پلی وینیل کلراید PVC (Poly Vinyl Chloride)
استفاده می شود به عنوان: ترمو پلاستیک (پلاستیک گرما نرم) و لاستیک
نام های دیگر: هوستالید، وینوفلکس، وستولیت، وینول، سولویک، درال (Dural)، جی ان (Geon)، هی وین (Hyvin)، وینیلیت (Vinylite)
مونومر: وینیل کلراید (Vinyl Chloride)
حلال: تترا هیدرو فوران THF (Tetrahydrofuran) و دی متیل فرمامیدDMF (Dimethylformamide)
دانسیته:
نام های دیگر: هوستالید، وینوفلکس، وستولیت، وینول، سولویک، درال (Dural)، جی ان (Geon)، هی وین (Hyvin)، وینیلیت (Vinylite)
مونومر: وینیل کلراید (Vinyl Chloride)
حلال: تترا هیدرو فوران THF (Tetrahydrofuran) و دی متیل فرمامیدDMF (Dimethylformamide)
دانسیته:
[*=right] همو پلیمر سخت PVC: 1.38 تا 1.41 g/cm[SUP]3[/SUP]
[*=right] PVC به همراه 40% نرم کننده: 1.19 تا 1.35 g/cm[SUP]3[/SUP]
[*=right] PVC کلرینه شده: 1.47 تا 1.55 g/cm[SUP]3[/SUP]
دمای ذوب (Tm): برابر 100 تا 260 درجه سانتی گراد
دمای انتقال شیشه ای (Tg): برابر 82 تا 84 درجه سانتی گراد
ویژگی های اشتعال (روش شناسایی آسان):
[*=right] در شعله به سختی می سوزد و بعد از حذف شعله خاموش می شود.
[*=right] شعله زرد متمایل به نارنجی دارد.
[*=right] دود سیاه دارد (با تأخیر دیده می شود).
[*=right] در شعله چکه می کند.
[*=right] بوی هیدروژن کلراید می دهد.
چگونگی تولید: PVC به روش پلیمریزاسیون سوسپانسیونی (تعلیقی) یا امولسیونی از وینیل کلراید تولید می شود. (تقریباً بیش از 75% از PVC تولیدی به روش تعلیقی است). تفاوت PVC و PE در یک اتم کلر است که جانشین یک اتم هیدروژن شده است. تولید PVC برای اولین بار در سال 1872 گزارش شد اما برای اولین بار در سال 1928 به صورت تجاری به بازار عرضه شد. برای تولید پلی وینیل کلراید آب و عوامل پلیمریزاسیون را در رآکتور تحت فشار و بدون هوا بهم می زنند، سپس مونومر وینیل کلراید را به رآکتور اضافه کرده و دما و فشار را روی 50 درجه سانتی گراد و 7 اتمسفر تنظیم کرده و به مدت 15 ساعت بهم میزنند. هنگامی که 90% از مونومر به پلیمر تبدیل شد پلیمرهای تشکیل شده را جدا کرده و خشک و بسته بندی می کنند. دانه های PVC در پلیمریزاسیون سوسپانسیونی (تعلیقی) به صورت گرانول و در پلیمریزاسیون امولسیونی به صورت پودر می باشد.
پلیمرهای PVC در دو نوع عمومی سخت و انعطاف پذیر در دسترس می باشند، پلی وینیل کلراید به صورت تجاری بسیار کم بلور است و زنجیره های آن بسیار بی نظم (آمورف) می باشند می توان گفت زنجیره ها بیش از 90% بی نظم (آمورف) می باشند، همچنین PVC به تنهایی یک ماده شکننده و سخت است که پایداری حرارتی پائینی دارد به همین دلیل PVC با افزودنی های متفاوت در انواع مختلف تولید و استفاده می شود. قابلیت PVC در آمیزش با افزودنی ها آن را به ماده ای با خواص گسترده اعم از ماده ای سخت و سفت تا ماده ای نرم و حتی فیلم تبدیل کرده است. این افزودنی ها شامل عوامل لیز کننده، نرم کننده (Plasticizer)، رنگدانه ها، واکس ها، پرکننده ها، کمک فرآیند ها، اصلاح کننده های ضربه و پایدار کننده ها می شوند که مهمترین آنها نرم کننده ها هستند اما همه آنها برای بسته بندی مواد غذائی مناسب نمی باشند زیرا برخی از آنها به سطح محصول مهاجرت می کنند.
مزایا: عایق در برابر جریان الکتریسیته، خیلی سخت می سوزد و بعد از ترک شعله خاموش می شود، مقاومت عالی در برابر آب، دارای رنگ شفاف و شیشه ای است و می توان با افزودن رنگ های مختلف آنرا به رنگ دلخواه در آورد.
معایب: بالا ترین دمای مجاز کاری آن 70 درجه سانتی گراد است، وقتی PVC مقابل حرارت قرار گیرد احتمال آزاد شدن اتم کلر وجود دارد و گفته می شود این امر باعث بروز سرطان می شود که البته امروز این مشکل با بهره گیری از روش های پلیمریزاسیون پیشرفته و کاهش اتم های کلر آزاد، تا حد زیادی بر طرف شده است.
دیگر خواص: مقاومت بالا در برابر فاسد شدن، فیلم های PVC با درصد بالای نرم کننده دارای خواص کششی و خاصیت چنگ زنندگی (Cling) عالی هستند.
کاربرد ها: مواد PVC به دلیل استفاده گسترده از افزودنی های مختلف محصولات متنوعی را پوشش می دهند که در زیر آمده است: لوله های ساختمانی PVC (لوله پولیکا)، لوله های تحت فشار، ورق های سخت، فیلم های نرم، فیلم های شفاف، استفاده برای لفاف پیچی های دستی و صنعتی، فیلم های PVC برای بسته بندی محصولات پزشکی نیز استفاده گسترده ای دارند و به کمک پرتو افکنی اشعه گاما استریلیزه می شوند، وسایل اداری، عایق کاری، روکش سیم، پروفیل و درب و پنجره، کاغذ دیواری، چرم مصنوعی، کف پوش، شلنگ، کفی کفش، البسه ضد اسید و ضد آب، بیشتر روکش ها و چسب ها، دو شاخه برق، چکمه و ...
نکات ویژه در خصوص PVC:
[*=right] درجه حرارت کار آن حداکثر 180 درجه سانتی گراد است.
[*=right] مقدار انقباض PVC نرم 1.5 تا 3 درصد است.
[*=right] درجه حرارت قالب باید بین 50 تا 60 درجه سانتی گراد باشد.
[*=right] پلی وینیل کلراید (PVC) سخت و نرم در درجه حرارت بالای 180 درجه سانتی گراد تجزیه شده و اسید کلریدریک آزاد می کنند که باعث خوردگی قالب می شود. (برای جلوگیری از خوردگی، سطوح داخلی قالب و ماشین به وسیله کروم پوشانده می شود)
انواع مختلف PVC هایی که به صورت تجاری تولید می شوند:
پلی وینیل کلراید غیر پلاستیک U-PVC یا (UnPlasticized Poly Vinyl Chloride)
با افزودن برخی از افزودنی ها مانند پایدار کننده اشعه فرا بنفش (UV Stabilizer)، مقاوم کننده های ضربه (Impact Modifier)، تأخیر انداز شعله (Flame Retardant)، پایدار کننده حرارتی (Heat Stabilizer) و رنگ ها و روان کننده ها و ... به پودر PVC خام خواص این پلیمر را تا حد بالایی افزایش می دهند که به ماده به دست آمده U-PVC گفته می شود که کاربرد فراوانی در صنعت ساختمان (درب، پنجره، کرکره، کفپوش و ...) دارد. پلی وینیلیدین کلراید PVDC یا (Poly Vinylidene Chloride) این پلیمر در زنجیره خود یک گروه کلر بیشتر از PVC دارد. دمای کاربری PVDC زیر 205 درجه سانتی گراد است، قیمت نسبتاً بالای آن کاربردش را برای ساخت قطعات محدود کرده و بیشتر به صورت فیلم و روکش استفاده می شود که این کار اغلب به صورت کواکسترود با پلیمرهایی مانند PE,PP,PA به صورت چند لایه انجام می شود، همچنین باید گفت این محصول اغلب با نام "ساران" شناخته می شود.
مهم ترین خواص جالب توجه PVDC نفوذ ناپذیری بسیار کم در برابر بخار آب و گازها است، همچنین این پلیمر مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی و روغن ها دارد.
از کاربرد های PVDC می توان به فیلم های تک لایه صنعتی در لمینیت کردن، بسته بندی های تک لایه داروئی و به عنوان لایه محافظ در برابر گاز و رطوبت اشاره کرد.
پلی وینیل استات PVAC یا (Poly Vinyl Acetate)پلیمر PVAC یک ترمو پلاستیک بسیار قطبی و جهنده می باشد که به آسانی در آب پراکنده می شود و یک امولسیون تشکیل می دهد. پلی وینیل استات و کو پلیمرهای آن از مهمترین رزین های کاربردی برای تولید چسب های امولسیونی می باشد. چسب های سفید پرمصرف که هم در مصارف خانگی و هم در صنعت استفاده می شوند اغلب PVCA در ترکیب خود دارند.
اتیلن وینیل استات EVA یا (Ethylene Vinyl Acetate)
پلیمر EVA کو پلیمری از پلی وینیل استات و پلی اتیلن است، درصد وینیل استات از 1% تا 50% متغیر می باشد که به نوع خواص مد نظر بستگی دارد. (در فیلم های بسته معمولاً از درصد کمتری وینیل استات استفاده می شود)
بیشتر کاربردهای فیلم های EVA مشابه فیلم های خانواده LDPE می باشد. این فیلم ها شفافیت بالایی دارند و از همه مهمتر مقاومت ترک خوردگی خوبی هم دارند
فیلم های لفاف پیچی کششی، کیسه های یخ، فیلم های سیل حرارتی یا روکش ها از مهم ترین کاربردهای EVA هستند.
