درباره بیماری :
VHS چیست ؟
سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی یک بیماری حاد ماهیان آب شیرین و دریایی بوده که می تواند بر تعداد گونه ماهیان ورزشی و تفریحی و تجاری تاثیر گذار باشد.
چهار نوع مختلف ژنتیکی از بیماری وجود دارد. ژنوتیپ نوع یک ، دو و سه که معمولا در قاره اروپا و آسیا باعث ایجاد بیماری حاد در ماهیان قزل آلای رنگین کمان می شوند. ژنوتیپ نوع چهارم ( گونه آمریکای شمالی ) که نوع a آن در طول سواحل غربی و شرقی آمریکای شمالی در ماهیان وحشی و نوع b آن اخیرا در ابریزهای دریاچه های بزرگ یافت می شود.
از دسامبر سال 2008 به بعد این بیماری در ماهیان وحشی مرده و یا بیمار در دریاچه اری ، اونتاریو ، هورن ، میشیگان و رودخانه اس.تی.لارنس و بعضی از دریاچه های داخلی ( میشیگان ، نیویورک ، ویسکونسین و اوهایو ) گزارش شده است.
تاکنون این بیماری در مزارع پرورش ماهی در نواحی دریاچه های بزرگ یافت نگردیده است. این بیماری برروی انسان تاثیرگذار نمی باشد.
علایم بیماری :
در نوع تک گیر و انفرادی :
ـ خونریزی داخلی ـ خونریزی خارجی ـ آسیت ( آب آوردگی ناحیه ابدومن )
ـ اگزوفتالمی ( چشمهای برآمده ) ـ شنای نامنظم
در نوع جمعیتی :
ـ مرگ سریع
در بعضی از گونه ها امکان دارد بیماری بدون هیچگونه علایمی حادث گردد. این گونه ماهی ها می توانند منبع انتشار ویروس به دیگر ماهی ها و مناطق بوده و منابع آّبی و وسایل را آلوده نمایند.
علایم کلینیکی بیماری در ماهیان:
خونریزی ارگانهای داخلی
برآمدگی چشمها
گونه های متاثر :
سرویس بازرسی سلامتی گیاهان و جانوران اداره کشاورزی آمریکا ( USDA APHIS ) ، گونه های مستعد به بیماری را شناسایی و لیست نموده که پایه لیست شدن آنها به قرار زیر است:
ـ شناسایی بیماری در ماهیان آب شیرین مناطقی از آمریکا و کانادا ؛
ـ شناسایی گونه هایی درگیر به بیماری در شرایط طبیعی ( نه در شرایط تجربی ) بسته به شرایط بی حفاظی ؛
ـ شناسایی گونه هایی درگیر به بیماری به صورت مجزا با کشت سلولی و تایید تشخیص مولکولی ؛
لیست گونه های مستعد به بیماری ( سپتامبر 2008 )
Black crappie
Pomoxis nigromaculatus
Bluegill
Lepomis macrochirus
Bluntnose minnow
Pimephales notatus
Brown bullhead
Ictalurus nebulosus
Brown trout
Salmo trutta
Burbot
Lota lota
Channel catfish
Ictalurus punctatus
Chinook salmon
Oncorhynchus tshawytscha
Emerald shiner
Notropis atherinoides
Freshwater drum
Aplodinotus grunniens
Gizzard shad
Dorosoma cepedianum
Lake whitefish
Coregonus clupeaformis
Largemouth bass
Micropterus salmoides
Muskellunge
Esox masquinongy
Northern pike
Esox lucius
Pumpkinseed
Lepomis gibbosus
Rainbow trout
Onchorhynchus mykiss
Rock bass
Ambloplites rupestris
Round goby
Neogobius melanostomus
Shorthead redhorse
Moxostoma macrolepidotum
Silver redhorse
Moxostoma anisurum
Smallmouth bass
Micropterus dolomieu
Spottail shiner
Notropis hudsonius
Trout-Perch
Percopsis omiscomaycus
Walleye
Sander vitreus
White bass
Morone chrysops
White perch
Morone americana
Yellow perch
Perca flavescens
جلوگیری از انتشار بیماری :
در زمان ماهیگیری یا قایق سواری :
ویروس بیماری می تواند توسط ماهیان بیمار ، منابع آبی آلوده و وسایل آلوده انتقال پیدا کندکه جلوگیری از خطر انتقال بیماری به مکان دیگرشامل چند مرحله می باشد:
1- ماهیان در بین منابع آبی جابجا نشوند.
- ماهیان بیمار می توانند ویروس بیماری را به ماهیان دیگر انتقال دهند.
- بعضی از ماهیان بدون هیچگونه علایمی از بیماری می توانند بیمار شوند.
- محصولات از منابع معتبر و مورد اطمینان خریداری گردد. در بعضی از جوامع می بایست این محصولات از دلالان یا فروشگاههای شناسنامه دار خریداری شود.
2- ماهیان آلوده و محصولات باقی مانده ، در منابع آبی دورریخته نشوند.
- باقیمانده محصولات و ماهیان غیرقابل استفاده را در محیط های دفن زباله مطمئن دفع شوند.
3- آب ، بین منابع و مکانها جابجا نشود.
- ویروس بیماری در ادرار، مدفوع و مایع های تکثیری ماهیان آلوده باقی می ماند.
- قبل از رها نمودن آب در دوره بعدی تمامی محیط اعم از حوضها ، مخازن و ... زهکشی شود.
4- تمامی گل و لای و خرده آشغالهای باقیمانده از وسایل و ابزار بین منابع آّبی تمیز شود.
- که شامل تمامی وسایل و تجهیزات کمکی اعم از چکمه ها ، قایق ها و ... می شود.
- اگر وسایل مورداستفاده از محیط های آلوده تهیه شده است ، می بایست با مواد شوینده و سفید کننده ضدعفونی شوند. اجازه داده شود محلول های ضدعفونی شده در منابع آبی ( رودخانه و ... ) شستشو نشود. همچنین این وسایل را می توان با آب داغ شستشو داد.
5- از قوانین و آیین نامه های سلامتی ماهیان در منطقه پیروی شود.
6- هرگونه تلفات و یا ماهیان با زخم های خارجی به مراجع ذی صلاح منطقه گزارش شود.
VHS چیست ؟
سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی یک بیماری حاد ماهیان آب شیرین و دریایی بوده که می تواند بر تعداد گونه ماهیان ورزشی و تفریحی و تجاری تاثیر گذار باشد.
چهار نوع مختلف ژنتیکی از بیماری وجود دارد. ژنوتیپ نوع یک ، دو و سه که معمولا در قاره اروپا و آسیا باعث ایجاد بیماری حاد در ماهیان قزل آلای رنگین کمان می شوند. ژنوتیپ نوع چهارم ( گونه آمریکای شمالی ) که نوع a آن در طول سواحل غربی و شرقی آمریکای شمالی در ماهیان وحشی و نوع b آن اخیرا در ابریزهای دریاچه های بزرگ یافت می شود.
از دسامبر سال 2008 به بعد این بیماری در ماهیان وحشی مرده و یا بیمار در دریاچه اری ، اونتاریو ، هورن ، میشیگان و رودخانه اس.تی.لارنس و بعضی از دریاچه های داخلی ( میشیگان ، نیویورک ، ویسکونسین و اوهایو ) گزارش شده است.
تاکنون این بیماری در مزارع پرورش ماهی در نواحی دریاچه های بزرگ یافت نگردیده است. این بیماری برروی انسان تاثیرگذار نمی باشد.
علایم بیماری :
در نوع تک گیر و انفرادی :
ـ خونریزی داخلی ـ خونریزی خارجی ـ آسیت ( آب آوردگی ناحیه ابدومن )
ـ اگزوفتالمی ( چشمهای برآمده ) ـ شنای نامنظم
در نوع جمعیتی :
ـ مرگ سریع
در بعضی از گونه ها امکان دارد بیماری بدون هیچگونه علایمی حادث گردد. این گونه ماهی ها می توانند منبع انتشار ویروس به دیگر ماهی ها و مناطق بوده و منابع آّبی و وسایل را آلوده نمایند.
علایم کلینیکی بیماری در ماهیان:
خونریزی ارگانهای داخلی
برآمدگی چشمها
گونه های متاثر :
سرویس بازرسی سلامتی گیاهان و جانوران اداره کشاورزی آمریکا ( USDA APHIS ) ، گونه های مستعد به بیماری را شناسایی و لیست نموده که پایه لیست شدن آنها به قرار زیر است:
ـ شناسایی بیماری در ماهیان آب شیرین مناطقی از آمریکا و کانادا ؛
ـ شناسایی گونه هایی درگیر به بیماری در شرایط طبیعی ( نه در شرایط تجربی ) بسته به شرایط بی حفاظی ؛
ـ شناسایی گونه هایی درگیر به بیماری به صورت مجزا با کشت سلولی و تایید تشخیص مولکولی ؛
لیست گونه های مستعد به بیماری ( سپتامبر 2008 )
Black crappie
Pomoxis nigromaculatus
Bluegill
Lepomis macrochirus
Bluntnose minnow
Pimephales notatus
Brown bullhead
Ictalurus nebulosus
Brown trout
Salmo trutta
Burbot
Lota lota
Channel catfish
Ictalurus punctatus
Chinook salmon
Oncorhynchus tshawytscha
Emerald shiner
Notropis atherinoides
Freshwater drum
Aplodinotus grunniens
Gizzard shad
Dorosoma cepedianum
Lake whitefish
Coregonus clupeaformis
Largemouth bass
Micropterus salmoides
Muskellunge
Esox masquinongy
Northern pike
Esox lucius
Pumpkinseed
Lepomis gibbosus
Rainbow trout
Onchorhynchus mykiss
Rock bass
Ambloplites rupestris
Round goby
Neogobius melanostomus
Shorthead redhorse
Moxostoma macrolepidotum
Silver redhorse
Moxostoma anisurum
Smallmouth bass
Micropterus dolomieu
Spottail shiner
Notropis hudsonius
Trout-Perch
Percopsis omiscomaycus
Walleye
Sander vitreus
White bass
Morone chrysops
White perch
Morone americana
Yellow perch
Perca flavescens
جلوگیری از انتشار بیماری :
در زمان ماهیگیری یا قایق سواری :
ویروس بیماری می تواند توسط ماهیان بیمار ، منابع آبی آلوده و وسایل آلوده انتقال پیدا کندکه جلوگیری از خطر انتقال بیماری به مکان دیگرشامل چند مرحله می باشد:
1- ماهیان در بین منابع آبی جابجا نشوند.
- ماهیان بیمار می توانند ویروس بیماری را به ماهیان دیگر انتقال دهند.
- بعضی از ماهیان بدون هیچگونه علایمی از بیماری می توانند بیمار شوند.
- محصولات از منابع معتبر و مورد اطمینان خریداری گردد. در بعضی از جوامع می بایست این محصولات از دلالان یا فروشگاههای شناسنامه دار خریداری شود.
2- ماهیان آلوده و محصولات باقی مانده ، در منابع آبی دورریخته نشوند.
- باقیمانده محصولات و ماهیان غیرقابل استفاده را در محیط های دفن زباله مطمئن دفع شوند.
3- آب ، بین منابع و مکانها جابجا نشود.
- ویروس بیماری در ادرار، مدفوع و مایع های تکثیری ماهیان آلوده باقی می ماند.
- قبل از رها نمودن آب در دوره بعدی تمامی محیط اعم از حوضها ، مخازن و ... زهکشی شود.
4- تمامی گل و لای و خرده آشغالهای باقیمانده از وسایل و ابزار بین منابع آّبی تمیز شود.
- که شامل تمامی وسایل و تجهیزات کمکی اعم از چکمه ها ، قایق ها و ... می شود.
- اگر وسایل مورداستفاده از محیط های آلوده تهیه شده است ، می بایست با مواد شوینده و سفید کننده ضدعفونی شوند. اجازه داده شود محلول های ضدعفونی شده در منابع آبی ( رودخانه و ... ) شستشو نشود. همچنین این وسایل را می توان با آب داغ شستشو داد.
5- از قوانین و آیین نامه های سلامتی ماهیان در منطقه پیروی شود.
6- هرگونه تلفات و یا ماهیان با زخم های خارجی به مراجع ذی صلاح منطقه گزارش شود.