بادگیر، برجهایی که در ایران برای تهویه بربام خانه‌ها ساخته می‌شود. بادگیر را همچنین بالای آب انبارها و دهان
بادگیر، برجهایی که در ایران برای تهویه بربام خانه‌ها ساخته می‌شود. بادگیر را همچنین بالای آب انبارها و دهانة معدنها برای تهویه می‌سازند. درخانه‌ها هوای خنک از بادگیر، که نوع ابتدایی تهویة مطبوع به شمار می‌رود، به اتاقهای طبقة همکف یا زیرزمینها فرستاده می‌شود.
ة معدنها برای تهویه می‌سازند. درخانه‌ها هوای خنک از بادگیر، که نوع ابتدایی تهویة مطبوع به شمار می‌رود، به اتاقهای طبقة همکف یا زیرزمینها فرستاده می‌شود.بادگیر معمولاً چهارگوش است و در دیوارهای چهارگانهٔ آن چند سوراخ تعبیه شده‌است. درون بادگیر با تیغه‌ها و جدارهایی که از خشت یا چوب و خشت ساخته شده‌است، به چند بخش تقسیم می‌شود
اولین بادگیرها در یزد خودنمایی کردند. سیستم کاری بادگیرها بهاین نحو می‌باشد که هوای جاری بیرون از خانه را به داخل خود می‌کشند و با تشت‌های آبی که درون آنها تعویه شده، هوا را خنک و سبک می‌کنندو به داخل خانه هدایت می‌کنند.
بادگیر از مظاهر و سمبلهای
تمدن ایرانی است دقیقا معلوم نیست اولین بادگیر در کدام شهر ایران ساخته شده ولی سفرنامه نویسان قرون وسطی بیشتر از بادگیرهای شهرهای کویری و گرم و خشک مانند
یزد و
گناباد و
طبس نام برده‌اند
کاریز و بادگیر و خانه‌های
گنبدی بدون تردید از نمادهای تمدن ایرانی است هر سه کلمه بصورت معرب به زبان عربی نیز راه یافته
قنات - بادجیر و بادکیر و
قبه و قبعه معرب‌های فارسی کلمات فوق هستند.
بادگیرها معمولاً یک طرفه، چهار طرفه و یا هشت طرفه می‌باشند. در شهر یزد تمامی بادگیرها مرتفع و چهار طرفه یا هشت طرفه هستند. ولی برعکس در شهر میبد که در ۵۰ کیلومتری غرب شهر یزد است، بادگیرها کوتاه و یک طرفه هستند. این امر بدین خاطر است که در میبد، باد‌های کویری، توام با گرد و غبار از سمت کویر می‌وزد و اهالی مجبورند که بادگیرهای خود را پشت به این باد و در جهت باد مطلوب بسازند. ولی در یزد، چون بین دو رشته کوه قرار گرفته، باد‌های کویری کمتر جریان دارد و می‌توان بادگیرهای مرتفع چند طرفه احداث نمود.
فاصله وزنه با ديوار در شاقول کردن
نگفتم كه فرهنگ لغات! در مورد بادخور...
من گفته بودم بادخور! 
