نکات اولیه قالب بندی
نکات اولیه قالب بندی
قالب بندی:
در ساختمانها وابنیه بتنی قالبها، که درحقیقت ظروف موقتی با شکل و فرم مورد نظر برای نگهداری میله گرد ها و بتن تازه هستند ،نقش مهمی بعهده دارند. قالب بندی قسمت عمده ای از مخارج ساخت و اجرای اسکلت های بتنی و اجزاء بتنی ساختمان را بخود اختصاص می دهد .هزینه مصالح ، ساخت واجرای قالبهای بتنی بستگی به شکل قالب و دشواری ساخت آن و نوع مصالح مصرفی دارد . درپاره ای از موارد ممکن است قالب بندی تا بیش از هفتاد و پنج درصد هزینه یک عضو بتنی را به خود اختصاص دهد
یک قالب ،درعین حال که باید دارای فرم مورد نظر بوده و ازنظر اقتصادی قابل قبول باشد باید استحکام و ایمنی کافی داشته باشد .
طرح قالبهای بتن که برای استحکام کافی برای نگهداری بتن داشته و در اثر فشارهای وارده مقاوم باشد و درموقع بتن ریزی ،از فرم اصلی خارج نشده و به اصطلاح شکم ندهد مسئله ای است سازه ای. این مسئله جز در مواردی که از قالبهای پیش ساخته با مشخصات معین استفاده شود ،در رابطه با طرح قالبهای دیوار،ستون و یا تاوه (دال) های بتنی که از صفحات چوبی ساخته می شوند ، صادق است . پس از طرح ومحاسبه بارهای وارده ،هریک از قسمتهای اصلی قالب را ممکن است به عنوان یک تیر تحلیل نموده و حداکثر ممان برش وخمشی که ممکن است وجود داشته و پیش آید را محاسبه نمود.سپس با محاسبه بارهای کششی و فشاری وارد بر قطعات تقویتی عمودی و تیرهای نگهدارنده خارجی اندازه های لازم آنها را محاسبه می نمایند .
برای آنکه یک قالب ازنقطه نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد و هزینه های مصرفی برای ساخت آن به حداقل برسد باید به نکات زیر توجه نمود:
1- مخارج تهیه مصالح وساخت قالب متناسب با نیازهای مورد مصرف آن باشد
2- مصالح مصرفی برای ساخت قالب با دقت کافی انتخاب و تهیه شود بنحوی که بین دفعات استفاده از قالب و تدوام فعالیتهای کارگاه از نظر اقتصادی تعادل برقرار باشد .به عبارت دیگر هرچقدر امکان تعداد دفعات بیشتر استفاده از قالب وجود داشته باشد به همان میزان در استحکام آن وانتخاب نوع مصالح مرغوب باید توجه بیشتری مبذول داشت .قابل ذکر است که قالبهای چوبی معمولا َ سبکتر هستند لذا امکان ساخت قطعات بزرگتر و استفاده از آنها بیشتر از قالبهای فلزی نظیرشان است. در عوض قالبهای فلزی را به تعداد دفعات بیشتر میتوان مصرف نمود.
3- انتخاب روش ساخت و مصالح مناسب، و درصورت لزوم پوشش مناسب سطوح داخلی قالب، به نحوی که امکان دست یابی به نتایج مورد نظر مستقیما َ میسر باشد.قابل ذکر است که ترمیم بتن و یا تغییر و اصلاح فرم مورد نظر طرح شده قبلی پس از گرفتن بتن و باز کردن قالب ها بسیار دشوار و حتی درصورتیکه امکان داشته باشد بمراتب از پیش بینیهای لازم اولیه گرانتر تمام میشود .
4- روش مناسب و وسائل کافی برای حمل، بلند کردن و سوار نمودن قالبها در محل کار،انتخاب وپیش بینی شده باشد
نکات عمومی درساختن قالبها :
درساخت قالب اجزاء مختلف سازه های بتنی نکات زیر را باید رعایت کرد:
1- صفحات و قطعات قالبها باید به اندازه ی کافی بهم چسبیده و متصل شوند تا ازخارج شدن شیره بتن که باعث ایجاد حفره هائی در سطح بتن می شود ، کرمو شدن بتن،جلوگیری گردد.
2- قبل از بتن ریزی قالبها را باید درکلیه جهات ،عمودی، افقی کنترل نمود و از استحکام پشت بند ها ،دستکها و تیرهای نگهدارنده قالب مطمئن گردید.
3- در موقع بتن ریزی قالبها را باید پیوسته کنترل کرد و درصورت لزوم آنها را تنظیم و یا تقویت نمود
4- قبل از بتن ریزی کلیه قسمتهای داخلی قالب را باید کنترل نمود و آنرا از هرگونه اشیاء اضافی ،نظیر خرده های چوب، پاک کرد.
5- اگر ارتفاع بتن ریزی بیش از 1،5 متر باشد از وسائلی نظیر ناودانها ی فلزی و یا لوله های لاستیکی استفاده کرد تا ازجدا شدن دانه های شن و ماسه و دوغاب سیمان از هم جلوگیری کرد .
6- در موقع ویبره کردن بتن باید انتهای ویبراتور را تا حد پائین بتن، پائین برد، وحتی بتن ریخته شده قبلی را تا حداکثر 20 سانتی متر ویبره کرد. باید توجه داشت که ویبره کردن بتن ریخته شده قبلی ،بخصوص اگر بتن سخت شده باشد ،ممکن است باعث باز شدن و یا شکستگی قالب ،بخصوص در مورد دیوارها و ستونها شود .
واژه های قالب بندی :
سه گوش: قطعه چوب باریک با مقطع مثلثی است که برای پخ نمودن گوشه های عضو بتنی در گوشه های قالب به کار برده می شود .گوشه های تیز آسیب پذیرند
زبانه آزاد : نوار باریک با جنس چوب است که در شکاف عرضی موجود در محل درز دو قطعه مجاور چوبی قرار داده می شود و موجب چفت شدن آنها به یکدیگر می شود .
روکش قالب: ورقه های نازکی از جنس پلاستیک چوب یا فیبر هستند که در رویه قالب یعنی سطحی که با بتن در تماس است کوبیده می شود و سطح بتن را صاف ویکدست میکند .
کلاف قالب: سیم یا پیچی است که دو قطعه مقابل را بیکدیگر متصل نموده تاز باز شدن آنها جلوگیری کند
پشت بند:قطعه چوبی است که به صورت افقی و یا قائم برای سخت کردن قالب به پشت آن کوبیده می شود.
دریچه نظافت: برای تمیز کردن کف قالب ستون ، دریچه ای در پائین آن نصب میکنند که به دریچه ی نظافت موسوم هست
پشت بند قائم : به اعضای قائمی اطلاق می شود که در پشت قالب وجود دارند و کلافهی قالب از دور یا میان آنها عبور میکنند . مهارهای مایل نگهدارنده قالب دیوار نیز به این اعضا ء تکیه می کنند .
کمرکش: به چهار تراشهائی اطلاق می شود که به صورت افقی در پشت بندهای قائم نصب می شوند و مهارهای مایل به آنها تکیه می کنند. سختی طولی قالب نیز توسط کمر کش ها زیادتر می شود .
تکیه گاه مهار(پابند ): به قطعه چوبی گفته می شود که برای تامین نقطه اتکا ء بر روی قطعه اصلی نصب می شود .
مهار مایل : یک عضو فشاری است که برای نگه داشتن تعادل قالب، به صورت مایل در پشت آن قرار داده می شود
لقمه : قطعه کوچک بتنی است که ما بین میلگردها و قالب قرار می گیرد (برای تامین فاصله مناسب برای پوشش بتن روی میلگرد)
پاخور- رامکا: برای قرار گیری لبه پائینی قالب اصلی در محل خود ،قبل از قرار دادن قالب، باید قالبهای کوچک موقت در محل دقیق دیوار یا ستون قرار داده شود و پس از گیرش بتن ،این قالبها را باز نموده و قالب اصلی در محل خود قرار داده می شود .-
) منتقل می کنه!
بقیه اینا همش دم دستی هستش ، بعدشم از اونجایی که بتن ریزی کمتر از حد نهایی انجام میشه خیلی نیاز به تراز بودن نیست ولی با همون متر کردن قالب میشه اندازه داشت .
