1- هدف
هدف از تدوين اين استاندارد ارائه اصطلاحات ويژه و تعاريف فرآورده هاي مختلف چوبي جنگلي است.
2- دامنه كاربرد
اين اصطلاحات شامل فرآورده هاي مختلف چوبي از مرحله قطع درخت تا خروج از جنگل ميباشد.
3- اصطلاحات كلي
3-1- مواد چوبي خام : شامل درخت كاملا انداخته شده، تمام تنه، چوبهاي گرد، چوبهاي گرد شكافته شده، كنده درخت، چوبهاي تبديل شده، ضايعات چوبي و مازاد مقطوعات براي پردازش يا مصرف سوخت
3-2- تمام تنه : تنه جدا شده از كنده بطوريكه فقط شاخه ها و تاج شاخه درخت قطع شده باشد.
3-3- فرآورده هاي چوبي : فرآورده هاي چوبي جدا شده از درخت انداخته شده (يا قسمتهاي برش داده شده طولي و عرضي) به نحوي كه ساختمان فيزيكي و شيميائي چوب دست نخورده باقي بماند.
3-3-1- چوب گرد : چوبهاي تهيه شده بوسيله برشهاي عرضي تنه يا شاخه درخت.
3-3-2- چوب شكافته : چوب حاصل از شكافتن چوبهاي گرد.
3-4- چوب تجارتي : شامل چوبهاي گرد و شكافته شده (باستثناي چوبهاي هيزمي، چوبهاي نامناسب براي پردازش صنعتي، خرده چوب و كنده درخت.)
3-5- چيپس : شامل خرده هاي چوب كه از تبديل مواد چوبي توسط ماشين خردكن يا ابزارهاي ويژه ديگر توليد ميشود.
3-6- ضايعات قطع و تبديل : ضايعات باقيمانده از قطع درختان، سرشاخه زني، بينه بري، برشهاي طولي، پوست كني خواهد بود كه شامل شاخه ها، سرشاخه ها تاج، اضافات قطع شده و قطع گره ها، پوست و برگ است، خواهد بود.
3-6-1- تاج شاخه : قسمت انتهائي قطع شده درخت كه بدليل خصوصياتش قابل استفاده بعنوان چوب تجارتي يا هيزمي نميباشد .
3-6-2- شاخه : قسمت هاي چوبي شده منشعب از تنه درخت است.
3-6-3- سرشاخه قسمت هاي چوبي نشده يا كم چوبي شده منشعب از شاخه ها.
3-6-4- بن تنه : قسمت قطور تنه كه بدليل پوسيدگي و ناصافي غيرقابل استفاده در صنعت و تجارت بوده.
3-6-5- ريش درخت : اليافي از چوب كه بعد از افتادن درخت روي تنه باقي ميماند و بعدا بريده ميشود.
3-6-6- پوست :پوشش سطح خارجي تنه كه چوب را ميپوشاند.
3-6-7- تاج سبز : قسمت هاي تازه و سبزينه دار درخت.
3-7- كنده چوب : چوب كنده و ريشه هاي درخت
3-8- بينه : قطعات بريده شده از تنه بوسيله برشهاي طولي
3-8-1- گرده بينه : قسمت هاي جدا شده از تنه در برشهاي عرضي (با مقطع دايره مانند)
3-8-2- گرده بينه شكافته : چوب حاصله از گرده بينه هاي شكافته شده
3-9- گرده بينه هاي تجارتي : محصولات چوبي كه در پردازش صنعتي بطور مستقيم مورد استفاده قرار ميگيرد.
3-10- گرده بينه بلند : قسمتي از تنه كه داراي قابليت تقسيم به چند گرده بينه اندازه مساوي براي مصرف خاص ميباشد.
3-11- بلند گرده بينه مركب : بينه بلندي كه قابليت تقسيم به بينه هائي با اندازه هاي مختلف براي مصارف متفاوت صنعتي را دارا ميباشد.
2-12- پوست صنعتي : پوستي كه براي مصارف صنعتي بكار برده ميشود.
4- چوبهاي گرد براي مصارف مختلف
4-1- چوب تونلي : چوب هاي گردي كه در معادن جهت استحكام و جلوگيري از ريزش استفاده ميشود.
4-2- تير ساختماني : گرده بينه هاي كم قطر مورد مصرف در ساختمان
4-3- تير - تيرهاي چوبي كه از آن براي خطوط تلفن و تلگراف، برق و براي ساختن پايه داربست استفاده ميشود.
4-4- قيم : چوب گردي كه بعنوان قيم بكار ميرود.
4-5- سيم پايه : چوب گردي كه بعنوان پايه حصار بكار ميرود.
4-6- گرده بينه تخته بري : گرده بينه اي كه براي تهيه تخته بكار ميرود.
4-7- چوب تراورسي : بينه اي كه براي تهيه تراورس و مشابه آن بكار ميرود.
4-8- چوب ارتعاشي (آكوستيك ) : گرده بينه اي كه مخصوص تهيه تخته هاي آكوستيك و ضدارتعاشي ميباشد.
4-9- گرده بينه روكشي : گرده بينه هائيكه مخصوص تهيه روكش بطريط لوله بري و تراشه بري ميباشد.
4-10- چوب كبريت سازي: چوب گرد مورد مصرف براي تهيه كبريت
4-11- گرده بينه براي تهيه پوشال: چوب گرد مورد مصرف براي پوشال و پشم چوب
5- چوبهاي مورد مصرف براي صنايع خمير كاغذ و توليد صفحات چوبي و پردازش شيميائي
5-1- چوب جهت تهيه كاغذ : هر نوع چوب گرد يا شكافته شده اي كه مخصوص تهيه خمير كاغذ از طريق شيميائي يا مكانيكي مي باشد.
5-2- چوب هاي گرد مورد مصرف براي تهيه صفحات چوبي: چوب گرد يا شكافته و خرد شده چوب كه براي تهيه اوراق يا چوبهاي قالبي به كار مي رود.
5-3- خرده چوب صنعتي: خرده چوب هائي كه براي تهيه خمير كاغذ، محصولات صنايع چوبي و براي هيدروليز به كار مي رود.
5-4- چوبهاي صمغي: كنده درختان سوزني برگ كه به عنوان مواد خام جهت تهيه تربانتين و صمغ به كار مي رود.
6- چوبهاي هيزمي (چوب سوخت)
6-1- چوب سوخت : چوبهاي گرد يا شكافته شده اي كه به دليل ابعاد و كيفيت تنها مصرف سوخت دارد.
6-2- تراشه چوب براي سوخت : تراشه هائي كه براي توليد انرژي حرارتي به كار مي رود.
6-3- پوست تانن گيري: پوست هائيكه براي توليد فرآورده هاي تانن به كار مي رود.
6-4- غذاي سبز: فرآورده هائيكه از طريق خشك كردن و خردكردن قسمتهاي سبز درختان به دست مي آيد
منبع
هدف از تدوين اين استاندارد ارائه اصطلاحات ويژه و تعاريف فرآورده هاي مختلف چوبي جنگلي است.
2- دامنه كاربرد
اين اصطلاحات شامل فرآورده هاي مختلف چوبي از مرحله قطع درخت تا خروج از جنگل ميباشد.
3- اصطلاحات كلي
3-1- مواد چوبي خام : شامل درخت كاملا انداخته شده، تمام تنه، چوبهاي گرد، چوبهاي گرد شكافته شده، كنده درخت، چوبهاي تبديل شده، ضايعات چوبي و مازاد مقطوعات براي پردازش يا مصرف سوخت
3-2- تمام تنه : تنه جدا شده از كنده بطوريكه فقط شاخه ها و تاج شاخه درخت قطع شده باشد.
3-3- فرآورده هاي چوبي : فرآورده هاي چوبي جدا شده از درخت انداخته شده (يا قسمتهاي برش داده شده طولي و عرضي) به نحوي كه ساختمان فيزيكي و شيميائي چوب دست نخورده باقي بماند.
3-3-1- چوب گرد : چوبهاي تهيه شده بوسيله برشهاي عرضي تنه يا شاخه درخت.
3-3-2- چوب شكافته : چوب حاصل از شكافتن چوبهاي گرد.
3-4- چوب تجارتي : شامل چوبهاي گرد و شكافته شده (باستثناي چوبهاي هيزمي، چوبهاي نامناسب براي پردازش صنعتي، خرده چوب و كنده درخت.)
3-5- چيپس : شامل خرده هاي چوب كه از تبديل مواد چوبي توسط ماشين خردكن يا ابزارهاي ويژه ديگر توليد ميشود.
3-6- ضايعات قطع و تبديل : ضايعات باقيمانده از قطع درختان، سرشاخه زني، بينه بري، برشهاي طولي، پوست كني خواهد بود كه شامل شاخه ها، سرشاخه ها تاج، اضافات قطع شده و قطع گره ها، پوست و برگ است، خواهد بود.
3-6-1- تاج شاخه : قسمت انتهائي قطع شده درخت كه بدليل خصوصياتش قابل استفاده بعنوان چوب تجارتي يا هيزمي نميباشد .
3-6-2- شاخه : قسمت هاي چوبي شده منشعب از تنه درخت است.
3-6-3- سرشاخه قسمت هاي چوبي نشده يا كم چوبي شده منشعب از شاخه ها.
3-6-4- بن تنه : قسمت قطور تنه كه بدليل پوسيدگي و ناصافي غيرقابل استفاده در صنعت و تجارت بوده.
3-6-5- ريش درخت : اليافي از چوب كه بعد از افتادن درخت روي تنه باقي ميماند و بعدا بريده ميشود.
3-6-6- پوست :پوشش سطح خارجي تنه كه چوب را ميپوشاند.
3-6-7- تاج سبز : قسمت هاي تازه و سبزينه دار درخت.
3-7- كنده چوب : چوب كنده و ريشه هاي درخت
3-8- بينه : قطعات بريده شده از تنه بوسيله برشهاي طولي
3-8-1- گرده بينه : قسمت هاي جدا شده از تنه در برشهاي عرضي (با مقطع دايره مانند)
3-8-2- گرده بينه شكافته : چوب حاصله از گرده بينه هاي شكافته شده
3-9- گرده بينه هاي تجارتي : محصولات چوبي كه در پردازش صنعتي بطور مستقيم مورد استفاده قرار ميگيرد.
3-10- گرده بينه بلند : قسمتي از تنه كه داراي قابليت تقسيم به چند گرده بينه اندازه مساوي براي مصرف خاص ميباشد.
3-11- بلند گرده بينه مركب : بينه بلندي كه قابليت تقسيم به بينه هائي با اندازه هاي مختلف براي مصارف متفاوت صنعتي را دارا ميباشد.
2-12- پوست صنعتي : پوستي كه براي مصارف صنعتي بكار برده ميشود.
4- چوبهاي گرد براي مصارف مختلف
4-1- چوب تونلي : چوب هاي گردي كه در معادن جهت استحكام و جلوگيري از ريزش استفاده ميشود.
4-2- تير ساختماني : گرده بينه هاي كم قطر مورد مصرف در ساختمان
4-3- تير - تيرهاي چوبي كه از آن براي خطوط تلفن و تلگراف، برق و براي ساختن پايه داربست استفاده ميشود.
4-4- قيم : چوب گردي كه بعنوان قيم بكار ميرود.
4-5- سيم پايه : چوب گردي كه بعنوان پايه حصار بكار ميرود.
4-6- گرده بينه تخته بري : گرده بينه اي كه براي تهيه تخته بكار ميرود.
4-7- چوب تراورسي : بينه اي كه براي تهيه تراورس و مشابه آن بكار ميرود.
4-8- چوب ارتعاشي (آكوستيك ) : گرده بينه اي كه مخصوص تهيه تخته هاي آكوستيك و ضدارتعاشي ميباشد.
4-9- گرده بينه روكشي : گرده بينه هائيكه مخصوص تهيه روكش بطريط لوله بري و تراشه بري ميباشد.
4-10- چوب كبريت سازي: چوب گرد مورد مصرف براي تهيه كبريت
4-11- گرده بينه براي تهيه پوشال: چوب گرد مورد مصرف براي پوشال و پشم چوب
5- چوبهاي مورد مصرف براي صنايع خمير كاغذ و توليد صفحات چوبي و پردازش شيميائي
5-1- چوب جهت تهيه كاغذ : هر نوع چوب گرد يا شكافته شده اي كه مخصوص تهيه خمير كاغذ از طريق شيميائي يا مكانيكي مي باشد.
5-2- چوب هاي گرد مورد مصرف براي تهيه صفحات چوبي: چوب گرد يا شكافته و خرد شده چوب كه براي تهيه اوراق يا چوبهاي قالبي به كار مي رود.
5-3- خرده چوب صنعتي: خرده چوب هائي كه براي تهيه خمير كاغذ، محصولات صنايع چوبي و براي هيدروليز به كار مي رود.
5-4- چوبهاي صمغي: كنده درختان سوزني برگ كه به عنوان مواد خام جهت تهيه تربانتين و صمغ به كار مي رود.
6- چوبهاي هيزمي (چوب سوخت)
6-1- چوب سوخت : چوبهاي گرد يا شكافته شده اي كه به دليل ابعاد و كيفيت تنها مصرف سوخت دارد.
6-2- تراشه چوب براي سوخت : تراشه هائي كه براي توليد انرژي حرارتي به كار مي رود.
6-3- پوست تانن گيري: پوست هائيكه براي توليد فرآورده هاي تانن به كار مي رود.
6-4- غذاي سبز: فرآورده هائيكه از طريق خشك كردن و خردكردن قسمتهاي سبز درختان به دست مي آيد
منبع