کسی راجع به کلسیم کربنات آراگونیت و کلسیت اطلاعاتی داره؟
کسی راجع به کلسیم کربنات آراگونیت و کلسیت اطلاعاتی داره؟
- شروع کننده موضوع M. H. Rajani
- تاریخ شروع
abfa
عضو جدید
کلسیت
کلسیت
نام کلسیت از کلمه لاتین کالکس (Calx) به معنی آهک سوزان گرفته شده است.
کلسیت یک کانی کربناته و پایدارترین کربنات کلسیم (۳CaCO). چندریخت است. کانی کلسیت به کانی هزارچهره معروف است و از کلسیم کربن و اکسیژن تشکیل شده و این کانی با اسید واکنش می‌دهد.
کلسیت در دستگاه سه‌ضلعی (تری‌گونال)، رده اسکالنوئدریک متبلور می‌شود. دارای بلورهای درشت و مشخص و یا بصورت توده‌های دانه‌ای می‌باشد. فرمهای رومبوئدر و اسکالنوئدر کلسیت فراوانتر است. دارای ماکل‌های گوناگون و متنوع نیز می‌باشد.
کلسیت در بیشتر موارد بافت موزائیکی بی شکلی را دارد و در الیت‌ها و بعضی از سیمان‌های ته نشین شده ممکن است شکل شعاعی یا رشته‌ای داشته باشد. کلسیت در سنگهای آهکی هم به صورت اولیه و هم به صورت ثانویه وجود دارد.
کلسیت در دمای پائین تر از ۳۰ سانتیگراد براحتی تشکیل شده و پایدارتر از دیگر گونه‌های کلسیم کربنات می‌باشد. کلسیت در طبیعت به صورت گچ، سنگ آهک، سنگ مرمر و عقیق یافت می‌شود.
كلسيت كم منيزيم داراي كمتر از 4% مول MgCO3 و كلسيت پرمنيزيم داراي بيش از 4% مول MgCO3 مي باشد.
از لحاظ پايداري كلسيت كم منيزيم پايدارتر از كلسيت پرمنيزيم و كلسيت پرمنيزيمپايدارتر از آراگونيت مي باشد.
آراگونيت > كلسيت پرمنيزيم> كلسيت كم منيزيم> دولوميت
مشخصات ماکروسکوپی کلسیت
کلیواژ : دارای کلیواژ کامل موازی با سطوح رومبوئدری (1011) است و زاویه بین سطوح کیلواژ 74 درجه می‌باشد. در اثر کلیواژ کلسیت به آسانی به صورت متوازی‌السطوح لوزی می‌شکند.
سختی : سختی کلسیت در سطح کلیواژ 3 می‌باشد و در سطوح دیگر 2.5 است. که به آسانی توسط چاقو خط برمی‌دارد، ولی توسط ناخن خط برنمی‌دارد.
رنگ : رنگ آن سفید یا بی‌رنگ است، اما در اثر وجود بعضی ناخالصیها می‌تواند به رنگهای سبز ، زرد ، آبی و حتی قهوه‌ای تا سیاه نیز دیده شود، رنگ خاکه آن نیز بی‌رنگ است.
ماکل : ماکل در بلورهای کلسیت به صورت فراوان دیده می‌شود. فراوانترین آنها با سطح ماکل (0001) است که در این صورت شبیه به دی‌تری گونال پایرامیدال می‌باشد. همچنین ماکل پلی سنتتیک ، ماکل قلبی شکل و پروانه‌ای نیز در آن دیده می‌شود.
فرم : کلسیت علاوه بر فرمهای بلوری ، به صورت دانه‌ای ، ساقه‌مانند ، رشته‌ای ، استالاکتیتی و توده‌ای نیز تشکیل می‌شود.
خاصیت مشخصه کلسیت : کلسیت در اسیدها ، حتی در حالت سرد ، با ایجاد گاز CO2 ، به آسانی حل می‌شود. اگر کمی اسید کلریدریک رقیق و سرد روی کلسیت بریزیم با آن واکنش داده و می‌جوشد.
مشخصات میکروسکوپی کلسیت
نور طبیعی
کلسیت در نور طبیعی بی‌رنگ است، اما بعضی اوقات به صورت مه‌آلود دیده می‌شود. گاهی به صورت االیتی یا اسفرولیتی دیده می‌شود. کلیواژ کامل آن به موازات سطح (1011) به صورت دو سری متقاطع با زاویه́55 , ˚74 دیده می‌شود. گاهی دارای جدایش به موازات سطح (0112) می‌باشد، که به خاطر ماکل است. برجستگی بلور از جهات گوناگون ، متفاوت است. از اینرو ، برجستگی ضعیف تا متوسط ، منفی یا مثبت دارد. مقاطع موازی با سطح (0001) برجستگی ثابت دارد.
نور قطبیده
بیرفرژانس فوق‌العاده قوی دارد و رنگهای تداخلی آن رنگهای سفید سریهای فوقانی می‌باشد. خاموشی نسبت به اثر کلیواژ متقارن است. ماکل پلی‌سنتتیک زیاد دیده می‌شود. تیغه‌های ماکل به ویژه در کلیستهای تولید شده در اثر دگرگونی بطور معمول موازی با قطر بزرگ لوزی است، اما گاهی نسبت به آن مایل دیده می‌شود. این تیغه‌ها اغلب خیلی ظریف هستند و تیغه‌های ماکل به علت نازکی زیاد از خود رنگ تداخلی سری اول را نشان می‌دهند.
نور متقارب : یک محوری منفی است و اغلب دوایر رنگین دارد. گاهی به صورت دو محوری دیده می‌شود.
نحوه و محل پیدایش کلسیت
کلسیت یکی از کانیهای فراوان سنگهای رسوبی و دگرگونی است. سنگ آهک ، تراورتن و مرمر فقط از کلسیت ساخته شده‌اند. حدود 50 درصد ترکیب مارنها ، کلسیت است. بخش اعظم ماسه‌سنگ‌های آهکی را کلسیت می‌سازد. کلسیت در سنگهای آذرین بیرونی بطور ثانوی تشکیل می‌شود. اسکلت آهکی موجودات زنده ، ممکن است کلسیتی باشد.
گل سفید یک نوع آهک متخلخل و نرم و خاکی است که از پوسته آهکی روزن‌داران تولید شده است. مرمر اونیکس یک نوع آهک است که از رشته‌های ظریف کلسیت ساخته شده است. تراورتن نیز کلسیت است که در محل چشمه‌های آهکی تشکیل می‌شود. در ایران سنگهای آهکی که از کلسیت همراه با ناخالصی تشکیل شده‌اند، بسیار فراوان هستند و تقریبا در همه استانها وجود دارند.
کاربرد کلسیت
کلسیت به صورت سنگ آهک در صنایع سیمان و کارخانجات آهک‌پزی به‌مقدار زیاد مصرف دارد. در صنایع شیمیایی مانند کارخانه قند ، برای تصفیه و جداسازی ترکیبات فسفاتی و اسیدهای آلی ، در صنایع نفت برای خنثی کردن ترکیبات آلی ، سولفیدها و بی اثر ساختن گاز انیدرید سولفوره و تهیه گریس ویژه بکار می‌رود. در کارخانه‌های ذوب فلزات ، به عنوان کمک ذوب ، در صنایع رنگ به عنوان پرکننده و نیز در صنایع چرم ، برای جدا کردن مو و پشم استفاده می‌شود. همچنین به صورت پودر مل در نقاشی و نیز در خمیردندان ، لاک شیمیایی ، عطر و لاستیک سازی مصرف می‌شود. در صنایع ساختمانی به عنوان سنگ نما به نام مرمریت یا تراورتن ، سنگ چینی ، مرمر و نیز در بتن به صورت سنگدانه مصرف می‌شود. انواع شفاف آن به نام اسپات دیسلند قبلا در ساخت وسایل نوری ، از جمله نیکل ، برای تولید نور پلاریزه به کار می‌رفت. اما امروزه به جای آن از صفحات پلاروید استفاده می‌شود.
کلسیت
نام کلسیت از کلمه لاتین کالکس (Calx) به معنی آهک سوزان گرفته شده است.
کلسیت یک کانی کربناته و پایدارترین کربنات کلسیم (۳CaCO). چندریخت است. کانی کلسیت به کانی هزارچهره معروف است و از کلسیم کربن و اکسیژن تشکیل شده و این کانی با اسید واکنش می‌دهد.
کلسیت در دستگاه سه‌ضلعی (تری‌گونال)، رده اسکالنوئدریک متبلور می‌شود. دارای بلورهای درشت و مشخص و یا بصورت توده‌های دانه‌ای می‌باشد. فرمهای رومبوئدر و اسکالنوئدر کلسیت فراوانتر است. دارای ماکل‌های گوناگون و متنوع نیز می‌باشد.
کلسیت در بیشتر موارد بافت موزائیکی بی شکلی را دارد و در الیت‌ها و بعضی از سیمان‌های ته نشین شده ممکن است شکل شعاعی یا رشته‌ای داشته باشد. کلسیت در سنگهای آهکی هم به صورت اولیه و هم به صورت ثانویه وجود دارد.
کلسیت در دمای پائین تر از ۳۰ سانتیگراد براحتی تشکیل شده و پایدارتر از دیگر گونه‌های کلسیم کربنات می‌باشد. کلسیت در طبیعت به صورت گچ، سنگ آهک، سنگ مرمر و عقیق یافت می‌شود.
كلسيت كم منيزيم داراي كمتر از 4% مول MgCO3 و كلسيت پرمنيزيم داراي بيش از 4% مول MgCO3 مي باشد.
از لحاظ پايداري كلسيت كم منيزيم پايدارتر از كلسيت پرمنيزيم و كلسيت پرمنيزيمپايدارتر از آراگونيت مي باشد.
آراگونيت > كلسيت پرمنيزيم> كلسيت كم منيزيم> دولوميت
مشخصات ماکروسکوپی کلسیت
کلیواژ : دارای کلیواژ کامل موازی با سطوح رومبوئدری (1011) است و زاویه بین سطوح کیلواژ 74 درجه می‌باشد. در اثر کلیواژ کلسیت به آسانی به صورت متوازی‌السطوح لوزی می‌شکند.
سختی : سختی کلسیت در سطح کلیواژ 3 می‌باشد و در سطوح دیگر 2.5 است. که به آسانی توسط چاقو خط برمی‌دارد، ولی توسط ناخن خط برنمی‌دارد.
رنگ : رنگ آن سفید یا بی‌رنگ است، اما در اثر وجود بعضی ناخالصیها می‌تواند به رنگهای سبز ، زرد ، آبی و حتی قهوه‌ای تا سیاه نیز دیده شود، رنگ خاکه آن نیز بی‌رنگ است.
ماکل : ماکل در بلورهای کلسیت به صورت فراوان دیده می‌شود. فراوانترین آنها با سطح ماکل (0001) است که در این صورت شبیه به دی‌تری گونال پایرامیدال می‌باشد. همچنین ماکل پلی سنتتیک ، ماکل قلبی شکل و پروانه‌ای نیز در آن دیده می‌شود.
فرم : کلسیت علاوه بر فرمهای بلوری ، به صورت دانه‌ای ، ساقه‌مانند ، رشته‌ای ، استالاکتیتی و توده‌ای نیز تشکیل می‌شود.
خاصیت مشخصه کلسیت : کلسیت در اسیدها ، حتی در حالت سرد ، با ایجاد گاز CO2 ، به آسانی حل می‌شود. اگر کمی اسید کلریدریک رقیق و سرد روی کلسیت بریزیم با آن واکنش داده و می‌جوشد.
مشخصات میکروسکوپی کلسیت
نور طبیعی
کلسیت در نور طبیعی بی‌رنگ است، اما بعضی اوقات به صورت مه‌آلود دیده می‌شود. گاهی به صورت االیتی یا اسفرولیتی دیده می‌شود. کلیواژ کامل آن به موازات سطح (1011) به صورت دو سری متقاطع با زاویه́55 , ˚74 دیده می‌شود. گاهی دارای جدایش به موازات سطح (0112) می‌باشد، که به خاطر ماکل است. برجستگی بلور از جهات گوناگون ، متفاوت است. از اینرو ، برجستگی ضعیف تا متوسط ، منفی یا مثبت دارد. مقاطع موازی با سطح (0001) برجستگی ثابت دارد.
نور قطبیده
بیرفرژانس فوق‌العاده قوی دارد و رنگهای تداخلی آن رنگهای سفید سریهای فوقانی می‌باشد. خاموشی نسبت به اثر کلیواژ متقارن است. ماکل پلی‌سنتتیک زیاد دیده می‌شود. تیغه‌های ماکل به ویژه در کلیستهای تولید شده در اثر دگرگونی بطور معمول موازی با قطر بزرگ لوزی است، اما گاهی نسبت به آن مایل دیده می‌شود. این تیغه‌ها اغلب خیلی ظریف هستند و تیغه‌های ماکل به علت نازکی زیاد از خود رنگ تداخلی سری اول را نشان می‌دهند.
نور متقارب : یک محوری منفی است و اغلب دوایر رنگین دارد. گاهی به صورت دو محوری دیده می‌شود.
نحوه و محل پیدایش کلسیت
کلسیت یکی از کانیهای فراوان سنگهای رسوبی و دگرگونی است. سنگ آهک ، تراورتن و مرمر فقط از کلسیت ساخته شده‌اند. حدود 50 درصد ترکیب مارنها ، کلسیت است. بخش اعظم ماسه‌سنگ‌های آهکی را کلسیت می‌سازد. کلسیت در سنگهای آذرین بیرونی بطور ثانوی تشکیل می‌شود. اسکلت آهکی موجودات زنده ، ممکن است کلسیتی باشد.
گل سفید یک نوع آهک متخلخل و نرم و خاکی است که از پوسته آهکی روزن‌داران تولید شده است. مرمر اونیکس یک نوع آهک است که از رشته‌های ظریف کلسیت ساخته شده است. تراورتن نیز کلسیت است که در محل چشمه‌های آهکی تشکیل می‌شود. در ایران سنگهای آهکی که از کلسیت همراه با ناخالصی تشکیل شده‌اند، بسیار فراوان هستند و تقریبا در همه استانها وجود دارند.
کاربرد کلسیت
کلسیت به صورت سنگ آهک در صنایع سیمان و کارخانجات آهک‌پزی به‌مقدار زیاد مصرف دارد. در صنایع شیمیایی مانند کارخانه قند ، برای تصفیه و جداسازی ترکیبات فسفاتی و اسیدهای آلی ، در صنایع نفت برای خنثی کردن ترکیبات آلی ، سولفیدها و بی اثر ساختن گاز انیدرید سولفوره و تهیه گریس ویژه بکار می‌رود. در کارخانه‌های ذوب فلزات ، به عنوان کمک ذوب ، در صنایع رنگ به عنوان پرکننده و نیز در صنایع چرم ، برای جدا کردن مو و پشم استفاده می‌شود. همچنین به صورت پودر مل در نقاشی و نیز در خمیردندان ، لاک شیمیایی ، عطر و لاستیک سازی مصرف می‌شود. در صنایع ساختمانی به عنوان سنگ نما به نام مرمریت یا تراورتن ، سنگ چینی ، مرمر و نیز در بتن به صورت سنگدانه مصرف می‌شود. انواع شفاف آن به نام اسپات دیسلند قبلا در ساخت وسایل نوری ، از جمله نیکل ، برای تولید نور پلاریزه به کار می‌رفت. اما امروزه به جای آن از صفحات پلاروید استفاده می‌شود.
آخرین ویرایش:
abfa
عضو جدید
آراگونیت
آراگونیت
آراگونیت یکی از عمومیترین کانیهای کربناته است. سیستم ارتورومبیک با بلورهای سوزنی ، این کانی با کلسیت یک پلی مورف است و هر دو دارای ترکیب یکسان هستند اما ساختار بلوری آنها با هم تفاوت دارد. این کانی در زمانهای طولانی زمین شناسی پایدار نیست و به کلسیت تبدیل می شود. آراگونیت در مقابل نور ماورای بنفش از خود خاصیت فلئورسانس را نشان می دهد.
آراگونیت
آراگونیت یکی از عمومیترین کانیهای کربناته است. سیستم ارتورومبیک با بلورهای سوزنی ، این کانی با کلسیت یک پلی مورف است و هر دو دارای ترکیب یکسان هستند اما ساختار بلوری آنها با هم تفاوت دارد. این کانی در زمانهای طولانی زمین شناسی پایدار نیست و به کلسیت تبدیل می شود. آراگونیت در مقابل نور ماورای بنفش از خود خاصیت فلئورسانس را نشان می دهد.