برنج

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
اين علفها شامل سوروف ، اويار سلام ، قاشق واش ، تير کمان آبي ، بندواش ، سل واش و …….. ميباشند که هزينه مبارزه با اين علفها بخش اعظمي از اقتصاد کشاورزي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] را شامل ميگردد .

مهمترين آفات [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران

از مهمترين آفات [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] که ساليانه خسارات هنگفتي را بر جاي مي گذارد کرم ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ( Chilo Suppressalis ) مي باشد . اين آفت ، حشره اي است که براي اولين بار در سال ۱۳۵۱ در مزارع تنکابن و رامسر طغيان کرد و در مدت کوتاهي با افزايش جمعيت و ايجاد خسارت اقتصادي شديد نظر همگان را جلب نمود .

کرم ساقه خوار [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] که بعنوان يکي از خطرناکترين آفات [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در دنيا بشمار مي آيد ، در زمستان بصورت لار و کامل در داخل ساقه هاي خشک [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] و يا علفهاي هرز اطراف مزرعه بسر مي برد و در حدود اوايل ارديبهشت ، هنگاميکه حداقل دماي هوا ، ۱۰ درجه سانتيگراد باشد ، شفيره ها در داخل ساقه هاي باقيمانده [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] سال قبل و يا علفهاي هرز مزرعه ، در اطراف سوراخهاي ايجاد شده توسط لاروها ، تشکيل ميگردد .

در حدود بيستم ارديبهشت ماه ، اولين پروانه ها ظاهر ميشوند که در اواسط خرداد به حداکثر خود مي رسند . عمر پروانه ها ، حداکثر يک هفته است و در اين مدت بطور متوسط ۲۳۰ عدد تخم توسط هر پروانه گذرانده ميشود . تفريخ تخمها در دماي حداقل ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتيگراد بمدت ۵ تا ۱۱ روز بسته به دماي محيط انجام مي گيرد . اين کرم در طول سال ۲ تا ۳ نسل دارد و از زمان نشاء کاري تا هنگام برداشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در مزارع فعاليت زيستي دارد . خسارات وارده طي نسلهاي دوم و سوم بيشتر است .

امروزه با کرم ساقه خوار [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] به سه طريق ، زراعي ، شيميايي وبيولوژيک مبارزه ميشود از راههاي اساسي براي مبارزه با اين آفت ، ايجاد شبکه مراقبت و پيش آگاهي با استفاده از اطلاعات جوي است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است ، در صورتيکه ثابت شده است ، مراحل سيکل دگرديسي اين آفت ، همبستگي بالايي را با دما و ساير پارامترهاي جوي دارد .

در مبارزه بيولوژيک ، از زنبور تريکو گراما براي پارازيته کردن تخم پروانه ساقه خوار [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] استفاده ميشود که نحوه و زمان فعاليت اين زنبور نيز تابعي از شرايط جوي بويژه دما مي باشد .

ساير آفات [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] شامل شب پره يک نقطه اي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ، سرخوطومي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ، زنجره [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ، کرم برگخوار [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ومگس خزانه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] مي باشند .
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● گونه هاي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]:

[URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] گياهي با تنوع ژنتيکي و توان سازگاري زيادي است. گونه زراعي مهم [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] Oriza sativa L. است که داراي ۲۴=۲n کروموزوم مي باشد، يک گونه زراعي ديگر به نام Oryza glaberrima steud وجود دارد، که در جنوب آفريقا کشت مي شود، اين گونه نسبت به گونه قبلي داراي قدمت و تنوع ژنتيکي کمتري است.

گونه هاي وحشي زيادي از جنس Oryza درجهان مشاهده شده که تتراپلوئيد و داراي۲۸=۲n کروموزوم مي باشند. ارقام و گونه هايO.nivara,O.rufipogon,Sharma,Shastry,Griff از خويشاوندان نزديک [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] زراعي O.sativa L. مي باشند. O.rufipogon [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] وحشي دائمي و O.nivara [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] وحشي يک ساله مي باشد.

O.sativaاز گونه هاي مهم [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] است که در قاره هاي آسيا، اروپا، آمريکا کاشته مي شود، [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي زراعي ايران از اين نوع اند. اين گونه داراي انواع مختلف به شرح زير مي باشد:

۱) نوع اينديکا (Indica )

از نوع هاي گرمسيري [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] است که درمقابل خشکي، بيماري و آفت مقاوم بوده و داراي ارقام مختلفي از نظر زمان رويش است. اين نوع، شامل [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي دانه دراز و ساقه هاي بلند مي باشند که دربرابر ريزش دانه حساس هستند و درکشورهاي هندوستان، سري لانکا، تايلند و مالزي کشت مي شوند.

۲) نوع ژاپونيکا (Japonica)

از نوع معتدل [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] بوده و درمقابل سرما مقاوم است. اين نوع شامل [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي ساقه نسبتاً کوتاه و دانه گرد بوده و درکشورهاي چين، کره، ژاپن، کاليفرنيا و کشورهاي اروپائي کشت مي شود.

۳) نوع جاوانيکا (Javanica)

از نوع هاي حد واسط [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] است. اين نوع [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در کشورهاي اندونزي، فيليپين، تايوان و ژاپن کشت مي شود.

● طبقه بندي واريته هاي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]

واريته ها يا ارقام مختلف [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] از سوي سازمان خواربار و کشاورزي جهاني (FAO) به اشکال مختلفي طبقه بندي مي شود، که ازنظر طول دانه به چهار گروه زير تقسيم مي شوند:

الف) [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي خيلي طويل که اندازه دانه آنها بيش از ۷ ميليمتر هستند.

ب) [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي طويل که بين ۶ تا ۷ ميليمتر طول دارند.

پ) [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي متوسط که طول آنها بين ۵ تا ۹۹/۵ ميليمتر است.

ت) [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هاي کوتاه که طول آنها کمتر از۵ ميليمتر است.

 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
در ايران نيز [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] را براساس طول دانه به سه نوع دانه بلند، دانه متوسط و دانه کوتاه تقسيم بندي نموده اند. به [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هايي که طول دانه آنها بين ۶۱/۶ تا ۰/۷ ميليمتر باشد دانه بلند گفته مي شود و از مرغوبترين نوع [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] محسوب مي شود، [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هائي که طول آنها بين ۵۱/۵ تا ۶/۶ ميلي متر است دانه متوسط و به [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] هايي که طول آنها از ۵/۵ ميليمتر کمتر باشد، دانه کوتاه گفته مي شود، اين نوع [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] ها از نظر تجاري ارزش کمي دارند

[URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] پس از گندم مهمترين محصول کشاورزي است و نقش بسيار بارز و چشمگيري در تغذيه مردم جهان و نيز کشورمان دارد و همينطور اين محصول پس از گندم بيشترين سطح اراضي کشاورزي را در جهان به خود اختصاص داده است . بر اساس آخرين آمار منتشر شده از سوي سازمان خوار و بار کشاورزي جهان، در آخرين سال مورد گزارش(۲۰۰۳) سطح کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] جهان ۱۵۰,۹۳۸,۱۰۰ هکتار بوده است .

بر اساس آخرين آمارگيري که درسال ۸۱ انجام شده است سطح زير کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] کشورمان ۶۱۱۲۳۸ هزار هکتار بوده است، که نسبت به سال گذشته ۷/۱۸ در صد افزايش داشته است و در سال ۸۲ سطح زير کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] کشورمان ۵۸۳،۷۷۳ هزار هکتار بوده است . با توجه به اينکه محصول [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] براي رشد و نمو و بازدهي، به آب و هوايي مرطوب و نسبتاً گرم و آب فراوان نياز دارد و مساعدترين منطقه براي کشت آن، سواحل جنوبي درياي مازندران است، بنابراين بيشترين سطح زير کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در استانهاي ساحلي درياي خزر قرار دارد.

بر همين اساس و بر اساس نتايج آخرين طرح آماري اجرا شده در سال ۱۳۸۲، بيشترين سطح در استان گيلان با ۱۹۶،۵۳۰ هکتار مي باشد. پس از گيلان که مقام اول را درسطح زير کشت دارا است، استانهاي مازندران، گلستان و خوزستان به ترتيب مقام دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده اند. استان يزد با ۱۳ هکتار کمترين سطح [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درکل کشور را دارد. مازندران و گيلان جمعاً ۵/۶۸ درصد از سطح زير کشت شلتوک کل کشور را داشته و مهمترين مناطق کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] به شمار مي آيند.همچنين مناطق اصلي کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] مازندران، گيلان، فارس، خوزستان و گلستان بيشترين درصد از سطح کل کشور را به خود اختصاص داده اند.

ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] راست ، استوانه اي و جز در قسمتي که گره ها وجود دارند تو خالي است. ارتفاع ساقه به ۶۰ تا ۲۰۰ سانتيمتر مي رسد. [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] علاوه بر ساقه اصلي ، ۴ تا ۵ ساقه فرعي دارد. برگهاي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] به صورت متناوب در دو رديف در دو طرف ساقه قرار گرفته اند. برگ [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] داراي غلاف ، پهنک ، زبانک و گوشوارک است. همچنين [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] مانند گندم ، داراي گل آذين خوشه اي مي باشد که دانه ها در آن قرار مي گيرند.
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
برخلاف سنبلچه هاي گندم و جو و ذرت که فشرده و نزديک به هم هستند، سنبلچه هاي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] به صورت غير فشرده روي محورهاي اصلي و فرعي گل آذين قرار مي گيرد. ميوه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] داراي غلافي سفيد رنگ ، قهوه اي ، کهربايي ، قرمز يا بنفش است که اين ميوه را به همراه غلاف آن ، شلتوک مي نامند. براي قابل استفاده شدن [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] براي انسان ، بايد شلتوک را پوست کنند.

● پيشينه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران

موطن اصلي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] آسياي جنوب شرقي است . به عقيده ب- م- ژوکوفسکي، هند و چين و اندونزي موطن اصلي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] است.

شلتوک از هند و برمه ( ميانمار ) به تدريج به ساير نقاط جهان راه يافته است . کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] که امروزه جزء لاينفک حيات ميليونها مردم در سراسر جهان است، درچين و هند سابقه اي هفت هزار ساله دارد و پس از آن کشورهاي تايلند، فيليپين، ژاپن، ويتنام، کره شمالي وجنوبي، مالزي و تايوان نيز در آسياي جنوب شرقي به اين مجموعه اضافه شده اند. در حال حاضر ۹۰ درصد [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] دنيا در چين، هندوستان، ژاپن، کره، جنوب شرقي آسيا و جزاير مجاور اقيانوس آرام ( قاره آسيا ) و ۱۰ در صد بقيه در ديگر قاره ها کشت مي شود.

کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در آسياي مرکزي در حدود قرن هفتم پيش از ميلاد رواج داشته است . [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] کاري از کشورهاي جنوبي تر آسيا که درآنها زراعت غلات رواج داشته، از حدود هزاره ششم تا پنجم قبل از ميلاد شروع و سپس به آسياي مرکزي آمد. درنيمه دوم هزاره سوم و ابتداي هزاره دوم، سطح زير کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] افزايشي چشمگير يافت. باستان شناسان معتقدند که در اين دوره در اثر ادغام دو فرهنگ، تمدني شهر نشين در جنوب آسياي مرکزي به وجود آمد، اين دو فرهنگ شامل سومر و ايلام (عيلام ) در غرب و تمدنهاي باستاني دشت رود سند در جنوب بودند. بدون شک پيوند با هند به زراعت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] آبي در آسياي مرکزي کمک کرد. براي تعيين تاريخ دقيق اين دوره هنوز شواهد باستان شناختي کافي به دست نيامده است .با ايجاد کانالها در دوره سلسله هخامنشي ( قرن ششم تاچهارم قبل از ميلاد ) که بر بخش وسيعي از آسياي مرکز ي تسلط داشت، توسعه کشاورزي تسريع شد و گندم، جو، ارزن و محصولات متعدد ديگري ازجمله انگور و احتمالاً [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] توليد مي شده است و درزمان پيشروي اسکندر به سوي هند (۳۲۷ ق.م ) [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]کاري در باکتريا ( بلخ ) رواج داشت. کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درخاور ميانه، بابل و سوريه در قرن سوم تا دوم پيش از ميلاد و درمصر و اسپانيا در قرن هشتم ميلادي صورت گرفته است . اگر چه آقاي نقي بهرامي عقيده دارد که « شلتوک براي اولين بار در دوره پادشاهي خسرو انوشيروان ( ۵۳۱ تا ۵۷۹ ميلادي ) از هندوستان به ايران آورده شده است »، ليکن اي ،پ ،پتروشفسکي مورخ شهير روسي در بحث از تاريخ [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] معتقد است که «تاريخ کشت و گسترش [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران به طور کامل معين نشده است، اما کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درمقياس محدود، در پايان دوره ساسانيان (۲۳۶ تا ۶۵۱ ميلادي) و گسترش وسيع آن از قرن ۱۰ ميلادي به بعد صورت گرفته است» .
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
بر اساس نظر لائوفر، کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درايران پس از تسلط اعراب به ايران، رونق گرفته است، به نظر وي، در دوره ساسانيان [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]کاري وجود نداشته است. م.و.پيگوليوسکايا با توجه به اسناد مکتوب، کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درايران را به دوره ساسانيان منتسب مي داند. پروفسور ام - جي - ميسون نيز در بحث از تاريخ گسترش شلتوک درکشورهاي خاورميانه مي نويسد که :کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران از اوايل قرن اول ميلادي شروع شده است. اگر چه شلتوک در ايران، اوايل قرن اول ميلادي کشت مي شد، ليکن کشت و گسترش آن درسطح وسيع، به احتمال زياد از قرن ۶ تا ۷ ميلادي آغاز شده است.

● کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران

بيشترين کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در ايران در سه استان شمالي کشور گيلان، مازندران و گلستان که اطراف درياي خزر قرار دارند با ۷۱ در صد سطح زير کشت از کل کشور انجام مي گيرد، و از مراکز عمده کشت و توليد [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] به حساب مي آيند. تنوع ارقام محلي و اصلاح شده آنها در اين استانها بسيار زياد است و کليه ارقام درشش گروه تقسيم شده اند. [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] دانه بلند مرغوب، دانه بلند پر محصول، دانه متوسط مرغوب، دانه متوسط پرمحصول، دانه کوتاه مرغوب ودانه کوتاه پر محصول.

به جز نواحي نيمه بياباني کوهپايه اي جنوب البرز، نواحي شرقي کرمان، حوزه اصفهان، سيرجان و نواحي بياباني داخلي و کناره جنوب، در ساير نواحي کشور نيز کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] انجام مي گيرد. بنابراين علاوه بر استانهاي گيلان، مازندران و گلستان، در سه استان خوزستان، فارس و اصفهان نيز [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] کشت مي شود که کثرت ارقام محلي و اصلاح شده نيز در اين سه استان زياد است. پس از اين شش استان، يازده استان ديگر کشور نيز به کشت [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] اشتغال دارند که جمعاً ۷/۶ درصد از سطح زير کشت کل کشور را به خود اختصاص داده اند ولي تنوع ارقام در اين استانها قابل توجه نيست و بيشتر از يک يا دو رقم در آنجا کشت نمي شود. در ايران حدود ۳۰ تا ۴۰ سال قبل، [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] در بين خانوارهاي متوسط و کم درآمد، به عنوان غذايي گرانقيمت محسوب وبيشتر در ميهماني ها و عيدها مصرف مي شد. اما امروزه با تغيير فرهنگ غذايي، [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] نقشي اساسي درتأمين غذاي مردم کشور داشته وبه غذايي همگاني و ملي تبديل شده است. تهيه انواع پلوها همراه با خورشت، پلوهاي مخلوط، شيريني هاي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]ي، فرني، نان [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]ي، رشته خوشکار، آرد [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]، شير [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]، نوعي آش کدو، حلواي [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]ي، کوفته [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]ي، شله زرد و غيره بيان از مصرف متنوع [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] درکشور دارد
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
با عمود کردن برگ ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]، مي توان محصول را بيشتر کرد :

پژوهشگران ژاپني دانشگاه توکيو با استفاده از يک فناوري که سبب عمود شدن برگهاي ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] شد، توانستند که محصول آن را به اندازه قابل توجهي بيشتر کنند.

برپايه گزارش علمي روزنامه ماينيچي ، با استفاده از عمود کردن برگهاي ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL]، برگهاي پاييني ساقه هم بيشتر از نور خورشيد بهره برده وبه همين دليل بدون آنکه نياز به افزايش دادن اندازه کود باشد، محصول [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] بيشتر مي شود.

براساس اين گزارش، ساکاموتو يکي از پژوهشگران دانشگاه توکيو دراين باره گفت که در اثر تغييراتي که بگونه تصادفي در يک ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] انجام شده، آنان متوجه شده اند که برگهاي آن بگونه عمودي رشد مي کنند.

به گفته وي، پژوهشگران ژاپني پس از بررسي ژن اين ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] متوجه شده اند که فعاليت يک نوع ازآنزيم هايي که سازنده يک گونه هورمون گياهي به نام براسينوترويد مي باشد، دچار دگرگوني شده است.

پژوهشگران ژاپني با استفاده از فناوري ژني اقدام به پرورش آزمايشي اين گونه ساقه [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] کردند که نتيجه آن نشان داده که محصول [URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10000864-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%87%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC.html"]برنج[/URL] نسبت به روشهاي کنوني ‪ ۳۰‬درصد بيشتر مي شود.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
کیفیت دانه برنج به وسیله خواص فیزیکی و شیمی فیزیکی آن تعیین می شود. خواص فیزیکی شامل اندازه و شکل دانه، راندمان تبدیل، درجه تبدیل و ظاهر دانه است. کیفیت پخت و خوراکی توسط خواص شیمی فیزیکی متعددی نظیر محتویات آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی و پیوستگی ژل یا همبندی ژل مورد سنجش قرار می گیرد. تانگ و همکاران بین آمیلوز و همبندی ژل و نیز بین آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی رابطه معنی دار بالا، ولی بین آمیلوز و افزایش طول دانه پس از پخت رابطه معنی دار مثبتی را نتیجه گیری کرده اند. بیش تر برنج های کیفیت بالا نرم پخت هستند. درجه نرم پخت بودن و افزایش حجم پس از پخت به وسیله مقار آمیلوز تعیین می گردد.
برنج های با آمیلوز خیلی پایین(2 – 1%) واکسی نامیده می شوند. چنین برنج هایی چسبناک، سفت هستند و پس از پخت انبساط حجم نمی یابند. برنج های آمیلوز متوسط نم دار پخت شده و پس از سرد شدن سفت نمی شوند. تعداد زیادی ارقام برنج در هندوستان( و ایران) از این نوعند. برنج های با آمیلوز بالا پس از پخت دارای افزایش حجم هستند و چسبناک نبوده و پس از سرد شدن سخت می گردند و عموما کم تر، ترجیح داده می شوند. همبندی ژل یکی دیگر از نشانویژگی های اصلی معتبری برای حالت برنج پخته است. برنج های آمیلوز پایین و متوسط معمولا دارای همبتدی ژل نرمی هستند و بیش تر مورد استقبال قرار می گیرند. تأثیر محتویات پروتیین در افزایش طول دانه پخته نیز گزارش شده است. ارقام مختلف برنج معطر از نظر درجه عطر متغیرند و به صورت های عطر قوی، متوسط و ضعیف طبقه بندی می گردند. ترکیبات تبخیری برنج منجر به بروز عطر و مزه شان می شود. بعصی از این ترکیبات مهم تجارتی شناسایی شده اند. 2 – استیل – 1 – پیرولین یکی از مهم ترین ترکیباتی است که در ارقام متعددی از برنج های +معطر دارای عطری مشابه ذرّت بودانی است. این ترکیب عمدتا برای خصوصیات عطر ارقام برنج عطری محسوس است.
کیم (1999) چندین ترکیب قابل تبخیر در برنج را شناسایی کرد که، شامل 16 هیدرو کربن، 15 الکل، 16 آلدهید و ستن، 4 اسید و 10 ترکیب گوناگون دیگر بودند. معمولی ترین هیدروکربن ها، پارافین ها بودند، درحالی که بیش ترین ترکیبات عطری( الکلی) شامل n- پنتانول و استراگول بود. آلدهیدها و ستن ها عبارت بودند از: n- هپتانول و n- نونانول. n- بوتانول و n- هگزانول در برنج های معطر فقط پس از پخت تشخیص داده شد. نوع و مقدار همه ترکیبات قابل تبخیر تحت تأثیر زمان و مکان کشت قرار دارند، اما بیش ترین تأثیر مربوط به میزان درجه حرارت است. ترکیبات هیدروکربنی در برنج های معطر و غیر معطر تفاوت های معنی داری نداشت. اما برنج عطری ممکن است، مقادیر زیادی الکل، آلدهید و ستن، ترکیبات اسیدی و غیره داشته باشد. محویات 2- استیل -1-پیرولین برنج معطر 15 برابر غیر معطر، و به ترتیب 14/0 و 009/0 میکرو گرم بر گرم بود. کیفیت برنج به تناسب عواملی مانند مصرف، خواص و زمینه های محلی مصرف کنندگان تعیین می شود. ظاهر بازار پسندی بیش ترین اهمیت را دارد. روش تبدیل و نوع دستگاه تبدیل کننده برنج در مشخصات برنج سفید تأثیر بسیار دارد. در تولید مواد غذایی به خواص شیمی فیزیکی شان بیش تر تأکید می شود. کیفیت غذایی لازم و پذیرش مصرف کنندگان در مورد پخت و خوراکی بستگی به عطر، طول دانه، طویل شدن دانه پس از پخت، چسبندگی دانه، مزه و غیره دارد.
برتری های کیفی در کشورهای مختلف گوناگون است. در نواحی گرمسیری آسیا کهنه کردن برنج رواج دارد، اما در کشورهایی مانند: ژاپن، استرالیا، کره بخش هایی از چین و ایتالیا، جاهایی که آن ها برنج نرم پخت و چسبناک زیر گونه ژاپنی را مصرف می کنند، کهنه سازی رواج ندارد(یاپ،1987). برای برنج دانه بلند معطر باسماتی در کشورهای شرق میانه تمایل شدیدی وجود دارد، در هالی که گاهی اوقات، همین نوع برنج در غرب مورد پذیرش قرار نمی گیرد( شوبحا رانی و همکاران، 1996). مصرف کنندگان هندی، بیشترین ارزش را برای برنج های معطر قایلند وپس ار آن به افزایش طول دانه پس از پخت توجّه می کنند. بنگلادش، نیجریه و لیبی برنج نیم جوش را مصرف می کنند، درحالی که برنج های گلوتینی غذای اصلی تایلندی ها و لائوسی هاست. بنابراین، عوامل تاریخی و فرهنگی جامعه یکمنطق ه خاصّی در محدودیت پذیرش کیفی برنج نقش با اهمیتی را ایفا می نماید.
کیفیت دانه برنج به طور وسیعی تحت تأثیر عوامل محیطی قرار دارد. بهترین رقم نسبت به ویژگی های کیفی، در مناطق کشت آن تعیین می شود. یک رقم بدون توجه به میزان محصولش ممکن است به طور وسیعی کشت شود، درحالی که تولید در نواحی مختلف با صفات کیفی مخصوصا عطر فرق خواهد داشت. در مناطق اصلی زراعی هندوستان، برنج های بومی ترجیح داده می شوند. این مناطق از هزاران سال تجربه کشاورزی سرچشمه می گیرند.
عوامل مؤثر در کیفیت برنج
اگرچه همه صفات برنج معطر به طور زادشناختی اداره می شوند و به ارث می رسند، اما بروزشان تحت شرایط طبیعی به محیط و خاک و عملیات مدیریتی بستگی دارد. چنین وضعیت هایی در این نوشته به طور انکی تعیین شده است.
با این که، برنج های معطر و کیفیت بالا در مدت زمان مدیدی کشت شده اند، دستاوردهای تحقیقاتی این برنج ها تنها در سال های اخیر شناخته شده است. همچنین این کانون توجّه در مورد ارقام و میزان تولید آن ها بوده است. نتایج تأثری عملیات زراعی و شرایط محیطی بر روی کیفیت برنج کافی نیست. هرچند، این بخش نه تنها براساس آزمایش و تجربه کشاورزان استوار است، اما به تأیید محققان نیاز دارد.
درجه حرارت
کیفیت برنج های معطر به مقدار زیادی تحت تأثیر درجه حرارت به ویژه در زمان گلدهی، پرشدن دانه و رسیدگی آن قرار دارد. کشاورزان و محققان، هردو قشر قبول کرده اند که تشکیل عطر( و بقاء آن) با درجه حرارت پایین در مرحله پرشدن دانه بهبود می یابد. برنج های باسماتی برای عطر به تر به درجه حرارت نسبتا خنک تر( 21 درجه سانتی گراد در شب و 25 درجه حرارت در روز) نیاز دارند. منگ و ژو در سال 1997، مشاهده کردند که میانگین درجه حرارت روزانه 18 درجه سانتی گراد سبب تولید بهترین کیفیت برنج می شود. درصد برنج سالم، درصد برنج گچی، میزان تأثیر محلول قلیایی،محتویات آمیلوز و پروتیین به طور محسوسی نیز تحت تأثیر درجه حرارت قرار دارد.
به طور کلی، درجه حرارت با آمیلوز دارای همبستگی منفی و با درجه حرارت ژلاتینی مثبت است. آسوکا و همکاران گزارش دادند، درجه حرارت محیط در خلال رسیدگی دانه در ساختار آمیلوز و آمیلوپکتین نشاسته برنج مستقل از اثر درکل آمیلوز، به خوبی تأثیر می کند. اما دلاکروز و همکاران(1989) اظهار داشتند، با آفزایش درجه حرارت محیط آمیلوز کاهش می یابد، درحالی که، پیوستگی ژل و درجه حرارت ژلاتینی هیچگونه رابطه ای با درجه حرارت محیط ندارد. دلاکروز(1991) در مطالعات فیتوترونی مشاهده کرد، درجه حرارت ژلاتینی باسماتی 370 از درجه حرارت ثابت روز 33 و شب 25 درجه سانتی گراد تأثیر نمی پذیرد. کاهش در مقدار آمیلوز به موجب افزایش درجه حرارت، با کاهش شفافیت در ظاهر دانه همراه است. در درجه حرارت ثابت 22 درجه سانتی گراد روز و شب، رقم زیر گونه ژاپنی Dongjinbyeo مقدار پروتیین و ارزش واپارچگی (ِDishntegration) بالاتری مشاهده گردید. او و همکاران در سال 1991 درباره اثر درجه حرارت بالای (27 تا32 درجه سانتی گراد و پایین 17 تا 22 درجه سانتی گراد در مراحل آغاز و پایان دوره رسیدگی برروی بعضی از خواص شیمی- فیزیکی نشاسته پروتیینی لایه بیرونی و درونی دانه برنج رقم زیرگونه ژاپنی کوشی هیکاری مطالعه کردند. معلوم شد، تحت درجه حرارت بالای زمان رسیدگی اولیه، برای نشاسته پروتیینی داخلی تر و زمان پایان آن برای نشاسته پروتیینی بیرونی تر ، درجه حرارت ژلاتینی افزایش می یابد. به طور مشابه ترکیب اسید چرب لیپیدهای لایه بیرونی تر نشاسته به درجه حرارت نسبت به نشاسته پروتیینی درونی تر پاسخ متفاوتی را نشان می دهد.
لی و همکاران(1989) گزارش دادند، عوامل محیطی مانند: درجه حرارت، دوره نوری و رطوبت نسبی در مقایسه با دانه گچی، درجه حرارت ژلاتینی، همبندی ژل در طول دانه(L)، پهنای دانه(B) و نسبت طول به پهنای ( L:B) دانه برنج تأثیر اندکی دارد. هرچند چنین آثاری بین ارقام برنج متفاوت گزارش شده است. طویل شدن دانه نیز تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه درجه حرارت زمان رسیدگی قرار می گیرد( دلاکروز، 1991). درجه حرارت شب و روز در دوره رسیدگی، 21 و 25 درجه سانتی گراد بیش ترین میزان طویل شدن دانه را نتیجه داده است. این نتایج متفاوت در در طویل شدن دانه بین باسماتی کشت شده در پنجاب که طویل تر از دوگری (سیند) است، به دلیل درجه حرارت بالا می باشد ( کوش و همکاران، 1979). زمان گلدهی و رسیدگی کشت دوم آن ها مصادف با روزهای سرد بود که موجب بهبود کیفیت دانه شده است. اما کاهش میزان محصول در برنج های معطر مورد آزمایش توسط سینق و همکاران (1995، 1993) گزارش کردند.
عوامل خاک
تأثیر عوامل خاک در عطر و نشانویژگی های کیفی دیگر برنج احتمالا از طریق تغذیه گیاه و اثر متقابل مواد غذایی با ترکیبات تبخیری مؤثر در عطر تحقق می یابد. اما این عمل به طور درستی تعریف نشده است. در هندوستان کشاورزان مدعی هستند که رقم عطری در آن کشت می شود، بسیار متغیر است. کشاورزان زیادی اظهای می دارند، محصول برنج در دو مزرعه مجاور، حتی اگر زراعت در هردو مزرعه از یک نمونه بذر کشت شده باشد، تفاوت معنی داری را نشان می دهد.
به نظر کشاورزان، خاک های سبک و شرایط دیم کاری، تشکیل ترکیبات عطری را مستعد تر می سازد. از طرف دیگر، برنج های معطر غالباً در خاک های رسی – شنی مناطق پرباران یا جاهایی که امکان آبیاری وجود دارد، کشت می شدند. مزارع هموار با خاک رسی و آب فراوان نیز برای کشت برنج باسماتی مناسب است. برنج باسماتی که در خاک فقیر و قلیایی یا در کم آبی کشت می شود، در دوره پرشدن دانه، شکم سفیدی بیش تری را موجب می گردد، در حالی که چنین عواملی در کیفیت پخت اثر معکوسی برجای می گذارند. هر چند کاهش رطوبت خاک در مساعد کردن تشکیل عطر نیز گزارش شده است.
بافت خاک برای تأثیر در کیفیت دانه نیز گزارش شده است. دو رقم متفاوت تایوانی، تایچونگ 67 و تایچونگ سن 3 ، در شرایط گلخانه و در چهار محل مختلف با خاک های شنی، شنی لومی و رسی لومی کشت شده بود، نشان داد، درصد برنج سالم، شفافیت شکم سفیدی، همبندی ژل، محتویات آمیلوز، مقدار پروتیین و کیفیت خوراکی در نقاط مختلف، تفاوت های معنی داری را حایز است.
تغذیه گیاه و به کاربردن کود



نیتروژن خاک

استفاده از کودهای نیتروژنی اثر معکوسی در کیفیت پخت و خوراکی دارد. سوناریت و همکاران (1996) نشان دادند، عطر، نرمی، سفیدی، حجیم بودن و براقی برنج پخته شده، نسبت معکوسی با میزان به کاربردن کود نیتروژنی دارد. عموماً، خاک فقیر از نظر نیتروژن، دانه برنج معطر با کیفیت بالا تری را تولید می کند. پرز و همکاران (1996) مشاهده کردند، استفاده از کود نیتروژنی در زمان گلدهی، می تواند کیفیت تبدیل و غذایی برنج را بهبود دهد. به کار بردن چند مرحله ای کود نیتروژنی برای به دست آوردن کیفیت دانه بالا توصیه شده است.

به کار بردن مقادیر زیاد کود نیتروژنی در اثر محلول قلیایی، انبساط حجمی و جذب آب اثر معکوسی ندارد. به کار بردن کود نیتروژنی بیش تر در ارقام دانه بلندی مانند: کاستری، باسماتی پاکستانی و باسماتی 370 به مقدار 3 تا 9/9 در صد محتویات آمیلوز را افزایش می دهد. با افزایش میزان کود نیتروژنی محتویات پروتیین نیز بالا رفت، جذب آب به وسیله دانه برنج کاهش یافته و اثر محلول قلیایی (درجه حرارت ژلاتینی) بدون تغییر باقی ماند. افزایش محتویات پروتیین به دنبال انتقال زیاد نیتروژن به دانه های بارور در برنج های ژاپنی کیفیت خوراکی را پایین می آورد. در مرحله تشکیل گل آبیاری با آب سرد، در درصد دانه های بارور تأثیر منفی داشته است. عقیمی ایجاد شده با جریان آب سرد محتویات پروتیین را افزایش و کیفیت خوراکی را کاهش داد.

یوسف و همکاران(1980) گزارش دادند، هنگامی که 150 کیلو گرم در هکتار کود نیتروژنی در چهار مرحله به پروره های IR579 ، Giza159 و Giza170 داده شد، بیش ترین عملکرد دانه و محتویات پروتیین همراه با کیفیت خوب را حاصل کرد. صفات کیفی مختلف مانند: ارزش قلیایی، انبساط حجمی و جذب آب به طور معکوس تغییر نکرد. به هر حال، سطح بالای نیتروژن، راندمان برنج سالم را کم کرده و محتویات آمیلوز را در ارقام دانه بلند کاستری IET8579، باسماتی پاکستانی و باسماتی370 را افزایش داد.

علفکش و کود های نیتروژنی در بعضی از خصوصیات کیفی دانه مانند: پوست کنی، تبدیل، راندمان برنج سالم، طول دانه(L) پهنای دانه( B) و نسبت طول به پهنای دانه (B:L) تغییر قابل توجهی ایجاد نمی کند.

پتاسیم و منیزیم خاک

کودهای پتاسیمی در کیفیت پخت و خوراکی برنج تأثیر مطلوبی دارد. به کار بردن کود پتاسیم به مقدار زیاد، میزان محصول پروره برنج های معطر را به حد بیشینه ای می رساند و عطر بیش تر و دانه سفیدتر و براقی بیش تری را ایجاد می کند. اما نرمی کم تر می شود. استفاده از کود پتاسیم از راه افزایش وزن دانه، میزان محصول برنج معطر را بالا برده، پوکی دانه را پایین می آورد. اگر کود پتاسیم در مراحل مختلف اندام زایی به کار رود، محتویات نشاسته و کربوهیدرات های دانه را بدون توجه به مرحله کوددهی افزایش می دهد. درحالی که به کار بردن آن در مرحله هفتم و نهم محتویات آمیلوز را زیاد می کند. اوه و همکاران (1991) مشاهده کردند که کمبود K دانه گچی را زیاد می کند. دانه های گچی بیش تر از دانه های سالم هستند و با کیفیت پخت و خوراکی پایین ترند.

گوگرد خاک

به کاربردن گوگرد کم در خاک های فقیر در رقم برنج معطر خائوداوک مالی (Khao dawk mali 105) میزان عطر، نرمی، سفیدی، دانه گچی و براقی برنج جوشیده را افزایش داده است. هرچند، مقدار بیش تر از اندازه بهینه در این نشانویژگی های کیفی تأثیر معکوس دارد.

فسفر وروی خاک

به کار بردن در پراسنجه های (Parameters) کیفیتی دانه برنج تأثیر قابل توجهی دارد. عطر، نرمی، سفیدی و برّاقی در برنج خائوداوک ملی 105 به مقدار P در دانه شلتوک، نه محتویات P در گیاه بستگی دارد. چنین خصوصیات کیفی در استفاده از P بیش تر بروز می یابد و در نتیجه میزان محصول افزایش می یابد. به کار گیری P با میزان تولید بالاتر و کیفیت ضعیف تر همراه است. فسفر پروتیین دانه را زیاد می کند. با استفاده از Zn محتویات آمیلوز را می توان ترقی داد. به کاربردن کود روی در سطح پایین N: P: K ( 10: 15: 30) در رقم تاراوری باسماتی (Taraori Basmati) طول دانه را افزایش داد.

کود های زیستی و آلی

کودهای آلی در کیفیت پخت برنج اثری ندارد. به کاربردن نیتروژن با مخلوط کشت ازتوباکتر و جلبک سبز آبی محتویات پروتیین دانه را افزایش داد.

عملیات زراعی

عملیات زراعی مانند: روش آماده کردن زمین، نوع کشت، زمان نشاء کاری و برداشت بیش ترین تأثیر را در کیفیت و تولید برنج های معطر دارد. علی و همکاران ( 1992) اثر روش های مختلف آماده کردن زمین را برروی کیفیت دانه برنج مطالعه کردند. آن ها مشاهده کردند که خشکانیدن زمین (مدت 30 روز در شرایط مرطوب) پیش از نشاء کاری در وزن هزار دانه، راندمان تبدیل برنج سالم و کل، طول دانه پخته، محتویات پروتیین و همبندی ژل بیش ترین تأثسر را داشته است. درصورتی که آماده کردن زمین خشک با آبیاری و سپس نشاء کاری، پایین ترین مقدار را داده است. شکاف طولی دانه پس از پخت، پایین تر از مزرعه ای است که کاملاً خشکانیده شده بود.

در دو برنج باسماتی با افزایش تراکم بوته، وزن هزاردانه، طول دانه، راندمان تبدیل کل، راندمان برنج سالم و محتویات پروتیین کاهش یافت. اثر تراکم بوته در ابعاد دانه، محتویات آمیلوز و طول دانه به طور متناقضی گزارش شده است.

از نظر کشاورزان، عطر برنج در کشت مستقیم (بذرپاشی مستقیم) بهتر از نشاء کاری است. چه ائنگ و همکاران (1995) گزارش دادند، نشاء کاری ماشینی نشاء برنج، توزیع نشاء در خاک آبی و بذرپاشی مستقیم بر روی خشکانیدن و آبیاری خاک بهترین کیفیت دانه و بالترین میزان محصول را تولید کرده است.

عموماً، نشاء 30 روزه پروره (Cultivar) باسماتی در نیمه اول ژولا نشاء شد. نشاء کاری اولی و دومی در رااندمان تبدیل و کیفیت پخت برنج تأثیر معنی داری را نشان داد. نشاء کاری باسماتی 370 و باسماتی 385 به ترتیب در اول و شانزدهم همین ماه، بهترین کیفیت برنج را ایجاد کرد. انتقال نشاء در مرحله زودتر، عطر را در هردو پروره پایین تر آورد. با تأخیر در نشاء کاری، محتویات آمیلوز و ارزش قلیایی افزایش یافت. هنگامی که نشاء کاری در پانزدهم ژولی انجام شد، نشاء های جوان ( سن سی روزه) بهترین میزان محصول را فراهم کرد، ولی نشاء های مسن تر با تأخیر نشاء کاری و فاشله کشت کم تر، اثر مفید تری داشت (Dhiman,1995). هنگامی که ارقام معطر، پس از 15 ژولی نشاء شدند، در میزان محصول کاهش معنی داری ملاحظه گردید. تأخیر در نشاء کاری باسماتی 370، باسماتی 1، هاریانا باسماتی 1 و کاستریی در آوگست، پوست کنی، تبدیل و راندمان برنج سالم را بهبود بخشید (Rao و همکاران، 1995).

یک روش نشاء کاری جدیدی برای بهبود عطر نیز شناخته شده است. در این روش، برنج دوبار نشاء کاری می شود، نشاء کاری اول به صورت دسته بندی در خاک قرار داده شده و در نشاء کاری دوم، پس از 15 روز، دسته ها را باریشه درآورده و با فاصله معمولی نشاء میگردد. زمان برداشت، عامل دیگری است که در عطر و صفات کیفی دیگر می تواند تأثیر داشته باشد. تأخیر در برداشت پس از رسیدن، ممکن است، عطر را کاهش دهد و در کیفیت خوراکی تأثیر کند. چادری و ایکبال (1986) گزارش دادند، هنگامی که محصول برنج سی روز پس از 50% گلدهی با رطوبت تقریبی 22 – 20 درصد برداشت شدند، بازدهی محصول و راندمان تبدیل برنج سالم بیشینه ای را خواهد داشت. رحیم و همکاران ( 1995) مشاهده کردن، برای پروره های BR11 و Nizersail برای کیفیت دانه و میزان محصول به ترتیب بهترین نتیجه هنگامی به دست می آید که در 25 تا 30 روز پس از گلدهی، برداشت شود. تأثیر تأخیر در برداشت برنج از راه تجزیه یا تغییر ترکیبات دانه توسط درجه حرارت، رطوبت و آفات و عوامل میکربی عمل می شود.

تخلیص رقم

در بیش تر برنج های معطر محلی زیر کشت هندوستان، کشاورزان از بذر خودشان استفاده می کنند. برای این برنج ها، هیچ گونه براناه اصلاح بذر یا تولید بذری وجود ندارد. این عمل برای کاهش ناخالصی بذرها اهمیت زیادی دارد. اگرچه بعضی از کشاورزان از اهمیت بذرهای کیفیتی آگاهند و بذررا از مزرعه خودشان برای کشت بعدی انتخاب می کنند، تقریباً همه آن ها در انتخاب بذر برای میزان محصول، بیش از کیفیت تأکید دارند.

انبار کردن و پردازش دانه

برای برنج به ویژه انواع باسماتی کهنه شدن بسیار مناسب است. تقریباً برنج همه کشورها در انبار نگهداری می شود و به صورت شلتوک انتقال می یابد. انبار کردن برنج به مدت چند ماه تأثیر خوبی در کیفیت آن دارد. برنج انبار شده، نسبتاً خشک، سخت، با تمایل ضعیفی به نرمی و طویل شدن خوب پس از پخت می شود، ولی برنج تازه برداشت شده پس از پخت خیلی نرم، مرطوب و چسبنده و در نتیجه طویل شدن پس از پخت اندکی دارد. بعضی از مصرف کنندگان، در هند و شرق میانه برنج کهنه را ترجیح می دهند. انبار کردن برنج به مدت چند ماه تسبت جذب آب را به طور متوسط 15 درصد زیاد می کند ( Perdon,1997).

نتیجه گیری

اکنون به خوبی شناخته شده است، علاوه بر، ترکیب زادشناختی، عملیات زراعی و عوامل محیطی و خاک در بروز نشانویژگی های عطر و کیفیت در برنج های معطر تأثیر دارند. کشت یک رقم معینی در مکان های مختلف، دانه های با کیفیت یکسانی را تولید نمی کند. اختصاصات کیفی این ارقام مطابق محل هایی که در آن کشت می شوند، ظاهر می گردد. تا این جا، درحالی که اصلاح برنج های معطر یا تعیین شرایط کشت برای زراعت شان بدون تأکید بر هر عامل یا نشانویژگی دیگری به غیر از عملکرد انجام شده است. کشاورزان درباره عوامل مؤثر در عطر و خصوصیات کیفی دیگر تجاربی اندوخته اند. از طرف دیگر، این تجارب به تأیید علمی نیاز دارند و مشخص کردن چنین عواملی بنا بر توان زادشناسی ارقام و پروره های مختلف با توجه به صفات کیفی از مناطق محلی کشت آن ها می توان بهره گیری کرد.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
برنج هيبريد محصول نسل اول (F1) حاصل از تلاقي دو واريته مختلفي است كه از نظرژنتيكي با هم تفاوت دارند، رقم هيبريد شامل تركيبي از صفات كمي و كيفي مطلوب هردو والد مي‌باشد. معمولاً ارقام هيبريد قدرت رشد بيشتر ، پتانسيل توليد بالاتري در مقايسه با والدشان دارند.
از مزيت‌هاي اصلي برنج هيبريد مي توان به افزايش عملكرد حدود 20 الي 25 درصد نسبت به ارقام اصلاح‌شده پر محصول، ايجاد شغل هاي فني براي روستائيان، افزايش توان مديريتي كشاورزان در اداره امور مزرعه اشاره نمود. ضمن‌آنكه ارقام هيبريد در شرايط نامساعد حاصل خيزي خاك واكنش بهتري نسبت به ارقام رايج نشان مي‌دهند. ميزان بذر هيبريد مورد نياز براي كشت يك هكتار 25-20 كيلوگرم است، در حاليكه براي كشت ارقام بومي و اصلاح شده بين 60 الي 120 كيلوگرم متغير است.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
سوپر رايس (Super Rice) چيست و چه ويژگي دارد؟

برنج هيبريد برتر بعبارت ديگر super rice واريته‌هايي هستند كه براي فشار جمعيتي آينده طراحي شد‌ه‌ و از طريق فناوري زيستي و تغيير در ساختار مرفولوژيكي و معماري گياه برنج ساخته مي‌شوند. از مهمترين اهداف اصلاحي در اين تيپ از برنج عملكرد 12 تن در هكتار با دوره رشد 120 روزه مي‌باشد داراي پنجه‌هاي كم در حدود 5 تا 6 عدد و نيز تعداد دانه بيشتر و سنگين‌تر در خوشه و همچنين سيستم ريشه‌اي بلند و وسيع‌تر مي‌باشد و كارايي بيشتري در مصرف آب و مواد غذايي از خود نشان می دهند.ادامه دارد...
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
مدیریت زراعت برنج رقم طارم محلی

1- انتخاب بذر مناسب
2- تهیه خزانه
3- تهیه زمین اصلی
4- نشاءکاری
5- کوددهی
6- آبیاری
7- کنترل علف هرز
8- کنترل آفات و بیماری
9- برداشت
10- راتون یا برداشت مجدد

- انتخاب بذر مناسب:
1- کشاورز- انتخاب بذر توسط کشاورزان پیشرو
2-شرکت خدماتی و حمایتی- تضمین شده است چون تحت نظارت کارشناسان خبره انتخاب می شود.
- میزان بذر- مصرفی در هکتار: بین 40 تا 120 کیلوگرم متغیر است.
خزانه60-40 کیلوگرم در هکتار
کشت مستقیم 80-120 کیلوگرم در هکتار
زمان مناسب بذرپاشی: بالاست (کوهستانی) : خرداد ماه حداقل دمای محیط ازoc 12 کمتر نباشد.
میان دست اردیبهشت ماه
و پایین دست (دشت) فروردین ماه
شخم: شخم اول سه هفته قبل از نشاءکاری
- آبیاری بعد از شخم اول
- شخم دوم همراه با تیلر یا تراکتور جهت گل کردن (دو هفته قبل از نشاءکاری)
- شخم سوم همراه با پادلینگ و تسطیح زمین
- تمیز کردن کرت ها و کودپاشی پایه و تسطیح دستی
نشاءکاری: تاریخ نشاءکاری : 15 اردیبهشت تا 15 خرداد
واکاری: 10-7 روز پس از استقرار نشاء عمل واکاری صورت می گیرد. نشاء کاری
1- روش نشاء کاری- دستی- تصادفی یا خطی
2- ماشینی- ردیفی- مربع- مستطیلی
عمق کاشت: cm3 تراکم نشاء cm20×20
تعداد نشاء در کپه- 4-2 عدد در کپه
تعداد نشاء در واحد سطح متر مربع 25 تا
کاشت منظم: 20×20یا 20×25 مارکر یا طناب
تصادفی
خطی
عمق کاشت: سطحی cm3-2 ریشه دهی بهتر صورت می گیرد و در نتیجه پنجه زنی بهتر است.
عمیق cm5 یا بیشتر کاهش ریشه زنی و پنجه زنی شده و در نتیجه رشد گیاه کندتر است.
واکاری: 10-7 روز پس از نشاءکاری صورت می گید.
کوددهی: صدری
150-0 کیلوگرم اوره براساس ماده آلی خاک، کربن o.c بالاتر از 5/2 درصد باشد نیازی به کود اوره نیست به جزء در اراضی ماندابی که علیرغم بالا بودن ماده آلی خاک بالا ،حدود 100 کیلوگرم اوره
2-1% o.c زمین 150-100 کیلوگرم اوره
بطور متوسط 100 اوره: 30% پایه، 30% یعد از وجین اول، 30% بفاصله 20 روز
50 پایه 50% سی یا چهل روز بعد از نشاءکاری،
آبیاری: تناوبی به فاصله 7-4 روز بسته منطقه و نوع خاک
کاهش مصرف آب، بهبود تهویه خاک،
1- یک ماه اول غرقابی و بقیه دوران رشد بصورت تناوبی
در یک ماه اول وجود آب دائم در پایه بوته ها در کنترل رشد علف هرز مؤثر است. همچنین با تغییرات احتمالی دمای محیط سبب مقابله می شود. کاهش بیماری بلاست
آب مناسب برای آبیاری: 75/0EC< ، ppm1B<، 10 SAR<، PH= خنثی ppm6 Cl<
درجه حرارت آب oc30-15
رطوبت نسبی 90-40%، مناسب 80-70 درصد
کنترل علف هرز: چهار تا 7 روز بعد از نشاءکاری می توان بوتاکلر (ماچتی) به میزان 3 لیتر در هکتار مصرف کرد. ورودی و خروجی آب را بست. سپس علف کش مصرف کرد وجین دستی، دو هفته بعد از نشاءکاری (اولین وجین)
چهار هفته بعد ازنشاءکاری (دومین وجین)
1- روش زراعی- غرقاب دائم تا 6 هفته بعد از نشاءکاری، تسطیح مناسب زمین
2- روش مکانیکی- وجین دستی (نوبت اول و دوم): یا وجین کارهای دستی
3- روش شیمیایی- (رونستار)، بوتاکلر، نبتیوطارپ، مولینت (اوردرام)اگزادیازیون
4-3 لیتر در هکتار، 4-3 ، 6-5 لیتر، 6 لیتر در هکتار
برداشت محصول:
زمان مناسب: 90% شلتوک ها زرد رنگ شده باشد. در ارقام محلی 30-20 روز بعد گلدهی- بسته به شرایط اقلیمی استان
دو روش: 1- دستی- کارگر با داس درو می کند و بسته های درو شده را بر روی کاه بن قرار می دهد یک روز آفتاب خشک شده تا رطوبت نزدیک 14% می رسد و برداشت صورت می گیرد.
2- ماشین:
برای رقم طارم مناسب نیست ولی برای راتون مناسب است. ولی ارقام پرمحصول بعلت ایستادگی ساقه براحتی توسط ماشین دروگر برداشت می شود.
راتون:
1- برداشت طارم در اواخر مرداد ماه
2- خوابیدن ساقه های مانده در سطوح مزرعه بوسیله تیلر یا تراکتور دارای ماله و چرخ یا قطع کردن ساقه از نزدیک خاک، یا روش خوابیدن ساقه با پاه به صورت بافتن گیسو
3- آبیاری مزرعه 3-4 بار
4- دادن کود (محلولی از اوره و فسفر- بمیزان 100 کیلوگرم در هکتار)
5- برداشت محصول در اواخر مهرماه یا اوایل آبان ماه بوسیله کارگر یا ماشین
مزیت نسبی آن قیمت مناسب طارم دنوج و تولید آن تا میزان 1 تن در هکتار
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
[FONT=&quot]نگاهی به تولید و مصرف برنج در جهان[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]وضعیت شالیزارهای دنیا:[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]آسیا: 130 میلیون هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]آمریکای شمالی و مرکزی: 2 میلیون هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]آمریکای جنوبی: 6 میلیون هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]آفریقا : 5 میلیون هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]اروپا: 5 میلیون هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] ·[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]45% برنج دنیا در بازارهای بین المللی عرضه می شود.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] ·[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]تولید جهانی برنج در حدود 618 میلیون تن است که 4 تا 5 درصد آن وارد تبادلات بین المللی می شود.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] ·[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]بزرگترین صادرکنندگان برنج ،کشورهای تایلند،ویتنام،پاکستان،آمریکا و هندوستان هستند.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] ·[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]بزرگترین واردکنندگان برنج دنیا کشورهای اندونزی،نیجریه،ژاپن،ایران و اتحادیه اروپا هستند.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] ·[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]کشاورزان آسیایی 90%سطح زیرکشت و 92% تولید برنج دنیا را در اختیار دارند.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]کشورهای هند و چین به تنهایی 50% اراضی شالیزاری را در اختیار دارند.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]استانهای شمالی ایران(گیلان،مازندران و گلستان)حدود 80% برنج کشور را در اختیار دارند.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]سطح زیرکشت برنج در ایران حدود 700 هزار هکتار است.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]استان مازندران با سطح زیرکشت 237هزار هکتار بیشترین سطح زیرکشت را در اختیار دارد.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]استان گیلان دارای 230 هزار هکتار است.40% اراضی شالیزاری استان به برنج صدری، 35% به برنجهای پرمحصول دانه بلند،15% به برنجهای پرمحصول دانه متوسط و 10% به برنجهای پرمحصول دانه کوتاه اختصاص دارد.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]o[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]میزان تولید برنج داخلی 2/5 میلیون تن شلتوک با متوسط عملکرد 3250 کیلوگرم در هکتار است.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]بیشترین عملکرد برنج در جهان به شرح زیر است:[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]-[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]ژاپن: 5/8 تن در هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]-[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]کره جنوبی: 4/8 تن در هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]-[/FONT][FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]آمریکا: 5 تن در هکتار[/FONT][FONT=&quot][/FONT] v[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]ایران یازدهمین تولیدکننده و چهارمین واردکننده برنج دنیاست.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] v[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]میزان تولید فعلی کشور یک میلیون و 170 هزار تن است.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] v[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]میزان مصرف با سرانه 45 کیلوگرم و جمعیت 70 میلیون نفر،سه میلیون و 150 هزارتن است.[/FONT][FONT=&quot][/FONT] v[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]متوسط مصرف سرانه در دنیا به شرح زیر است:[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]- آسیا 130 کیلوگرم[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]- متوسط جهانی: 68 کیلوگرم[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]- ایران: 42-45 کیلوگرم[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]آمریکا: 12/6 کیلوگرم[/FONT][FONT=&quot][/FONT] [FONT=&quot]اروپا: 4/6 کیلوگرم[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
اثر سيليس بر برنج



· با وارد شدن سيليس به درون بافت ماشوره اي برنج اين بافت را استحکام مي دهد(اين استحکام در نتيجه گياه را در برابر بيماريهاي چون بلاست(باعث شکسته شدن و ورس درگياه برنج مي شود) محافظت مي کنند
· با افزايش سيليس جذب فسفر هم افزايش مي يابد اثر فسفر(باعث ايجاد ريشه قوي و گسترده ، ساقه هاي محکم و ضخيم ، تشکيل و پرشدن دانه ، افزايش کميت محصول و زود رسي محصول برنج مي شود)
· در ديواره ساختماني سلول برگ قرار گرفته وباعث ايستادگي برگ و سايه گستري کمتر برگ و در نتيجه نفوذ بيشتر نور به درون کانوپي و افزايش فتوسنتز مي شود.
· مسمويت ناشي از زيادي منگنز(باعث کلروزمي شود ) را کم مي کند
· مقاومت گياه در برابر سوختگي غلاف برگ (sheath blight) و جرب و .... مي شود
· در افزايش عملکرد برنج آپلند هم تاثير دارد.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
در کولتیوارهای برنج، مرحله رشد رویشی را می توان مطابق طول مرحله تنکارشناختی به چهار گروه به صورت زیر طبقه بندی نمود:

1 – PSP کوتاه و BVP کوتاه: در مدت زمان رشد تحت تأثیر دوره نوری قرار ندارند و با BVP کوتاه تعیین می گردند.
2 – PSP بلند و BVP کوتاه: مدت زمان رشد با دوره نوری، مدت زمان رشد دراز شود.
3 – PSP کوتاه و BVP بلند: مدت زمان رشد با دوره نوری تغییر نمی کند ولی بوسیله BVP کنتل می شود.
4 – PSP بلند و BVP بلند: مدت زمان رش به وسیله دراز شدن دوره نوری و با BVP طویل، کنترل می شود.

BVP حداقل تعداد روزهای ضروری از بذرپاشی تا آغاز تشکیل جوانه گل است و بنابراین، حسایت نوری را می توان به صورت PSP بیان نمود. PSP به وسیله تفریق کوتاه ترین مدت زمان رشد ( ازبذرپاشی تا آغاز تشکیل جوانه گل یا خوشه ) از طولانی ترین مدت زمان آن محاسبه می شود.
تشکیل خوشه کولتیوارهای برنج معمولا با افزایش درجه حرارت هوا شتاب می گیرد. تأثیر متقابل دوره نوری و درجه حرارت هوا بر روی گلدهی دارای اهمیت است. بسیاری از محققان حساسیت گرمایی، حساسیت نوری و مرحله رویشی اصلی را برروی تنظیم مرحله رشد رویشی یعنی، روی ظهور گل مطالعه کرده اند.
موری ناگا و کری یاما (1958) گزارش دادند که واریته اوس ( برداشت پائیز ) و بورو ( برداشت بهار ) مشابه کولتیوارهای شمال ژاپن دارای BVP و PSP کوتاه اند. در کولتیوارهای ژاپنی (انواع شمالی )، اوس و بورو، درجه حرارت پایین در تشکیل خوشه تأثیر نداشت.
از طرف دیگر، موریناگا و کوری یاما ( 1958 ) تشخیص دادند که در آزمایش های تحت درجه حرارت های بالا، انواع برنج نواحی گرمسیری، اوس ( هندی ) و بولو ( جاوایی )، هردو تمایل به داشتن حساسیت نوری و حرارتی پایین بودند. به هرحال، بولو در اندونزی، در درجه حرارت بهینه دارای PSP کوتاه و BVP بلند بود، PSP آن ها تحت درجه حرارت پایین مانند کولتیوار های حساس نوری بلند شد. در امان، از هند و تجره اندونزی، PSP تحت درجه حرارت پائین بی نهایت بلند گردید. تاکاهاشی و همکاران نیز حساسیت گرمایی را برای ظهور خوشه و آغاز تشکیل گل در شش نوع بومی آسیایی آزمایش کرد، تغییر درجه حرارت 32 – 18 درجه سانتی گراد بود. کولتیوارهای ژاپنی در درجه حرارت بهینه ( 32 درجه سانتی گراد )، تقریبا به دو گروه شمالی و جنوب شرقی تقسیم شدند. اولی BVP کوتاه و PSP کوتاه ( ویژگی معمولی ) و دومی BVP کوتاه ولی PSP بلند ( حسایت نوری شدید ) را نشان داند.
3 – بازتاب اثر درجه حرارت نسبت به رشد
بازتاب حرارتی کولتیوارهای گرمسیری، مانند: جوانه زنی بذر، پنجه دهی، رشد نشاء، مدت زمان رشد و طول ساقه، به طوری که تا کنون شناخته شده است، نسبت به کولتیوارهای مناطق معتدل تفاوت بسیاری دارند. به هرحال، روابط بین تیپ های بومی و بازتاب درجه حرارت در رشد، روشن نیست.
ظرفیت پنجه دهی در شش تیپ بومی کولتیوارهای هندی و ژاپنی در ترکیبات مختلف نور و درجه حرارت در اتاقک های رشد کاملا کنترل شده، مورد مطالعه قرار گرفت. کاکی زاکی، پیشنهاد کرد که در شدت نور پایین و در درجه حرارت پایین بدون توجه به تیپ بومی، میزان پنجه دهی در درجه حرارت پایین بیش تر از درجه حرارت بالاست.
بروز زردی پهنک برگ در درجه حرارت پایین ( 15 درجه سانتی گراد ) در میان شش تیپ بومی آسیایی، اوس، تجره، بولو، و کولتیوارهای ژاپنی آزمایش شد. اوس و تجره زردی شدیدی پیدا کردند. ژاپنی و بولو، به ویژه ژاپنی در درجه حرارت پائین تحمل بیش تری نسبت به زردی را نشان داد. بورو تیپ متوسط بین بولو و اوس یا تجره بود.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
کیفیت دانه برنج های معطر

کیفیت دانه برنج های معطر

کیفیت دانه برنج های معطر

کیفیت دانه برنج های معطر
کیفیت دانه برنج به وسیله خواص فیزیکی و شیمی فیزیکی آن تعیین می شود. خواص فیزیکی شامل اندازه و شکل دانه، راندمان تبدیل، درجه تبدیل و ظاهر دانه است. کیفیت پخت و خوراکی توسط خواص شیمی فیزیکی متعددی نظیر محتویات آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی و پیوستگی ژل یا همبندی ژل مورد سنجش قرار می گیرد.

کیفیت دانه برنج های معطر
کیفیت دانه برنج به وسیله خواص فیزیکی و شیمی فیزیکی آن تعیین می شود. خواص فیزیکی شامل اندازه و شکل دانه، راندمان تبدیل، درجه تبدیل و ظاهر دانه است. کیفیت پخت و خوراکی توسط خواص شیمی فیزیکی متعددی نظیر محتویات آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی و پیوستگی ژل یا همبندی ژل مورد سنجش قرار می گیرد. تانگ و همکاران بین آمیلوز و همبندی ژل و نیز بین آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی رابطه معنی دار بالا، ولی بین آمیلوز و افزایش طول دانه پس از پخت رابطه معنی دار مثبتی را نتیجه گیری کرده اند. بیش تر برنج های کیفیت بالا نرم پخت هستند. درجه نرم پخت بودن و افزایش حجم پس از پخت به وسیله مقار آمیلوز تعیین می گردد.
برنج های با آمیلوز خیلی پایین(2 – 1%) واکسی نامیده می شوند. چنین برنج هایی چسبناک، سفت هستند و پس از پخت انبساط حجم نمی یابند. برنج های آمیلوز متوسط نم دار پخت شده و پس از سرد شدن سفت نمی شوند. تعداد زیادی ارقام برنج در هندوستان( و ایران) از این نوعند. برنج های با آمیلوز بالا پس از پخت دارای افزایش حجم هستند و چسبناک نبوده و پس از سرد شدن سخت می گردند و عموما کم تر، ترجیح داده می شوند. همبندی ژل یکی دیگر از نشانویژگی های اصلی معتبری برای حالت برنج پخته است. برنج های آمیلوز پایین و متوسط معمولا دارای همبتدی ژل نرمی هستند و بیش تر مورد استقبال قرار می گیرند. تأثیر محتویات پروتیین در افزایش طول دانه پخته نیز گزارش شده است. ارقام مختلف برنج معطر از نظر درجه عطر متغیرند و به صورت های عطر قوی، متوسط و ضعیف طبقه بندی می گردند. ترکیبات تبخیری برنج منجر به بروز عطر و مزه شان می شود. بعصی از این ترکیبات مهم تجارتی شناسایی شده اند. 2 – استیل – 1 – پیرولین یکی از مهم ترین ترکیباتی است که در ارقام متعددی از برنج های +معطر دارای عطری مشابه ذرّت بودانی است. این ترکیب عمدتا برای خصوصیات عطر ارقام برنج عطری محسوس است.
کیم (1999) چندین ترکیب قابل تبخیر در برنج را شناسایی کرد که، شامل 16 هیدرو کربن، 15 الکل، 16 آلدهید و ستن، 4 اسید و 10 ترکیب گوناگون دیگر بودند. معمولی ترین هیدروکربن ها، پارافین ها بودند، درحالی که بیش ترین ترکیبات عطری( الکلی) شامل n- پنتانول و استراگول بود. آلدهیدها و ستن ها عبارت بودند از: n- هپتانول و n- نونانول. n- بوتانول و n- هگزانول در برنج های معطر فقط پس از پخت تشخیص داده شد. نوع و مقدار همه ترکیبات قابل تبخیر تحت تأثیر زمان و مکان کشت قرار دارند، اما بیش ترین تأثیر مربوط به میزان درجه حرارت است. ترکیبات هیدروکربنی در برنج های معطر و غیر معطر تفاوت های معنی داری نداشت. اما برنج عطری ممکن است، مقادیر زیادی الکل، آلدهید و ستن، ترکیبات اسیدی و غیره داشته باشد. محویات 2- استیل -1-پیرولین برنج معطر 15 برابر غیر معطر، و به ترتیب 14/0 و 009/0 میکرو گرم بر گرم بود. کیفیت برنج به تناسب عواملی مانند مصرف، خواص و زمینه های محلی مصرف کنندگان تعیین می شود. ظاهر بازار پسندی بیش ترین اهمیت را دارد. روش تبدیل و نوع دستگاه تبدیل کننده برنج در مشخصات برنج سفید تأثیر بسیار دارد. در تولید مواد غذایی به خواص شیمی فیزیکی شان بیش تر تأکید می شود. کیفیت غذایی لازم و پذیرش مصرف کنندگان در مورد پخت و خوراکی بستگی به عطر، طول دانه، طویل شدن دانه پس از پخت، چسبندگی دانه، مزه و غیره دارد.
برتری های کیفی در کشورهای مختلف گوناگون است. در نواحی گرمسیری آسیا کهنه کردن برنج رواج دارد، اما در کشورهایی مانند: ژاپن، استرالیا، کره بخش هایی از چین و ایتالیا، جاهایی که آن ها برنج نرم پخت و چسبناک زیر گونه ژاپنی را مصرف می کنند، کهنه سازی رواج ندارد(یاپ،1987). برای برنج دانه بلند معطر باسماتی در کشورهای شرق میانه تمایل شدیدی وجود دارد، در هالی که گاهی اوقات، همین نوع برنج در غرب مورد پذیرش قرار نمی گیرد( شوبحا رانی و همکاران، 1996). مصرف کنندگان هندی، بیشترین ارزش را برای برنج های معطر قایلند وپس ار آن به افزایش طول دانه پس از پخت توجّه می کنند. بنگلادش، نیجریه و لیبی برنج نیم جوش را مصرف می کنند، درحالی که برنج های گلوتینی غذای اصلی تایلندی ها و لائوسی هاست. بنابراین، عوامل تاریخی و فرهنگی جامعه یکمنطق ه خاصّی در محدودیت پذیرش کیفی برنج نقش با اهمیتی را ایفا می نماید.
کیفیت دانه برنج به طور وسیعی تحت تأثیر عوامل محیطی قرار دارد. بهترین رقم نسبت به ویژگی های کیفی، در مناطق کشت آن تعیین می شود. یک رقم بدون توجه به میزان محصولش ممکن است به طور وسیعی کشت شود، درحالی که تولید در نواحی مختلف با صفات کیفی مخصوصا عطر فرق خواهد داشت. در مناطق اصلی زراعی هندوستان، برنج های بومی ترجیح داده می شوند. این مناطق از هزاران سال تجربه کشاورزی سرچشمه می گیرند.
عوامل مؤثر در کیفیت برنج
اگرچه همه صفات برنج معطر به طور زادشناختی اداره می شوند و به ارث می رسند، اما بروزشان تحت شرایط طبیعی به محیط و خاک و عملیات مدیریتی بستگی دارد. چنین وضعیت هایی در این نوشته به طور انکی تعیین شده است.
با این که، برنج های معطر و کیفیت بالا در مدت زمان مدیدی کشت شده اند، دستاوردهای تحقیقاتی این برنج ها تنها در سال های اخیر شناخته شده است. همچنین این کانون توجّه در مورد ارقام و میزان تولید آن ها بوده است. نتایج تأثری عملیات زراعی و شرایط محیطی بر روی کیفیت برنج کافی نیست. هرچند، این بخش نه تنها براساس آزمایش و تجربه کشاورزان استوار است، اما به تأیید محققان نیاز دارد.
درجه حرارت
کیفیت برنج های معطر به مقدار زیادی تحت تأثیر درجه حرارت به ویژه در زمان گلدهی، پرشدن دانه و رسیدگی آن قرار دارد. کشاورزان و محققان، هردو قشر قبول کرده اند که تشکیل عطر( و بقاء آن) با درجه حرارت پایین در مرحله پرشدن دانه بهبود می یابد. برنج های باسماتی برای عطر به تر به درجه حرارت نسبتا خنک تر( 21 درجه سانتی گراد در شب و 25 درجه حرارت در روز) نیاز دارند. منگ و ژو در سال 1997، مشاهده کردند که میانگین درجه حرارت روزانه 18 درجه سانتی گراد سبب تولید بهترین کیفیت برنج می شود. درصد برنج سالم، درصد برنج گچی، میزان تأثیر محلول قلیایی،محتویات آمیلوز و پروتیین به طور محسوسی نیز تحت تأثیر درجه حرارت قرار دارد.
به طور کلی، درجه حرارت با آمیلوز دارای همبستگی منفی و با درجه حرارت ژلاتینی مثبت است. آسوکا و همکاران گزارش دادند، درجه حرارت محیط در خلال رسیدگی دانه در ساختار آمیلوز و آمیلوپکتین نشاسته برنج مستقل از اثر درکل آمیلوز، به خوبی تأثیر می کند. اما دلاکروز و همکاران(1989) اظهار داشتند، با آفزایش درجه حرارت محیط آمیلوز کاهش می یابد، درحالی که، پیوستگی ژل و درجه حرارت ژلاتینی هیچگونه رابطه ای با درجه حرارت محیط ندارد. دلاکروز(1991) در مطالعات فیتوترونی مشاهده کرد، درجه حرارت ژلاتینی باسماتی 370 از درجه حرارت ثابت روز 33 و شب 25 درجه سانتی گراد تأثیر نمی پذیرد. کاهش در مقدار آمیلوز به موجب افزایش درجه حرارت، با کاهش شفافیت در ظاهر دانه همراه است. در درجه حرارت ثابت 22 درجه سانتی گراد روز و شب، رقم زیر گونه ژاپنی Dongjinbyeo مقدار پروتیین و ارزش واپارچگی (ِDishntegration) بالاتری مشاهده گردید. او و همکاران در سال 1991 درباره اثر درجه حرارت بالای (27 تا32 درجه سانتی گراد و پایین 17 تا 22 درجه سانتی گراد در مراحل آغاز و پایان دوره رسیدگی برروی بعضی از خواص شیمی- فیزیکی نشاسته پروتیینی لایه بیرونی و درونی دانه برنج رقم زیرگونه ژاپنی کوشی هیکاری مطالعه کردند. معلوم شد، تحت درجه حرارت بالای زمان رسیدگی اولیه، برای نشاسته پروتیینی داخلی تر و زمان پایان آن برای نشاسته پروتیینی بیرونی تر ، درجه حرارت ژلاتینی افزایش می یابد. به طور مشابه ترکیب اسید چرب لیپیدهای لایه بیرونی تر نشاسته به درجه حرارت نسبت به نشاسته پروتیینی درونی تر پاسخ متفاوتی را نشان می دهد.
لی و همکاران(1989) گزارش دادند، عوامل محیطی مانند: درجه حرارت، دوره نوری و رطوبت نسبی در مقایسه با دانه گچی، درجه حرارت ژلاتینی، همبندی ژل در طول دانه(L)، پهنای دانه(B) و نسبت طول به پهنای ( L:B) دانه برنج تأثیر اندکی دارد. هرچند چنین آثاری بین ارقام برنج متفاوت گزارش شده است. طویل شدن دانه نیز تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه درجه حرارت زمان رسیدگی قرار می گیرد( دلاکروز، 1991). درجه حرارت شب و روز در دوره رسیدگی، 21 و 25 درجه سانتی گراد بیش ترین میزان طویل شدن دانه را نتیجه داده است. این نتایج متفاوت در در طویل شدن دانه بین باسماتی کشت شده در پنجاب که طویل تر از دوگری (سیند) است، به دلیل درجه حرارت بالا می باشد ( کوش و همکاران، 1979). زمان گلدهی و رسیدگی کشت دوم آن ها مصادف با روزهای سرد بود که موجب بهبود کیفیت دانه شده است. اما کاهش میزان محصول در برنج های معطر مورد آزمایش توسط سینق و همکاران (1995، 1993) گزارش کردند.
عوامل خاک
تأثیر عوامل خاک در عطر و نشانویژگی های کیفی دیگر برنج احتمالا از طریق تغذیه گیاه و اثر متقابل مواد غذایی با ترکیبات تبخیری مؤثر در عطر تحقق می یابد. اما این عمل به طور درستی تعریف نشده است. در هندوستان کشاورزان مدعی هستند که رقم عطری در آن کشت می شود، بسیار متغیر است. کشاورزان زیادی اظهای می دارند، محصول برنج در دو مزرعه مجاور، حتی اگر زراعت در هردو مزرعه از یک نمونه بذر کشت شده باشد، تفاوت معنی داری را نشان می دهد.
به نظر کشاورزان، خاک های سبک و شرایط دیم کاری، تشکیل ترکیبات عطری را مستعد تر می سازد. از طرف دیگر، برنج های معطر غالباً در خاک های رسی – شنی مناطق پرباران یا جاهایی که امکان آبیاری وجود دارد، کشت می شدند. مزارع هموار با خاک رسی و آب فراوان نیز برای کشت برنج باسماتی مناسب است. برنج باسماتی که در خاک فقیر و قلیایی یا در کم آبی کشت می شود، در دوره پرشدن دانه، شکم سفیدی بیش تری را موجب می گردد، در حالی که چنین عواملی در کیفیت پخت اثر معکوسی برجای می گذارند. هر چند کاهش رطوبت خاک در مساعد کردن تشکیل عطر نیز گزارش شده است.
بافت خاک برای تأثیر در کیفیت دانه نیز گزارش شده است. دو رقم متفاوت تایوانی، تایچونگ 67 و تایچونگ سن 3 ، در شرایط گلخانه و در چهار محل مختلف با خاک های شنی، شنی لومی و رسی لومی کشت شده بود، نشان داد، درصد برنج سالم، شفافیت شکم سفیدی، همبندی ژل، محتویات آمیلوز، مقدار پروتیین و کیفیت خوراکی در نقاط مختلف، تفاوت های معنی داری را حایز است.
تغذیه گیاه و به کاربردن کود



نیتروژن خاک

استفاده از کودهای نیتروژنی اثر معکوسی در کیفیت پخت و خوراکی دارد. سوناریت و همکاران (1996) نشان دادند، عطر، نرمی، سفیدی، حجیم بودن و براقی برنج پخته شده، نسبت معکوسی با میزان به کاربردن کود نیتروژنی دارد. عموماً، خاک فقیر از نظر نیتروژن، دانه برنج معطر با کیفیت بالا تری را تولید می کند. پرز و همکاران (1996) مشاهده کردند، استفاده از کود نیتروژنی در زمان گلدهی، می تواند کیفیت تبدیل و غذایی برنج را بهبود دهد. به کار بردن چند مرحله ای کود نیتروژنی برای به دست آوردن کیفیت دانه بالا توصیه شده است.

به کار بردن مقادیر زیاد کود نیتروژنی در اثر محلول قلیایی، انبساط حجمی و جذب آب اثر معکوسی ندارد. به کار بردن کود نیتروژنی بیش تر در ارقام دانه بلندی مانند: کاستری، باسماتی پاکستانی و باسماتی 370 به مقدار 3 تا 9/9 در صد محتویات آمیلوز را افزایش می دهد. با افزایش میزان کود نیتروژنی محتویات پروتیین نیز بالا رفت، جذب آب به وسیله دانه برنج کاهش یافته و اثر محلول قلیایی (درجه حرارت ژلاتینی) بدون تغییر باقی ماند. افزایش محتویات پروتیین به دنبال انتقال زیاد نیتروژن به دانه های بارور در برنج های ژاپنی کیفیت خوراکی را پایین می آورد. در مرحله تشکیل گل آبیاری با آب سرد، در درصد دانه های بارور تأثیر منفی داشته است. عقیمی ایجاد شده با جریان آب سرد محتویات پروتیین را افزایش و کیفیت خوراکی را کاهش داد.

یوسف و همکاران(1980) گزارش دادند، هنگامی که 150 کیلو گرم در هکتار کود نیتروژنی در چهار مرحله به پروره های IR579 ، Giza159 و Giza170 داده شد، بیش ترین عملکرد دانه و محتویات پروتیین همراه با کیفیت خوب را حاصل کرد. صفات کیفی مختلف مانند: ارزش قلیایی، انبساط حجمی و جذب آب به طور معکوس تغییر نکرد. به هر حال، سطح بالای نیتروژن، راندمان برنج سالم را کم کرده و محتویات آمیلوز را در ارقام دانه بلند کاستری IET8579، باسماتی پاکستانی و باسماتی370 را افزایش داد.

علفکش و کود های نیتروژنی در بعضی از خصوصیات کیفی دانه مانند: پوست کنی، تبدیل، راندمان برنج سالم، طول دانه(L) پهنای دانه( B) و نسبت طول به پهنای دانه (B:L) تغییر قابل توجهی ایجاد نمی کند.

پتاسیم و منیزیم خاک

کودهای پتاسیمی در کیفیت پخت و خوراکی برنج تأثیر مطلوبی دارد. به کار بردن کود پتاسیم به مقدار زیاد، میزان محصول پروره برنج های معطر را به حد بیشینه ای می رساند و عطر بیش تر و دانه سفیدتر و براقی بیش تری را ایجاد می کند. اما نرمی کم تر می شود. استفاده از کود پتاسیم از راه افزایش وزن دانه، میزان محصول برنج معطر را بالا برده، پوکی دانه را پایین می آورد. اگر کود پتاسیم در مراحل مختلف اندام زایی به کار رود، محتویات نشاسته و کربوهیدرات های دانه را بدون توجه به مرحله کوددهی افزایش می دهد. درحالی که به کار بردن آن در مرحله هفتم و نهم محتویات آمیلوز را زیاد می کند. اوه و همکاران (1991) مشاهده کردند که کمبود K دانه گچی را زیاد می کند. دانه های گچی بیش تر از دانه های سالم هستند و با کیفیت پخت و خوراکی پایین ترند.

گوگرد خاک

به کاربردن گوگرد کم در خاک های فقیر در رقم برنج معطر خائوداوک مالی (Khao dawk mali 105) میزان عطر، نرمی، سفیدی، دانه گچی و براقی برنج جوشیده را افزایش داده است. هرچند، مقدار بیش تر از اندازه بهینه در این نشانویژگی های کیفی تأثیر معکوس دارد.

فسفر وروی خاک

به کار بردن در پراسنجه های (Parameters) کیفیتی دانه برنج تأثیر قابل توجهی دارد. عطر، نرمی، سفیدی و برّاقی در برنج خائوداوک ملی 105 به مقدار P در دانه شلتوک، نه محتویات P در گیاه بستگی دارد. چنین خصوصیات کیفی در استفاده از P بیش تر بروز می یابد و در نتیجه میزان محصول افزایش می یابد. به کار گیری P با میزان تولید بالاتر و کیفیت ضعیف تر همراه است. فسفر پروتیین دانه را زیاد می کند. با استفاده از Zn محتویات آمیلوز را می توان ترقی داد. به کاربردن کود روی در سطح پایین N: P: K ( 10: 15: 30) در رقم تاراوری باسماتی (Taraori Basmati) طول دانه را افزایش داد.

کود های زیستی و آلی

کودهای آلی در کیفیت پخت برنج اثری ندارد. به کاربردن نیتروژن با مخلوط کشت ازتوباکتر و جلبک سبز آبی محتویات پروتیین دانه را افزایش داد.

عملیات زراعی

عملیات زراعی مانند: روش آماده کردن زمین، نوع کشت، زمان نشاء کاری و برداشت بیش ترین تأثیر را در کیفیت و تولید برنج های معطر دارد. علی و همکاران ( 1992) اثر روش های مختلف آماده کردن زمین را برروی کیفیت دانه برنج مطالعه کردند. آن ها مشاهده کردند که خشکانیدن زمین (مدت 30 روز در شرایط مرطوب) پیش از نشاء کاری در وزن هزار دانه، راندمان تبدیل برنج سالم و کل، طول دانه پخته، محتویات پروتیین و همبندی ژل بیش ترین تأثسر را داشته است. درصورتی که آماده کردن زمین خشک با آبیاری و سپس نشاء کاری، پایین ترین مقدار را داده است. شکاف طولی دانه پس از پخت، پایین تر از مزرعه ای است که کاملاً خشکانیده شده بود.

در دو برنج باسماتی با افزایش تراکم بوته، وزن هزاردانه، طول دانه، راندمان تبدیل کل، راندمان برنج سالم و محتویات پروتیین کاهش یافت. اثر تراکم بوته در ابعاد دانه، محتویات آمیلوز و طول دانه به طور متناقضی گزارش شده است.

از نظر کشاورزان، عطر برنج در کشت مستقیم (بذرپاشی مستقیم) بهتر از نشاء کاری است. چه ائنگ و همکاران (1995) گزارش دادند، نشاء کاری ماشینی نشاء برنج، توزیع نشاء در خاک آبی و بذرپاشی مستقیم بر روی خشکانیدن و آبیاری خاک بهترین کیفیت دانه و بالترین میزان محصول را تولید کرده است.

عموماً، نشاء 30 روزه پروره (Cultivar) باسماتی در نیمه اول ژولا نشاء شد. نشاء کاری اولی و دومی در رااندمان تبدیل و کیفیت پخت برنج تأثیر معنی داری را نشان داد. نشاء کاری باسماتی 370 و باسماتی 385 به ترتیب در اول و شانزدهم همین ماه، بهترین کیفیت برنج را ایجاد کرد. انتقال نشاء در مرحله زودتر، عطر را در هردو پروره پایین تر آورد. با تأخیر در نشاء کاری، محتویات آمیلوز و ارزش قلیایی افزایش یافت. هنگامی که نشاء کاری در پانزدهم ژولی انجام شد، نشاء های جوان ( سن سی روزه) بهترین میزان محصول را فراهم کرد، ولی نشاء های مسن تر با تأخیر نشاء کاری و فاشله کشت کم تر، اثر مفید تری داشت (Dhiman,1995). هنگامی که ارقام معطر، پس از 15 ژولی نشاء شدند، در میزان محصول کاهش معنی داری ملاحظه گردید. تأخیر در نشاء کاری باسماتی 370، باسماتی 1، هاریانا باسماتی 1 و کاستریی در آوگست، پوست کنی، تبدیل و راندمان برنج سالم را بهبود بخشید (Rao و همکاران، 1995).

یک روش نشاء کاری جدیدی برای بهبود عطر نیز شناخته شده است. در این روش، برنج دوبار نشاء کاری می شود، نشاء کاری اول به صورت دسته بندی در خاک قرار داده شده و در نشاء کاری دوم، پس از 15 روز، دسته ها را باریشه درآورده و با فاصله معمولی نشاء میگردد. زمان برداشت، عامل دیگری است که در عطر و صفات کیفی دیگر می تواند تأثیر داشته باشد. تأخیر در برداشت پس از رسیدن، ممکن است، عطر را کاهش دهد و در کیفیت خوراکی تأثیر کند. چادری و ایکبال (1986) گزارش دادند، هنگامی که محصول برنج سی روز پس از 50% گلدهی با رطوبت تقریبی 22 – 20 درصد برداشت شدند، بازدهی محصول و راندمان تبدیل برنج سالم بیشینه ای را خواهد داشت. رحیم و همکاران ( 1995) مشاهده کردن، برای پروره های BR11 و Nizersail برای کیفیت دانه و میزان محصول به ترتیب بهترین نتیجه هنگامی به دست می آید که در 25 تا 30 روز پس از گلدهی، برداشت شود. تأثیر تأخیر در برداشت برنج از راه تجزیه یا تغییر ترکیبات دانه توسط درجه حرارت، رطوبت و آفات و عوامل میکربی عمل می شود.

تخلیص رقم

در بیش تر برنج های معطر محلی زیر کشت هندوستان، کشاورزان از بذر خودشان استفاده می کنند. برای این برنج ها، هیچ گونه براناه اصلاح بذر یا تولید بذری وجود ندارد. این عمل برای کاهش ناخالصی بذرها اهمیت زیادی دارد. اگرچه بعضی از کشاورزان از اهمیت بذرهای کیفیتی آگاهند و بذررا از مزرعه خودشان برای کشت بعدی انتخاب می کنند، تقریباً همه آن ها در انتخاب بذر برای میزان محصول، بیش از کیفیت تأکید دارند.

انبار کردن و پردازش دانه

برای برنج به ویژه انواع باسماتی کهنه شدن بسیار مناسب است. تقریباً برنج همه کشورها در انبار نگهداری می شود و به صورت شلتوک انتقال می یابد. انبار کردن برنج به مدت چند ماه تأثیر خوبی در کیفیت آن دارد. برنج انبار شده، نسبتاً خشک، سخت، با تمایل ضعیفی به نرمی و طویل شدن خوب پس از پخت می شود، ولی برنج تازه برداشت شده پس از پخت خیلی نرم، مرطوب و چسبنده و در نتیجه طویل شدن پس از پخت اندکی دارد. بعضی از مصرف کنندگان، در هند و شرق میانه برنج کهنه را ترجیح می دهند. انبار کردن برنج به مدت چند ماه تسبت جذب آب را به طور متوسط 15 درصد زیاد می کند ( Perdon,1997).

نتیجه گیری

اکنون به خوبی شناخته شده است، علاوه بر، ترکیب زادشناختی، عملیات زراعی و عوامل محیطی و خاک در بروز نشانویژگی های عطر و کیفیت در برنج های معطر تأثیر دارند. کشت یک رقم معینی در مکان های مختلف، دانه های با کیفیت یکسانی را تولید نمی کند. اختصاصات کیفی این ارقام مطابق محل هایی که در آن کشت می شوند، ظاهر می گردد. تا این جا، درحالی که اصلاح برنج های معطر یا تعیین شرایط کشت برای زراعت شان بدون تأکید بر هر عامل یا نشانویژگی دیگری به غیر از عملکرد انجام شده است. کشاورزان درباره عوامل مؤثر در عطر و خصوصیات کیفی دیگر تجاربی اندوخته اند. از طرف دیگر، این تجارب به تأیید علمی نیاز دارند و مشخص کردن چنین عواملی بنا بر توان زادشناسی ارقام و پروره های مختلف با توجه به صفات کیفی از مناطق محلی کشت آن ها می توان بهره گیری کرد.
 

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
مراحل رشد برنج

مراحل رشد برنج

رشد برنج به سه دورة اساسی تقسیم می‌شود :
الف) فاز رویشی (از جوانه زنی تا ظهور پانیکل)

ب) فاز زایشی (از ظهور پانیکل تا گلدهی)
ج) فاز رسیدگی (از گلدهی تا رسیدگی کامل دانه)

طول دوره فاز زایشی در مناطق گرمسیری حدود 35 روز و طول دوره فاز رسیدگی حدود 30 روز میباشد .
اختلاف در طول دوره رشد از راه تغییر در فاز رویشی گیاه تعین میشود .
برای مثال واریته IR64 که در 110 روز می رسد فاز رئیشی 45 روزه دارد درحالیکه واریته IR8 که در 130 روز به بلوغ می رسد دارای فاز رویشی 65 روزه میباشد .



این 3 فاز اساسی بطور کل شامل 10 مرحله به شرح زیر میباشند :
الف) فاز رویشی
مرحله صفر- از جوانه زنی تا سبزشدن
بذور معمولا پس از خیسانده شدن (به مدت 24ساعت) و تداوم جذب آب به مدت 24ساعت دیگر، وارد مرحلة پیش‌جوانه‌زنی می‌شوند . پس از این مرحله ریشه‌چه و ساقه‌چه از پوستة بذر خارج می‌شوند .
طول دوره جوانه زنی بستگی به درجه حرارت و شرایط رطوبتی دارد . حداقل درجه حرارت جهت جوانه زنی برنج 12-10 و درجه حرارت اپتیمم 30-25 درجه سانتی گراد میباشد . برنج به هنگام جوتنه زنی در مقایسه با سایر غلات نیاز کمی به اکسیژن دارد ، زیرا کلئوپتیل بالقوه غیر هوازی است و قادر است بدون حضور اکسیژن جوانه بزند .

بعد از حدود 2 یا 3 روز قرار دادن بذر درخزانه ، اولین برگ از میان کلئوپتیل خارج میشود .
در پایان مرحله صفر اولین برگ که حالت پیچیده دارد ظاهر شده و رشد طولی ریشه‌چه همچنان ادامه دارد .

مرحله 1 - گیاهچه ای
این مرحله دقیقا بعد از ظهور برگ شروع شده و تا قبل از ظهور اولین پنجه ادامه میابد . طی این مرحله نمو ریشه‌های اولیه شروع شده و تا مرحلة پنج برگی ادامه دارد.



در این مرحله تقریبا هر 3-4 روز یک برگ جدید بوجود می آید .





ریشه های ثانویه (نابجا ) که سیستم ریشه ای دائمی گیاه را تشکیل خواهند داد به سرعت جایگزین ریشه های موقتی اولیه میشوند .

این تصویر یک گیاهچه 18 روزه که آماده برای نشاکاری میباشد را نشان میدهد . این گیاهچه دارای 5 برگ و یک سیستم ریشه ای توسعه یافته میباشد .


مرحله 2 - پنجه زنی
این مرحله از ظهور اولین پنجه شروع شده و تا رسیدن به حداکثر تعداد پنجه ها ادامه می یابد .
این مرحله از ظهور سومین و چهارمین برگ شروع و تا تشکیل 9-8 برگ ادامه دارد . تعداد پنجه ها در برنج بستگی به رقم ، دمای هوا ، رطوبت خاک ، نور ، تراکم ، تاریخ کاشت ، عمق کاشت و حاصلخیزی خاک دارد . از نظر بیولوژیکی هنگامی پنجه زنی به حداکثر خود می رسد که گیاه از مرحله رویشی وارد مرحله زایشی می گردد .

پنجه ها از جوانه های جانبی گره ها بوجود آمده و همزمان با رشد و نمو، جایگزین برگ‌ها می‌شوند.

این تصویر موقعیت 2 پنجه اولیه را نسبت به ساقه اصلی و برگهای آن نشان میدهد .

بعد از ظهور پنجه های اولیه ، پنجه های ثانویه ظاهر میشوند و این حدودا 30 روز پس از نشاکاری روی میدهد .

در این مرحله ارتفاع بوته بسرعت در حال افزایش بوده و پنجه‌دهی بصورت فعال انجام می‌شود . این تصویر مزرعه ای که گیاهان در ابتدای مرحله پنجه زنی هستند را نشان میدهد . به یاد داشته باشید که اندازه پنجه و توسعه کنوپی ناشی از افزایش تولید برگ و توسعه پنجه ها میباشد .

علاوه بر پنجه های اولیه و ثانویه ، پنجه های سومین از پنجه های ثانویه بوجود می آیند و همزمان گیاه طویل تر و بزرگ تر میشود .

در این مرحله پنجه ها به حدی تکثیر می یابند که تشخیص ساقه اصلی مشکل میباشد . پنجه ها بطور پیوسته توسعه می یابند تا هنگامیکه گیاه وارد مرحله بعدی رشد یعنی طویل شدن ساقه شود .

مرحله 3 - رشد طولی ساقه
این مرحله ممکن است قبل از شروع تشكیل پانیكول و یا همزمان با آخرین مراحل پنجه زنی شروع شود . بنابراین در اینجا ممکن است نوعی همپوشانی بین مراحل دوم و سوم وجود داشته باشد.

رشد پنجه‌ها (افزایش در تعداد و نیز ارتفاع آنها) در این مرحله نیز تداوم داشته و سطح تاج پوشش همراه با رشد بوته‌ها توسعه می‌یابد .

طول دوره رشد بطور معنی داری مرتبط به طویل شدن ساقه میباشد . رشد طولی ساقه در واریته هایی که دارای طول دوره رشد بیشتری هستند ، بیشتر میباشد . در این رابطه ارقام برنج در دو گروه زودرس (دورة رشد 105تا120روز) و دیررس (دورة رشد حدود 150روز) قابل طبقه‌بندی هستند .

در واریته های زودرس نیمه پاکوتاه مانند IR64 میانگره چهارم ساقه پایین تر از نقطه ای که پانیکل ظاهر میشود قرار دارد و قبل از ظهور پانیکل تنها حدود cm 4-2 طویل میشود که قابل رویت میباشد . تصویر زیر ساقه‌های جداشدة ارقام زودرس را برای نمایش میانگره چهارم در مرحلة شروع تشكیل پانیكول نشان می‌دهد .

ماکزیموم پنجه زنی ، رشد طولی ساقه و ظهور پانیکل در واریته های زودرس (120-105 روز) تقریبا همزمان صورت می گیرد .

در ارقام دیررس (دورة رشد حدود 150روز) ، دوره‌ای كوتاه در مرحلة حداكثر پنجه وجود دارد كه به "دورة رویش تاخیری" موسوم است. در پی این دوره رشد طولی ساقه یا میانگره و در نهایت تشكیل پانیكول روی می‌دهد .

ب) فاز زایشی
مرحله 4 - از ظهور پانیکل تا آبستنی
ظهور ابتدای پانیکل از راس ساقه در حال رشد (نمایان در زیر میكروسكپ) نشان دهنده شروع فاز زایشی می باشد . ابتدای پانیکل حدود 10 روز بعد از ظهور برای چشم غیر مسلح قابل رویت میباشد . در این مرحله قبل از اینکه پانیکل بطور کامل ظاهر شود 3 برگ تشکیل میشود .

در واریته های زودرس پانیکل بصورت مخروطی پوشیده از پر سفید رنگ و به طول mm 5/1-1 قابل رویت میباشد . این ابتدا در ساقه اصلی و سپس در پنجه ها (بصورت نامنظم) روی میدهد که با شکافتن ساقه قابل رویت است .

همزمان با توسعه و نمو پانیکل ، خوشه چه ها قابل تشخیص میشوند .

افزایش اندازه پانیکل جوان و توسعه روبه بالای آن در داخل غلاف برگ پرچم سبب متورم شدن غلاف برگ پرچم میشود که این عمل اصطلاحا آبستنی یا Booting نامیده میشود .

آبستنی به احتمال بسیار قوی ابتدا در ساقه اصلی روی میدهد .

به هنگام آبستنی ، پیری (مسن شدن و مرگ) برگ ها و پنجه های غیر بارور که در پای گیاه به تعداد زیاد وجود دارند روی میدهد .

مرحله 5 - خوشه دهی یا Heading
نام دیگر این مرحله ، مرحله ظهور پانیکل میباشد . علامت این مرحله ظهور نوک پانیکل از غلاف برگ پرچم میباشد . عمل ظهور پانیکل تا زمانی ادامه می یابد که پانیکل کاملا از غلاف خارج شود . گاهی اوقات نیز کل پانیکل از غلاف خارج نمی شود .

مرحله 6 - گلدهی
این مرحله زمانی شروع میشود که بساک ها از خوشه چه ها خارج شده و همراه با باروری تداوم می‌یابد .

به هنگام گلدهی ، گلچه ها باز شده و بساک ها به سبب رشد طولی میله پرچم ها از درون گلوم های گل خارج شده و دانه های گرده ریزش یافته و سپس گلچه ها بسته میشوند .

دانه‌های گرده روی مادگی ریخته شده و سبب باروری می‌گردند . مادگی دارای ساختمان پرمانند می‌باشد ، كه از طریق آن لولة گرده (ساختار گرد و تیره در زمینة روشن تصویر زیر) به داخل تخمدان راه می‌یابد .

مرحله گلدهی تا شكوفایی اكثر خوشه چه های پانیكل ادامه می‌یابد . در تصویر زیر، از چپ به راست خروج بساك یا گلدهی در نوك پانیكل (اولین روز پس از ظهور خوشه)؛ خروج بساك از وسط پانیكل (دومین روز پس از ظهور خوشه)؛ و خروج بساك از پایین پانیكل (سومین روز پس از خوشه‌دهی) نمایش داده شده است.

گلدهی یک روز پس از ظهور خوشه روی میدهد و گلچه ها معمولا در صبح باز میشوند . دورة لازم برای بازشدن تمام سنبلچه‌های یك پانیكول حدود 7روز است . در زمان گلدهی 5-3 برگ هنوز فعالیت دارند .

پنجه های برنج در ابتدای گلدهی به دو گروه پنجه های بارور و پنجه های غیر بارور تقسیم میشوند

ج) فاز رسیدگی
دورة سوم رشدی (دورة رسیدگی) شامل مراحل دانه های شیری ، دانه های خمیری و دانه های رسیده می‌باشد .
مرحله 7 - دانه های شیری
در مرحلة شیری، درون دانه از مایع شیری رنگی پر می‌شود بطوری که با فشردن دانه ها بین انگشتان این مایع شیری از آن خارج میشود .

در این مرحله پانیکل سبز میباشد و شروع به خمیدگی میکند . پیری از پایه پنجه ها شروع شده و پیشرفت میکند درحالیکه برگ پرچم و دو برگ پایین تر از آن هنوز سبز هستند .

مرحله 8 - دانه های خمیری
طی این مرحله محتوای شیری دانه ابتدا بصورت خمیری نرم و سپس بصورت خمیری سخت درمی‌آید .

دانه های پانیکل شروع به تغییر رنگ از سبز به زرد میکنند . پیری برگها و پنجه ها بسیار قابل توجه است .


در اینجا مزرعه مایل به زرد به نظر میرسد . همزمان با زرد شدن پانیکل ، آخرین دو برگ باقیمانده از هر پنجه شروع به خشک شدن از قسمت راس میکنند .


مرحله 9 - دانه های رسیده
همه دانه ها رسیده ، کاملا توسعه یافته ، سخت و زرد شده اند .

این تصویر بوته های برنج در مرحله رسیدگی دانه را نشان میدهد که 90 تا 100 درصد دانه ها پرشده ، زرد و سخت شده است .



اکنون برگهای فوقانی سریعا خشک میشوند اگرچه برگهای برخی واریته ها سبز میماند . مقدار قابل توجهی از برگهای مرده در پای گیاه انباشته میشود .
 

Similar threads

بالا