استفاده از یخ مایع بطورروز افزون مورد توجه قرار می گیرد. چرا که در مقایسه با یخقالبی، یخ پولکی و یا آب سرد شده ی در یا سرمایش سریع تری ایجادمی کند
قرن ها است یخ به عنوانیک ماده ی موثر برای نگهداری مواد غذایی در دمای حدود صفر درجه یسانتیگراد شناخته شده است. علت این امر انرژی زیادی است که بایدصرف شود تا در یک فشار ثابت و در دمای انجماد، یک ماده ی خالص یکساختار منظم کریستالی پیدا کند و به حالت جامد درآید. بر عکس درفرآیند ذوب، در همان دما که اکنون دمای ذوب خوانده می شود، انرژیزیادی آزاد می شود تا ساختار کریستالی تخریب گردد. برای دماهایغیر از صفر درجه ی سانتیگراد از مواد دیگری مانند مخلوط ها، کهدر صنعت کاربردهای فراوانی دارند، استفاده می شود. نقطه ی انجمادو بالطبع ذوب این مواد ناخالص، همچنین انتالپی آنها، در فرآیندتغییر حالت از جامد به مایع و بر عکس ثابت نیست و بطور مداومتغییر می کند. اگر در جریان انجماد یک ماده ی مخلوط کریستال هایریز جامد درون سیال به خوبی و به صورت یکنواخت پخش شده باشد، اینحالت آبکی مورد بحث (Slurry) از ماده به دست آمده است. این ذراتباید دارای پایداری کافی باشند و در اثر نیروی شناوری نباید فقطدر سطح مایع قرار بگیرند. این حالت از مخلوط ها ممکن است بهاشکال مختلف از جمله؛ امولسیون های با ذرات بسیار ریز، پارافین،رشته های در هم تنیده و ... باشند. یخ مایع (Slurry Ice) قدیمیترین و معمول ترین از گروه این مواد می باشد که مورد استفادهقرار می گرفته است.
تعاریف:
در زمان های قدیم، رومی هابرای سرد کردن مواد غذایی از یخ هایی که به صورت طبیعی شکل گرفتهبود، استفاده کردند. در قرن اخیر، یخ مایع با استفاده از دستگاهتولید شد. ابتدا این یخ به شکل مخلوطی از آب و قطعات یخ با قطریک تا چند سانتیمتر بود که عمدتا برای سرمایش معادن ذغال سنگ،نقره و طلا بکار می رفت. بعدا تولید یخ مایع به شکل مطلوب امکاناستفاده از آن را در سرمایش سیستم های کوچک، مانند ویترین هایعرضه ی مواد غذایی در فروشگاه های زنجیره ای فراهمنمود.
ارائه ی تعریف از یخ های مایع مشکل است. اما این یخ هامی توانند با تعاریف زیر دسته بندی شوند:
تعریف اول: یخمایع عبارت است از ذرات جامد یخ در مایع که یک سوسپانسیون دو فازرا تشکیل می دهند.
تعریف دوم: یک یخ مایع مطلوب عبارت استاز ماده ای شامل ذرات یخ با قطری برابر و یا کوچک تر از یکمیلیمتر
تعریف دوم قراردادی اما بسیار مفید است. ایننوشتار به یخ های مایعی می پردازد که به وسیله ی دستگاه هاییخسازی که با استفاده از یک تیغه و به صورت مکانیکی یخ را ازجداره ی دستگاه می تراشند، می پردازد.
کاربرد در سیستمهای برودتی و فواید زیست محیطی:
تجربه نشان داده است که سیستمهای تبرید مرسوم، که با تبخیر ماده ی مبرد سرما تولید می کنند،معمولا کم هزینه و از نظر فنی قابل اطمینان هستند. این سیستم هااز همان ماده ی سرمازایی که برای تولید برودت بکار می گیرند،برای انتقال سرما به محلی که باید سرد شود (مثلا ویترین هایفروشگاه های زنجیره ای) استفاده می کنند. در نتیجه اینها محتویمقادیر زیادی ماده ی مبرد هستند و در صورت بروز نشتی، مخاطراتجدی برای محیط زیست ایجاد می کنند. علاوه بر این، شارژ سیستم بامبردهای جایگزین CFC ها و HCFC ها، که چندین برابر گران ترهستند، بسیار پر هزینه است.
در سیستم های موسوم به غیرمستقیم، تولید و انتقال سرما از هم جدا شده اند. انتقال حرارت ویا به عبارت دیگر انتقال برودت از چرخه ی تولید سرما به مدارانتقال سرما، در یک مبدل حرارتی صورت می پذیرد. سیستم های غیرمستقیم، به دلیل اینکه ماده ی مبرد اصلی وارد محل های نگهداریمواد غذایی نمی شود و در صورت نشت مبرد خطری متوجه این مواد نمیگردد، امکان بکارگیری مبردهایی همچون آمونیاک (R-717) و یاپروپان (R-290) را نیز تسهیل مینمایند. در سیستم های غیر مستقیممواد سرمازای زیادی به عنوان مبرد ثانویه مورد استفاده قرار میگیرند. یخ مایع، به دلیل امکان ذخیره ی انرژی زیاد در حین تغییرفاز، گزینه ی مناسبی برای استفاده به عنوان مبرد ثانویه است. چراکه برای یک ظرفیت معین، مقدار یخ مورد نیاز در مقایسه با سایرموادی که می توانند برای این منظور مورد استفاده واقع شوند،بسیار کمتر است.
با توجه به توقف تدریجی استفاده از CFC ها و HCFC ها در سیستم های برودتی، انتظار می رود استفاده از فناورییخ مایع گسترش یابد.