى زیان آور است.
3ـ تأثیر سر و صداى زیاد بر روح و روان انسان نیز یکى از آثار بد موسیقى قلمداد میشود.
سر و صداى زیاد حساسیت را نسبت به حمله ویروسها زیاد میکند و ناراحتیهای کلیوی، زخم معده وفساد دندانها از آثار بد سر و صدا محسوب میشود(8)
4 ـ تأثیر موسیقى بر معده: براساس آزمایشهایى که پرفسور «لودویگ دوملینگ» درباره موسیقیهاى شبکوتاه، موزارت، سمفونی، سرنوشت بتهون، موزیک بیت، آوازهاى پاپ یعنى موزیک مدرن نسل جوان انجامداده و آزمایشهای مکررّ انجام گرفته، ترشح عصاره گوارشى معده و اسید کلریدریک در کسانى که به موزیکپاپ گوش کرده بودند، بیش از سائرین تقلیل و کاهش یافته بود(9)
5 ـ تأثیر منفى موسیقى در عمر: در بررسیهایى که محققّان کردهاند، از بین 46 نفر موسیقیدان و نوازندگانایتالیایی، فرانسوی، انگلیسی، آلمانى و غیره، متوسط عمر آنان 47 سال بوده است.
بنابراین موسیقى مخصوصاً موسیقیهاى هیجان آور باعث بروز مفاسدى در افراد و جامعه میشود که قابلچشمپوشى نیست و زمینهساز مفاسدی از قبیل فسادهاى اخلاقی، بزهکاری، لاابالیگری، شهوت رانیهایمضرّ مانند استمناو همجنس بازى میشود. لذا اگر مختصر نفعى داشته باشد، باید به خاطر مضارّ عمدهاش از آنچشم پوشى کرد
قبل از اينكه به بحث اثرات مخرب موسيقي بپردازيم لازم است كه در اول معنائي از كلمة موسيقي و موارد جواز آن ذكر شود و بعد در مورد حُرمت موسيقي از قرآن (آيات) و روايات شواهدي آورده شود و در پايان نظرات دانشمندان در اين زمينه يادآوري شود.
تعريف موسيقي: كلمه اي است يوناني كه با كمي تغييرات وارد لغت عرب شده است و به فن و تركيبات صداها به نحوي كه به گوش خوشايند باشد. برخي گفته اند: «ان الموسيقي تعني الغناء» يعني موسيقي همان غنا است كه موسيقي مربوط به آهنگ است و غنا مربوط به خواندن است.[1] به خاطر اين تعريف غنا بايد تعريف شود تا مطلب روشن شود.[2]
غنا به معناي عام: به صوتي گفته مي شود كه قواي شهواني را در انسان تحريك مي نمايد و زمينه طغيان نفس و وسوسه شيطان را فراهم مي آورد به گونه اي كه گاهي انسان درآن حال احساس مي كند كه اگر در كنار آن صدا، شراب و فساد جنسي و... نيز باشد كاملاً مناسب است.
اين قسم غنا حرام است و مذمت شده است كه ادامه بحث به ضررهاي دنيوي و اخروي آن مي پردازيم.
غنا به معناي خاص: صداي زيبا و خوشي است كه مفسده انگيز نباشد و متناسب با مجالس فسق و فجور نگردد اين قسم حلال است خواندن قرآن، مراثي، مداحي، اذان و... از اين قسم است. اين نوع برخلاف نوع اول موجب آرامش روح، تعادل اعصاب، نشاط، تقويت اراده و... مي گردد.
حرمت موسيقي از طريق برخي آيات: در آيه 6 سوره لقمان از لَهو الحديث تعبير به غنا كرده اند. و دليل بر حرمت آن آخر آيه است كه مي فرمايد: «عذاب مهين» يعني عذابي خواركننده در انتظار او است. غنا لهوي خود حرام است و كسي كه به خاطر اين كار مزد و پولي دريافت كند آن مزد و يا پول حرام است.
امام صادق در روايتي فرمودند: چيزي كه براي خوانندگي گرفته مي شود حرام است البته روايت در مورد زن مغنيه است.[3]
برخي از عواقب دنيوي موسيقي از احاديث:[4]
1. بي تفاوت شدن نسبت به ناموس:
امام صادق فرمودند: زماني كه در خانة كسي به وسيلة موسيقي زنان و مردان گرد هم آيند شيطان نَفَسي شيطاني در او مي دمد كه بعد از آن غيرت را از دست مي دهد.
2. مرگ ناگهاني و قبول نشدن دعا:
امام صادق فرمودند: خانه اي كه در آن غنا باشد، از مرگ و معصيت دردناك ايمن نيست و دعا در آن به اجابت نمي رسد و فرشتگان وارد آن نمي شوند.
3. نفاق: امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند: نواختن موسيقي نفاق را در دل مي روياند همان طوري كه آب سبزه را مي روياند.
4. رفتن بركت: حضرت محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: فرشتگان به خانه اي كه شراب و وسائل موسيقي و قمار در آن باشد وارد نمي شوند. دعاي اهل خانه مستجاب نمي گردد خيره بركت هم از آنها مي رود.
برخي از عواقب اخروي: رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: كسي كه اهل غنا و موسيقي است از قبرش بيرون مي آيد در حالي كه نابينا و گنگ و كر خواهد بود.
ضررهاي موسيقي از ديدگاه برخي دانشمندان جهان:[5]
1. يكي از دانشمندان اسلامي: علامه محمدتقي جعفري (ره) در تحقيقي كه به عمل آورده اند فرموده اند كه موسيقي ضررهاي زيادي دارد از جمله ايجاد عدم تعادل بين اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك، مرض ماني (نوعي جنون است) كوتاهي عمر، ضعف اعصاب، بيماري فشار خون، عامل فحشاء، هيجان، سلب اراده، سلب غيرت، عامل جنايت، تهييج عشق. شكست عمر و جوانمرگي، افسردگي و خمودگي.
2. يكي از دانشمندان غربي:[6]
دكتر ولف آدلر: موسيقي علاوه بر اينكه سلسله اعصاب ما را در اثر جلب دقت خارج از طبيعي آن سخت خسته مي كند. عمل ارتعاش صوتي كه در موسيقي انجام مي شود توليد تعرض خارج از حد طبيعي در جلد مي نمايد كه بسيار مضر است.
كانت: موسيقي اگر از همه هنرها مطبوعتر باشد، ولي چون به بشر چيزي نمي آموزد از تمام هنرها پست تر است.
دكتر اوريزن اسوت مارون:[7]
هيجان بزرگترين عامل سكته هاي قلبي است هنرمندان اغلب به علت سكتة قلبي درگذشته اند پس هيجان كه محصول موسيقي است چقدر خطرناك است.
منابع كمكي:
1. هشت گفتار پيرامون حقيقت موسيقي غنائي، ايراني قمي، اكبر، نشر سازمان تبليغات اسلامي، 1370.
2. غنا، موسيقي، مختاري، رضا، نشر مرصاد، بي تا.
3. غنا و موسيقي در فقه اسلامي، حسينيان، روح الله، نشر تهران، 1374.
4. موسيقي از نظر دين و دانش، جوهري زاده، محمدرضا، نشر تهران، مؤسسه مطبوعاتي اسلامي، بي تا
خب تو الان اين پستي كه خودت زدي رو قبول داري؟؟؟؟!تاثیرات شگفت انگیز موسیقی بر سلامتی!!: گروه سلامت سیمرغ ـ دکتر حامد ترکمان
آوا و موسیقی سالها قبل از آن كه بشر كلام و بیان را بیاموزد وجود داشته است. پرندگان، درخت، دریا، حیوانات و حتی پاییز، هر جایی از طبیعت، یك ....
آوا و موسیقی سالها قبل از آن كه بشر كلام و بیان را بیاموزد وجود داشته است. پرندگان، درخت، دریا، حیوانات و حتی پاییز، هر جایی از طبیعت، یك موسیقی منحصر به فرد و مخصوص به خود را دارد .
شما با شنیدن یك موزیك شاد، خوشحال میشوید و با شنیدن یك موزیك غمگین ممكن است ناراحت شوید، آیا موسیقی میتواند در بروز یا بهبود بیماریها در انسان موثر باشد ؟
تحقیقات نشان داده است كه موسیقی به شدت بر جسم و روان انسان تاثیر گذار است.
در حقیقت یك شاخه جدید از علم به نام موسیقی درمانی، معرفی شده است كه در آن از موسیقی برای درمان بیماریها استفاده میشود.
موسیقی درمانی به خصوص در مورد بیماران مبتلا به سرطان، كودكان مبتلا به بیش فعالی و سایر بیماریها موثر بوده است و برخی از بیمارستانها از موزیك برای كمك به كنترل درد، از بین بردن افسردگی و كاهش تنش در عضلات استفاده میكنند .
این موضوع عجیب و پیچیده ای نیست و موسیقی میتواند از راههای مختلفی بر بدن انسان اثر بگذارد .
غذا وموسیقی
میگویند موسیقی غذای روح است
فرضاً این ادعا صحیح ودرست است ؛
میگویم طعام غذای جسم است خوب ما این دو غدای روح وجسم را با هم مقایسه میکنیم وبعد نتیجه را لازم بدست خواهیم آورد:
1 - درعلم تغذیه ؛ نخستین شرط مفید بودن غذا را طبیعی بودن آن است وکلیه غذاهای مصنوعی کم وبیش مضرودشمن سلامتی می شمارد .خوب اگر موسیقی عذای روح باشد ؛ فقط آهنگهای طبیعی مفید بوده وآهنگهای غیرطبیعی ومصنوعی مضر, خطرناک ودشمن سلامتی میباشد
آهنگهای طبیعی نظیر : نغمه های پرندگان{بلبل – قناری - ...) , صدای آبشارها وجوبیارها ؛ تلاطم موج ها به ساحل , چک چک قطره های باران و.و.و.و
5 – بالاخره چرا مردمان به اصطلاح متمدن امروز آهنگهای طبیعی را کنارگذاشته وبسوی آهنگهای جاز ؛ پاپ و محرک مایل شده اند؟؟؟!!!!