پس از بستن لوله های منی که در اصطلاح به آن وازکتومی می گویند، مردان در مایع منی خود اسپرم ندارند و حاملگی اتفاق نخواهد افتاد.در این روش با جراحی کوچک مسیر وازدفران را که وظیفۀ عبور اسپرم از بیضه به سمت پروستات و مجرای اداری دارد را مسدود می کنند.
برای انجام عمل وازکتومی، دو روش وجود دارد که عبارت‌اند از:
1) وازکتومی با استفاده از تیغ جراحی و بخیه زدن
2) وازکتومی بدون استفاده از تیغ جراحی.
پس از بستن لوله های منی که در اصطلاح به آن وازکتومی می گویند، تغییری در حجم مایع منی حاصل نمی شود، فقط اینگونه مردان در مایع منی خود اسپرم ندارند و حاملگی اتفاق نخواهد افتاد.
وازکتومی را باید یک روش جلوگیری از حاملگی دائمی تلقی کرد چون بر خلاف وازکتومی که اقدامی ارزان قیمت ، سریع و از نظر تکنیکی آسان می باشد، باز کردن آن روشی مشکل ، زمان بر، و گران قیمت می باشد. بهترین روش انجام به روش میکروسرجری (استفاده از میکروسکوپ و بزرگنمایی حین جراحی) می باشد و دقت و ظرافت حین جراحی تعیین کننده می باشد.
در هنگام وازکتومی با بی حسی موضعی ابتدا لوله های منی بر در محل خروج از بیضه با دست پیدا می شود و بر روی آن یک شکاف یک سانتی متری بر روی پوست بیضه داده می شود سپس با یک وسیله جراحی لوله منی بر از محل خود بلند می شود و از داخل کیسه بیضه خارج و قطع می شود و سپس دو انتهای قطع شده با نخهای جراحی غیر قابل جذب مسدود می شوند
پس از بستن لوله های منی بر تا موقعی که تعداد اسپرم مایع منی صفر نشده است، باید از روشهای دیگر جلوگیری از حاملگی استفاده کرد. معمولا پس از بستن لوله های منی بر باید هر چهار هفته یک آزمایش انجام داد و مطمئن شد که دیگر مایع منی حاوی اسپرم نیست.
.وازکتومی دارای عوارض بسیار اندک است ولی ممکن است موارد زیر اتفاق بیفتند:
•خونریزی زیر جلدی و تجمع خون در محل
•عفونت زخم و در مواردی عفونت بیضه
•نشت اسپرم ار انتهای بریده شده لوله های منی بر و ایجاد یک سفتی موضعی که در اصطلاح به آن گرانولوم می گویند
•اسپرم پس از تولید در بیضه توسط یک لوله ای بنام اپیدیدیم منتقل می شود. اپیدیدیم در انتها تبدیل به لوله های منی بر می شود•در موارد بسیار نادر دو انتهای لوله های منی بر با رشد به همدیگر رسیده و مجددا مرد بارور می شود.
مزایای وازکتومی یا بستن لوله های منی بر
•وازکتومی یک روش دائمی برای جلوگیری از حاملگی حاملگی است.
•آن ارزان و ساده تر از بستن لوله ها در خانمها است.
•مقرون به صرفه بوده و نیاز به استفاده از روشهای دیگر که گاها نیز پر عارضه هستند نیست.
وازکتومی از بیماریهای آمیزشی مثل ایدز جلوگیری نمی کند. بنابرین اقدامات پیشگیری کننده مثل استفاده از کاندوم باید صورت گیرد. شما باید موقعی اقدام به وازکتومی کنید که مطلقا بعدها نخواهید پدر شوید. در بعضی کشورها مردانیکه تقاضای وازکتومی دارند را چند ماه در لیست انتظار می گذارند تا برای اخذ تصمیم نهائی فرصت کافی داشته باشن
مناسب برای افرادی که :
-میخواهند از روشی استفاده کنند که تداخل با فعالیت جنسی آنها نداشته باشد .
-تصمیم به بچه دار شدن مجدد ندارند .
-به دلیل پزشکی نمی خواهند بچه دار شوند .
-احتمال بروز بیماریهای ژنتیکی در فرزند آنها وجود دارد .
-به علت سهولت عمل و نداشتن عوارض ، وازکتومی را بر لوله بستن همسرشان ترجیح می دهند
بعد از وازکتومی
-استراحت به مدت یک روز
-آ ب نزدن به محل عمل تا دو روز
-نداشتن تماس جنسی تا ۴ روز
-پوشیدن شورت تنگ و انجام ندادن کار سنگین تا یک هفته
موارد قابل توجه :
- بهتر است فرد وازکتومی شده یک هفته پس از عمل برای معاینه محل عمل به پزشک مربوطه مراجعه نماید .
- فرد وازکتومی شده باید سه ماه بعد از عمل از نظر نبودن اسپرم در مایع منی آ زمایش شود لازم است در این مدت وتا اخذ نتیجه آ زمایش یک روش مطمئن جلوگیری از بارداری (مانند کاندوم ) مورد استفاده قرار گیرد.
- برای پیشگیری و اطمینان از موفقیت کامل ، انجام آزمایش بعدی با فاصله زمانی یک ماه از
آ زمایش اول (۴ ماه پس از عمل ) ضروری است .
۲۴ ساعت استراحت پس از انجام وازکتومی لازم است ،مسکن و در صورت صلاحدید پزشک جراح، آنتی بیوتیک لازم است . همچنین مدت حدود ۳ ماه پس از وازکتومی، زمان لازم است بگذرد تا مایع منی فرد فاقد اسپرم و کاملاً نابارور گردد .
۳ ماه پس از وازکتومی لازم است آزمایش مایع منی از نظر وجود اسپرم در دو مرحله انجام گیرد و در صورتی که مقدار اسپرم صفر باشد فرد می تواند عمل را موثر و کامل شده بداند ، لذا پس از وازکتومی تا ۳ ماه سایر اقدامات جلوگیری کننده از باروری مثلاً استفاده از کاندوم توصیه می گردد.