فناوری نانو به گونه‌ای جدی توجه فزاینده صنعت و تجارت ژاپن را به خود جلب کرده است.بنابر اظهارات برگزار کنندگان نمایشگاه سالانه تجارت فناوری نانوی 2005 ژاپن که از تاریخ 20 الی 23 فوریه برگزار شد، بیش از یک سوم کسانی که متقاضی شرکت در نمایشگاه بوده و به صورت آنلاین نام‌نویسی کرده‌اند در بخش تحقیق و توسعه فعالیت می‌کردند و تقریباً یک چهارم بقیه از واحد برنامه‌ریزی، بازاریابی و فروش بودند.
با بررسی‌های به عمل آمده، از 40000 بازدید کننده نمایشگاه فناوری نانو 2005؛ بیشترین توجه (27 درصد بازدید کنندگان) به تولید مواد خام، صنایع غذایی و محصولات شیمیایی معطوف شده است و 17 درصد بازدید کنندگان به حوزه لوازم برقی خانگی، تجهیزات الکتریکی، نیمه‌هادی‌ها وتولید قطعات الکترونیکی علاقه نشان داده‌اند.
نانولوله‌های کربنی هنوز هم در صدر حیطه‌های مورد توجه تجارت و فناوری قرار دارند. رتبه‌های بعدی این فهرست از آن پیل‌های سوختی، مواد کامپوزیت، نانوروکش‌ها و نمایشگرهای نسل آینده می‌باشد.
326 ارائه کننده در620 غرفه این نمایشگاه، به ارائه دستاوردهای خود مواد، فناوری اطلاعات و الکترونیک، فناوری زیستی، انرژی و محیط زیست، سنجش و تجزیه و تحلیل، فناوری تولید نانو و میکرو سیستم‌های الکترو مکانیکی (MEMS) پرداختند.
در نمودار ذیل تعداد محصولات و فناوری‌های ارائه شده در نمایشگاه‌های فناوری نانوی سال‌های 2003 تا 2005 مورد مقایسه قرار گرفته است. اکثر حوزه‌ها با گذشت زمان رشد کرده اند، به ویژه در بخش مواد و فناوری تولید که در ژاپن از قدرت بالایی برخوردارند.
ستاد ایجاد تجارت فناوری نانوی ژاپن (NBCI)، به نشانی www.nbci.jp، دومین همایش بر بام فناوری نانو را در 23 فوریه 2005 در طی برگزاری نمایشگاه فناوری نانو سازماندهی کرد. این رویداد با همکاری مؤسسه ملی علوم مواد (NIMS)، مرکز علوم وفناوری ژاپن (JST)، AIST و NEDO برگزار گردید و مورد حمایت سازمان‌های دولتی و سازمان‌های بزرگ غیر دولتی در سرتاسر ژاپن قرار گرفت.
این رویداد بر آن بود که با تقویت قدرت رقابت صنعت، جایگاه ژاپن در عرصه رقابت جهانی را تثبیت کند و ایجاد صنعت فناوری نانو و همچنین همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی را گسترش دهد؛ این همایش با هدف ارائه پیشنهادهایی برای حمایت از رشد دائمی فناوری نانو به دولت ژاپن برگزار شد.
همایش از دو بخش تشکیل شده بود؛ بخش اول، با عنوان ایجاد تجارت فناوری نانو، بر ترسیم نقشه راه فناوری نانو با هماهنگی NBCI تاکیدداشت. بخش دوم، با عنوان بر بام فناوری نانو برگزار شد، که در نشست اول آن پیرامون حمایت منطقه‌ای از صنعت فناوی نانو و اتحاد دانشگاه و صنعت گفت‌وگو شد و در نشست دوم، ارتقای تجارت فناوری نانو از طریق همکاری دانشگاه و صنعت و آموزش منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفت.
این همایش با صدور دومین بیانیه بر بام فناوری نانو با عنوان پیشرفت ژاپن از طریق پیشگامی فناوری نانو به کار خود پایان داد. خلاصه کوتاهی از این بیانیه در ذیل آمده است:
در طی ده سال آینده فناوری‌های ترمیم اعضای آسیب دیده، پیل‌های سوختی، حافظه‌های با کارکرد عالی و صفحه نمایش‌های انعطاف‌پذیر، با پیشرفت غیرمنتظره‌ای روبه رو خواهند شد. ژاپن در حوزه‌های فناوری ردیابی، اندازه‌گیری در مقیاس نانو، نانوکربن و کاتالیزورهای اپتیکی پیشتاز خواهد بود. نانومهرها، نانوالکترونیک نوری، ترانزیستورهای زیستی و سیستم‌های دارورسانی حیطه‌هایی امیدبخش برای تجاری شدن هستند و در آینده‌ای نزدیک به صنایع جدید کمک خواهند کرد. اجرای پژوهش‌های بنیادی در خصوص ایجاد صنایع جدید و کاربردهای نوین، حائز اهمیت است.
سومین طرح بنیادی دانش و فناوری ژاپن (JST)، که اجرای آن از آوریل 2006 آغاز خواهد شد، جایگاه فناوری نانو را تا مهم‌ترین حوزه ارتقا خواهد داد. البته ما نیازمندیم که راهبرد یکپارچه‌ای را در خصوص تحقیق و توسعه اتخاذ کنیم، ابداع فناوری برای ایجاد صنایع جدید را گسترش دهیم و صنایع فعلی را پیشرفته‌تر کنیم.
امروزه به منظور همگرایی نیازمندی‌ها و تلاش‌های صورت گرفته برای حیات‌بخشی به تجاری‌سازی فناوری نانو، فدراسیون اقتصادی ژاپن (Keidanren) و NBCI به نقشه راه فناوری نانو فراتر از یک دیدگاه تجاری می‌نگرند.
به منظور تثبیت جایگاه ژاپن در عرصه رقابت جهانی؛پرداختن به اولویت‌های ملی، اجتماعی و اقتصادی در توسعه فناوری نانو و اتخاذ یک خط مشی‌یکپارچه فراتر از تحقیق و توسعه؛ همایش بر بام فناوری نانو موارد ذیل را به سیاستگذاران دولتی پیشنهاد می‌کند:
1) راهبرد یکپارچه‌ای را در مورد تحقیق و توسعه ترویج کنید؛ همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی را بهبود ببخشید؛ پژوهش‌های بنیادی و میان رشته‌ای را تقویت کنید؛ آینده‌نگری را گسترش دهید؛ به ظرفیت‌های سطح بالای جهانی در تحقیق و توسعه دست یابید؛ راحتی کاربر را افزایش دهید؛ مرکزی برای تنظیم اولویت‌ها در ارتقای همکاری‌های بین‌المللی به وجود آورید؛ ایجاد شبکه ارتباطی بین محققان در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی را تسهیل نمایید.
2) در عرصه بین‌المللی جایگاه رقابتی صنایع تولیدی را استحکام بخشید. به تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی از طریق تقویت همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی سرعت دهید.
3) حمایت منطقه‌ای از تجارت خطر‌پذیر فناوری نانو را تقویت کنید.
4) آموزش منابع انسانی فناوری نانو را ارتقای دهید.
5) قانون ارتقای فناوری نانو را اجرایی کنید تا تعهد و ضمانت کوتاه و میان مدت دولت در ارتقاء فناوری نانو تضمین شود.
رویداد برجسته دیگری که در مورد تجارت فناوری نانو در نمایشگاه فناوری نانو2005 رخ داد کنفرانس بین‌المللی فناوری نانو 2005 با عنوان بحث آزاد پیرامون راهبرد ایجاد صنعت نوین فناوری نانو بود که درآن رؤسای شرکت‌های ژاپنی و کره ای تولید کننده ادوات الکترونیکی، پیرامون برنامه‌ریزی و تقاضا برای تحقیق و توسعه بحث کردند. این کنفرانس را کمیته اجرایی نمایشگاه فناوری نانو 2005 و بخش فناوری نانوی شرکت Nikkei سازماندهی کرده بودند.
این کنفرانس نمایندگانی از صنایع برجسته الکترونیک ژاپن مانند هیتاچی، NEC، فوجیتسو، میتسوبیشی الکتریک و ماتسوشیتا الکتریک و یک نماینده از شرکت سامسونگ کره را گرد هم آورد تا دیدگاه‌هایشان در خصوص ایجاد صنعت فناوری نانو و پرورش منابع انسانی فناوری نانو را، که از اصلی‌ترین موضوعات مطرح شده در نمایشگاه امسال فناوری نانو بود، با هم در میان بگذارند.
دکتر جونگ مین کیم، نایب رئیس مؤسسه فناوری پیشرفتهسامسونگ (SAIT)، دیدگاه‌هایش را در خصوص تلاش‌های SAIT دراستفاده از نانولوله‌های کربنی در نمایشگر گسیل میدانی (FED) بیان کرد و فناوری پیشتاز (38 اینچ) CNT-FED با وضوح رنگ بالا (بیش از 80 درصد) را به نمایش گذارد.
وی در بحث پرورش نیروهای انسانی فناوری‌نانو تاکید کرد: پیش‌بینی می‌شود تا سال 2010 ارزش بازار صنعت نمایشگرها به 100 میلیارد دلار برسد. اگر بتوانیم ثابت کنیم که فناوری نانو می‌تواند در صنعت نمایشگرها موفق باشد، افراد جوان را برمی‌انگیزیم تا در تحقیق، توسعه و تجارت فناوری نانو فعالیت کنند. ما باید به جوانان نشان دهیم که
فناوری نانو می‌تواند آنها را ثروتمند کند.
با بررسی‌های به عمل آمده، از 40000 بازدید کننده نمایشگاه فناوری نانو 2005؛ بیشترین توجه (27 درصد بازدید کنندگان) به تولید مواد خام، صنایع غذایی و محصولات شیمیایی معطوف شده است و 17 درصد بازدید کنندگان به حوزه لوازم برقی خانگی، تجهیزات الکتریکی، نیمه‌هادی‌ها وتولید قطعات الکترونیکی علاقه نشان داده‌اند.
نانولوله‌های کربنی هنوز هم در صدر حیطه‌های مورد توجه تجارت و فناوری قرار دارند. رتبه‌های بعدی این فهرست از آن پیل‌های سوختی، مواد کامپوزیت، نانوروکش‌ها و نمایشگرهای نسل آینده می‌باشد.
326 ارائه کننده در620 غرفه این نمایشگاه، به ارائه دستاوردهای خود مواد، فناوری اطلاعات و الکترونیک، فناوری زیستی، انرژی و محیط زیست، سنجش و تجزیه و تحلیل، فناوری تولید نانو و میکرو سیستم‌های الکترو مکانیکی (MEMS) پرداختند.
در نمودار ذیل تعداد محصولات و فناوری‌های ارائه شده در نمایشگاه‌های فناوری نانوی سال‌های 2003 تا 2005 مورد مقایسه قرار گرفته است. اکثر حوزه‌ها با گذشت زمان رشد کرده اند، به ویژه در بخش مواد و فناوری تولید که در ژاپن از قدرت بالایی برخوردارند.
ستاد ایجاد تجارت فناوری نانوی ژاپن (NBCI)، به نشانی www.nbci.jp، دومین همایش بر بام فناوری نانو را در 23 فوریه 2005 در طی برگزاری نمایشگاه فناوری نانو سازماندهی کرد. این رویداد با همکاری مؤسسه ملی علوم مواد (NIMS)، مرکز علوم وفناوری ژاپن (JST)، AIST و NEDO برگزار گردید و مورد حمایت سازمان‌های دولتی و سازمان‌های بزرگ غیر دولتی در سرتاسر ژاپن قرار گرفت.
این رویداد بر آن بود که با تقویت قدرت رقابت صنعت، جایگاه ژاپن در عرصه رقابت جهانی را تثبیت کند و ایجاد صنعت فناوری نانو و همچنین همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی را گسترش دهد؛ این همایش با هدف ارائه پیشنهادهایی برای حمایت از رشد دائمی فناوری نانو به دولت ژاپن برگزار شد.
همایش از دو بخش تشکیل شده بود؛ بخش اول، با عنوان ایجاد تجارت فناوری نانو، بر ترسیم نقشه راه فناوری نانو با هماهنگی NBCI تاکیدداشت. بخش دوم، با عنوان بر بام فناوری نانو برگزار شد، که در نشست اول آن پیرامون حمایت منطقه‌ای از صنعت فناوی نانو و اتحاد دانشگاه و صنعت گفت‌وگو شد و در نشست دوم، ارتقای تجارت فناوری نانو از طریق همکاری دانشگاه و صنعت و آموزش منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفت.
این همایش با صدور دومین بیانیه بر بام فناوری نانو با عنوان پیشرفت ژاپن از طریق پیشگامی فناوری نانو به کار خود پایان داد. خلاصه کوتاهی از این بیانیه در ذیل آمده است:
در طی ده سال آینده فناوری‌های ترمیم اعضای آسیب دیده، پیل‌های سوختی، حافظه‌های با کارکرد عالی و صفحه نمایش‌های انعطاف‌پذیر، با پیشرفت غیرمنتظره‌ای روبه رو خواهند شد. ژاپن در حوزه‌های فناوری ردیابی، اندازه‌گیری در مقیاس نانو، نانوکربن و کاتالیزورهای اپتیکی پیشتاز خواهد بود. نانومهرها، نانوالکترونیک نوری، ترانزیستورهای زیستی و سیستم‌های دارورسانی حیطه‌هایی امیدبخش برای تجاری شدن هستند و در آینده‌ای نزدیک به صنایع جدید کمک خواهند کرد. اجرای پژوهش‌های بنیادی در خصوص ایجاد صنایع جدید و کاربردهای نوین، حائز اهمیت است.
سومین طرح بنیادی دانش و فناوری ژاپن (JST)، که اجرای آن از آوریل 2006 آغاز خواهد شد، جایگاه فناوری نانو را تا مهم‌ترین حوزه ارتقا خواهد داد. البته ما نیازمندیم که راهبرد یکپارچه‌ای را در خصوص تحقیق و توسعه اتخاذ کنیم، ابداع فناوری برای ایجاد صنایع جدید را گسترش دهیم و صنایع فعلی را پیشرفته‌تر کنیم.
امروزه به منظور همگرایی نیازمندی‌ها و تلاش‌های صورت گرفته برای حیات‌بخشی به تجاری‌سازی فناوری نانو، فدراسیون اقتصادی ژاپن (Keidanren) و NBCI به نقشه راه فناوری نانو فراتر از یک دیدگاه تجاری می‌نگرند.
به منظور تثبیت جایگاه ژاپن در عرصه رقابت جهانی؛پرداختن به اولویت‌های ملی، اجتماعی و اقتصادی در توسعه فناوری نانو و اتخاذ یک خط مشی‌یکپارچه فراتر از تحقیق و توسعه؛ همایش بر بام فناوری نانو موارد ذیل را به سیاستگذاران دولتی پیشنهاد می‌کند:
1) راهبرد یکپارچه‌ای را در مورد تحقیق و توسعه ترویج کنید؛ همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی را بهبود ببخشید؛ پژوهش‌های بنیادی و میان رشته‌ای را تقویت کنید؛ آینده‌نگری را گسترش دهید؛ به ظرفیت‌های سطح بالای جهانی در تحقیق و توسعه دست یابید؛ راحتی کاربر را افزایش دهید؛ مرکزی برای تنظیم اولویت‌ها در ارتقای همکاری‌های بین‌المللی به وجود آورید؛ ایجاد شبکه ارتباطی بین محققان در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی را تسهیل نمایید.
2) در عرصه بین‌المللی جایگاه رقابتی صنایع تولیدی را استحکام بخشید. به تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی از طریق تقویت همکاری بین دولت، صنعت و مراکز علمی سرعت دهید.
3) حمایت منطقه‌ای از تجارت خطر‌پذیر فناوری نانو را تقویت کنید.
4) آموزش منابع انسانی فناوری نانو را ارتقای دهید.
5) قانون ارتقای فناوری نانو را اجرایی کنید تا تعهد و ضمانت کوتاه و میان مدت دولت در ارتقاء فناوری نانو تضمین شود.
رویداد برجسته دیگری که در مورد تجارت فناوری نانو در نمایشگاه فناوری نانو2005 رخ داد کنفرانس بین‌المللی فناوری نانو 2005 با عنوان بحث آزاد پیرامون راهبرد ایجاد صنعت نوین فناوری نانو بود که درآن رؤسای شرکت‌های ژاپنی و کره ای تولید کننده ادوات الکترونیکی، پیرامون برنامه‌ریزی و تقاضا برای تحقیق و توسعه بحث کردند. این کنفرانس را کمیته اجرایی نمایشگاه فناوری نانو 2005 و بخش فناوری نانوی شرکت Nikkei سازماندهی کرده بودند.
این کنفرانس نمایندگانی از صنایع برجسته الکترونیک ژاپن مانند هیتاچی، NEC، فوجیتسو، میتسوبیشی الکتریک و ماتسوشیتا الکتریک و یک نماینده از شرکت سامسونگ کره را گرد هم آورد تا دیدگاه‌هایشان در خصوص ایجاد صنعت فناوری نانو و پرورش منابع انسانی فناوری نانو را، که از اصلی‌ترین موضوعات مطرح شده در نمایشگاه امسال فناوری نانو بود، با هم در میان بگذارند.
دکتر جونگ مین کیم، نایب رئیس مؤسسه فناوری پیشرفتهسامسونگ (SAIT)، دیدگاه‌هایش را در خصوص تلاش‌های SAIT دراستفاده از نانولوله‌های کربنی در نمایشگر گسیل میدانی (FED) بیان کرد و فناوری پیشتاز (38 اینچ) CNT-FED با وضوح رنگ بالا (بیش از 80 درصد) را به نمایش گذارد.
وی در بحث پرورش نیروهای انسانی فناوری‌نانو تاکید کرد: پیش‌بینی می‌شود تا سال 2010 ارزش بازار صنعت نمایشگرها به 100 میلیارد دلار برسد. اگر بتوانیم ثابت کنیم که فناوری نانو می‌تواند در صنعت نمایشگرها موفق باشد، افراد جوان را برمی‌انگیزیم تا در تحقیق، توسعه و تجارت فناوری نانو فعالیت کنند. ما باید به جوانان نشان دهیم که
فناوری نانو می‌تواند آنها را ثروتمند کند.
افراد مقاله : فریبا اعتدالی (نویسنده مسئول)
