جایگاه معماری پایدار در ایران امروز

[morikan]

بتازگی دوره کارشناسی ارشد رو با گرایش معماری پایدار در یکی از دانشگاه های معتبر اروپایی آغاز کردم. اساتید اینجا هر وقت با من صحبت میکنن، شیفتگیشون رو نسبت به معماری ایرانی ابراز میکنن. البته منظور از معماری ایرانی همون معماری پایدار بومی و سنتی ایرانی یا بقول خودشون persian architecture. یکی از اساتیدم ازم سوال کرد وضعیت معماری پایدار در ایران امروز چجوریه؟ منم هر چی فکر کردم دیدم جوابی برای گفتن ندارم. اینکه معماری سنتی ایرانی از بهترین و نابترین نمونه های معماری پایدار بشمار میره درش شکی نیست اما پیشینیان ما این فن و هنر رو برای عصر خودشون انجام دادن. میخواستم از دانشجویان معماری و بخصوص علاقمند به معماری پایدار تقاضا کنم اگر نمونه ای از معماری پایدار تو ایران معاصر مشناسن با دیگران در میون بزارن.

 

[morikan]

ساختمانها سیاره زمین را نابود میکنند...

ساختمانها بزرگترین منبع آلوده کننده زمین هستند. در کشورهای توسعه یافته نصف انرژی مصرفی متعلق به ساختمانهاست و بیشترین تولید کننده گازهای گلخانه ای هستند.

اولین توجه به معماری سبز در دهه 1970 و با افزایش قیمت نفت رخ داد. اما در دهه 1980 بود که با ملموس شدن تدریجی گرم شدن زمین، نازک شدن لایه ازون و به تبع آن افزایش گازهای کلخانه بحث معماری پایدار مطرح شد.

کارشناسان پیش بینی میکنند که تا سال 2080 جمعیت جهان به 10.7 میلیارد نفر خواهد رسید و با انتشار گازهای گلخانه ای با روند کنونی دمای زمین 3 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت. این به معنی از بین رفتن قسمت عمده ای از جنگلهای بارانزا در اقصی نقاط زمین و به تبع آن افزایش انتشار گاز CO2 و بسیاری دیگر از گازهای سمی است. گرم شدن زمین باعث بالا آمدن آب دریا ها به میزان 40 سانتیمتر خواهد بود و این به معنی از بین رفتن بسیاری از کشورهای در معرض خطر است. امروزه حدود 13 میلیون نفر در جهان در معرض سیل قرار دارند اما با پیش بینیهای بوجود آمده این رقم در سال 2080 به 94 میلیون نفر میرسد. بسیاری از گونه های جانوران منقرض میشوند و بسیاری دیگر در معرض خطر قرار خواهند گرفت...

اما... در دو سه دهه اخیر بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران امر پایداری تلاش گسترده ای را برای آگاهی جامعه جهانی نسبت به نابودی این موضوع انجام دادند. هر چند یک عزم جهانی برای بهبود این روند لازم است اما کوچکترین تلاشه شاید در آینده بسیار موثر باشد...

معماری

معمارن معاصر خواه ناخواه شاید بزرگترین مسببین روند گرم شدن زمین باشند زیرا ساختمانهای معاصر محصول طراحی آنهاست که بزرگترین مصرف کننده انرژی و در نتیجه بزرگترین آلوده کننده محسوب میشود.

در اوایل قرن بیستم بود که با پیشرفت تکنولژی و در دسترس قرار بودن مصالح جدید ساختمانهای جدا از اقلیم (climate insensitive structure) طراحی شدند. برای گرمایش یا سرمایش اینگونه ساختمانها انرژی زیادی مصرف میشد. اما در چند دهه اخیر با ملموس شدن نابودی زمین، طراحی بر اساس ساختمانهای حساس به اقلیم (climate sensitive building design) صورت میگیرد.
بسیاری از معماران بزرگ مثل نورمن فاستر یا رنزو پیانو در آثارشان از الگوهای معماری سبز و پایدار استفاده کردند ولی ساختمانهای آنها بخش کوچکی از ساخت و ساز بیشمار جهان محسوب میشود. اما معماران دیگر چه؟ آیا آنها هم اصول پایداری را در طراحی و اجرا رعایت میکنند؟...


یک نمونه از آثار مسکونی با رعایت الگوی معماری پایدار خانه اکو در آکسفورد انگلستان است (oxford Eco-house)

این خانه مسکونی از اولین ساختمان های پایدار منطقه محسوب میشود و اولین خانه مسکونی در انگلستان است که از پنلهای فتو ولتایک در بام خانه برای تامین بخشی از انژی مصرفی استفاده میکند.

مشاهده پیوست 72148
http://www.buildingreen.net/assets/.../EcohouseOxford2%20za%20GV.pdf

یک خانه معمولی با ابعاد این خانه حدود 6500 کیلوگرم در سال گاز CO2 تولید میکند اما این میزان برای خانه اکو تنها 140 کیلوگرم CO2 در سال است. اطلاعات دیگر را در لینک بالا آماده.

معمار این بنا خانم سوزان راوف است. جالب است بدانیک که موضوع پایان نامه دکترای خانم راوف بادگیر های شهر یزد است...

درخواست...

مطلب بالا برای یاد آوری این نکته بود که یک دانشمند با بررسی معماری پایدار و بومی ایران به همچین دستاورد مدرن و امروزی دست پیدا کرد.
سوال اینجاست که ما در چند دهه اخیر چه کردیم...

آیا در معماری امروز ما گامی در جهت پایداری انجام میشود؟

چند درصد از اساتید معماری اساس تدریس خود را بر پایه معماری پایدار انجام میدهند؟

چه تعداد از ساختمانهای ساخته شده در کشورمان بر اساس الگوی معماری پایدار طراحی و اجرا میشوند؟

آیا باید الگوهای بینظیر پایداری گذشتگانمان را با شرایط امروز تطبیق داد یا بدنبال شیوه های جدید رفت؟

و...

این تاپیک برای این شکل گرفت تا با کمک علاقمندان به مبحث معماری پایدار و بخصوص معماری پایدار در ایران امروز،به امید خدا جواب سوالهای بالا و بسیاری از سوالهای دیگر را بدست آوریم...

 

[hedieh71]

سلام من تحقیقی راجع به معماری پایدار انجام دادم برای پرزه ی پایان ترمم و اینو فهمیدم معماری پایدار در معماری سنتی ایران خیلی زیاد رعایت شده مثلا مسجد شیخ لطف الله در اصفهان یکی از نمونه های این سبک معماری هست که به مرور از بین رفته اگه نمونه های دیگه ای پیدا کردید به منم بگین ممنون میشم