پارکهای ملی ایران

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي به محدوده‌اي از منابع طبيعي كشور اعم از جنگل، مرتع، بيشه‌هاي طبيعي، اراضي جنگلي، دشت و آب و كوهستان اطلاق مي‌شود كه نمايانگر نمونه‌هاي برجسته‌اي از مظاهر طبيعي ايران مي‌باشد و به منظور حفظ هميشگي وضع زندگي و طبيعي آن و همچنين ايجاد محيط مناسب براي تكثير و پرورش جانوران وحشي و رشد رستنيها در شرايط كاملاً طبيعي تحت حفاظت قرار مي‌گيرد .


http://www.irandeserts.com/
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي كوير مركزي


پارك ملي كوير بين 23/51 الي 04/53 طول شرقي و 17/34 الي 12/35 عرض شمالي در استان سمنان واقع شده است. مساحت پارك ملي446400 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: درمنه ,‌ شيرخشت ,‌ گون ,‌ گرگ تيغ ,‌خنجك ,‌ افدرا ,‌ اشنان ,‌قيچ,‌ اسفند,‌ تاغ ,‌ پرند ,‌جارو ,‌ خارشتر ,‌ اسكنبيل , انواع گرامينه ,‌ ني ,‌سازو ,‌علف شور ,‌گز ,‌ جگن ,‌آتريپلكس.

پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش ,‌ آهو,‌ جبير ,‌ گورخر ,‌پلنگ ,‌ يوزپلنگ ,‌ كفتار ,‌روباه شني ,‌ شغال ,‌ گرگ ,‌ گربه وحشي :‌كاراكال , تشي ,‌ خرگوش ,‌ سمور سنگي.

پرندگان : انواع غازها, مرغابيها,‌حواصيلها,‌ گنجشك سانان, زنبورخوركها ,‌كبوترها ,‌ كلاغها, عقابها,درنا,‌ فلامينگو, پرستو,‌كوكر,‌قمري ,‌توكا,‌هدهد, بلدرچين ,‌ تيهو,‌كبك,هوبره,‌دال ,‌شاهين, بحري ,‌ دليجه,‌سارگپه ,‌ سنقر.

خزندگان : انواع مار,‌ سوسمار ,‌ مارمولك و ‌لاك پشت .


نقشه هوایی پارک ملی کویر :




 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارک ملی کویر - نرگس روحانی

نام انگلیسی : kavir national park
نام فارسی : پارک ملی کویر

در فاصله اي نه چندان دور از جنوب شرقي پايتخت مجموعه و نمايشگاهي طبيعي از وحوش كمياب بياباني و كويري وجود دارد.

كل و بز، قوچ و ميش وحشي، گربه شني، جبير، يوزپلنگ ايراني و جوامع گياهي متنوع. اين منطقه مجموع شبه جزيره اي است كه بين درياچه نمك، كوير ريگ، كوير مركزي و كوير گرمسار محصور و نمونه بارزي از بيابان ها و استپ هاي كم آب است. اين منطقه در سطح كره زمين يكي از چند نقاطي است كه به عنوان ذخيره گاه كره بايد مورد حفاظت قرار گيرد. اين منطقه در سال ۱۳۴۳ توسط كانون شكار ايران با مساحت ۶۰۹ هزار و ۴۳۸ هكتار حفاظت شده، اعلام شد و در سال ۱۳۵۵ به پارك ملي تبديل شد و در سال ۵۷ شوراي عالي محيط زيست با آزاد اعلام كردن قسمت هاي جنوبي، آبريزهاي كوه سرخ و آبريزهاي جنوبي كوه سفيد آب را جزو پارك ملي اعلام كرد و مساحت پارك به ۶۷۰ هزار هكتار رسيد. در سال ۶۱ با توجه به شرايط اقتصادي، اجتماعي و امكانات و توانايي هاي حفاظتي به دو قسمت پارك ملي به وسعت ۴۲۰ هزار هكتار شامل منطقه سياه كوه، نخجير، سفيد آب و كليه ارتفاعات و تپه ماهورها و دشت هاي مجاور آن و منطقه حفاظت شده كوير به مساحت ۲۵۰ هزار هكتار شامل دشت هاي مكوش، سياه پرده، پرده زرد و ارتفاعات دوازده امام و نره خركوه تقسيم شد كه تحت مديريت اداره كل حفاظت محيط زيست استان سمنان اكنون قرار دارد.

پارك ملي و منطقه حفاظت شده كوير مركزي در غرب كوير مركزي ايران و شرق درياچه نمك و قم رود در استان قم، پيشوا و دهستان ارادان و قشلاق بزرگ گرمسار و شمال دهستان ابوزيد آباد كاشان قرار دارد كه در محدوده استان هاي تهران - قم، سمنان و اصفهان واقع شده است و داراي اقليم خشك و بياباني است و بيشتر بارندگي آن از آبان تا ارديبهشت ماه مي بارد. متوسط ميزان ساليانه باران در منطقه ۱۵۰ ميلي متر است. معمولاً گرماي شديد از اوايل خرداد تا پايان مهر در منطقه ادامه دارد.

راه هاي ورودي منطقه

مناسب ترين راه ورودي منطقه از طريق راه آسفالته ورامين، پيشوا تا يك كيلومتري ايستگاه راه آهن ابردژ ادامه دارد و از مسير جاده شني قلعه بلند، عسگرآباد، حصارگلي به پاسگاه محيط باني مباركيه مي رسد.

از سمت جنوبي منطقه راه ديگري از طريق كاشان، آران، مرنجاب به پاسگاه محيط باني سفيد آب و نرسيده به بندعلي خان را از طريق جاده ورامين، جواد آباد، چرمشهر به محيط باني فصلي بندعلي خان مي رسد.

راه هاي ديگري براي ورود به منطقه وجود دارد كه عبور از آنها بدون راهنما كاري بسيار خطرناك است. جهت جلوگيري از هرگونه پيشامد سوء و ناگوار احتمالي بايد قبل از انجام برنامه سفر به كسب اطلاع و مجوز اداره كل حفاظت محيط زيست استان سمنان و هماهنگي با واحدهاي تابعه مستقر در منطقه اقدام شود. پارك ملي كوير قريب يك سال است كه از اداره حفاظت محيط زيست استان تهران به استان سمنان واگذار شده است. راهي كه ما طي كرديم جاده كاروانسراي قصر بهرام بود اين جاده تا دو راهي قصر بهرام در مسير مباركيه چند كليومتر بعد از گلدار گل سرخ از جاده سفيدآب جدا شده، سپس از دست چپ پس از طي ۱۸ كيلومتر وارد كاروانسراي قصر بهرام شديم، اين راه خاكي نسبتاً خوب بود. كاروانسراي شاه عباسي در منطقه به قصر بهرام معروف است در پارك ملي و منطقه حفاظت شده كوير جز يك يا دو رودخانه دايمي منطقه كه آن هم در فصول گرم داراي آب كمي هستند، تقريباً هيچ آب جاري كه بتوان آن را رودخانه ناميد وجود ندارد.

منابع عمده آبي

درياچه نمك كه تنها درياچه اي است كه در جوار پارك قرار دارد يكي از بزرگترين شوره زارهاي ايران است. اين درياچه حالت مثلثي دارد كه رأس آن در شمال قرار گرفته و وسعت آبگير درياچه حدود ۲۵۰۰ كيلومتر مربع و مرز غربي پارك ملي كوير را تشكيل مي دهد. آب اين درياچه بسيار شور است و در هنگام غروب از قله سياه كوه منظره بسيار زيبايي دارد. درياچه نمك حوزه آبگير بسياري از رودخانه هاي مركزي ايران است و اطراف آن باتلاق هاي زيادي وجود دارد هر چند هيچ نوع آبزي در آب اين درياچه وجود ندارد ولي زمستان ها تعداد قابل توجهي از پرندگان مهاجر آبزي به اين درياچه و رودهاي اطراف آن روي مي آورند. سال ها پيش، تابستان ها نيز تعدادي فلامينگو در نواحي جنوبي آن ديده مي شد.

آبگيرهاي ديگر

آبگير مكوش، بيره زرد، اسب قدير اكثراً خشك و محل جمع شدن سيلاب هستند. رودخانه هاي منطقه عبارتند از: رودخانه بندعلي خان، اين رودخانه مهمترين رودي است كه در منطقه حفاظت شده كوير جاري بوده و سرچشمه اين رود از كوه خرسنگ است كه رودخانه جاجرود را به وجود مي آورد و در مسير خود از مناطق حفاظت شده ورچين و جاجرود و پارك ملي خجير عبور كرده در پارچين كه وارد دشت ورامين مي شود چندين شاخه مي شود و مورد استفاده آبياري قرار مي گيرد و پساب رودخانه جاجرود و مسيل فاضلاب تهران را در جلگه ورامين دريافت كرده و در بندعلي خان وارد منطقه حفاظت شده مي شود. چند سالي است كه مانداب هاي رودخانه بندعلي خان به علت ريزش فاضلاب كارخانه هاي مختلف به گنداب تديل شده و ديگر زمستان زيستگاه بعضي پرندگان مهاجر مخصوص خوتكا و سرسبز نيست. رودخانه قره چاي: كه از كوه هاي راسوند در جنوب اراك سرچشمه گرفته بعد از گذر از اراك و ساوه با قم رود يكي شده به درياچه نمك مي ريزد. شعبه سفلاي اين رود در نزديكي مرزهاي حفاظت نشده كوير زيستگاه زمستاني انواع پرندگان مهاجر آبزي به خصوص غار، اردك هاي كله سبز و خوتكا و اردك هاي خشك زي مانند آنقوط و باد كوبه اي در تمام فصول بوده و حائز اهميت است.

چشمه هاي حائز اهميت پارك ملي

عين الرشيد، آب محله، شكر آب، نخجير، چشمه شاهي، سياه كوه از معروف ترين چشمه هاي پارك ملي كوير است، در حال حاضر تأمين كننده آب قصر بهرام است اين چشمه در دامنه شمالي سياه كوه قرار دارد و مشرف به قصر بهرام است كه به وسيله يك كانال آبي روباز به طرف قصر شاهي و عمارت حرمسرا هدايت شده كه از عجايب معماري به شمار مي رود. چشمه شاهي آب شيرين مايل به شور دارد كه به وسيله لوله به قصر بهرام براي استفاده عموم هدايت شده است در اطراف چشمه ني و درخت بادامك به وفور ديده مي شود چشمه هاي ديگر كه آبشخور قوچ و ميش و جبير است عبارتند از: چشمه بيد، چشمه عين الرشيد،حوض آقا محمد، چشمه آب محله، چشمه بز، چشمه سرخ، چشمه پيغمبر، چشمه آب گله، چشمه قاجاريه، چشمه شكراب، چشمه طلحه، چشمه ملك آباد، چشمه زنبوري، چشمه آب باريك، چشمه لكاب، چشمه ميراب دراز. پارك ملي كوير علاوه بر داشتن جوامع گياهي كويري، نيمه كويري و جوامع گياهي خاك هاي شور در بخش هاي كوهستاني داراي جوامع گياهي با سيمايي استپي است حفاظت از منطقه و جلوگيري از بوته كني، چراي دام، قطع درختچه ها به طور چشمگيري باعث ترميم پوشش زنده خاك شده و گياهان فرصت يافته اند تا استقرار و رشد و توسعه يابند.

بسياري از شن ها و ريگ هاي روان و متحرك كه از ويژگي هاي بارز مناطق كاملاً كويري است در اين منطقه كمتر به چشم مي خورد با استقرار رستني ها تثبيت يافته اند مگر در مناطق حفاظت شده كه در بخش هايي از آن هنوز از اين پديده ها وجود دارد. در ابتداي راه كه از مناطق حفاظت شده عبور مي كرديم، در بعضي مناطق با حفر چاه به كشاورزي پرداخته بودند و بقيه مزرعه ها تحت اجاره يكي از آقازاده ها براي امور پرورش شتر اختصاص يافته بود. گياهان پارك ملي كوير از گونه هاي خشكي پسند (گزروفيت ها) و گياهان شور پسند (هالوفيت) هستند كه به عنوان شاخص زنده تطابق با شرايط اكولوژيكي نامساعد زيستي قسمتي از سال را در معرض كمبود آب قرار داشته و براي ادامه حيات و سازگاري با كمبود آب و شوري خاك ساختمان خاصي پيدا مي كند كه معرف خشكي و محدوديت هاي زيستي اين گياهان براي مقابله با كم آبي، حرارت زياد، برگ هاي كوچك منتهي به خار پيدا مي كنند كه معرف خشكي و محدوديت هاي زيستي اين گياهان براي مقابله با كم آبي، حرارت زياد برگ هاي كوچك منتهي به خار پيدا مي كنند. در بيشتر نقاط هموار و كوهپايه اي جامعه درمنه ديده مي شود. پارك ملي كوير علاوه بر دشت هاي هموار و تپه ماهورها داراي رشته كوه هايي در بخش جنوبي، شرقي و مركزي نيز است. اين كوه ها شامل سياه كوه، نخجير و سفيدآب مي شوند. در كوهپايه هاي سياه كوه و كوه هاي خشك نزديك چشمه سفيدآب درختچه هاي بادامك، شير خشت و خنجك به صورت تك درختان پراكنده و روي دامنه ها جوامع گياهي استپي ديده مي شود.

در دره ها و كوهپايه هاي سنگي گونه كاروان كش اغلب به چشم مي خورد در اطراف چشمه هاي لب شور گونه هاي گز، گرگ تيغ، توده هاي انبوه ني از جوامع گياهي اين منطقه به شمار مي آيد. در اطراف قصر بهرام كه از خاك هاي سنگريزه اي تشكيل شده درمنه همراه با شور، گون، آتريپلكس، سودا، هليوتروپيوم پراكنده اند روي دامنه هاي صخره اي كوه ها بوته چوبك، پوشيده شده است.

در كل اين منطقه جمعاً ۲۰ محيط بان مسئول حفاظت و كنترل ملي كوير و منطقه حفاظت شده هستند كه در واقع به هر نفر ۳۳ هزار و ۵۰۰ هكتار به طور تقريبي جهت مراقبت و سركشي مي رسد. مدتي كه ما مستقر بوديم تمام خودروهاي محيط بانان به خاطر اشكال فني قادر به حركت نبودند و از اتومبيل دوستان ميراث فرهنگي حاضر در قصر بهرام كمك گرفتيم. علم محيط زيست علمي است كه امروزه براي آشنايي با آن كلاس ها و دوره هاي مختلفي قرار داده اند كه روز به روز پيچيده تر مي شود. اما متأسفانه محيط زيست با آن كاربري، اكنون در ايران زير استاندارد است از جمله در مورد يوزپلنگ ايراني كه در حال انقراض است و يكي از زيستگاه هاي او پارك ملي كوير است. از طرف دفتر عمران سازمان ملل متحد (UNDP) طرح حفاظت از يوزپلنگ برقرار شده، حدود پنج محيط بان به اين مسئله مي پردازند كه متأسفانه اكثراً دوره لازم را كه حاوي اطلاعات كافي در مورد زندگي و رفتار اين حيوان باشد نگذرانده اند. محل زندگي محيط بانان از بهداشت كافي برخوردار نبوده و حتي يك ظرفشويي مناسب جهت شست وشوي ظروف خود نداشتند.

از همه مهمتر لباس و وسايل مناسب خوب در اختيار نداشتند و ظاهراً مسئولي كه خود از محيط زيست اطلاعي نداشته باشد و مرتباً با مسئله حيات وحش و معناي زيستگاه كره در تماس نباشد هيچ وقت تن به سركشي از داخل كوير نمي دهد. مدت ها بود كه بي سيم خراب بود و فقط از خارج مي توانستند از طريق پاسگاه سياه كوه با آنها تماس بگيرند.

محيط باني پاسگاه مباركيه نيز از حداقل امكانات برخوردار بود و حتي يك چراغ قوه هم نداشت، ورود و خروج كنترل اساسي نمي شد. در اين كوير، عقرب، مار جعفري، مار شاخدار به وفور پيدا مي شد و حتي يك سي سي سرم ضدمار و يا يك مركز درماني و يا حتي يك تكنسين نبود اگر خداي ناكرده محيط باني دچار حادثه مي شد معلوم نبود كي و كي به او رسيدگي مي شود. محيط بانان هر روز بايد مسافت هاي طولاني را جهت سركشي و آمارگيري طي مي كردند و اين مستلزم اين بود كه كفش مناسب كوهنوردي و كوله مناسب داشته باشند كه متأسفانه به يكي دو نفر از محيط بانان لباس تحويل داده نشده بود.

هر سال تعداد كثيري از طريق دانشكده هاي مختلف فارغ التحصيل منابع طبيعي داريم كه وارد اجتماع مي شوند. آيا از بين اين خيل نيروي علاقه مند و تحصيلكرده و بيكار نمي توان نيروي كار آمد اين مناطق تأمين شود. شواهد چنين برمي آمد كه وضعيت پارك رها شده و بسيار افت پيدا كرده بود. مسئول قبلي پارك كه سال ها در دوره كوير تجربه داشت تعويض شده و پارك به دست كساني افتاده كه حتي هر هفته داخل آن پا هم نمي گذارند.


نقشه هوایی پارک ملی کویر :

 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارک ملی کوير - کوله کش

نام انگلیسی : kavir national park
نام فارسی : پارک ملی کویر


اخیرا فرصتی پیش آمد تا بازدیدی داشته باشم از پارک ملی کویر. در اینجا سعی می کنم با ارائه چند عکس، این پارک ملی را پیش چشم آنهایی که آن را ندیده اند تصویر کنم. خواهش می کنم برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این پارک، به منابع معتبر مراجعه فرمایید. پیشاپیش از طولانی بودن مطلب، تعداد زیاد عکسها و کیفیت پایین برخی از آنها پوزش می طلبم.

مشخصات پارک ملی کویر

سازمان حفاظت محیط زیست <پارک ملی> را چنین تعریف می کند: پارك ملي به محدوده‌اي از منابع طبيعي كشور اعم از جنگل، مرتع، بيشه‌هاي طبيعي، اراضي جنگلي، دشت و آب و كوهستان اطلاق مي‌شود كه نمايانگر نمونه‌هاي برجسته‌اي از مظاهر طبيعي ايران مي‌باشد و به منظور حفظ هميشگي وضع زندگي و طبيعي آن و همچنين ايجاد محيط مناسب براي تكثير و پرورش جانوران وحشي و رشد رستنيها در شرايط كاملاً طبيعي تحت حفاظت قرار مي‌گيرد.

همین سازمان مشخصات پارک ملی کویر را چنین بیان می کند:

پارك ملي كوير بين 23/51 الي 04/53 طول شرقي و 17/34 الي 12/35 عرض شمالي در استان سمنان واقع شده است. مساحت پارك ملي446400 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: درمنه ,‌ شيرخشت ,‌ گون ,‌ گرگ تيغ ,‌خنجك ,‌ افدرا ,‌ اشنان ,‌قيچ,‌ اسفند,‌ تاغ ,‌ پرند ,‌جارو ,‌ خارشتر ,‌ اسكنبيل , انواع گرامينه ,‌ ني ,‌سازو ,‌علف شور ,‌گز ,‌ جگن ,‌آتريپلكس.

پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش ,‌ آهو,‌ جبير ,‌ گورخر ,‌پلنگ ,‌ يوزپلنگ ,‌ كفتار ,‌روباه شني ,‌ شغال ,‌ گرگ ,‌ گربه وحشي :‌كاراكال , تشي ,‌ خرگوش ,‌ سمور سنگي.

پرندگان : انواع غازها, مرغابيها,‌حواصيلها,‌ گنجشك سانان, زنبورخوركها ,‌كبوترها ,‌ كلاغها, عقابها,درنا,‌ فلامينگو, پرستو,‌كوكر,‌قمري ,‌توكا,‌هدهد, بلدرچين ,‌ تيهو,‌كبك,هوبره,‌دال ,‌شاهين, بحري ,‌ دليجه,‌سارگپه ,‌ سنقر.

خزندگان : انواع مار,‌ سوسمار ,‌ مارمولك و ‌لاك پشت .

شایان ذکر است که در داخل پارک ملی، منطقه حفاظت شده کویر مرکزی نیز قرار دارد. سازمان حفاظت محیط زیست <منطقه حفاظت شده> را چنین تعریف می کند: منطقه حفاظت شده به محدوده‌اي از منابع طبيعي كشور اعم از جنگل، مرتع، دشت و آب و كوهستان اطلاق مي‌شود كه از لحاظ ضرورت حفظ و تكثير نسل جانوران وحشي يا حفظ و احياي رستنيها و وضع طبيعي آن داراي اهميت خاص بوده و تحت حفاظت قرار مي‌گيرد.

سایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران نیز مشخصات این پارک را چنین بیان می کند:

پارك ملي كوير در 50 كيلومتری جنوب شرقي تهران و در غرب كوير مركزي ايران و شرق درياچه نمك قرار دارد. اراضي مسطح اين پارك با پوشش گياهي كويري و نيمه كويري، زيستگاه پستانداراني چون جبير، آهو و گونه هاي با ارزشي چون يوزپلنگ و گورخر است. در ناحيه كوهستاني بخش شمالي پارك، كل و بز و قوچ و ميش به سر مي برند. پرندگان چون كبك و تيهو بومي اين منطقه هستند ولي هر ساله پرندگان مهاجري چون فلامينگو، آنقوت، سر سبز و خوتكا به آب بندهاي اين منطقه مي آيند.

علاوه بر آن در اين پارك آثار فرهنگي و تاريخي مانند كاروانسراي قصر بهرام و باقي مانده آثار كاروانسراي عين الرشيد نيز به چشم مي خورد.

ورود به پارک

برای رسیدن به پارک پس از گذشتن از ورامین و پیشوا، جاده ادامه پیدا می کند و پس از چند کیلومتر، تبدیل به جاده خاکی می شود. در ورودی پارک، محیطبانی مبارکیه قرار دارد. محیطبانان پس از بررسی مجوزها (این مجوزها از اداره محیط زیست استان سمنان اخذ می شود) و اخذ ورودیه، اجازه ورود به پارک را می دهند. پس از مدتی رانندگی در جاده خاکی، به قصر بهرام یا همان کاروانسرای شاه عباسی می رسیم.

چنانچه از قصر بهرام ابتدا به سمت غرب و سپس به سمت شمال برویم، یک جاده خاکی ما را به انتهای پارک (از سمت شمال) می رساند. ادامه این جاده خاکی که از میان کویر خشک و شوره زار عبور می کند، به روستای کهک و گرمسار می رسد. این جاده در قسمت کویری از کنار یک جاده قدیمی که بنام جاده سنگفرش موسوم است می گذرد.

قصر بهرام

این بنا و برخی از سایر بناهای اطراف آن، از بناهای پادشاهی دوران صفویه است. ساختمانی به شکل مربع که دو ورودی شمالی و جنوبی دارد و دارای حیاط بزرگی است و دورتادور حیاط، شترخوانها و حجره ها قرار دارد. به محض ورود از هرکدام از ورودیهای شمالی و جنوبی، پلکانهایی در طرفین وجود دارد که به پشت بام منتهی می شوند. در حال حاضر سرمحیطبانی قصر بهرام در این بنا قرار دارد و منجمین و گردشگران در مراجعه به این بنا، در حجره ها و یا در پشت بام آن اطراق می کنند. در این بنا برخی امکانات رفاهی برای مراجعه کنندگان قرار داده شده است (موتور برق، آب، دستشویی).

چشم انداز عمومی پارک

با اینکه نام این پارک را کویر گذاشته اند لیکن بخشهای وسیعی از آن حالت بیابانی دارد و دارای رستنیهای فراوان است. در این پارک کوههای دوازده امام و سیاهکوه قرار دارند. در ضمن پارک دارای چشمه ها و نهرهایی است.

پوشش گیاهی

پوشش گیاهی پارک عمدتا شامل بوته ها و بندرت درختچه ها است (تا آنجا که من دیده ام).

تنوع جانوری

حیواناتی که من در این پارک مشاهده کردم عبارت بودند از: آگاما، عقرب، خرخاکی، پروانه، تیهو، کوکر، هوبره، سسک، چکاوک کاکلی، زنبورخورک، گنجشک و خرگوش که توانستم از برخی از آنها عکس بگیرم.

جاده سنگفرش

جاده سنگفرش نیز از راههای قدیمی است که در زمان صفویه و با سنگ و ملاط ساخته شده است. ظاهرا دلیل ساخت این راه وجود بارانهای فصلی بوده است که منطقه را تبدیل به باتلاق می کرده و در نتیجه عبور و مرور را با مشکل مواجه می ساخته است. در امتداد این جاده نهرهای فصلی و رود گلو وجود دارد که آثار پلهایی بر روی آنها قابل مشاهده است.

مشکلات پارک

شاید بزرگترین مشکل پارک که نظر هر بیننده ای را جلب می کند، تعدی ها و تجاوز به عرصه آن است. وجود گله های گوسفند و شتر و همچنین وجود مناطق مانور نظامی و آثار عدیده ای از شلیک توپ و تفنگ، نشانه های بارزی از این تعدی ها است.

در خاتمه از تمامی دوستانی که در این بازدید همراهشان بودم و درسهای فراوانی از ایشان آموختم، سپاسگزاری می کنم.
سبز باشيد

منبع : وبلاگ کوله کش

نقشه هوایی پارک ملی کویر :


 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي درياچه اروميه


پارك ملي درياچه اروميه بين استانهاي آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي و در موقعيت جغرافيايي 37 تا 30/38 عرض شمالي و 45 تا 46 طول شرقي واقع شده است. مساحت پارك 464056 است .اين درياچه جمعا داراي 102 جزيره بزرگ و كوچك به مساحت 33486 هكتار است .

پوشش گياهي: سرو كوهي , پسته وحشي , داغداغان ,‌زالزالك ,‌ بادام كوهي ,‌شيرخشت ,‌ديو آلبالو, گندميان ,‌فرفيون ,‌آويشن ,‌درمنه ,‌علف شور, ‌كاكوتي ,‌زنبق,‌يولاف ,‌شنگ و‌ شقايق.

پستانداران : قوچ و ميش ارمني و گوزن زرد ايراني .

پرندگان: فلامينگو, پليكان ,‌ ‌كاكايي و تنجه .

خزندگان : انواع مارهاي سمي و نيمه سمي, مارمولك و آفتاب پرست .

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران قرار دارد و در میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی بخش شده است. دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه درونْ سرزمینی ایران است. آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتآ از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، گدار، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود. حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۵۰۸۹۲ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت پیرانشهر سلماس، ارومیه، تبریز، آذرشهر، مراغه، میاندوآب، مهاباد، نقده و اشنویه یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بشمار می‌رود. دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دائمی آسیای غربی است که در غرب پشته (فلات) ایران قرار گرفته. پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی از جالب‌ترین و نغزترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران بشمار می‌رود. تا کنون بیش از ۱۸۶ گونه از پرندگان آبزی و کرانه‌ای و ده‌ها پرنده خشکی‌زی در استان آذربایجان غربی شناسایی شده اند. دریاچه ارومیه دارای ۱۰۲ جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوخته طبیعی جهان به ثبت رسیده است. جزیره اِشک زیستگاه پرندگان زیبای کوچگر از جمله مرغ آتش و تنجه و نیز گوزن زرد ایرانی است. گِل کرانه دریاچه خاصیت درمان برای دردهای بندگاهی (مَفصلی) و بیماری‌های زنان را دارد. برای گشت و گذار در دریاچه و جزیره‌های آن می‌توان از دو کشتی سهند و نوح یا قایق‌های گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت .
تاریخ

نگاره دریاچه ارومیه از ناسانام کهن این دریاچه چیچَست بوده است. این واژه واژه ایست از اوستایی و پارسی باستان و تلفظ آن چَئِچَستَ بوده است. دریاچه چیچست در اسطوره‌های ایرانی نقشی بنیادین دارد. عرصه بسیاری از رویدادهای مهم زندگی کیخسرو، کرانه این دریاچه بوده است. دژ بهمن که کیخسرو در نبردی غول آسا و سهمگین آن را میگشاید و از چنگ دیوان بدر می‌‌آورد در نزدیکی همین دریاچه بوده و بسیاری اسطوره‌های دیگر. نام ارومیه نامیست که آشوریان به آن داده اند. اور در زبان آشوری به معنای شهر است (همان واژه‌ای که در نام اورشلیم (شهر آشتی) هم وجود دارد) و میه به معنای آب است (همریشه با مآء عربی). پس اورمیه یا ارومیه بمعنی شهر آب است.

در دوران پهلوی به مناسبت پادشاهی رضاشاه پهلوی، به این دریاچه نام رضائیه داده

نام جزایر

نام ۱۰۲ جزیره دریاچه ارومیه بدین شرح است:

آرزو، اشک، اسپیر، کبودان، شاهی (اسلامی)، اسپیرو، اسپیرک، آذین، مهر، مهران، مهرداد، برزو، برز، سیاوش، سیاه‌تپه، تنجه، تنجک، بن‌اشک، اشک‌سر، اشکو، چاک‌تپه، دی، ماغ، میدان، چشمه‌کنار، میانه، سامانی، آذر، سنگان، سنگو، تک، جوزار، جوین، جودره، سپید، بستور، زیرآبه، بهرام، گرز، اردشیر، ناهید، پنهان، شاهین، کنارک، زرتپه، خرسک، امید، گریوک، گرده، گیو، کَلسنگ، گلگون، آرام، پناه، کریوه، ناویان، زاغ، مشکین، سهران، پیشوا، کام، کامه، سروش، سرخ، شبدیز، ناخدا، کوچک‌تپه، توس، برزین، آرش، آتش، سیاه سنگ، کرکس، شورتپه، ناوی، نهفت، شوش‌تپه، ایران‌نژاد، شمشیران، مهدیس، کاکایی بالا، کاکایی میانه، کاکایی پایین، تخت، تختان، مرکید، کاوه، مهوار، نادید، کمان، زرکمان، زرکنک، نهان، برد، بردین، بردک، تیر، تشبال، سریجه، بن، کفچه‌نوک.



در شمال غربی ایران پهناورترین دریاچه داخلی کشور محسوب میشود.این دریاچه دارای ۱۳۰ کیلومتر طولو در پهن ترین نقطه ۴۰ کیلومتر عرض و۴۶۳۰۰۰۰ هکتار مسحت است. عمیق ترین نقطه دریاچه ۱۵ متر وعمق میانگین ان ۵ متر می باشد.

دریاچه ارومیه با مینگین بارندگی سالانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر و درجه حرارت متغیر از ۱۷ـ تا ۳۶ درجه سانتیگراد از سطح ازاد ۱۲۷۴ متر ارتفاع دارد.

اب دریاچه غلظت بسیار دارد که در نقاط مختلف و فصول گوناگون میزان املاحش متغیر و بطور متوسط حدود ۳۰۰ گرم در لیتر است.

در سال ۱۳۴۶ جزیره کبودان(قویون داغی) از طرف سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت شده اعلام گشت.در سال ۱۳۵۴ بود که این جزیره ئ سایر جزایر موجود در اینمنطقه بجز جزیره اسلامی(شاهی)منطقه حفاظت شده دریاچه ارومیه اعلام و بعدا به پارک ملی تبدیل شد.

در پارک ۳۲۰۰ هکتاری جزیره کبودان که غیر مسکونی و زیستگاه انواع پستانداران وحشی مثل موش صحرایی ـ قوچ و میش و پلنگ است.

سیمای جزیره کبودان استپی و بخش هایی از این جزیره نیمه جنگلی بیشتر پسته وحشی همراه با درختچه های دیگر از جمله بادام وحشی ـ ارس کوهی ـ بادام کوهی ـ خوشک و گوجه وحشی و گیاهان گوناگونی چون دم اسبی ـ مرغ علف گوسفندی و جو وحشی از جمله گیاهان و درختان این جزیره است.

پرواز دسته جمعی فلامینگوها ـ پلیکان ها ـ تنجه ها و کاکایی ها در دریاچه ارومیه مناظر بدیعی در بهار و تابستان پدید می اورد.
خاتون مهدی زاده
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي بختگان


پارك ملي بختگان در استان فارس بين 15/53 الي 15/54 طول شرقي و 11/29 الي 51/29 عرض شمالي واقع شده است. مساحت آن در ‌ حدود 000, 160هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: انواع دياتومه ها وجلبكها,انواع گياهان شورپسند گز و ‌ني ودرمناطق خشكي ارس ,‌بنه,‌تنگس,‌قيچ ,‌بادام كوهي ,‌ آويشن ,‌ كاكوتي و باريجه مي باشد.

پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش , گربه وحشي ,‌ گرگ , ‌پلنگ ,‌‌ كفتار ,‌روباه ,‌ شغال و در دشتها آهو.

پرندگان : فلامينگو ,‌پليكان ,‌انواع غازها,‌ مرغابيها ,‌حواصيلها,كشيمها, ‌كاكايي ها, پرستوهاي دريايي, ماهي خوركها,‌ انواع گنجشكسانان ,عقابها, ‌سنقرها ,‌ هوبره ,‌‌بلدرچين , ‌درنا, لك لك,‌ ‌ كبك,‌چلچله ,‌داركوب پري شاهرخ ,‌ دال ,‌ بحري ,‌ بالابان ,‌شاهين ,‌ ليل و‌دليجه .
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي گلستان

پارك ملي گلستان درحدفاصل استانهاي گلستان و در موقعيت جغرافيايي بين 31/37 الي 04/53 عرض شمالي و 43/55 الي 17/66 طول شرقي واقع شده و مساحت آن در حدود 87242 هكتار مي باشد. ‌

پوشش گياهي:بلوط,‌بلندمازو, ممرز,‌انجيلي,پلت‌,شيردار,كركو,آزاد,اوري,توسكاي قشلاقي,‌كلهو,‌انجير, توت,‌ملچ,‌ داغداغان,‌‌ازگيل,‌ وليك,‌زالزالك,‌سياه تلو,گوجه وحشي, شير خشت, گردو,‌تمشك ,‌اناروحشي, ‌‌گلابي وحشي ,زرشك,‌تاغ,‌گز ,‌پرند,‌كاروانكش , كلاه ميرحسن ,‌ گون ,‌ چوبك ,‌ درمنه ,‌ خارشتر و ارس.

پستانداران : مرال ,‌ شوكا ,‌خرس قهوه اي ,‌پلنگ ,‌خوك وحشي ,‌گربه جنگلي , تشي , آهو ,‌قوچ و ميش ,‌ پلنگ ,‌ گرگ , روباه , كل ,‌ بز .

پرندگان : قرقاول ,‌ كبك ,‌ تيهو ,‌ زنگوله بال , كوكر سينه سياه ,‌ ابيا و بلدرچين , قرقي ,‌ دليجه , سارگپه پا بلند,‌سارگپه ,‌عقاب دوبرار,‌دال شيا , دال , عقاب دريايي دم سفيد, مرادان , بالابان , هما,‌داركوب سياه ,‌بلبل ,‌توكاي باغي ,‌ سهره ها ,‌سكاها ,‌ زرده پره ها ,‌مگس گيرها ,‌زنبوركها و دم سرخها .

اين پارک تا قبل از سال ۱۳۳۶ شکار گاه محسوب می شد. در شهريور ۱۳۴۲ به پارک محمد رضا شاه تغيیرنام دادو در سال ۱۳۵۳ به پارک ملی تبديل شد. پس از پيروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ با وسعت ۹۱۸۹۵ هکتار تحت حفاظت قرار گرفت.اين پارک در ۵۵ کيلومتری شرق گنبد و ۱۱۵ کيلومتری غرب بجنورد در مسير مشهد واقع شده است.رويش های اصلی پارک به علت ۳ اقليم متفاوت متنوع است.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
منطقه حفاظت شدهٔ‌ پارك ملى، گرگان

اين پارک در ۱۹ مرداد ماه ۱۳۳۶ به نام منطقه حفاظت شده آلمه و يشکى تحت حفاظت قرار گرفت. در ۲۳ بهمن ۱۳۴۰ با همان مساحت اوليه (۸۹۰‚۹۱ هکتار) به منطقه حفاظت شده آلمه موسوم گرديد و در شهريور ماه سال ۱۳۴۲ عنوان پارک ملى و در سال ۱۳۴۳ نام پارک وحش را به خود اختصاص داد. بعد از تغيير نام سازمان شکاربانى و نظارت بر صيد به سازمان حفاظت محيط زيست در شهريورماه ۱۳۵۰، منطقه‌اى در شرق اين پارک به نام قرخت با مساحت ۰۰۰‚۳۴ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده به آن الحاق و در سال ۱۳۵۵ هر دو منطقه در يکديگرادغام گرديدند و در مجموع با مساحت ۸۹۵‚۱۲۵ هکتار، پارک ملى گلستان را تشکيل دادند که بعد از پيروزى انقلاب اسلامى در بهمن ۱۳۵۷، طى بررسى‌هاى مجدد و در نظر گرفتن مسائل اجتماعى و نياز اهالى اطراف منطقه، مساحت آن به ۸۹۰‚۹۱ هکتار تقليل يافت.

از نظر توپوگرافى، اين پارک بى‌نظير از صخره‌هاى مرتفع آهکى تا تپه‌ماهورهائى با شيب و فراز کم تشکيل گرديده و از نظر اقليمى بين درياى خزر و مناطق خشک شرقى قرار گرفته است، و به همين لحاظ اقليم‌هاى متفاوت از نواحى بسيار مرطوب تا قسمت‌هاى نيمه‌‌خشک را در بر مى‌گيرد. نزولات آسمانى در اين پارک برحسب منطقه متفاوت و ميزان آن بين ۱۰۰۰ ميلى‌متر تا کم‌تر از ۲۰۰ ميلى‌متر در سال متغير است.


درجه حرارت آن از ۲۵- درجه تا ۳۵+ درجه سانتى‌گراد برحسب ماه‌هاى مختلف متفاوت است. شرايط طبيعى پارک موجب به وجود آمدن زيستگاه‌‌هاى مناسبى براى زندگى پستانداران وحشى شده و گوناگونى اين جانوران را نيز تشديد کرده است. مناطق جنگلى اين پارک را گونه‌‌هائى مانند مرال (گاو کوهى، بزرگ‌ترين گوزن ايران) و شوکا جلوه‌اى خاص بخشيده‌اند. در نواحى استپى نيز حيوانات مختلفى مانند آهو، قوچ و ميش، کل و بز و يوزپلنگ زندگى مى‌کنند.

پلنگ، گراز، خرس قهوه‌اى، ‌ گرگ، شغال، ‌ گربه پالاس و گربه جنگلى (و نيز گونه‌هاى متعددى از پستانداران کوچک) نيز از جانورانى هستند که در اکثر نواحى اين پارک يافت مى‌شوند. گفته مى‌شود که ببر نيز در پارک وجود دارد. از ميان جمعيت پستانداران بزرگ وحشى اين پارک، ‌ قوچ و ميش بيش‌‌ترين تعداد را دارند.

تنوع گونه‌هاى پرندگان اين پارک نيز به بيش از ۱۵۰ گونه پرنده وحشى مى‌رسد. حدود ۴۸ نوع پرنده در فصل بهار و تابستان در منطقه يافت شده و ۶۲ گونه نيز بومى پارک مى‌باشند. به اين ترتيب حدود ۱۱۰ نوع پرنده در اين پارک زاد و ولد مى‌کنند. علاوه بر اين، ۲۱ نوع پرنده ديگر نيز در زمستان‌ها مشاهده شده و ۱۹ گونه ديگر نيز در مسير مهاجرت خود در اين پارک توقفى کوتاه مى‌کنند. سار صورتى، شاهين بحرى و بال لاکى از اين دسته‌اند.

از انواع پرندگان قابل شکار اين پارک به قرقاول، کبک، تيهو، زنگوله بال، کوکر سينه سياه، ابيا و بلدرچين مى‌توان اشاره کرد که ابيا و بلدرچين مهاجر و بقيه بومى منطقه مى‌باشند. از پرندگان شکارى و لاشخورهائى که از ساير جانوران تغذيه نموده و در سرتاسر سال در پارک مشاهده مى‌شوند، مى‌توان به قرقى، دليجه، سار، کپه، دال ساه، عقاب دريائى دم سفيد، طرلان و بالابان اشاره کرد. اين پرندگان در کنترل جمعيت انواع جانورى، بهداشت محيط و حفظ سلامت انواع جانوران ديگر نقشى حياتى دارند. پارک ملى گلستان زيستگاه بسيارى از پرندگان و گنجشکان زيبا و آوازه‌خوان مانند دارکوب سياه، ‌ بلبل، توکاى باغى، انواع سهره‌ها، سسک‌ها، زرده پره‌ها، مگس‌گيرها، زنبور خورک‌ها و دم سرخم‌ها مى‌باشد. اين گروه از پرندگان نقش بسيار مهمى در کنترل آفات نباتى ايفا مى‌کنند.

پارک ملى گلستان بين دو حوزه نيمه نم پسند و نيمه خشکى پسند قرار دارد و به تدريج در حرکت به طرف شرق، سيماى طبيعى آن به حالت استپيک تغيير پيدا مى‌‌کند، به همين جهت عناصر گياهى نواحى سه گانهٔ فوق را مى‌توان در پارک مشاهده نمود. تنوع و رنگارنگى ياهان اين پارک چنان مناظر زيبائى را به وجود آورده است که نظير آن را در کم‌تر جائى از اين سرزمين مى‌‌توان ديد. توسکاى قشلاقى، کلهو، انجير، توت، ملج، داغداغان، ازگيل، وليک، زالزالک، سيامتو، ‌ گوجه وحشى، شيرخشت، دغدغک، گردو، تمشک، انار وحشى، ‌ گلابى وحشى و ... از گونه‌هاى مختلف گياهى پارک محسوب مى‌شوند. در کف جنگل گونه‌هاى بى‌شمارى نظير سرخس‌ها، متامتى و ... پراکنده‌اند. در نواحى خشک‌تر درختچه‌هاى زرشک، تغ، گز، کاروان‌کش‌، بوته‌هاى کلاه مير حسن، ‌ گون، گدار، چوبک، درمنه، خارشتر و ساير گونه‌هاى استپى يافت مى‌شود. در نواحى مرتفع گونهٔ‌ ارس نيز به طور پراکنده ديده مى‌شود.

پارک ملى گلستان مى‌تواند مورد بازديد و گذران اوقات فراغت عموم مردم به ويژه مسافران عبورى در مسير جاده تهران - مشهد قرار گيرد. پارکينگ‌ها و کمپينگ‌هايى جهت استراحت و اقامت شبانه در اين پارک ايجاد شده است که برخى از آنان مدت‌هاست مورد بهره‌بردارى قرار مى‌گيرد. از آن جمله مى‌‌توان پارکينگ‌هاى تنگ‌‌راه، گلستان و آبشار را نام برد که امکان دسترسى به آن‌ها آسان و نيز از برخى جنبه‌هاى اساسى تفرجگاهى مانند ملاحظه مناظر زيبا و بديع، بهره‌گيرى از هواى پاک و لطيف، ‌ امکان مشاهده انواع پرندگان و ساير جانوران حائز اهميت است. اين پارکينگ‌ها حداقل وسائل و تجهيزات تفرجگاهى از قبيل ميز و نيمکت، اجاق، زباله‌دانى و سرويس‌هاى بهداشتى را دارند. ضمناً کمپينگى جهت اقامت شبانه در دست تهيه است که پس از تکميل مورد استفاده قرار خواهد گرفت. ساختمانى به منظور ارائه اطلاعات، نمايش فيلم‌ها و اسلايدهاى مربوط به منطقه و نيز بيان مسائل زيست محيطى که خود عامل مؤثرى در ارتقاء سطح فرهنگ زيست محيطى بازديدکنندگان به حساب مى‌آيد، ايجاد گرديده است.

با توجه به طبيعت زيبا و جذاب اين پارک نمى‌توان بازديد نقاط خاصى از آن را توصيه نمود، بلکه مشاهده آن در صورت امکان حداقل براى يکبار به علاقمندان توصيه مى‌شود. البته در محل پارک، مأمورين سازمان حفاظت محيط زيست جهت ارائه اطلاعات و راهنمايى‌هاى لازم در خدمت هم‌‌ميهنان عزيز و جهانگردان هستند.



 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي بمو



پارك ملي بمو در شمال شهر شيراز و در موقعيت جغرافيايي 53/29 تا 36/29 عرض شمالي و 54/52 تا 29/52 طول شرقي به مساحت 48678 واقع شده است .

پوشش گياهي : گلهاي رنگارنگ نظير پامچال ,‌ لاله و شقايق شيراز,بادام كوهي ,‌ ارژن , بنه شناسايي شده است .

پستانداران : آهو ,‌ قوچ و ميش ,‌ كل و بز ,‌پلنگ ,‌كفتار ,‌گرگ ,‌ گربه وحشي

پرندگان : كبك ,‌ تيهو ,‌كوكر ,‌ هما ,‌عقاب طلايي و دال .




کوه بمو در شمال شهر شیراز که از شهر به خوبی دیده می شود. قله کوه بمو بلندترین نقطه پارک ۲۷۰۰ متر بلندی دارد.

در سال ۱۳۴۶ پنجاه هزار و در سال ۱۳۴۹ حدود ۴۸۰۰۰ هکتار مساحت داشت اما اینک حدود ۴۰۰۰۰ هکتار مساحت دارد و سه رشته کوه به موازات هم از شرق به غرب این پارک امتداد دارد.

میزان بارندگی ان حدود ۴۰۰ میلی متر و زمستان ها این نواحی تا حدی سرد و معدل حرارت حداقل در قسمتی از سال از سه درجه کمتر است و تابستان درجه گرمایش به ۳۴ درجه می رسد.

بهار پارک بمو از اواخر زمستان اغاز و گلها و گیاهان ان از جمله گلهای اشک یا لاله واژگون گلسنگهای صخره چسب زرد و پامچال در ان پدیدار میشود .

پوشش گیاهی کنونی بمو عمدتا بوته زار و بیشتر شامل گون و درمنه است و در طول سالهای گذشته بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی جمع اوری و شناسایی شده است.

در پارک ملی بمو چشمه های فراوانی با پراکندگی مناسب روان است از اب برخی از جشمه ها در گذشته در کشاورزی استفاده می شود.

پستانداران پارک ملی بمو: ۱)اهو ۲) قوچ و میش ۳) بز و پازن ۴) پلنگ ۵) کفتار ۶) گرگ ۷) روباه ۸)شغال و احتمالا دو نوع گربه وحشی

پرندگان: اسمان بمو هیچگاه خالی از پرندگان نیست ۵۵ نوع پرنده در این پارک امار گیری شده که ۲۶ گونه بومی منطقه است که سراسر سال در این منطقه بیر میبرند از جمله عقاب طلایی ـ هماـ کرکس ـ دال ـ کبک ـ تیهو ـ کوکر سفید ـ سینه سیاه ـ و... .
خاتون مهدی زاده
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي تندوره


پارك ملي تندوره در شمال خراسان در موقعيت 32/58 تا 48/58 طول شرقي و 15/37 الي 35/37 عرض شمالي واقع شده است .مساحت آن در حدود 35658 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: ارس,‌ كيكم ,‌شير خشت ,‌باريجه ,‌آنقوزه ,‌كندل ,‌ زيره سياه ,‌كتان وحشي ,‌جاشير ,‌ كلپوره ,‌آويشن, ‌آنخ ,‌ ريش و انواع گرامينه .

پستانداران: قوچ اوريال ,‌ كل و بز, پلنگ ,‌خوك ,‌ انواع گربه وحشي ,‌شغال,‌ گرگ ,‌ تشي,‌ رودك ,‌ سمور سنگي, ‌سنجاب زميني .

پرندگان : كبك ,‌ تيهو ,‌قرقاول ,‌كبوتر ,‌انواع پرندگان شكاري

خزندگان: 9گونه مار غير سمي ,4گونه نيمه سمي, 5 گونه سمي و 6 گونه سوسمار.




در شمال خراسان در منطقه ای کوهستانی با صخره ها و تپه ماهور های متعدد و دره های ژرف و پر شیب که پوشیده از گیاهان مختلف است و یکی از بهترین زیستگاهای جانوران وحشی به ویژه قوچ و میش اوریال می باشد.

پوشش گیاهی: از انواع علفی ـ بوته ای ودرختان و درختچه ها تشکیل گشته که در سراسر منطقه با انبوهی متفاوت پراکنده اند. به واسطه سیمای طبیعی خود یکی از زیباترین بخش های طبیعت دس نخورده ایران است.

پارک ملی تندوره با ۷۳۴۳۵ هکتار مساحت در ال ۱۳۴۷ به عنوان منطقه حفاظت شده قرق گردید و در اسفند ماه سال ۱۳۴۸ به پارک وحش تندوره تغییر نام یافت . از سال ۱۳۵۳ مساحت این پارک به ۵۳۷۸۰ هکتار تقلیل یافت.

پارک ملی تندوره در منطقه قوچان و درگز قرار دارد که از شمال در نزدیکی مرز جمهوری ترکمنستان واقع است. میزان بارندگی سالانه اش حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی متر و توزیع بارندگی در فصول مختلف بسیار متفاوت است. درجه حرارت در زمستان تا ۲۰- درجه میرسد و حداقل ۴ ماه از سال در این منطقه برف وجود دارد.

خصوصیات طبیعی: منطقه ای است کوهستا نی که از یک سری تپه ماهور های مرتفع به هم پیوسته و در جنوب و در رشته های سنگی در شمال تشکیل شده که رشته های اخیر دره های عمیقی را ایجاد کرده و بطور کلی زیستگاه های بسیار خوبی برای وحوش کوهستانی است . با اینک باران به مقدار کافی در این پارک نمی بارد با این حال دارای ۳۲ چشمه و ۹ حلقه چاه می باشد.

پستانداران: ۱) قوچ و میش ۲) گوسفندان کوهی ۳) کل وبز ۴) پلنگ ۵) گربه پالاس ۶) گربه جنگلی ۷) گراز یا خوک وحشی ۸) گرگ ۹) شغال ۱۰) روباه معمولی ۱۱) خرگوش ۱۲) تشی و رودک

پرندگان: ۱۹ عقاب طلایی ۲) عقاب شاهه ۳) سارگپه ۴) کورکور ۵) قرقی ۶) جغد ۷) کبوتر چاهه ۸) کبوتر کوهی ۹) یاکریم ۱۰) قمری معمولی و خانگی ۱۱) سیاه سینه ۱۲) قره قیلوق ۱۳) لاشخور هما ۱۴) کلاغ ۱۵) کلاغ زاغی ۱۶) گنجشک ۱۷) شبگرد ۱۸) کاکلی ۱۹) سنگ چشم ۲۰ ) سسک .

خزندگان : ۱) مار کبری ۲) مار جعفری ۳) تیر مار ۵) مار ابی ۶) لاکپشت .

پوشش گیاهی : پارک ملی تدوره سیمای متفاوتی به می گیرد . دامنه کوهها به ویژه بلندی های میانی پارک و کوهپایه ها و شیب های بر افتاب پوشیده از درمنه و همراه با انوع گونه های علفی است . شیب های تند و پوشش تنک ودرختچه ها ودرختان ان را در بر گرفته . درختچه های گوجه وحشی ـ البالوی وحشی ـ شیر خشت ـ زرشک را می توان بر شمرد . همچنین انواع علوفه و گیاهان دارویی در این پارک می روید .

خاتون مهدی زاده
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي كلاه قاضي

پارك ملي كلاه قاضي در استان اصفهان بين 45/51 الي 15/52 طول شرقي و 32 الي 30/32 عرض شمالي واقع شده است . مساحت آن درحدود 47142 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: انجير ,‌بادام كوهي ,‌انار ,‌عناب ,‌ شيپوري ,‌بيد , خارشتر,‌درمنه ,‌ اسپند,‌گل جاليز, شنگ ,‌انواع گرامينه, كلاغك ,‌ گل مريم ,‌سلين ,‌انواع گون , گل گندم ,‌علف شوره , علف مار ,‌ريواس ,‌اسپرس , چوبك .

پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش ,‌ آهو,‌ خرگوش , پلنگ ,‌گرگ ,‌‌ كفتار , يوزپلنگ, ‌روباه ,‌ شغال ,‌ تشي وگربه وحشي.

پرندگان :كبك ,‌تيهو, باقرقره ,‌ كلاغ سياه ,‌چكاوك ,‌كاكلي ,‌دم جنبانك, زاغ نوك سرخ, زاغي,‌گنجشك سانان و عقابها .

خزندگان : مارجعفري,‌افعي شاخدار,‌مارقيطاني ,‌مار پلنگي ,‌مارمولك ,‌لاك پشت .

كوه كلاه قاضي chakad.net

كوه كلاه قاضي قسمتي از رشته كوه ماهدشت مي باشد . بلندترين قله اين كوه به ارتفاع 2534 مترميباشدكه درجنوب خاوري اصفهان واقع وشكلي شبيه كلاه قاضيان درادوار گذشته دارد. كوه كلاه قاضي از مناطق حفاظت شده شكار ممنوع و پناهگاه حيات وحش مي باشد و داراي پاسگاههاي مختلف شكارباني است و چشمه هاي زيادي در دامنه هاي اين كوه وجود دارد كه گله هاي حفاظت شده بز و پازن از آن استفاده مي كنند. اين كوه را معمولأ از گردنه أي موسوم به گردنه لاشتر در فاصله حدود 30 كيلومتري اصفهان در جاده اصفهان به شهرضا صعودمي كنند. اين كوهستان داراي دره هاي متعدد شمالي و جنوبي است و وجه تسميه آن شكل كاملأ مشخصي است كه قله آن دارد و از شهر اصفهان به شكل كلاه قاضيان قديم ديده مي شود.

كوه كلاه قاضي داراي ديواره هاي بلند با سنگهاي مناسب جهت صخره نوردي مي باشد به همين دليل مورد توجه صخره نوردان قرار گرفته و مسيرهاي گوناگوني در آن گشايش شده است.

در دره اي به نام دره شاهين كه در قسمت جنوب خاوري كوه واقع شده گروه كوهنوردي چكاد كوهستان اصفهان به همت ساير علاقه مندان در صدد ايجاد محلي با مسيرهاي متنوع آموزشي مي باشد كه تا پایان سال 1381 هیجده مسير مختلف در آن باز گرديده است.


راه دسترسي:

از ميدان دروازه شيراز اصفهان به وسيله خودروهاي دربستي يا خودروهايي كه به شهر مباركه يا شهرضا مي روند ميتوان به ديواره ها دسترسي پيدا كرد.(قبل از پليس راه بايد پياده شد).




پارك ملي كلاه قاضي

منطقه كلاه قاضي به موجب شرايط خاص از ديرباز زيستگاه وحوش بوده و داراي قدمت تاريخي زيادي است. چنانكه در تاريخ آمده است از زمان شاه عباس صفوي و بعد از آن به خصوص در دوره قاجاريه اين كوهها از شكارگاههاي مخصوص اين سلاطين محسوب ميشده است. در اواخر قرن نوزدهم ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدين شاه كه سالهاي متمادي حاكم اصفهان بوده در كتاب خود از كلاه قاضي و شاهكوه به عنوان شكارگاههاي غني و زيبا ياد كرده است. وجود اكوسيستم خوب و زيستگاههاي قابل توجه باعث گرديد كه در سال 1346 شورايعالي شكارباني و نظارت بر صيد طي مصوبهاي ارتفاعات كلاه قاضي را به نام منطفه حفاظت شده كلاه قاضي قرق اعلام نمود.

اين منطقه به دليل دارا بودن تنوع بوم شناختي، حفاظت از تنوع زيستي، حفاظت از منابع ژنتيكي و بقاي تعادل طبيعي همچنين كاهش ناهنجاريهاي حاصل از فعاليت صنايع و عوارض جمعيتي، برخورداري از چشم اندازهاي زيباي نواحي كوهستاني و تپه ماهوري، وجود انواع گياهان و گونههاي متعدد حيات وحش جانوري و استفادههاي علمي، پژوهشي، اقتصادي و گردشگري داراي ارزش وجودي پارك ملي بوده است. از اين رو پس از فراز و نشيبهاي بسيار نهايتاُ در سال 1374 با پيگريهاي مستمر و وجود كمترين تعارضات يعني نداشتن هرگونه عرصه و اعياني تحت تملك اشخاص حقيقي و حقوقي و حل مسأله دامداران توسط نهادهاي عضو شوراي كشاورزي استان با اعتبارات پيش بيني شده در جهت اسكان عشاير از طريق اداره كل امور عشاير استان اصفهان و تأييد مسؤولين استان طي مصوبه شماره 6/7/74 شورايعالي محيط زيست به عنوان پارك ملي معرفي گرديد.

موقعيت جغرافيايي: پارك مليكلاه قاضي با مساحتي در حدود 50 هزار هكتار در منطقه جنوب شرقي اصفهان واقع شده است و جاده آسفالته اصفهان ـ شيراز از كناره شمالي و غربي آن ميگذرد. نزديكترين گوشه پارك كه گوشه شمال غرب آن است در حدود 36 كيلومتري شهر اصفهان قرار دارد. در اين منطقه رشته كوههايي به موازات هم وجود دارند كه جهت آنها شمال غربي به جنوب شرقي است. اين پارك شامل رشته كوه شيدان در رشته كوه كلاه قاضي ميباشد كه اين كوه نام خود را از دو ارتفاع سنگي گرفته كه هر دو از دو طرف با شيبهاي تند كه به دشت ختم ميشود و به صورت دو برج سنگي برافراشتهاند.

پوشش گياهي: پارك ملي كلاه قاضي كه يك منطقه صخرهاي ميباشد، علاوه بر پوشش گياهي علفي، گونه هاي درخت و درختچه دارد كه اين گو نهها در نقاط مختلف درهها و كوهپايه ها ميرويند و از نظر طراوت و سرسبزي جلوه خاصي به منطقه دادهاند. انواع مختلفي از گياهان بوته اي از جمله درمنه، گل گندم، شقايق وحشي، آويشن، لاله وحشي، اسپند، خارشتر و درختان و درختچهها مانند تنگرس، بادام كوهي، انجير و بنه در اين پارك ميرويند. همچنين تعدادي از گياهان دارويي از جمله چوبك، قدومه، هميشه بهار، ريواس، خاكشير، گل گاوزبان، شنگ، كاسني سمي و … در اين پارك ميرويند.

پارك ملي كلاه قاضي زيستگاه گونههاي مختلفي از پستانداران، پرندگان و خزندگان ميباشد كه برخي از آنها بسيار با ارزش ميباشند و تعدادي نيز در معرض خطر انقراض بوده و تحت حفاظت و حمايت شديد ميباشند.

از جمله پستانداران موجود در اين پارك ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد:

كل و بز وحشي قوچ و ميش وحشي، آهو، پلنگ، گرگ، روباه معمولي، كفتار، شغال، خرگوش، تشي، دوپا، جرد و انواع موش.

بيش از 40 گونه پرنده در اين پارك شناسايي شده كه برخي از آنها بومي و برخي مهاجر بهاره و تابستانه يا مهاجر زمستانه ميباشند و تعدادي نيز عبوري ديده ميشوند. از مهمترين گونه هاي پرندگان ميتوان به عقاب طلايي، شاهين، سارگپه، كبك، تيهو، پرستو، چكچك، كمركلي، كبوتر چاهي و باقرقره اشاره كرد.

از گونه هاي خزندگان ميتوان لاكپشت مهميزدار، بزمجه بياباني، انواع آگاما، مار و افعي را نام برد.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي خجير

پارك ملي خجير همانند پارك ملي سرخه حصار در شرق تهران و در 45/35 الي 36/35 عرض شمالي و40/51 الي49/51 طول شرقي واقع شده و مساحت آن در حدود 10013 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: بنه,بادام كوهي,ارس ,داغداغان, چنار,‌ سپيدار,‌ پده ,‌بيد ,زالزالك تبريزي ,‌افرا, زبان گنجشك,‌عرعر, اقاقيا ,‌ كاج ,‌ تنگرس ,‌تمشك ,‌ گز,‌ شيشعان , روناس ,‌ زرشك ,‌سوفورا,‌ شيرخشت ,‌ سياه تلو,‌ دغدغك ,‌ ارمك .

پستانداران:كل وبز, قوچ و ميش البرزمركزي,گراز,پلنگ, كفتار,‌روباه قرمز, شغال,گوركن,گربه وحشي,‌خرگوش‌ .

پرندگان : انواع گونه هاي پرنده اعم از مهاجر آبزي ,‌ كنار آبزي و‌شكاري.

خزندگان : ماركرمي, كورماردوسر,‌ مارآتشي, مارپلنگي,‌ ماردستي , مارآبي,‌مارشتري,‌ شترمار,‌يله مار, تيرمار,‌سوسن مار,‌ افعي شاخدارايراني, افعي كوفي,‌ قورباغه معمولي,‌ وزغ سبز ,‌ لاك پشت مميزدارغربي‌.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي سرخه حصار


پارك ملي سرخه حصار در شرق تهران و در43/35 الي 36/35عرض شمالي و30/51 الي 38/51 طول شرقي واقع شده ومساحت آن در حدود 9168 هكتارمي باشد.

پوشش گياهي: بنه ,‌بادام كوهي ,‌ارس ,‌ داغداغان ,‌چنار,‌ سپيدار ,‌پده ,‌زالزالك , زبان گنجشك ,‌ عرعر و كاج.

پستانداران :كل وبز,قوچ وميش البرزمركزي,‌آهو,گراز,‌پلنگ,‌ كفتار,‌روباه قرمز,شغال ,گربه وحشي,گوركن, تشي وخرگوش .

پرندگان:‌حواصيل خاكستري,حواصيل شب,‌ بوتيمار,اگرت بزرگ,‌ سرسبز,‌ اردك ارده اي ,‌ خوتكا,‌ اردك نوك پهن, فيلوش ,‌عقاب ماهيگير,‌ كوركور,‌ قرقي ,‌طرلان ,‌ عقاب طلايي,‌ عقاب شاهي,‌ سارگپه ,‌ كركس,دال سياه,‌ دليجه ,‌بالابان ,‌ بحري,‌شاهين ,‌آبچليك و‌آبيا .

خزندگان ودوزيستان : ماركرمي, كورماردوسر,‌ مارآتشي, مارپلنگي,‌ ماردستي , مارآبي,‌مارشتري,‌ شترمار,‌يله مار, تيرمار,‌سوسن مار,‌ افعي شاخدارايراني, افعي كوفي,‌ قورباغه معمولي,‌ وزغ سبز ,‌ لاك پشت مميزدارغربي



از روزگار اغا محمد خان قاجارمنطقه جاجرود بعنوان قرق انتخاب گشت و در روزگار فتحعلیشاههمه منطقه جاجرود خجیر و سرخه حصار به صورت قرق درامد . در ۱۳۱۰ ه.ش حدفاصل اراضی و کوههای جاجرود و ورجین بنام تلوو هزار دره به این مناطق افزوده شد.

در ۱۳۴۲ با الحاق کوههای اراکوه و قره اغاج به منطقه مساحت ان به حدود ۱۳۰۰۰۰ هکتار رسید. پس از۱۳۵۰ به منظور قرق کامل منطقه بخشی از اراضی که در داخل منطقه قرار داشت مانند ده ترکمن از اهالی خریداری ومنطقه کلآ به شکارگاه سلطنتی تبدیل شد. در ۱۳۵۸ این شکارگاه به سازمان محیط زیست واگذار گشت. و یک قسمت از اراضی را بعنوان پارک ملی و قسمتی دیگر را بعنوان محیط حفاظت شده تعیین و بقیه در اختیار اهالی منطقه برای تعلیف دامداری گذاشته شد. در نتیجه پارک ملی سرخه حصار به مساحت ۹۳۸۰ هکتار وپارک ملی خجیر به مساحت ۱۵۷۰ هکتار و منطقه حفاظت شده جاجرود به مساحت ۵۱۶۵۰ هکتار زیر نظر سازمان محیط زیست قرار گرفت.

مجموعه جاجرود را می توان در اقلیم نیمه صحرایی ـ کوهستانی در شمال و شمال شرقی ایران قرار دارد.اب و هوای این منطقه بطور کلی خشک است و تفاوت درجه حرارت روز و شب یاد و میزان بارندگیسالانه حدود ۲۵۰ میلیمتر است.

بلند ترین نقطه مجموعه قله اراکوه ۲۶۴۹ متر و پست ترین نقطه ان دشت سنگ تراشان به بلندی ۱۱۰۰ متر از سطح دریا است. منابع اب مجموعه از دو رود مهم جاجرود و دماوند و تعداد زیادی چشمه های دائمی و فصلی تامین می شود.

پوشش گیاهی:به علت نزدیکی به ناحیه گرمسیری ورامین از یک سو و متاثر از ارتفاعات البرز مرکزی از سوی دیگر و به دلیل داشتن پستی و بلندی های بسیار از نظر پوشش گیاهی دارای سیمای متفاوتی است.

۱) پوشش گیاهی منطقه گرمسیری : عبارتست از گز ـ تاغ ـ قیچ ـ اشنان ـ جغجغه ـ کاروان کش ـ پرند ـ کور ـ گون ـ درمنه ـ خارشتر و اسپند .

۲) پوشش گیاهی استپی کوهپایه : درمنه ـ ریز ـ بز و گونه های بالشتکی مانند کلاه حسن ـ گون ـ چوبک و گیاهان دارویی مانند اویشن ـقدومه ـبومادران ـ کاکوتی و پونه کوهی .

درختان و درختچه :زالزالک ـ گوجه وحشی ـ زرشک ـ انجیر ـ شیر خشک و بادامک ـ سرو کوهی ـ زیرک چال و بارجمالی و درخت ارس .

پستانداران : ۱) قوچ ومیش ۲) کل وبز ۳) اهو ۴) پلنگ ۵) کاراکال ۶) گراز

پرندگان :پرندگان مهجر در زمستان و اوایل بهار در طول رود جاجرود و پرندگان بومی در سطح منطقه وجود دارند. کبک ـ باقرقره ـ کلاغ ـ زاغ ـ زاغی و انوع گنجشک ـ اردک سر سبز و خوتکا ـدحواصیل خاکستری ـ حواصیل سفید و طرلان و پرندگان شکاری نیز از جمله پرندگان این منطقه اند .

خزندگان : چند نوع مار ـ سوسمار و مارمولک و احتمالآ یک نوع لاکپشت همچنین دو نوع ماهی قزل الا ـ ماهی سیاه یا ماهی بومی نیز در رودهای این منطقه وجود دارد.

خاتون مهدی زاده
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي تنگ صياد


پارك ملي تنگه صياد در استان چهارمحال و بختياري بين 05/32 الي 20/32 عرض شمالي و 55/50 الي 10/51 طول شرقي واقع شده است.مساحت آن درحدود 27244هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: انواع گندميان ,‌ گون,‌ دم اسبيان ,‌كنگر ,‌ريواس, آويشن ,‌بابونه ,‌ شاه تره ,‌بارهنگ,‌ رازيانه,خاكشير, كاسني, شيرين بيان ,‌ بادام كوهي , مو وحشي,‌ انجير وآلبالوي كوهي .

پستانداران : كل و بز , قوچ و ميش ,‌ ‌پلنگ ,‌ كفتار ,‌روباه ,‌ شغال ,‌ گرگ ,‌ گربه وحشي .

پرندگان : كبك دري ,‌كبك,‌ تيهو,‌ باقرقره ,‌ عقاب , قرقي,‌ سارگپه ,‌ دال,‌ شاهين .

خزندگان : انواع مارها و ‌لاك پشت .
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي خبر


پارك ملي خبر در استان كرمان وبين 59/28 الي 25/28 عرض شمالي و02/56 الي 39/56 طول شرقي واقع شده است.مساحت آن درحدود149934 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: ارس ,‌بنه ,‌ كيكم ,‌ ارژن ,‌ زيتون وحشي,‌تنگس ,‌ نسترن وحشي ,‌قيچ,‌ گز,‌ استبرق,‌ انارشيطان. پستانداران : كل و بز , قوچ و ميش ,‌ جبير ,‌‌پلنگ ,‌ يوزپلنگ ,‌ كفتار ,‌روباه معمولي ,‌ شغال ,‌ گرگ ,‌ ‌كاراكال, تشي ,‌ خرگوش ,‌ سنجاب ,‌رودك عسل خوار و‌ خارپشت بياباني.

پرندگان : هوبره ,‌كبك ,‌تيهو, شبگرد, دليجه ,‌ عقاب دوبرار,‌ كبوتر جنگلي ,‌ سبز قبا,زنبورخوركوچك و‌هدهد.





اين پارك در جنوب شهر بافت قرار دارد مساحت اين پارك حدود 000/120 هكتار ميباشد. در سال 1379 بعنوان پارك ملى از سوى سازمان حفاظت محيط زيست اعلام شده است. اين پارك داراى پوشش گياهى غنى بوده و گونه هاى جانورى كاراكال، گرگ، جبير، كل و بز، قوچ و ميش، مانندپلنگ، يوزپلنگ، و پرندگانى مانند هوبره، دراج، كبك، تيهو، عقاب طلايى، سارگپه پا بلند و تعداد زيادى از پرندگان آوازه خوان را در خود جاى داده است. پناهگاه حيات وحش روچون نيز با 000/50 هكتار وسعت در
جوار اين پارك قرار گرفته است
‌‌‌‌‌
خبر و طبيعت زيبايش

كرمان دياري است آرميده در دل كوير. دياري كه زخم تازيانه هاي باد همواره بر تنش نقش بسته و از هر زخم درختي به بار آمده است. سرزميني كه با وجود صحراهاي داغ و تفتيده، سرشار از طبيعتي است كه انتظار باران و غرورسركش كوير او را از سبز شدن باز نمي دارد. در پهناي اين سرزمين، جنگل ها، مراتع، كوهستانها و طبيعت رازآلودي غنوده كه پناهگاه امني است براي انسان به تنگ آمده از زندگي معاصر. انساني كه در عميق ترين زواياي روح خود عاشق طبيعت است.

پارك ملي خبر و پناهگاه حيات وحش روچون ، با ۱۷۰ هزار هكتار وسعت، در محدوده حوزه استحفاظي شهرستان بافت و در فاصله ۶۰ كيلومتري جنوب اين شهرستان واقع شده است. سه نوع آب و هواي سردسير، معتدل و گرمسيري در پارك موجب تشكيل سيستم هاي اكولوژيك مختلف شده و زيستگاههاي متفاوت، چشم اندازهاي ديدني و گونه هاي گياهي و جانوري فراواني را در منطقه بوجود آورده است. پس از بررسي هاي انجام شده در سال ۱۳۵۴، منطقه خبر و روچون، در ليست پناهگاه و مناطق حفاظت شده كشور ثبت و در سال ۱۳۷۸ بخش اعظم آن تحت عنوان پارك ملي خبر به تصويب شوراي عالي محيط زيست رسيد. كوه خبر دامنه هاي سرسبز اين كوه، دشت ها، چراگاهها و ارتفاعات نيمه گرمسيري و مناطق معتدل تا زمينهاي گرمسيري جنوبي، در هر گوشه اي از دامان دست نخورده و پراعجاب خود، پوششهاي گياهي خاصي را مي پروراند و در هر فصل از سال پذيراي گونه هاي جانوري مختلفي مي باشد. علاوه بر اين در طي ساليان دراز، فشارهاي طبيعي، برداشتها و خشكسالي هاي متوالي را تحمل نموده و گونه هاي جانوري و گياهي موجود در آن، همواره خود را با اين زندگي پرفراز و نشيب وفق داده و باقي مانده اند. اما متأسفانه گونه هايي نيز وجود داشته اند كه نسل آنها قبل از اعمال كنترل و حفاظت منطقه منقرض شده است. ساكنين منطقه مي گويند كه تا سال ۱۳۴۱ شمسي در كوه بزرگ خبر، كوه زنجير آويز و ... خرس سياه آسيايي زندگي مي كرده و غذاي خود را از ميوه هاي اهلي و وحشي نظير زيتون، انجير، خرما و همچنين عسل به دست مي آورده است. جمعيتي از گور ايران نيز تا سال ۱۳۴۱ در دق عليجان زندگي مي كرده كه از آن سال به بعد اين حيوان در منطقه ديده نشده است،. بخش اعظم اين منطقه به وسيله كوهها پوشيده شده، اما پراكندگي اين ارتفاعات در تمامي سطح پناهگاه يكسان نيست. به جز كوه بزرگ و كوچك خبر كه در شمال غربي پناهگاه به صورت منفرد ديده مي شود، ديگر كوههاي مرتفع موجود در پناهگاه، به صورت رشته كوهي از شمال شرقي تا جنوب غربي پناهگاه كشيده شده است. همچنين وسعت زياد منطقه باعث ايجاد دره هاي بسياري شده كه از مهمترين آنها مي توان به دره شاه ولايت، دره خبر، دهنه گردو و ... اشاره كرد. دو قله اصلي چاه برف و برج شوم از ديگر جلوه هاي طبيعي اين منطقه است. همچنين غار شب پره كه در كوه خبر واقع شده و شبيه تالار بزرگي با ۴۰ متر ارتفاع و ۲۰ متر پهنا است كه ديوار ه اي صيقلي بر پيشاني آن مشاهده مي شود. در اين پناهگاه دشتهاي مختلفي نظير: دشت مركزي، دق عليجان، دشت ميل زنگي و ... وجود دارد كه زيستگاههاي مناسبي براي انواعي از جانوران مي باشد. به دليل كمبود ريزشهاي جوي، ميزان آبهاي سطحي منطقه بسيار ناچيز است و به جز ايامي كه در اثر بارندگي شديد مسيلها آبدار مي گردند، بقيه مواقع سال اكثر مسيلها خشك و بي آب بوده و ساكنان منطقه همچنين وحوش و دامها، نياز خود را از آبهاي زيرزميني تأمين مي كنند. چشمه ها، رودخانه ها، چاهها، قنوات و ريزابهاي موقت و فصلي از منابع آبي اين منطقه به شمار مي آيند.

پوشش گياهي
در تشكيل جوامع گياهي مختلف در پناهگاه حيات وحش خبر و روچون، عواملي نظير ارتفاع از سطح دريا، رطوبت، جنس طبقات خاك، وجود ارتفاعات و ديگر عوامل اقليمي و ريزشهاي جوي دخالت دارند. يكي از عوامل بسيار مهم در پوشش گياهي منطقه، تأثير عمليات بهسازي يا تخريب منطقه به وسيله انسان است. به طوري كه دخل و تصرف ايجاد شده و تغييرات مصنوعي مي تواند چهره يك منطقه را دگرگون كند. نمونه اي از اين تغيير فاحش را مي توان در دره سوهاندر در حوزه دهسرد و بسياري نقاط مشابه ديگر مشاهده نمود كه در حالت طبيعي پوشش مرتعي و جنگلي آن حدود ۸۰ درصد بوده. اما هم اكنون به كلي نابود شده و تنها ۲۰ درصد پوشش گياهي آن باقي مانده است. از رويشهاي عمده اين پارك مي توان به گونه هايي نظير: كلاه ميرحسن، ارچن، سيه چوب، انواع گون، زيتون وحشي و جنگلهاي بادام وحشي، كنار، اورس، بنه و كهكم، پوشش انبوه هوم تنگس، درمنه و انواع گياهان دارويي علفي اشاره كرد.
همچنين در ميان ارتفاعات رشته كوه خبر، درختان اورس و سروكوهي تنومندي رشد كرده كه با توجه به ديواره هاي بلند پيرامون آنها، يكي از نادرترين مناظر بديع طبيعت ايران را بوجود آورده است.

کوهها:

۱)كوه شاهزاده
اين كوه در دهستان بزنجان شهرستان بافت و درفاصله 20 كيلومتري شمال شرقي آن واقع شده است. ارتفاع آن حدود ۴۳۷۵متر است و جزو كوههاي فرعي رشته لاله زارمحسوب مي شود.

۲)کوه خبر

غارها:

غارترنگ ( Qar torang)
غار چشم سبزگوغر( Qar casm sabz gugar )
غار جواران رابر از توابع شهرستان رابر(Qar
javaran rabor)
غار شب پره خبر بافت( Qar sabparexabr)


مناطق حفاظت شده طبيعی استان کرمان شرايط اقليمي خاص و تنوع آب و هوايي دارد و از سه گونه آب و هواي گرمسيري ، سردسيري و معتدل برخوردار است . به همين دليل اين استان از زيستگاههاي متعدد طبيعي براي پرورش گونه هاي متنوع گياهي و جانوري است كه درسالهاي اخير به حفظ و حراست آن توجه شده است.

منطقه شكار ممنوع انجرك (anjerak)

منطقه شكار ممنوع انجرك برگرفته از نام روستاي انجرك با وسعتی هكتار در محدوده بخش رابر واقع شده و تماما
به صورت پرتگاههاي صخره ای و پوشيده از درختان جنگلي
است.

پناهگاه حيات وحش خبر و روچون:

اين پناهگاه در محدوده شهرستان بافت واقع و در سال 1350 يكي از مناطق حفاظت شده است اعلام شده و از مناطق كمياب
و نادر كشور است كه از جهات مختلف آموزشي ، تفريحي ، علمي و اقتصادی مورد استفاده قرار مي گيرد.
مساحت اين منطقه حدود 169200 هكتار تعيين و اعلام شده است . نام اين پناهگاه در سال 1354 تحت همين عنوان در
فهرستي شامل تعداد 36 منطقه حفاظت شده پارك ملي و پناهگاه حيات وحش كشور به سازمان ملل اعلام شده است در منطقه حيات وحش خبر و روچن گونه هاي جانوري بسيار متنوعي زندگي
مي كنند و زيستگاه پستانداراني چون پلنگ ، گربه، كل و بز ، قوچ و ميش ،شغال ، كفتار، گراز، گرگ ، آهو ، خرگوش
و غيره است .
انواع شكاريها از جمله عقاب طلايي ، عقاب دو برادر ، عقاب مارخور ، دليجه كوچك ، هماو كركس به تعداد فراوان در
اين زيستگاه وجود دارند .
پرنده جيرفتي كه از جمله پرندگان كمياب محسوب مي شود در پناهگاه خبر و روچون زندگي مي كنند
مهدی امینی زاده بزنجاني
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارک ملی لار - زهره عبدی


منطقه حفاظت شده لار بين استان هاي تهران و مازندران و در موقعيت 54/35 عرض شمالي و 33/51 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن در حدود 31000هكتار مي باشد. منطقه لار با وسعتي حدود ۷۳۵۰۰ هكتار در دامنه جنوبي رشته كوههاي البرز قرار دارد كه در سال ۵۴ به پارك ملي تبديل شد و و از سال ۶۱ طبق مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده اداره مي شود و از سال 70 بعضي از مناطق آن براي شكار و تيراندازي ممنوع اعلام گرديد. دریاچه 20 كيلومتري لار يكي از مراکز تفریحی این منطقه است.

اين دره در70 كيلومتري شمال شرقي تهران واقع شده است و از قسمت شمال به كوه هاي نور، از غرب به خاتون بارگاه و گرمابدر، از قسمت جنوب به لواسانات و از قسمت شرق به كوه دماوند و پلور محدود مي شود.راه هاي اصلي ورود به منطقه از مسير جاده تهران ـ آمل (هراز) پس از ورود به پلور از طريق سه راهي لار به پست ورودي محيط باني دليچاي مي رسد و از طريق جاجرود يا گلندوك مي توان وارد جاده سد لتيان شد. پس از گذشتن از گردنه ايرا به پست محيط باني قوش خانه و سپس كمر دشت رسيد. همچنين جاده رودهن به ايرا نيز به ورودي قوش خانه منتهي مي شود.به دليل كوه ها و ارتفاعات فراوان اطراف اين منطقه و وضعيت جوي نامتغير از ناحيه خزر بارندگي و نزولات جوي را در اين منطقه شاهد هستيم كه عمدتا به صورت برف مشاهده مي شود. منطقه حفاظت شده لار داراي دو اكوسيستم كوهستاني و آبي است. اين منطقه داراي انواع گونه هاي گياهي و جانوري است كه در اين ميان ماهي قزل آلاي خالدار كه از نادرترين گونه هاي آبزي جهان است بر اهميت اين پارك افزوده است. اين پارك داراي چشم اندازهاي بسيار زيبايي است. چشمه ها و رودخانه هاي پرآب زيستگاه هاي امن در دوسوي اين دره زيبا طراوت و جذابيت آنرا دوچندان كرده است.

پوشش گياهي اين منطقه به علت چراي بي رويه تغييراتي در آن صورت گرفته ولي به طور كلي پوشش گياهي آن علفزار است كه شامل گنسيان، بوته زارها ، پوشش هاي آلپي, و شقايق وحشي است اين دره داراي گياهان صنعتي و دارويي و غذايي است كه از ميان آنها مي توان به قارچ، كاسني، گلپر، آويشن, شيرين بيان، باريجه، چاي كوهي، بار هنگ و شنگ … اشاره كرد.

از لحاظ حيات وحش جانوري به دليل موقعيت ويژه كوهستاني و آبي داراي گونه هاي متفاوتي است.

پرندگان اين منطقه كه جمعاً يكصدگونه است شامل: كبك، عقاب، سارگپه، درنا، فلامينگو، دليجه ,‌كبك دري و‌ … را نام برد. عقاب طلايي، گونه ای بي همتا تنها در این حوزه از ایران زیست مي كند و بومی این منطقه است.

پستانداران اين منطقه شامل كل و بز، قوچ ، خرگوش، سمور, ميش البرز مركزي, خرس قهوه اي ,‌پلنگ , گرگ, روباه ‌, گراز و گربه وحشي و … است. در اين دره به علت داشتن زيستگاه امن و مناسب، پستانداراني چون كل و بز رشد خوبي در اين سال ها داشته اند.

دوزيستان و خزندگان اين منطقه شامل: افعي, افعي دماوندي، افعي البرزي, مار، مارمولك، بز مجه, لاك پشت، قورباغه.

آبزيان: ماهي قزل آلاي خال قرمز.

از اين منطقه به علت وجود پوشش گياهي مرتعي و همچنين تنوع زياد گياهان و گل‌ها جهت زنبورداري نيز استفاده مي گرددكه اين كار از اوايل خرداد شروع و تا اواخر شهريور همان سال ادامه دارد.از اين منطقه به علت وجود ارزش ها و جاذبه هاي طبيعي و چشم اندازهاي زيبا به عنوان يك منطقه اكوتوريستي و تحقيقاتي و جهت پژوهش و آموزش نيز استفاده مي گردد كه به علت وجود تنوع بسيار در ميان گونه هاي گياهي و جانوري مورد توجه مردم و دوستداران طبيعت قرارگرفته است. اين منطقه به علت وجود كوه ها و درياچه لار باعث شده مورد توجه بسياري از كوهنوردان و صيادان صيد ورزشي ماهي قرار بگيرد. اين دره با داشتن هواي پاك و دل انگيز خود در روزهاي تعطيل اكثر مردم را به طرف خود جذب مي نمايد.

دوستداران ورزش ماهيگيري هر هفته براي صيدماهي به اين دره مي آيند. فصل مجاز صيدماهي معمولاً از اول خردادماه هر سال آغاز و تا شهريور ادامه مي يابد. دوستداران اين ورزش با كسب پروانه ويژه صيدروزانه كه در واحدهاي محيط زيست قوشخانه، پلور و دليچاي صادر مي شود، مي توانند به صيد ماهي بپردازند. اولين مسابقه ماهيگيري بعد از انقلاب در سال ۷۰ در درياچه سد لار برپا شد و از سال ۷۳ همه ساله اين مسابقات برگزار شده است.

به علت ويژگي هاي خاص و تنوع گونه هاي گياهي و جانوري، حفظ و حراست از اين منطقه ضروري است و بايد به گونه اي از آن استفاده شود تا بهره وري از آن نيز امكانپذير باشد.

آبشار لار يكي دیگر از جاذبه های ناحیه لار، آبشار آن است كه در محلی در نزديكي روستای وانا واقع شده است.

سد لار سد لار در استان مازندران و در 75 کیلومتری شمال شرق تهران و 100 کیلومتری شهر آمل بین کوه های البرز زیر قله دماوند در ارتفاع 2531 متری از سطح دریا احداث گردیده. کارهای تحقیقاتی و اکتشافی سد در سال 1330شمسی آغاز گردیده و پس از تایید و تصویب فازهای مطالعاتی اجرای سد در سال 1353آغاز شد. ساختمان این سد بر روی رودخانه لار در موقعیت 52درجه طول شرقی و 53-35 درجه عرض شمالی شروع و در سال 1361 خاتمه و به مرحله بهره برداری رسید.

ویژگی های فنی سد مخزنی لار

نوع سد خاکی با هسته رسی است ارتفاع از پی 105متر، ارتفاع از بستر رودخانه 107متر، طول تاج 1150متر، گنجایش کل مخزن 960میلیون متر مکعب، گنجایش مفید مخزن 860میلیون متر مکعب، مساحت دریاچه در ارتفاع 2531متر برابر 29 کیلومتر مربع، نوع سرریزها: سرریز اضطراری ساحل چپ با ظرفیت 980 متر مکعب در ثانیه، سرریز کلاسیک ساحل راست با ظرفیت120 متر مکعب در ثانیه می باشد.این سد بر اساس اهداف:

1- تامین آب اراضی کشاورزی استان مازندران(آمل و بابل)

2- تولید برق آبی برای کمک به شبکه سراسری با استفاده از پتانسیل نیروی آب با اختلاف ارتفاع 750 متر توسط تونل آب بر لار- کلان

3- تامین قسمتی از نیاز آب شرب تهران احداث گردیده است. که برای نیل به اهداف فوق تونل های آب رساني به طول 1101 متر با قطر 5 متر و حداکثر ظرفیت 140 متر مکعب در ثانیه ساخته شده و تونل آب رساني دیگری با حداکثر ظرفیت 5/18 متر مکعب در ثانیه آب مورد نیاز نیروگاه کلان را انتقال می دهد.

که در سال 1359 آبگیری سد آغاز شد با افزایش ارتفاع آب در مخزن متاسفانه حفره بزرگی در بدنه سد به وجود آمد. در بررسی ها نشان داد که توده سنگ های آهکی موجود در سراب سد باعث فرار آب از مخزن شده و این امر با افزایش دبی چشمه های هراز در پایاب سد باثبات رسیده است. همچنین بررسی ها نشان داد که غارهای عمیق و حجیمی در امتداد گسل های موجود در منطقه و در زیر سد وجود دارند که برای آب بندی آنها تزریق سیمان انجام می گیرد. به همین علت بهره برداری از سد مذکور به عنوان يك سد مخزنی انجام نمی گیرد و در حدود امکانات قسمتی از جریان آب مورد استفاده اراضی کشاورزی مازندران و بخشی دیگر مورد استفاده شرب تهران قرار می گیرد.

سر شاخه اصلی تغذیه کننده دریاچه سد لار عبارتند از:

1- قزل دره: با چهار شاخه فرعی کمردشت، آلارم، خشک رود، سیاه پلاس با توجه به دوره یخ بندان حدودا" 6 ماهه (از آبان تا فروردین) و برودت زیاد منطقه تا منهای 37 درجه سانتی گراد دستگاه ها قادر به ثبت تغییرات سطح آب در طول دوره نیستند(ارتفاع ایستگاه 2495 متر و حداکثر ارتفاع آب دریا 2531 متر است به همین علت گاهی زیر آب می رود)

2- سفید آب یا آب سفید: از ضلع جنوبی کوه های نور سرچشمه می گیرد و دبی آن در اوایل پاییز به 300 لیتر در ثانیه می رسد که لایه ای از آهک بستر و کنار رودخانه را می پوشاند حداکثر دبی در زمان سیلاب 15 متر بر ثانیه است و رتبه آخر را نسبت به دو شاخه دیگر دارد.(ایستگاه سفید آب سال 63 تاسیس شد ارتفاع آن 2560متر )

3- دلیچای که از قله دماوند و والا رود سرچشمه می گیرد بستر آن سنگی و سیلاب های آن با تاخیر 15 تا 30 روزه نسبت به حوزه های دیگر شروع می شود(ذوب برف های قله علت آن است)دسترسی به این ایستگاه از سایر ایستگاه ها آسانتر و نزديكتر است(ارتفاع 2530)

با وجود آن که امامنک و چهل چشمه مساحتی بالغ بر 43 کیلومتر مربع دارند اما به علت واقع شدن در ساحل راست دریاچه و عدم دسترسی به آن جز از طریق قایق اندازه گیری دیگری از آن به عمل نمی آید و دبی آن 3٪ تا 4٪ متر مکعب در ثانیه است .

متوسط ورودی 25 ساله در محل سد به داخل دریاچه از طریق سه شاخه 420 میلیون متر مکعب است. حوزه آبریز سد لار 72کیلومتر مربع گزارش شده که سهم هريك از حوزه ها عبارت است از :

الف) قزل دره 416 کیلومتر مربع

ب) دلیچای 5/206 کیلومتر مربع

ه) سفید آب 1/54 کیلومتر مربع

ی) دشت امامنک 4/43 کیلومتر مربع

سهم هر يك از رودخانه ها با محاسبه دبی اندازه گیری شده :

1-قزل دره 60٪ با جریان سالیانه 252 میلیون متر مکعب

2-دلیچای 27٪ با جریان سالیانه 113 میلیون متر مکعب

3-سفید آب 8٪ با جریان سالیانه 34 میلیون متر مکعب

4- امامنک 5٪ با جریان سالیانه 20 میلیون متر مکعب

در مجموع ورودی آب در چهار ماهه اول سال به ویزه اردیبهشت ماه از همه بیشتر است.

خروجی های سد با احتساب چشمه های نشتی به ترتیب زیر است :

1-خروجی از دریچه مازندران و شیرهای تخلیه

2-خروجی از دریچه کلان

3-خروجی از چشمه های نشتی الف) چشمه های گلوگاه ب) چشمه های هراز

درجه حرارت و بارش

درجه حرارت مهمترین عامل در تبخیر آب سد که روزانه اندازه گیری می شود متوسط درجه حرارت سالانه 5/2 درجه سانتیگراد است که در فصل زمستان تا منهای 37 درجه و در تابستان تا مثبت 31 درجه تغییر می کند. سرد ترین ماه های سال دی و بهمن و گرمترین ماه ها تیر و مرداد با اختلاف دمای 67 درجه سانتی گراد می باشد. در پاییز و زمستان و اوایل بهار اندازه گیری ارتفاع برف و آب انجام می شود. متوسط بارش 13 ساله سد لار معادل 553 میلی لیتر است. اگرچه متوسط 46 ساله آن 595 میلیمتر و کمی بیشتر از آمار فوق می باشد. بیشترین ریزش های جوی مربوط به ماه اسفند با متوسط ماهانه 13 ساله 95 میلی متر و کمترین آن مربوط به شهریور ماه با متوسط ماهانه 13 ساله 5/14 میلیمتر است .

موقیت جغرافیایی و را‌ه‌ها
راه‌های اصلی ورود به پارک ملی لار از مسیر جاده تهران - آمل پس از ورود به پلور از طریق سه راهی لار که به پست ورودی واحد محیط زیست دلیچای می‌رسد بوده ، و از طریق جاجرود یا گلندرک می توان وارد جاده سد لتیان شد و پس از گذشتن از گردنه ایرا به ورودی محیط ‌بانی قوش خانه و سپس کمر دشت رسید. همچنین جاده رودهن به ایرا نیز به قوش‌خانه منتهی می‌شود.

تاریخچه
قدمت تاریخی دره لار به قرون اولیه اسلام می‌رسد و در چند سده اخیر به سبب داشتن آب و سبزه خوب مورد توجه خاص بوده است که از ۲۷ سال پیش این منطقه با وسعت ۷۳۵۰۰ هکتار به پارک ملی تبدیل شد، در سال ۱۳۵۷ پاره‌ای تغییرات در حد و حدود منطقه داده شده و از سال ۱۳۶۱ برابر مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست به منطقه حفاظت شده تبدیل و در سال گذشته نیز منطقه مذکور مجدداً طبق مصوبه شماره ۱۹۷ مورخ ۲۵/۷/۱۳۸۰ شورای عالی حفاظت محیط زیست به پارک ملی ارتقا یافت و قسمت‌های گسترده‌ای از حوزه آبخیز لار نیز با مصوبه قانونی به عنوان منطقه شکار و تیراندازی ممنوع اعلام شده است.

در سال ۱۳۵۹ با اتمام ساخت سد لار در پارک ملی لار قسمت اعظم اراضی و مراتع دره لار در محدوده آبی دریاچه سد قرار گرفت که از مرتفع ترین دریاچه‌های انسان ساز می باشد. چرای بی‌رویه و مفرط دام طی سال‌های گذشته ایجاد راه های ارتباطی بدون بررسی و ارزیابی و فعالیت‌های دیگر بدون در نظر گرفتن ظرفیت موجود موجب آلودگی محیط، تخریب مراتع و فرسایش خاک و گاه خسارات جبران ناپذیری شده است.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
منطقه ‌حفاظت شده ناى‌بند، بوشهر


اين منطقه از نظر تنوع جانوران وحشى منحصر به فرد است و داراى ميش و قوچ، کل، بز وحشى، آهو، جبير و پلنگ است. جبير را آهوى هندى و آهوى کويرى نيز مى‌نامند. جبير کمى کوچکتر از آهو با پوست اُخرايى رنگ است که رنگ سفيدى در زير شکم دارد. شاخ آن مستقيم با انحنايى در طرف جلو است که پيچ قلاب مانند نوک شاخ آهوى ايرانى را ندارد.


منطقه حفاظت شده نايبند بصورت دماغه اي در آبهاي خليج فارس با ارتفاع صفر تا حداكثر 46 متر از سطح دريا واقع شده است .

منطقه نايبند شامل :

1 – خليج نايبند

2 – منطقه حفاظت شده نايبند

3 – جنگلهاي حراي حوزه هاي عسلويه

4 –بساتين و هاله

اين منطقه در 320 كيلومتري جنوب شرقي بندر بوشهر واقع شده است . بدون ترديد يكي از زيبا ترين منطقه ساحلي در طول سواحل خليج فارس بشمار مي رود . آثار بجا مانده از بندر تاريخي نايبند و در دماغه نايبند ، حاكي از پيشينه تاريخي طولاني منطقه است . با بررسي آثار، نشان مي دهد اين بندر در عصر آل بويه يكي از بنادر مهم و از مراكز عمده صيد و تجارت مرواريد خليج فارس بوده است .

منطقه حفاظت شده نايبند با وسعت 22500 هكتار كه بصورت دماغه مرتفعي در ساحل جنوبي خليج نايبند قرار گرفته ، بدليل دارا بودن اكو يستم كم نظير ارزشهاي زيستگاهيبراي گونه هاي متنوع حيات وحش از جمله : كل وبز ، قوچ وميش و حضور گونه هاي نادري از قبيل جييروجيرفتي مي توان مشاهده كرد .

منطقه نايبند در سال 1375 بعنوان منطقه حفاظت شده شناخته شده و از آن تاريخ تحت كنترل و نظارت اداره كل حفاظت محيط زيست استان بوشهر در آمد .

پوشش گياهي

پوشش گياهي پارك ملي ناي بند شامل اجتماعات حرا و ساير گياهان آبزي نظير علف هاي دريايي و جلبك ها در اكوسيبستم هاي ساحلي و گياهان مقاوم شور پسند نظير گز ، علف شور ، شصت عروسان و خار شتر در مناطق به دور از ساحل و000000 است .

از ساير گونه هاي گياهي در ارتفاعا ت و دشت ها ي مرتفع مي توا ن ،كنار ، كهور ايرا ني ، انجير معابد ، انار شيطا ن ، استبرق ، قيچ ، دافني و صبرزرد و …. را نام برد . درختان حرا در حوزه هاي نايبند مهم ترين جامعه گياهي منطقه را تشكيل مي دهد . اين جامعه در سواحل گلي داراي جريان جزر و مدي آرام مي رويد .

استان بوشهر بوشهر شمالي ترين رويشگاه در ختان حرا در خليج فارس است . جنگلهاي حرا جز با ارزش ترين زيستگاههاي ساحلي است ونقش زيست بوم هاي خشكي و دريايي ايفاد مي كند .

لازم به ياد آوري است درختاني نظير انجير معابد با تنه هاي تنومند ودر ختان حرا (( مانگروها و چندل ))با داشتن ريشه هاي آويز در آ ب شناور ند .

حيات وحش

شده مجموعه خليج نايبند و منطقه حفاظت ناي بند محيط مناسبي را براي زيست و تغذيه انواع بي مهرگان ، ماهي ها ، خزندگان ، پرندگان و پستانداران فراهم آورده است . كه بسياري از آنها گونه هاي نادر و يا در حال انقراض محسوب مي شوند .

از جانوران مهم مي توان به جبير اشاره كرد كه جز گونه هاي نادر و حمايت شده كشور است . ساير پستانداران خشك زي موجود در پارك شامل گرگ . شغال ، خرگوش ، روباه وانواع جوندگان مي توان نام برد .

علاوه بر آن نايبند داراي ارزشهاي زيستي منحصر به فردي جهت زاد و ولد پستانداراني نظير قوچ و ميش ، كل و بز ، مي باشد . از پستانداران دريايي كه در بخش آبهاي آزاد موجود در پارك يافت مي شود ، مي توان انواع دلفين و نهنگ را نام برد كه عمق زياد آب در اين بخش دلفين ها را متوجه خود ساخته و شيرجه زدن دلفين ها و شناي دسته جمعي كوسه ماهي ها از صحنه هاي بسيار زيباي طبيعي اين قسمت از پارك مي باشد .

از ديگر آبزيان اين منطقه مي توا ن به دو نوع لاك پشت عقابي و لاك پشت سبز اشاره كرد . خرچنگ هم در اين مناطق بسيار زياد ديده مي شوند . ماهي گل خورك نيز در اين منطقه مشاهد ه مي شود اين ماهي داراي چشم ها ي برجسته و حالت جهند ه دارد و كانالهايي رادر كنار در يا مي سازد .

پرندگان مهاجر در اين مناطق بسيار زياد است كه بعضي از آنها عبارتند از :

فلامينگو ، گيلانشاه ، پليكا ن سفيد ، سليم ، آبچليك ،كاكايي ، پرستوها ي دريايي ، اگرت پا خاكستري و 000000

قابليت توريستي

خليج نايبند در سا حل شمالي منطقه نايبند با وسعت 4130 هكتار يكي ا ز ارزشمند ترين زيستگاههاي در يايي خليج فارس است . حوزه هاي متعد د ، جنگل هاي حرا ، سواحل ماسه اي درخشان در بخشهاي شمالي و شرقي وسواحل صخرهاي داراي حاشيه باريك ماسه ا ي جنوبي خليج و بخش غربي منطقه حفاظت شده نايبند ، در ختان كهنسال انجير معابد در دماغه نايبند ، دشت هموار بخش شمالي ، دشتهاي مشجر و دره هاي عميق و صخرهاي در بخش جنوبي بديع ترين چشم انداز هاي طبيعي سواحل خليج فارس را يكجا گرد آورده است . وجود اين چنين مناظري ، وجود تپه هاي مرجاني جهت تفريح غواصا ن و حتي فرايند تخمگذاري و جوجه آوري لاك پشتاندريايي كميا ب كه كمتر نقطه اي از سواحل صورت مي گيرد مي تواند سبب جلب گردشگران شود .

قابليت اكولوژيكي

اين منطقه از نظر سيماي فيزيوگرافيك و نيز از حيث اجتماعات بيولوژيك يك سيستم معرف محسوب مي شود . خليج هاي كوچك ساحلي ، از مناطق با توليد بالقوه مي باشد و از سويي از نظر آسيب پذيري جزو مناطق بحراني محسوب مي گرددند . چنين ويژگيها يي براي خليج نايبند نيز بعنوان يك خليج كوچك ساحلي صادق است .

وجود آرامش نسبي و شفافيت آب در اين محدوده ا ز آبها ي ساحلي باعث گسترش مجتمع مرجاني و علف هاي درياي در بستر خليج و آبهاي مجاور آن شده است .

كله هاي آبسنگ مرجاني در دهانه خليج نايبند از نادر اجتماعات مرجاني در نزديكي سواحل سرزمين اصلي در ايران محسوب مي گردند . اين منطقه واحد اهميت زيسگاهي فراواني براي گونه هاي حمايت شده اي مانند درختان حرا ،لاك پشت سبز ، لاك پشت منقار عقابي و پليكان پا خاكستري است .

فعاليت هاي موثر انساني

تحولات و پيشرفت هاي اخير تكنولوژي در استان بوشهر خصوصا منطقه عسلويه مرحله تازه اي از تخريب طبيعت و محيط زيست را در پي داشته است كه از مهم ترين آنها تاسيس منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس جنوبي در سال 1377 مي باشد .

عمده ترين تاثير اين تاسيسات كه در حاشيه شمال خليج فارس و در 300 كيلومتري مشرق بندر بوشهر واقع است بر مناطق جزرو مدي و اكوسيستم دريايي آن منطقه است . كه تخليه پسابها و مجراي خروجي و آبهاي خنك كننده تاسيسات مستقيما وارد محيط زيست شده و باعث بر هم زدن نظم و تعادل اكو لوژيك منطقه آبي مي گردد .

منطقه حفاظت شدهخليج نايبند هم از لحاظ تنوع زيسگاهي و تنوع گونه اي و هم از نظر چشم اند ازهاي ساحلي ، بدون ترديد در تمامي سواحل خليج فارس بي همتاست . لذا بي توجهي به ارزشهاي اين منطقه از ديدگاه زيست محيطي ، شيلاتي و تفرجگاهي و هر گونه دست اندازي و دخل وتصرف در محدوده حساس ذكر شده موجب بر هم خوردن تعادل بوم شناختي منطقه و بروز خسارات جبران نا پذيري برا ي نسل حاضر و آينده خواهد شد .


نايبند شكو‘ه طبيعت

مقدمه

بشر براي گذراندن زندگي و جاوداني نسل نيازمند داشتن آگاهي از محيط زيست خود يعني طبيعت و نيروي موثر گياهان و جانوران بوده است . با آغاز تمدن بشري((انقلاب صنعتي )) اين آگاهي ها به سرعت افزايش يافت . و بشر به نيرويي كه در وجودش بود باور كرد و راحت توانست در يا ، كوه ،جنگل و…… رادر اختيار خود قرار دهد. ولذا خواسته يا ناخواسته در تخريب طبيعت گام بردارد .

بنابراين انسانها، مهم ترين عاملي هستند كه باعث تخريب طبيعت مي گردند . و براي جلوگيري از اين امر قبل از هر گونه برداشت از ذخاير رو و زير زميني، بالا بردن سطح دانش و آگاهي انسانها لازم است .

مقاله حاضر ما را با يكي از چشم انداز هاي زيباي كوهستاني ، ساحلي ، تالابي ،جنگلي ،رودخانه اي ،دشتي استان بوشهر آشنا مي سازد .كه متاسفانه پيشرفتهاي صنعتي در نزديكي اين ناحيه صورت گرفته ، باعث شده است كه محيط بكر و دست نخورده اين منطقه را نيز تحت تاثير قرار دهد .

راهكار ها و پيشنهادات

براي جلو گيري از تخريب اكوسيستم دريايي(ناي بند ) و تداوم حيات وحش در منطقه مي توان راه حلهاي ذيل پشنهاد داد تا در دستور كار محيط زيست و سازمانهاي ذي نفع قرار گيرد .

1- هرگونه لرزه نگاري و اكتشاف واستخراج در شعاع 5 الي 10 مايلي مناطق مد نظر جلو گيري شود .

2- جلو گيري از هرگونه تخليه آب خن كشتي هاي بزرگ كه حاوي مواد شيميايي باشند.

3- بدليل بسته بودن خليج فارس سعي شود فاضلاب صنعتي به مناطقي بدور از مناطق حفاظت شده هدايت شود

4- جلو گيري از صيد بي رويه و غير اصولي از ذخاير دريايي مناطق فوق .

5- ايجاد زيست گاههاي مصنوعي در نزديكي مناطق حفاظت شد ه تا فشار صيادي كمتري بر اين مناطق وارد شود .

6- با توجه به درآمد ي كه جذب توريست براي كشور مي تواند داشته باشد با الگو برداري از مناطق مشابه در جهان مي توان به اين كار اقدام نمود .

در پايان از شما علاقمندان به محيط هاي طبيعي دعوت بعمل مي آيد كه به اين منطقه زيباي كشورمان در فصول زمستان و بهار كه هوايي بسيار متبوع دارد بازديد بعمل آوريد .

گرداورنده: فاطمه صالحی دبیر جغرافیا شهرستان بوشهر

منابع و ماخذ

1- ويژ ه نامه زيست محيطي اداره كل حفاظت محيط زيست استان بوشهر سال 81
2- آشنايي با محيط زيست ايران استان بوشهر هرمز محمودي راد، اردوان زرنديان
3- گشت هاي دريايي موسسته تحقيقات فريدون عوفي



 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارك ملي بوجاق


پارك ملي بوجاق با مساحتي بالغ بر3250 هكتار اولين با ر در سال 1377 با عنوان منطقه شكار ممنوع تحت حفاظت قرارگرفت و در حال حاضر طي مصوبه شماره 232مورخ 21/3/81 به مجموعه پاركهاي ملي كشور پيوسته است .

موقعيت جغرافيائي :
پارك ملي بوجاق با 4148780 تا 4141325 عرض جغرافيائي و 411620 تا 399300 طول جغرافيائي در شمال شرق شهر رشت واقع گرديده است .

ويژگيهاي منطقه :
پارك ملي بوجاق كه لاگون كياشهر را به عنوان تالاب بين المللي به مجامع جهاني معرفي نموده است و دلتاي رودخانه سفيدرود را در خود جاي داده است يكي از زيستگاههاي مهم پرندگان و آبزيان مي باشد . از گونه هاي شاخص جانوري مي توان از رود كر و شنگر انواع پرندگان اردك سرحنايي و قوي گنگ ، خزندگان و دوزيستان و ماهيان ( ماهي سفيد و كپور ) نام برد . از گونه هاي گياهي مي توان از آزولا ‌آلاله ، نيلوفر آبي ، توسكا ، آقسطي نام برد .

تاریخچه عناوین قانونی منطقه بوجاق:

تالاب بوجاق به علت اهمیت زیستگاهی به ویژه برای پرندگان مهاجر آبزی در سال 1354 بخشی از آن به وسعت 500 هکتار به عنوان « لاگون کیاشهر »در فهرست تالاب های کنوانسیون رامسر به ثبت رسید.

این تالاب تا سال 1369 از دو بخش شرق و غربی تشکیل شده بود که حد فاصل بین دو بخش رودخانه سفیدرود جریان داشت، طغیان های پی در پی و سیلابهای متعدد سبب انحراف رودخانه شده، نهایتاً دهانه سفیدرود در فاصله 2.5 کیلومتری دهانه اولیه قرار گرفت. مضافاً اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این تالاب به عنوان تالاب 22 بهمن نیز نامگذاری گردید . منطقه بوجاق در سال 1377 به مدت 5 سال با مساحت 800 هکتار به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام گردید، همچنین بعد از گذشت 5 سال این منطقه به عنوان اولین « پارک خشکی – دریایی ایران » مدرک رسمی اخذ کرد.

راههای قابل دسترسی به پارک ملی بوجاق :

این منطقه از طریق جاده های حسن رود به زیباکنار، لشت نشاء به زیباکنار و نیز از طریق جاده خاکی زیباکنار هم که در جوار رودخانه اشمک قرار دارد و مسیرهای خاکی متعدد دیگر قابل دسترسی برای بازدیدکنندگان و محققان می باشد.

وضعیت اقتصادی مردم منطقه بوجاق:

منبع درآمد مردم منطقه بوجاق (کیاشهر و حومه آن ) دو سوم آن بر پایه زراعت برنج و صیفی جات است و مقدار کثیری در کنار کار کشاورزی به شغل صیادی به عنوان یک شغل فصلی اشتغال دارند.

شرایط زیست محیطی پارک ملی بوجاق:

سیمای طبیعی پارک ملی بوجاق شامل عوامل اکولوژیکی (مناطق دریایی تا عمق 6 متر، ساحل دریای – تالابی، تالاب، اراضی چمن زاری ) و عوامل بیولوژیکی شامل پوشش گیاهی ( گیاهان آبزی، کنار آبزی، خشکی ) و حیات وحش جانوری (پستانداران، پرندگان، دوزیستان، خزندگان، آبزیان )قابل تقسیم است.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
پارک ملی خارتوران

منطقه خارتوران در منتهي اليه شرق استان سمنان ود ر250 كيلومتر ي جنوب شرق شهرستان شاهرود در مجاورت استان خراسان واقع شده است. روستاي رضا آباد با جمعيتي بالغ بر 63 خانوار و 320 نفر ( سال 1377) در اين منطقه ودر مجاورت تپه هاي ماسه اي قرار دارد و توسط دو جاده خاكي به طول 35و50 كيلومتر به احمداباد در جنوب ومزينان در شمال ارتباط دارد .
پوشش گياهي اين منطقه و تپه هاي ماسه اي حاشيه ان بعلت چراي بي رويه و بوته كني شديد بشدت تخريب شده بطوريكه حدود 850 هكتار از تپه هاي ماسه اي اطراف روستا كاملاً بدون پوشش گياهي گرديده است و به صورت تپه هاي ماسه اي فعال روستا را تهديد مي نمايد ، اين مسائل و مشكلات ديگر نياز به انجام عمليات تثبيت شن را درمنطقه ضرور ي مي نمايد.

منطقه خارتوران شاهرود با يك ميليون و ‪ ۴۰۰هزار هكتار وسعت بزرگترين ذخيره‌گاه زيست كره كشور است و گونه‌هاي نادر جانوري و گياهي را در خود جاي داده است.
منطقه خارتوران در منتهي اليه شرق استان سمنان ودر250 كيلومتري جنوب شرق شهرستان شاهرود در مجاورت استان خراسان واقع شده است. که به روستای اسب کشان آخرین روستای استان منتهی میگردد.
خارتوران را آفريقاي ايران لقب داده‌اند. ذخيره‌گاه زيست كره توران با مساحت 1،470،640 هكتار بزرگترين ذخيره گاه زيست كره ايران است كه بعد از سرنگتي آفريقا واقع در كشور تانزانيا دومين منطقه بيوسفر جهان به شمار مي آيد كه در فاصله 140 كيلومتري جنوب شرقي شهر شاهرود و 28 كيلومتري جنوب شرقي مركز بخش بيارجمند و درشمال مركزي كوير ايران واقع است. اين منطقه در حد فاصل 3 سلسله كوه به نام هاي شتركوه در غرب با ارتفاع 2281 متر، و كوه قلعه بالا در شمال غربي با ارتفاع 2265 متر و كوه پيغمبر با ارتفاع 2411 متر قرار گرفته است. منطقه خارتوران با كوير شنزار و پستي و بلنديهاي جذاب شن هاي روان كوير مركزي هم مرز است و در شرق، اين منطقه به روستاي طرود و سهل و كوه كفتري و از آنجا به شرق بيارجمند محدود مي شود. منطقه خارتوران به دليل وجود ويژگيهاي منحصر به فرد، پوشش گياهي خاص، عوارض جغرافيايي پست و بلند اقاليم و غيره باعث به وجود آمدن يك اكوسيستم متنوع و مملو از گياهان، جانوران و حشرات شده است. در حال حاضر مي توان اين منطقه را به عنوان يكي از ذخيره گاههاي ژني كشور دانست. پستانداران ذخيره گاه زيستكره خارتوران شامل گرگ، شغال، روباه معمولي، كفتار، يوزپلنگ، كاراكال، پلنگ، گربه وحشي يا دشتي، جبير، آهو، پازن، (زير گونه ايراني) قوچ وحشي و گورخر (زيرگونه ايراني) است. هوبره، زاغ بور، بحري، دليجه، كبك، تيهو، بلدرچين، عقاب دشتي، چاخ لق، كبوتر چاهي، ياكريم، شاه بوف، سبزه قبا هندي، دم جنبانك ابلق، سنگ چشم دم سرخ و گنجشك معمولي از جمله پرندگان اين منطقه هستند. انواعي گوناگوني از رده خزندگان در اين منطقه به چشم مي‌خوردكه شامل راسته لاك‌پشت‌ها و نيز خانواده آگاماها، سمندرها و اسكينك ها است. از ديگر خانواده خزندگان مي توان به بزمجه ها اشاره كرد. همچنين از راسته مارها در ايران هفت خانواده و كلا 72 گونه مار شامل 63 گونه خشك‌زي و 9 گونه دريايي در آبهاي جنوب وجود دارد. با تمام اين اوصافي كه ذكر شد منطقه خارتوران را بايد دشت فراموش‌شده در ايران دانست.
 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
منطقه حفاظت شده سالوك

منطقه حفاظت شده سالوك در استان خراسان بين15/37 تا 07/37 عرض شمالي و 17/57 تا 03/57 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن 11670 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: ارس,‌زرشك ,‌ افدرا,‌گوجه وحشي,‌درمنه ,‌گون و كلاه ميرحسن.

پستانداران: آهو, گرگ,‌ قوچ وميش, كل وبز, پلنگ,‌كفتار, روباه ,‌خوك وحشي, شغال ,تشي, خرگوش, سمور, سنجاب زميني وگوركن .

پرندگان : كوكر,چكاوك, كبك,‌تيهو,‌باقرقره ,‌سسك و ‌جغد .

سالوك در شمال غربي اسفراين قرار دارد و در اين منطقه دره‌هاي زيبا و ديدني زاري، جوزي و چهار برج جنگل‌هاي پراكنده مشهود است. اين منطقه زيستگاه پرندگان و حيوانات بسياري همچون آهو، قوچ، ميش است و جاذبه‌هاي گياهي مانند گلابي و آلوچه وحشي، زرشك، قره‌ميغ، ريخوك، زالزالك، نسترن وحشي، افرا كركو، گز انجير و گردو است. دره توي سالوك با طول حدود ‪ ۱۵‬كيلومتر داراي ‪ ۱۵‬چشمه دايمي به صورت نهر است كه منظره‌هاي بسيار زيبا و ديدني را بوجود آورده است.

دژ قديمي معروف به قلعه سالوك يا صعلوك از بناهاي است. اين قلعه تاريخي در شمال منطقه حفاظت شده سالوك واقع شده و در انتهاي دره زاري و بر فراز صخره‌هاي صعب‌العبور سالوك بنا شده است. وجود غارهاي مهم از جمله غار رختيان و غار پلنگ تخته ني در سالوك و غار پيش قلعه در پارك ملي و حفاظت شده ساريگل از مناطقي هستند كه گردشگران و طبيعت دوستان را به سوي خود جذب مي‌كند.

غار پيش قلعه در منطقه ساريگل واقع بوده و بخاطر اينكه در ديواره صخره قرار دارد ورود به اين مكان مستلزم وسايل و تجهيزات است و بر اساس شنيده‌ها اين غار از عمق بسيار زيادي برخوردار بوده و در گذشته مردم براي پيدا كردن آثار باستاني به داخل آن مي‌رفته‌اند و اعتقاد دارند كه در اين غار آثار باستاني فراواني وجود دارد.

وجود چشمه‌هاي فراوان مانند چشمه سياه خانه، چشمه دره جوز، چشمه اردغان، چشمه سفيدارلي، چشمه بازي گربه، چشمه عرب و چشمه ترنو در اسفراين كه غبار خستگي را از تن رهگذران مي‌زدايد.



 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
منطقه حفاظت‌شده سارى‌‌گل، اسفراين


اين منطقه به وسعت ۰۰۰‚۲۸ هکتار در شمال شرقى اسفراين قرار دارد و انواع درختان اُرُس، کرکو، بيد وحشى، زالزالک، سياهدانه، بوتهٔ گَوَن و انواع گياهان از گندميان و نعناعيان را در خود جاى داده است. حدود ۴۵۰۰ قوچ و ميش نيز در اين منطقه وجود دارد.
 

amin 2014

عضو جدید
پارک ملي بمو

پارک ملي بمو

نام منطقه :
پارک ملي بمو
تاريخچه منطقه : bamoo.jpg
محدوده‌ فعلي‌ پارك‌ ملي‌ بمو در سال‌ 1341 تحت‌ عنوان‌ منطقه‌ شكار ممنوع‌ باوسعتي‌ حدود 100000 هكتار توسط كانون‌ شكار ايجاد گرديد در سال‌ 1346 پس‌ ازتشكيل‌ سازمان‌ شكار باني‌ و نظارت‌ بر صيد منطقه‌ شكار ممنوع‌ به‌ منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ وسپس‌ به‌ پارك‌ وحش‌ بمو تغيير نام‌ داد و بالاخره‌ در سال‌ 1354 با ايجاد سازمان‌ حفاظت‌محيط زيست‌ اين‌ منطقه‌ كه‌ وسعت‌ آن‌ معادل‌ 48678 هكتار بود به‌ نام‌ پارك‌ ملي‌ بمو تغييرعنوان‌ داد .
موقعيت عمومي منطقه :
پارک ملي بمو در شمال استان فارس و در شمال شرقي شهر شيراز در طول جغرافيايي َ29 ˚52 تا َ56 ˚52 و عرض جغرافيايي َ39 ˚29 تا َ50 ˚29 به وسيله جاده شيراز- اصفهان به دو بخش شرقي و غربي تقسيم مي گردد. . اين منطقه داراي آب و هوايي نيمه خشک با بارندگي 350 ميلي متر ساليانه مي باشد.فاصله آن تا شهر شيرازحدود30 کيلومتر مي باشد
وسعت منطقه :
48678 هكتار
ويژگي ها و سيماي عمومي منطقه :
حيات وحش منطقه :
در پارک ملي بمو تعداد 32 گونه پستاندار، 91 گونه پرنده ، 19 گونه خزنده و3 گونه دوزيست شناسايي شده است .
تنوع گونه هاي پستانداربه شرح ذيل مي باشد :
1گونه ازراسته حشره خواران Insectivora
8 گونه ازراسته خفاش ها Chiroptera
9 گونه ازراسته جوندگان Rodentia
1 گونه ازراسته خرگوش ها agomorpha
9 گونه ازراسته گوشتخوران Carnivora
4 گونه از راسته زوج سمان Artiodactyla
پوشش گياهي منطقه :
گونه هاي گياهي موجود درپارك ملي بمو به350 گونه مي رسد كه در58 تيره گياهي جاي مي گيرند. اهميت وجودي حدود 51 گونه از گياهان انحصاري درپارك ملي بمو نشان ازغني بودن ذخائر توارثي آن دارد واز نظر حفظ ذخائر ژنيتيكي جايگاه ويژهاي را اشغال مي كند. تعداد گونه هاي درختي ودرختچه اي درپارك زياد نيست وليكن تراكم وپوشش ايجاد شده توسط چند گونه درختي بادام وبنه نشانگر جنگلي بودن ارتفاعات پارك است. به علاوه وجود تعداد كم گونه هاي مرغوب مرتعي كه ارزش خوشخوراكي خوبي از نظر دامپروري داشته باشند نشان از تخريب واستفاده هاي بي رويه درطي سالهاي گذشته دارد كه تائيد ي برتخريب پوشش گياهي منطقه مي باشد. شماي عمومي پارك به جز مناطق صخره اي شامل پوشش گياهان درختي ودرختچه اي مثل
Ebenus stellata ,Astragalus susianus, Astragalus Fasciculifolius, Convolvulus leiocalycinus , Convolvulus acanthocladus , Ephedra Pachyclada ,

قراردارد كه درتمام نقاط پارك خود نمايي مي كنند همواره بعنوان يكي از اعضاي شركت كننده درجامعه گياهي محدوده پارك مطرح هستند . از مهمترين عناصر گياهي غالب پارك بايد به گياهان زير اشاره داشت :
Astragalus susianus
Astragalus gossypinus
Astragalus rhodosemius
Astragalus curviflorus
Astragalus cephalanthus
Astragalus fasciculifolius
Artemisia aucheri
Achillea eriophora
Helichrysum leucocephalum
Scariola orientalis
Cousinia cylindracea
Acantholimon schirazianum
Acantholimon asphodelinum
Acantholimon scorpius
Acantholimon flexuosum
A canthophyllum microcephalum
Gypsophila virgata
Convolvulus dorycnium
درهرحال مجموعه عناصر گياهي متشكله تيپهاي گياهي پارك بمو از300گونه تجاوزنمي كند كه درعين حال غلبه واقعي باگياهاني چون گون ها ، جوخار، بومادران شيرازي ، گاوچاق كن و گل بي مرگ گنويي ودرمنه كوهي مي باشد كه دراشكوب فوقاني نيز گاهي بادرختان ودرختچه هايي چون بادام وبنه همراه مي باشد. غالب گونه هاي تيره Compositae به جز درمنه ها كه درفصل پاييز مورد چرا قرارمي گيرند فاقد ارزش خوشخوراكي هستند .وياگياهان تيره Labiatae به دليل معطرواغلب بدبوبودن كمتر مورد توجه دام وحيات وحش قرارمي گيرند. گرچه گونه هاي گندميان به نسبت خوب وزياد است ولي اغلب يكساله بوده وفاقد ارزش خوشخوراكي مي باشند.
جاذبه هاي اکوتوريستي :
وجود گونه هاي مختلف حيات وحش شامل پستانداران و پرندگان ، چشم اندازهاي بديع طبيعي و آثار تاريخي موجود در پارک ملي از مهمترين جاذبه هاي گردشگري محسوب مي گردد .
وضعيت عمومي اقتصادي اجتماعي :
در داخل محدوده پارک ملي بمو روستا يا مرکز مسکوني وجود ندارد ولي در حاشيه پارک ملي 30 روستا و شهرهايي مثل شهر شيراز و زرقان وجود دارد . عمده فعايتهاي اقتصادي روستائيان و بوميان منطقه دامداري بوده و کشاورزي ازنوع باغداري با کشت درختان انگورمي باشد. .
تعارضات مهم منطقه :
تصرفات :
1)
مجمع جهاني اهل بيت : با وسعت حدود 1500 هکتار اراضي پلاک 1103 شمال شرقي شهر صدرا به قصد ايجاد باغ شهر تصرف شده است . اين اراضي توسط مجمع جهاني اهل بيت با همکاري سازمان همياري هاي شهرداري شيراز تصرف و به باغشهر تبديل شده است . لازم به توضيح است اين ارضي برابر اسناد مالکيت صادره ، اوقافي و طرح دعوي در مراجع قضايي مي باشد .

2) شهرک صدرا :
بر اساس مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست در سال 78 به ميزان 700 هکتار از اراضي پارک ملي بمو به وزارت مسکن و شهرسازي واگذار تا شهر جديد صدرا در آن احداث گردد . ولي متاسفانه علاوه بر اراضي مصوب ميزان 300 هکتار نيز مورد تعرض قرار گرفت . لازم به توضيح است اين اراضي تعارضي نيز در شوراي عالي مسکن و شهرسازي به تصويب رسيده است .
3) خط راه آهن تهران – شيراز : در حدود 1700 متر با پارک ملي بمو تداخل دارد . اين در حالي است که گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي اين پروژه مورد تاييد سازمان قرار نگرفته است .
4) پادگان احمد بن موسي : وسعتي حدود 150 هکتاراز اين پادگان در داخل پارک واقع گرديده است . علاوه بر اين جدبدا" نيز اقدام به تصرف و تخريب بخش بيشتري از پارک ملي را نموده است
5) شرکت پارس دانه و ريز دانه : درسال1369 احداث شد . در پلاک 331 فرعي از 118 اصلي بخش 3 شيراز به نام پارس دانه و پلاک 332 فرعي از 118 فرعي بخش 3 شيرازبه نام ريز دانه که در محدوده مزرعه چاه سرخ قرار دارند . وسعتي به اندازه 8 هکتار ازاراضي پارک را تصرف کردند.
6)کارخانه صدرشيمي : وابسته به وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و همچنين پادگان قدس به ميزان 300 هکتار جهت تأسيسات نظامي و 1960 هکتار حريم حفاظتي که کارخانه در همين حريم واقع شده است . اين کارخانه درسال 1363در کنار جاده شيراز – تهران تأسيس و سموم کشاورزي را توليد مي کند .
7) موقوفه حاج زالي : با مساحتي حدود 200 هکتار تحت پلاک 1103 بخش 3 شيراز مي باشد و از سال 1346 تحت مديريت حفاظت محيط زيست است . از ارتفاعات ملوسجان (بخش غربي پارک ملي شروع و درامتداد جلگه باجگاه و در در امتداد جاده مرتبط به چشمه صادقي و چشمه فيل در محدوده دره راه و چشمه صادقي خاتمه مي يابد . لازم به توضيح است اخيرا" موقوفه مذکور ادعاي 1650 هکتار از اراضي پارک ملي را دارد که موضوع در مراجع قضايي تحت پگيري است . که آخرين نتيجه حقوقي ، صدور قرار کارشناسي است که پس از بازديد کارشناسان رسمي دادگستري ، موضوع در دست اقدام قرار خواهد گرفت .

8) تصرف و دريافت سند 72 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان) توسط اشخاص حقيقي .
9) تصرف 41 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان ) توسط نيروي انتظامي .
10) تصرف 32.5 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان ) توسط شرکت رزگل .
11) تصرف 80 هکتار از اراضي (روستاي چاه سرخ ) توسط آقاي فرود حق جو و اعلام مستثنيات بودن بخشي از اين اراضي از سوي اداره منابع طبيعي .

نام منطقه :
پارک ملي بمو
تاريخچه منطقه :
محدوده‌ فعلي‌ پارك‌ ملي‌ بمو در سال‌ 1341 تحت‌ عنوان‌ منطقه‌ شكار ممنوع‌ باوسعتي‌ حدود 100000 هكتار توسط كانون‌ شكار ايجاد گرديد در سال‌ 1346 پس‌ ازتشكيل‌ سازمان‌ شكار باني‌ و نظارت‌ بر صيد منطقه‌ شكار ممنوع‌ به‌ منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ وسپس‌ به‌ پارك‌ وحش‌ بمو تغيير نام‌ داد و بالاخره‌ در سال‌ 1354 با ايجاد سازمان‌ حفاظت‌محيط زيست‌ اين‌ منطقه‌ كه‌ وسعت‌ آن‌ معادل‌ 48678 هكتار بود به‌ نام‌ پارك‌ ملي‌ بمو تغييرعنوان‌ داد .
موقعيت عمومي منطقه :
پارک ملي بمو در شمال استان فارس و در شمال شرقي شهر شيراز در طول جغرافيايي َ29 ˚52 تا َ56 ˚52 و عرض جغرافيايي َ39 ˚29 تا َ50 ˚29 به وسيله جاده شيراز- اصفهان به دو بخش شرقي و غربي تقسيم مي گردد. . اين منطقه داراي آب و هوايي نيمه خشک با بارندگي 350 ميلي متر ساليانه مي باشد.فاصله آن تا شهر شيرازحدود30 کيلومتر مي باشد
وسعت منطقه :
48678 هكتار
ويژگي ها و سيماي عمومي منطقه :
حيات وحش منطقه :
در پارک ملي بمو تعداد 32 گونه پستاندار، 91 گونه پرنده ، 19 گونه خزنده و3 گونه دوزيست شناسايي شده است .
تنوع گونه هاي پستانداربه شرح ذيل مي باشد :
1گونه ازراسته حشره خواران Insectivora
8 گونه ازراسته خفاش ها Chiroptera
9 گونه ازراسته جوندگان Rodentia
1 گونه ازراسته خرگوش ها agomorpha
9 گونه ازراسته گوشتخوران Carnivora
4 گونه از راسته زوج سمان Artiodactyla
پوشش گياهي منطقه :
گونه هاي گياهي موجود درپارك ملي بمو به350 گونه مي رسد كه در58 تيره گياهي جاي مي گيرند. اهميت وجودي حدود 51 گونه از گياهان انحصاري درپارك ملي بمو نشان ازغني بودن ذخائر توارثي آن دارد واز نظر حفظ ذخائر ژنيتيكي جايگاه ويژهاي را اشغال مي كند. تعداد گونه هاي درختي ودرختچه اي درپارك زياد نيست وليكن تراكم وپوشش ايجاد شده توسط چند گونه درختي بادام وبنه نشانگر جنگلي بودن ارتفاعات پارك است. به علاوه وجود تعداد كم گونه هاي مرغوب مرتعي كه ارزش خوشخوراكي خوبي از نظر دامپروري داشته باشند نشان از تخريب واستفاده هاي بي رويه درطي سالهاي گذشته دارد كه تائيد ي برتخريب پوشش گياهي منطقه مي باشد. شماي عمومي پارك به جز مناطق صخره اي شامل پوشش گياهان درختي ودرختچه اي مثل
Ebenus stellata ,Astragalus susianus, Astragalus Fasciculifolius, Convolvulus leiocalycinus , Convolvulus acanthocladus , Ephedra Pachyclada ,

قراردارد كه درتمام نقاط پارك خود نمايي مي كنند همواره بعنوان يكي از اعضاي شركت كننده درجامعه گياهي محدوده پارك مطرح هستند . از مهمترين عناصر گياهي غالب پارك بايد به گياهان زير اشاره داشت :
Astragalus susianus
Astragalus gossypinus
Astragalus rhodosemius
Astragalus curviflorus
Astragalus cephalanthus
Astragalus fasciculifolius
Artemisia aucheri
Achillea eriophora
Helichrysum leucocephalum
Scariola orientalis
Cousinia cylindracea
Acantholimon schirazianum
Acantholimon asphodelinum
Acantholimon scorpius
Acantholimon flexuosum
A canthophyllum microcephalum
Gypsophila virgata
Convolvulus dorycnium
درهرحال مجموعه عناصر گياهي متشكله تيپهاي گياهي پارك بمو از300گونه تجاوزنمي كند كه درعين حال غلبه واقعي باگياهاني چون گون ها ، جوخار، بومادران شيرازي ، گاوچاق كن و گل بي مرگ گنويي ودرمنه كوهي مي باشد كه دراشكوب فوقاني نيز گاهي بادرختان ودرختچه هايي چون بادام وبنه همراه مي باشد. غالب گونه هاي تيره Compositae به جز درمنه ها كه درفصل پاييز مورد چرا قرارمي گيرند فاقد ارزش خوشخوراكي هستند .وياگياهان تيره Labiatae به دليل معطرواغلب بدبوبودن كمتر مورد توجه دام وحيات وحش قرارمي گيرند. گرچه گونه هاي گندميان به نسبت خوب وزياد است ولي اغلب يكساله بوده وفاقد ارزش خوشخوراكي مي باشند.
جاذبه هاي اکوتوريستي :
وجود گونه هاي مختلف حيات وحش شامل پستانداران و پرندگان ، چشم اندازهاي بديع طبيعي و آثار تاريخي موجود در پارک ملي از مهمترين جاذبه هاي گردشگري محسوب مي گردد .
وضعيت عمومي اقتصادي اجتماعي :
در داخل محدوده پارک ملي بمو روستا يا مرکز مسکوني وجود ندارد ولي در حاشيه پارک ملي 30 روستا و شهرهايي مثل شهر شيراز و زرقان وجود دارد . عمده فعايتهاي اقتصادي روستائيان و بوميان منطقه دامداري بوده و کشاورزي ازنوع باغداري با کشت درختان انگورمي باشد. .
تعارضات مهم منطقه :
تصرفات :
1)
مجمع جهاني اهل بيت : با وسعت حدود 1500 هکتار اراضي پلاک 1103 شمال شرقي شهر صدرا به قصد ايجاد باغ شهر تصرف شده است . اين اراضي توسط مجمع جهاني اهل بيت با همکاري سازمان همياري هاي شهرداري شيراز تصرف و به باغشهر تبديل شده است . لازم به توضيح است اين ارضي برابر اسناد مالکيت صادره ، اوقافي و طرح دعوي در مراجع قضايي مي باشد .

2) شهرک صدرا :
بر اساس مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست در سال 78 به ميزان 700 هکتار از اراضي پارک ملي بمو به وزارت مسکن و شهرسازي واگذار تا شهر جديد صدرا در آن احداث گردد . ولي متاسفانه علاوه بر اراضي مصوب ميزان 300 هکتار نيز مورد تعرض قرار گرفت . لازم به توضيح است اين اراضي تعارضي نيز در شوراي عالي مسکن و شهرسازي به تصويب رسيده است .
3) خط راه آهن تهران – شيراز : در حدود 1700 متر با پارک ملي بمو تداخل دارد . اين در حالي است که گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي اين پروژه مورد تاييد سازمان قرار نگرفته است .
4) پادگان احمد بن موسي : وسعتي حدود 150 هکتاراز اين پادگان در داخل پارک واقع گرديده است . علاوه بر اين جدبدا" نيز اقدام به تصرف و تخريب بخش بيشتري از پارک ملي را نموده است
5) شرکت پارس دانه و ريز دانه : درسال1369 احداث شد . در پلاک 331 فرعي از 118 اصلي بخش 3 شيراز به نام پارس دانه و پلاک 332 فرعي از 118 فرعي بخش 3 شيرازبه نام ريز دانه که در محدوده مزرعه چاه سرخ قرار دارند . وسعتي به اندازه 8 هکتار ازاراضي پارک را تصرف کردند.
6)کارخانه صدرشيمي : وابسته به وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و همچنين پادگان قدس به ميزان 300 هکتار جهت تأسيسات نظامي و 1960 هکتار حريم حفاظتي که کارخانه در همين حريم واقع شده است . اين کارخانه درسال 1363در کنار جاده شيراز – تهران تأسيس و سموم کشاورزي را توليد مي کند .
7) موقوفه حاج زالي : با مساحتي حدود 200 هکتار تحت پلاک 1103 بخش 3 شيراز مي باشد و از سال 1346 تحت مديريت حفاظت محيط زيست است . از ارتفاعات ملوسجان (بخش غربي پارک ملي شروع و درامتداد جلگه باجگاه و در در امتداد جاده مرتبط به چشمه صادقي و چشمه فيل در محدوده دره راه و چشمه صادقي خاتمه مي يابد . لازم به توضيح است اخيرا" موقوفه مذکور ادعاي 1650 هکتار از اراضي پارک ملي را دارد که موضوع در مراجع قضايي تحت پگيري است . که آخرين نتيجه حقوقي ، صدور قرار کارشناسي است که پس از بازديد کارشناسان رسمي دادگستري ، موضوع در دست اقدام قرار خواهد گرفت .

8) تصرف و دريافت سند 72 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان) توسط اشخاص حقيقي .
9) تصرف 41 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان ) توسط نيروي انتظامي .
10) تصرف 32.5 هکتار از اراضي (دشت ملوسجان ) توسط شرکت رزگل .
11) تصرف 80 هکتار از اراضي (روستاي چاه سرخ ) توسط آقاي فرود حق جو و اعلام مستثنيات بودن بخشي از اين اراضي از سوي اداره منابع طبيعي .
 

amin 2014

عضو جدید
پارک ملي قطرويه ومنطقه حفاظت شده بهرام گور

پارک ملي قطرويه ومنطقه حفاظت شده بهرام گور

نام منطقه :
پارک ملي قطرويه ومنطقه حفاظت شده بهرام گور
تاريخچه منطقه :
اين محدوده كه قبلا" بصورت منطقه آزاد كنترل مي شد،در سال 1351 با عنوان منطقه حفاظت شده بهرام گور تحت كنترل اداره كل حفاظت محيط زيست فارس قرار گرفت .وسعت اين منطقه در حال حاضر 408017 هكتار ودر طول جغرافيايي
ghatroyeh.jpg25 ˚54 تا 16 ˚55 شرقي و عرض جغرافيايي 37 ˚28 تا 45 ˚29 در شرق شهرستان ني ريز ودر مرز استان فارس و كرمان واقع شده است.. با توجه به وجود زيستگاه منحصر به فرد و همچنين وجود گونه درخطر انقراض گور خر ايراني در منطقه قسمتي از ضلع غربي منطقه در سال 1386 طي مصوبه شماره 298به پارک ملي قطرويه ارتقاء يافته كه مساحت آن بالغ بر31815 هكتار مي باشد.
موقعيت عمومي منطقه :
منطقه حفاظت شده بهرام گور در شرق استان فارس و در شمال شرقي شهرستان نيريز قرار گرفته است.محدوده مذکور در حوزه سياسي استانهاي کرمان ، يزد و فارس واقع گرديده است .
ارتفاع بلندترين نقطه آن 2787 متر , پست ترين نقطه آن در حدود 1600 متر مي باشد. آب و هواي منطقه گرم و خشک با بارندگي حدود 200 ميليمتر مي باشد.
وسعت منطقه :
پارک ملي قطرويه با وسعت 31815 هکتار و منطقه حفاظت شده بهرام گور داراي وسعت376202 مي باشد
ويژگي ها و سيماي عمومي منطقه :
حيات وحش منطقه :
منطقه حفاظت شده بهرام گور تنها منطقه اي است در كشور كه جمعيت قابل ملاحظه و پويايي از گور خر ايراني را در خود جاي داده است. حضور ديگر گونه هاي ارزشمندي نظير يوزپلنگ آسيايي، كاراكال ، زاغ بور، هوبره و ارزش اكولوژيكي اين زيستگاه پهناور را دوچندان مي كند. كل و بز، قوچ و ميش، گراز، روباه، گرگ، كفتار،گربه جنگلي و جبير در كنار كبك ، تيهو، باقرقره و انواع پرندگان شكاري از ديگر مهره داران اين منطقه به شمار مي روند.

پوشش گياهي منطقه :
مراتع موجود درمنطقه حفاظت شده بهرام گور از زمان هاي قديم مورد چراي سنگين قرارگرفته كه باادامه اين وضع پوشش گياهي منطقه وخيم ترومنجربه نابودي كامل رويشگاه وفرسايش شديد خاك خواهد شد قسمت اعظم منطقه حفاظت شده بهرام گور بصورت مرتفع بود وحدود 22000 هكتارآن راپوشش گياهي چوبي تشكيل مي دهد باتوجه تغييرات اقليمي وتوپوگرافي ( شيب ، ارتفاع ، جهت ) ونوع خاك درمنطقه تيپ هاي متنوع گياهي درمنطقه روئيده اند كه شامل


1) تيپ جنگلي : كه داراي دواشكوب مي باشد كه اشكوب بالايي رابنه واشكوب زيرين رابادام ، كيكم تنكرس تشكيل ميدهد
2) تيپ درمنه
3) تيپ درمنه – گون
4) تيپ درمنه – قيج
5) تيپ گون – پيچك – درمنه
6) تيپ گون – پرند – درمنه
7) تيپ ابنوس – درمنه – گون
8) تيپ تاغ- درمنه – شور
9) تيپ جاشير – گون – كلاه ميرحسن
10) تيپ شور- درمنه
11) تيپ نمكزار كه فاقد پوشش گياهي بوده وبه صورت دق ( نمكزار) مي باشد كه حدود 2/1


12) درصد كل منطقه رادربرمي گيرد





رديف
نام گياه
نام علمي
اشکوب
1
بادام وحشي
Amygdalus Scoparia
مياني
2
بنه
Pistacia atlantica
فوقاني
3
کلخنگ
Pistasia kinjuk
فوقاني
4
قيچ
Zygophtlom sp
تحتاني
5
گز
Tamarix sp
مياني


ü از درختان شاخص در منطقه حفاظت شده بهرام گور مي توان درخت بنه واقع در چهگوني (امن شماره 1) ودو اصله درخت بنه واقع در مجاورت باغ ماهور بشنه را نام برد كه داراي قدمت بسيار زياد بوده و موقعيت ويژه و منظره خاصي را در طبيعت دارند .
ü در خصوص المان هاي طبيعي موجود در منطقه بويژه درختان مي توان به درخت پيربنه واقع در حسن اباد را نام برد كه تعداد زيادي از افراد به اين مکان آمده و با بستن پارچه به شاخه هاي درخت آرزوهاي خود را دنبال مي كنند و معتقدند كه باز شدن پارچه هاي گره زده آرزوهابرآورده مي گردد
جاذبه هاي اکوتوريستي :
وجود گونه نادر گور ايراني در اين منطقه پتانسيل بسيار بالايي براي توسعه فعاليت گردشگري طبيعي تا سطح بين المللي فراهم آورده است .
وضعيت عمومي اقتصادي اجتماعي :
در محدوده پارک نلي قطرويه و منطقه حفاظت شده بهرام گور تعداد تقريبي 20 روستا وجود دارد با توجه به اقليم خشک منطقه حفاظت شده بهرام گور عمده فعايتهاي اقتصادي روستائيان و بوميان منطقه دامداري بوده و کشاورزي ازنوع باغداري با کشت درختان نظير پسته و انار در مرحله بعدي تامين معيشت روستائيان مي باشد. .
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي و پناهگاه حيات وحش بختگان(تالاب هاي طشک ،بختگان و کمجان )

پارك ملي و پناهگاه حيات وحش بختگان(تالاب هاي طشک ،بختگان و کمجان )

نام منطقه:
پارك ملي و پناهگاه حيات وحش بختگان(تالاب هاي طشک ،بختگان و کمجان )
تاريخچه حفاظت:
منطقه بختگان اولين بار طبق مصوبه شماره 7مورخ12/9/47 شورايعالي تظارت بر صيد به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام گرديد و سپس در سال 54 به عنوان پناهگاه حيات وحش مصوب شد. و در سال 74 قسمتي از پناهگاه به عنوان پارک ملي بختگان اعلام گرديد.
موقعيت عمومي و وسعت منطقه :


پارك ملي وپناهگاه حيات وحش بختگان با وسعت هريك به ترتيب 372/175 هكتار و 571/155 هكتار در 70 كيلومتري غرب ني ريز فارس ودر موقعيت جغرافيايي بين 12و 54 - 15 و 53 طول شرقي و 55 و 29 - 10 و 29 عرض شمالي واقع گرديده است واقع گرديده است . تالاب هاي طشك وبختگان از بزرگترين وپرآب ترين درياچه هاي كشور محسوب مي شوند . اين دو درياچه درسالهاي پرباران گسترش يافته وبه هم مي پيوندند . طشك وبختگان ومناطق كوهستاني بين آنها وجزاير متعددي كه دراين دو تالاب وجود دارند مجموعه طبيعي بسيار با ارزشي را بوجود آورده اند .


ويژگي و سيماي عمومي منطقه:
ارزشهاي تالاب(پارک ملي بختگان):
اين تالاب به علت دارا بودن جزاير کوچک و بزرگ از مکانهاي مهم زادآوري پرندگاني چون کفچه نوک،فلامينگو،کاکايي صورتي و.... مي باشدبه همين جهت توسط توسط سازمان بين المللي حيات پرندگانبه عنوان زيستگاه با اهميت براي پرندگان تشخيص داده شده و همچنين در سال 1354 در کنوانسيون رامسر به ثبت رسيده است تاکنون در اين تالابها 95 گونه پرنده که اغلب مهاجر زمستان گذران هستند شناسايي شده است.اين تالاب در ذخيره سازي آب براي اراضي کشاورزي حاشيه تالاب بسيار مهم است.همچنين اين تالاب از مناظر و چشم انداز هاي بديع و بي نظيري به منظور جذب گردشگران داخلي و خارجي برخوردار است. به گفته هانس لوفلر،محقق اتريشي اين تالاب از معدود چالابهاي جهان است که در زمستان آب شيرين در سمت شرق آن و در تابستان آب شور در سمت غرب آن در جريان است .ويژگي بي همتايي که در هيچ کجاي دنيا يافت نمي شود.






وضعيت توپوگرافي :
حداقل ارتفاع منطقه 1558 وحداكثر ارتفاع آن 2550 متر مي باشد . رشته كوههاي عظيم زاگرس دراستان فارس ارتفاع خودرا ازدست داده و به صورت رشته كوههاي پهناوري گسترده مي شوند . امتداد رشته كوههاي اطراف درياچه غربي – شرقي بوده كه از افزايش اين كوهها مخروط افكنه هايي وسيع ايجاد مي شود كه محل برداشت منابع آب زير زميني و همچنين كشت و زرع مي باشند .
از مهمترين ارتفاعات منطقه مي توان به كوههاي پيچكان ، چاه روغني و نا انجير در شمال و كوههاي صادق آباد ، خانه كت در جنوب درياچه بختگان اشاره كرد .
از نظر زون هاي زمين شناسي ايران ، منطقه دروزون زاگرس و بخش كوچكي از آن در زون سنندج سيرجان واقع است .از پديده هاي مهم زمين شناسي كه در منطقه ظهور يافته است سطوح چينه بندي ، دگرديسي ، درزها و تعدادي گسل و چين خوابيده و گنبد نمكي است از جمله گسل طشك ، گسل نا انجير ، طاقديس بيچكان ، گنبد نمكي در شمال خانه كت .


منابع آبي درياچه :


از مهمترين منابع تأمين كننده آب درياچه هاي طشك و بختگان و رودخانه كر مي باشد . چشمه گمبان واقع درشمال غربي پارك ملي و پناهگاه حيات وحش بختگان در فصول پر باران با دبي در حدود m3/S 1 درياچه طشك را تغذيه مي كند .
رودخانه كر نيز 5 كيلومتر قبل از ريختن به درياچه بختگان به دو شاخ تقسيم مي شود و به همين دليل اين منطقه را دو شاخ كربال مي نامند و هر شاخه در محل ورود به درياچه مانند شبكه مويرگي به چندين شعبه تقسيم شده و منطقه گسترده اي را فرا مي گيرد در اين منطقه ابتدا گزستانها و پس نيزارهاي وسيعي پديد آمده است .


چشمه هاي منطقه عبارتند از :


چشمه هل ، چشمه باغو ، چشمه آخوندو ، چشمه لياب ، چشمه ريزاب ، چشمه بي بي فاطمه ، چشمه قلمو ، چشمه باغ قاضي ، چشمه ناانجير ، چاده دراز ، چشمه مقنعه سر ، چشمه بيدمشك ، چشمه امامزاده ، چاه بيوك .
درياچه طشك كه در شمال درياچه بختگان قرار گرفته وسعت كمتري دارد اما از نظر شرايط طبيعي با درياچه بختگان تفاوتي ندارد . ده جزيره بزرگ و كوچك در اين درياچه ديده مي شود كه از نظر تخم گذاري پرندگان بويژه پليكان ها حايز اهميت مي باشد




جاذبه هاي اکوتوريستي :


پرتگاها ، صخره ها ، دره هاي عميق ، منظره هاي ويژه كوهها وصخره ها كه باتوجه به توپوگرافي منطقه حائز اهميت بوده وجلب نظر مي نمايد :
گردنه هل و باغو ، تنگ زرد ، شهر پازن
وجود بناهاي قديمي وآثارباستاني موجود درمناطق ( سالم ومخروبه ) وتشريح آن باذكر قدمت آنها وساير اطلاعات مربوطه محلي


كاروانسراي شاه عباسي-
- قدمگاه خضر نبي در جنوب پناهگاه حيات وحش بختگان كه با وجود چندين چشمه كوچك در محل طبيعت زيباي آن


پوشش گياهي منطقه :


به طور تقريب 000/130 هكتار كوه ، دشت و دامنه بين دو درياچه واقع گرديده كه به اضافه كوههاي خانه كت در جنوب درياچه بخش كوهستاني پناهگاه را تشكيل مي دهند . در اين مناطق درختان و درختچه هاي بنه ، بادام كوهي ، تنگرس ، كيكم و قيچ ديده مي شود در منطقه با غو در دشت ساحلي درختچه هاي قيچ به صورت يك نوار پهن تا ادامه كوه روييده است .
بالاتر از اين نوار پوشش متراكمي از درمنه به چشم مي خورد . جنگل هاي بلوط زاگرس در اين منطقه به علت كاهش ارتفاع و افزايش درجه حرارت به جنگل هاي بنه و بادام كوهي تبديل مي شوند . از شمال درياچه طشك تا حوالي ارسنجان بخشي از انبوه ترين جنگل هاي بنه استان ديده مي شود كه اين پوشش تنها در مناطق كوهستاني دور از شهر و دسترس بوميان پابرجاست و دشت ها همه به زير كشت رفته اند .


حيات وحش منطقه :
تنوع زيستگاهي منطقه بختگان ، موجب ايجاد تنوع جانوري درمنطقه گرديده است
از ميان حيات وحش مهره دارتعداد 46 گونه ازرده پستانداران 218 گونه از رده پرندگان 36 گونه ازرده خزندگان و3 گونه ازرده دوزيستان وتعداد 23 گونه ماهي درپارك ملي و. . . زندگي مي كنند پرندگان دشتزي نظير كبك تيهو هوبره كنار تالاب وديگر پرندگان آبزي وقوچ وميش وكل وبز از حيوانات شاخص كوهستاني منطقه اند .




 قوچ وميش, كل و بز: تنگ گور, ارتفاعات هل و باغو ، تنگ شور ، ريزاب
 هوبره : كشتزارها و كفه شور
 كبك و تيهو : تمام نقاط منطقه
 فلامينگو و درنا حوالي درياچه طشك و بختگان
 كفچه نوك ، كاكايي ، اگرت : درياچه طشك بختگان


وضعيت عمومي اقتصادي اجتماعي:


با توجه به وسعت زياد منطقه، فعاليت روستاهاي حاشيه و داخل منطقه نيز متفاوت بوده. در قسمت شمال و شمال غربي منطقه شغل اکثر مردم کشاورزي بوده و در قسمت جنوب و جنوب غربي منطقه عمده فعاليت هاي مردم باغداري بوده و در قشمت شرق و مرکز منطقه اکثر مردم به دامداري مشغول مي باشند. و همچنين به دليل وجود معادن فعال در اين قسمت از منطقه بخشي از اهالي اين روستاها در اين معادن مشغول به فعاليت مي باشند.
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي خجير

پارك ملي خجير

نام منطقه:
khojir.jpg
تاريخ تأسيس منطقه:
پارك ملي خجير پس از انتخاب شهر تهران به عنوان پايتخت كشور(1133 خورشيدي‌) در زمان قاجاريه با نامهاي قرق سلطنتي يا شكارگاه سلطنتي تحت حفاظت قرار گرفت. كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران با تصويب شوراي انقلاب اداره آن به سازمان حفاظت محيط زيست محول گرديد و طي مصوبه شماره 90 تاريخ 21/6/61 شورايعالي حفاظت محيط زيست با حدود و ثغور مشخص به عنوان پارك ملي تعيين گرديد.
موقعيت عمومي منطقه:
موقعيت جغرافيايي پارك ملي خجير ˝00 و ´45 و ˚35 و ˝30 و ´36 و ˚35 عرض شمالي و ˝20 و ´40 و ˚51 و ˝00 و ´49 و ˚51 طول شرقي مي باشد.
وسعت منطقه:
وسعت‌ پارك‌ ملي‌ خجير 9971 هكتار و ارتفاع منطقه از 1200 متر تا 2138 متر مي باشد.


ويژگي و سيماي عمومي منطقه:
توپوگرافي
پارك ملي خجير از كوهستانهاي بلند و تپه ماهورهاي مرتفع و نيمه مرتفعتشكيل شده است كه ارتفاع آن از 1200 متر تا 2138 متر متغير است. قله هاي مهم پارك ملي خجير عبارت اند از : قله زلزله، بارجمالي، زيرك چال، سروكوه، زيرك چال، آسمان كوه، گويداغ، جنگل سوخته و دربندك مي باشد.
آب و هوا
اين منطقه از نظر آب و هوايي جزو اقليم هاي سرد به شمار مي رود و در چهار اشكوب 1- اقليم خشك و سرد (ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 2- تا 2/4 درجه بر حسب ارتفاع تغيير مي كند) كه مرز ارتفاعي اين اقليم 1530 متر است. 2- اقليم نيمه خشك و سرد(ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 2/4- تا 8/5- درجه متغير است) كه اين اقليم در ارتفاعات بين 1530 تا 1744 متر واقع است.3- اقليم نيمه مرطوب سرد (ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 8/5 تا 7- درجه تغيير مي كند) كه اين اقليم در ارتفاعات بين 1744 تا 1904 متر واقع است.
اقليم ارتفاعات فوقاني كه اين اقليم در ارتفاعات بالاتر از 1904 متري قرار دارد. جهت وزش چيره باد، جهت جنوب غربي و غربي است و از نظر شدت‌، شمال‌ و شمال‌ شرقي‌ است‌. بيشترين‌ ميزان‌ وزش‌ باد نيز درفصل‌ بهار اتفاق‌ مي‌افتد.
هيدرولوژي
بارندگي در پارك ملي خجير و سرخه حصار بيشتر ناشي از جريان هاي غربي و مديترانه اي است كه نزديك به 8 ماه از سال، از اوايل پاييز تا نيمه هاي بهار، به تناوب منطقه را تحت تاثير قرار مي دهد.
منابع آبي در پارك ملي خجير عبارتند از: رودخانه جاجرود كه پس از عبور از سد لتيان در پارك جريان دارد. همچنين چشمه ها كه آبدهي بيشتري نسبت به پارك ملي سرخه حصار دارند. ازچشمه هاي مهم اين منطقه مي توان به چشمه باغ انگوري، باغ اناري، دره چنار، سنگ بندي، باغشاه، نايب علي ، سيدرضا اشاره كرد. كم باران ترين ناحيه پارك ملي خجير دره مركزي آن است كه بارندگي آن از 300 ميليمتر كمتر و از 275 ميليمتر بيشتر است.
زمين شناسي
پارك ملي خجير از نظر زمين شناسي و ژئومورفولوژي وضعيت بسيار پيچيده اي دارد. يك واحد شامل تشكيلات آبرفتي حاوي سنگ هاي كنگولومرا، ماسه سنگ، مارنهاي ماسه سنگي همراه با گچ آهن دار و بخش هايي از منطقه حاوي توده هاي آتشفشاني نظير آندزيت و ريوليت است.
بررسي خاك به طور عمده مي تواند در تعيين زيستگاههاي مناسب براي برخي از گونه هاي جانوري حيات وحش داراي اهميت بسيار باشد. در اين منطقه خاك ها جوان و كم تحول يافته اند و به علت تراكم بيشتر پوششگياهي و ملايم بودن شرايط اقليمي از واد آلي غني تر از پارك ملي سرخه حصار مي باشد. براين اساس خاك هاي پارك ملي سرخه حصار در 7 تيپ 1- تيپ سرو كوه 2- تيپ بيدك 3- تيپ باغشاه 4- تيپ اصلان 5- تيپ فيروزه 6- تيپ كافرهومند-ميدانك 7- تيپ جاجرود قرار مي گيرد.
پوشش گياهي
در پارك ملي خجير 35 جامعه گياهي متشكل از جوامع طبيعي، نيمه طبيعي و فرهنگي – زراعي وجود دارند. علاوه بر گونه هاي نادري كه در پارك ملي سرخه حصار ديده مي شود، گونه هاي گياهي نادر ديگري نظير زيره سياه ، Michauxia laevigata و Cuphalorryhyn chus brassisifolius را مي توان نام برد كه در اين پارك رويش يافته اند.
از گونه هاي دارويي، صنعتي و خوراكي مشخص پارك ملي خجير مي توان به موارد ذيل اشاره كرد: بابونه، سيرش زرين، باريحه، ريواس، پياز صورتي، جاشير كوتوله، باديان كوهي، زيره سياه، شنگ، تلخ بيان، شير خشت، پيچك قندروني، Haplophkllum pesforatum بخش دشتي باغشاد با ارتفاع 1420 متر شامل گياهاني نظير درمنه، انواع گون ، چوبك و اسفند مي باشد و اشكوب فوقاني كوهها درختاني مانند بنه، بادام خارآلود، ارس، نسترن مي باشد و اصولا تيپ پوشش گياهي ارتفاعات بالاي كوه منطقه، Artemisia+stipa است.
حيات وحش
پستانداران
منابع آب كافي، پناهگاه زياد، و پوشش گياهي متناسب با نياز گونه ها، مجموعا" زيستگاه مناسبي در دو پارك ملي خجير و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود فراهم كرده است، به خصوص پارك ملي خجير از جنبه هاي زيباشناختي، بوم شناسي، ژنتيكي، آموزشي، گردشگري و اجتماعي- اقتصادي ارزش هاي بسيار مهم بوده بطوري كه از بهترين زيستگاههاي البرز مركزي مي باشد. پارك ملي سرخه حصار گرچه به دليل عوامل تنش زاي زياد دستخوش تغييرات قرار گرفته اما همچنان از اهميتي خاصي برخوردار است.
نكته مهم اينكه پستانداران‌ به‌ علت‌ وابستگي‌ شديدي‌ كه‌ به‌ زيستگاه‌ خود دارند اغلب‌ به‌ عنوان‌معرف‌ زيستگاه‌ معرفي‌ مي‌گردند، از طرف‌ ديگر همين‌ وابستگي‌ به‌ زيستگاه‌ باعث‌ گرديده‌است‌ تا آنها در مقابل‌ تخريب‌هاي‌ ايجاد شده‌ در زيستگاه‌ حساسيت‌ بيشتري‌ از خود نشان‌دهند. از طرف‌ ديگر به‌ علت‌ قطع‌ ارتباط اين‌ مجموعه‌ با مناطق‌ همجوار خود به‌صورت‌ جزيره‌اي‌‌ شده‌ و ‌پستانداران‌ اين‌ منطقه‌ در رابطه با مهاجرت‌ها و جابجائي‌هاي‌ عادي‌ فصلي‌ خود دچار مشكل نموده است.
تعداد گونه‌هاي‌ موجود در هر يك‌ از راسته‌ها به‌ شرح‌ زير است‌:
3گونه‌ از راسته‌ حشره‌ خواران‌ Erinaceidae (خارپشت‌ اروپائي‌،حشره‌ خور دورنگ‌، حشره‌ خور دندان‌سفيد)
5گونه‌ از راسته‌ خفاش‌ها Chiropter (خفاش‌ بال‌سفيد، خفاش سبيل‌دار، خفاش‌گوش‌موشي‌كوچك، خفاش‌ گوش‌پهن، خفاش‌ دم‌ آزاد اروپائي)
16 گونه‌ از راسته‌ جوندگان Rodentia(تشي‌، موش‌صحرائي، موش‌ قهوه‌اي‌، موش سياه، موش خانگي، موش‌ ورامين، هامستر دم دراز، هامستر خاكستري، جرد ايراني، جرد ليبي، ول‌ آبزي، ول‌ اجتماعي، ول‌ معمولي‌، ول‌ حفار افغاني، دوپاي‌ كوچك‌، دوپاي‌ ناشناخته)
1 گونه‌ از راسته‌ خرگوشها Lagomorpha(خرگوش)‌‌
9 گونه‌ از راسته‌ گوشتخواران‌ Carnivora (گرگ، شغال، روباه‌ معمولي، سمور، رودك، شنگ، كفتار، گربه‌ وحشي، پلنگ )‌
4 گونه‌ از راسته‌ زوج‌ سمان‌ Artiodactyla ( گراز، پازن، قوچ‌ وحشي، آهو)
پرندگان
پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود به‌ علت‌ دارا بودن‌زيستگاههاي‌ مختلف‌ اعم‌ از رودخانه‌، كوهستان‌، استپ‌، دارستان‌، كشتزار، باغات‌ وهمچنين‌ قرار گرفتن‌ در مسير مهاجرت‌ تعداد زيادي‌ از گونه‌هاي‌ مهاجر از موقعيت‌ بسيارخوبي‌ جهت‌ زندگي‌ پرندگان‌ برخوردار مي‌باشد و به‌ همين‌ دليل‌ گونه‌هاي‌ متنوعي‌ ازپرندگان‌ در زيستگاههاي‌ مختلف‌ آن‌ مشاهده‌ مي‌گردند.
در مجموع‌ ‌ پرندگان پارك هاي ملي خجير و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود 115 گونه بوده‌كه‌ 22.6 درصدپرندگان‌ ايران‌ را تشكيل‌ مي‌دهد:
تعداد 34 گونه‌ بومي‌ (29.5 درصد، پرندگاني‌ از قبيل‌ كبك‌معمولي‌ (Alectoris chukar)و تيهو (Ammoperdix griseogularis)
تعداد 30 گونه مهاجر زمستان‌گذران‌‌ (26درصد، پرندگاني‌ از قبيل‌ اردك‌ سرسبز (Anas platyrhynchos) خوتكا (Anas crecca)و نوك‌ پهن‌ Anas clipeata)
تعداد 41 گونه‌ مهاجر تابستان‌ گذران‌ (35.5 درصد، پرندگان‌ راسته‌ Passeriformes از قبيل‌ انواع‌ زردپره‌ (Emberiza) پري‌ شاهرخ‌ Oriolus oriolus و پرندگان‌ ديگري‌ مانند هدهد Upupa epops و سبز قباCoracias garrulus)
تعداد 7 گونه‌ عبوري‌ (6درصد، بسياري‌ از اردك‌ها نظير فيلوش‌ (Anas acuta) وگيلار(Anus penelope) و پرندگان‌ شكاري‌ مانند عقاب‌ شاهي‌ (Aquila heliaca) از اين‌گروه‌ مي‌باشد)
تعداد 3 گونه‌ رها شده‌ از قفس‌ (2.5 درصد، اين‌ پرندگان‌ كه‌ شامل‌ طوطي‌ طوق‌ صورتي‌ (Psittacala krameri)، بلبل‌ خرما(Pycnonotus leucotis) و مينا (Acridotheres tristis) مي‌باشند، بومي‌ منطقه‌ نبوده‌و توسط انسان‌ از مكان‌هاي‌ ديگر به‌ تهران‌ منتقل‌ گرديده‌ و رها شده‌اند. تعداد اين‌ پرندگان‌روبه‌ افزايش‌ مي‌باشد.
خزندگان
خزندگان در پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود تعداد 27 گونه‌ خزنده‌ درمنطقه‌ مورد مطالعه‌ شناسائي‌ گرديده‌اند كه‌ شامل‌ 9 گونه‌ از راسته‌ سوسمارها 17 گونه‌ ازراسته‌ مارها و يك‌ گونه‌ لاك‌ پشت‌ مي‌باشد. گونه‌ شاخص‌ منطقه بزمجة ‌بياباني‌ تعيين گرديده است و البته‌در منطقه‌ گونه‌هاي‌ با اهميت‌ ديگري‌ نظير لاك‌پشت‌ مهميزدار غربي‌Testudo graeca ibera وجود دارد كه‌ علاوه‌ بر اينكه‌ حمايت‌ شده‌ مي‌باشد درطبقه‌بندي‌ IUCNنيز تحت‌ عنوان‌ آسيب‌پذير Valnerble قرار دارد. ساير گونه‌ هاي با اهميت‌ ديگر از قبيل افعي‌ البرزي‌ Vipera ursine ، افعي شاخدار، بزمجه دشتي در منطقه وجود دارند كه در ليست‌IUCN به عنوان گونه هاي در معرض‌ خطر انقراض‌ Endangered مي باشند.
دوزيستان
در پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود دو گونه‌ دوزيست‌ بنام‌وزغ‌ سبز Bufo viridis و قورباغه‌ مغمولي‌ Rama ridibunda ‌زندگي‌ مي‌كنند.
ماهيان
در اين مناطق يك‌ گونه‌ غيربومي ‌ بنام ‌ قزل‌ آلاي‌ رنگين‌كمان‌ Onchorynchus mykiss ‌و 6 گونه‌ بومي وجود دارند كه عبارتند از:‌
ماهي‌ سياه ‌ Capoeta damascinas
ماهي‌ سياه ‌ Capoeta aculeta
سس‌ ماهي(حمايت شده) ‌ Barbus sp.
‌سگ‌ ماهي‌ جويباري ‌ Noemachilus sp.
عروس‌ ماهي ‌ Leuciscus cephalus
ماهي‌ كولي ‌ Alburnoides bipuntatus


زمان يا فصل بازديد از منطقه و وضعيت منطقه در فصول مختلف:
زمان بازديد در منطقه مي بايست با در نظر گرفتن فصل زآداوري و توليد مثل حيات وحش منطقه يعني اوايل تيرماه تا اوايل آبان ماه باشد و بازديد ها مي بايست در مسيرهاي تعيين شده صورت گيرد. شايان ذكر است بازديد و گردشگري در محدوده هاي باغشاد، باغ انگوري و زيستگاههاي اين منطقه بدليل قرارگيري در زون امن پارك ملي مي بايست محدود و محدودتر گردد و از ساير مسيرهاي تعيين شده استفاده نمود كه تاثير كمتري در مديريت منطقه دارد.
تعارضات مهم منطقه:
ساخت وسازهاي غيرمجاز در داخل مستثنيات جهاد كشاورزي و اشخاص، تعارضات و تصرفات حضور صنايع نظامي پارچين و هوا-فضا ، تخريب حاصل از اجراي پروژه هاي ملي و احداث راههاي دسترسي متعدد، حفرچاه هاي غيرمجاز در منطقه، شكار و صيد غيرمجاز، ايجاد آتش سوزي عرصه هاي طبيعي و بكر، ورود دام و كوچ عشاير در فصل كوچ، احداث گلخانه هاي غيرمجاز و ورود سموم كشاورزي به چرخه محيط، احداث سد ماملو، احداث اتوبان اصلاحي پارچين، ورود غيرمجاز مصالح و افزايش ساخت و ساز هاي غيرمجاز، ايجاد صداهاي مهيب حاصل از انفجار در صنايع نظامي، جنگل كاري هاي منابع طبيعي با درختان غيربومي، برداشت غيرمجاز سنگ از بستر رودخانه.
تجهيزات و امكانات:
پاسگاه محيط باني باغشاد
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي سرخه حصار

پارك ملي سرخه حصار

نام منطقه:
sorkhe+hesar.jpg
تاريخ تأسيس منطقه:
پارك ملي سرخه حصار پس از انتخاب شهر تهران به عنوان پايتخت كشور (1133 خورشيدي‌) در زمان قاجاريه با نامهاي قرق سلطنتي يا شكارگاه سلطنتي تحت حفاظت قرار گرفت. كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران با تصويب شوراي انقلاب اداره آن به سازمان حفاظت محيط زيست محول گرديد و طي مصوبه شماره 91 تاريخ 21/6/61 شورايعالي حفاظت محيط زيست با حدود و ثغور مشخص به عنوان پارك ملي تعيين گرديد.
موقعيت عمومي منطقه:
موقعيت جغرافيايي پارك ملي سرخه حصار˝30 و ´44 و ˚35 و ˝00 و ´36 و ˚35 عرض شمالي و ˝30 و ´30 و ˚51 و ˝00 و ´38 و ˚51 طول شرقي مي باشد.
وسعت منطقه:
وسعت منطقه 9195 هكتار و ارتفاع منطقه از 1220 متر تا 2147 متر.

ويژگي و سيماي عمومي منطقه:
توپوگرافي
پارك ملي سرخه حصار منطقه اي كوهستاني است مركب از دشت ها، تپه ماهورها و ارتفاعات بلند كه ارتفاع آن از 1220 متر تا 2147 متر متغير است. تنوع تپوگرافيك اين منطقه در برگيرنده تنوع زيستگاههاي حيات وحش است . كوه هاي مهم پارك ملي سرخه حصار عبارت اند از : كوه سه پايه، كوه بيدك، تخت تالق، كل خاني، شش گوش، سياه غار، همرؤك مي باشد.
آب و هوا
اين منطقه از نظر آب و هوايي جزو اقليم هاي سرد به شمار مي رود و در چهار اشكوب
1- اقليم خشك و سرد (ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 2- تا 2/4 درجه بر حسب ارتفاع تغيير مي كند) كه مرز ارتفاعي اين اقليم 1530 متر است.
2- اقليم نيمه خشك و سرد (ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 2/4- تا 8/5- درجه متغير است) كه اين اقليم در ارتفاعات بين 1530 تا 1744 متر واقع است.
3- اقليم نيمه مرطوب سرد (ميانگين حداقل دماي روزانه در سردترين ماه سال از 8/5 تا 7- درجه تغيير مي كند) كه اين اقليم در ارتفاعات بين 1744 تا 1904 متر واقع است.
4- اقليم ارتفاعات فوقاني كه اين اقليم در ارتفاعات بالاتر از 1904 متري قرار دارد.

حداقل ميانگين همه روزه بارندگي سالانه در پارك ملي سرخه حصار 275 ميلي متر و حداكثر ميانگين همه روزه بارندگي سالانه آن 450 ميلي متر است. حداقل ميانگين سالانه دماي روزانه در حدود 10 درجه و حداكثر ميانگين سالانه دماي روزانه بيش از 15 درجه سانتي گراد است. جهت وزش چيره باد، جهت جنوب غربي و غربي است و از نظر شدت‌، شمال‌ و شمال‌ شرقي‌ است‌. بيشترين‌ ميزان‌ وزش‌ باد نيز درفصل‌ بهار اتفاق‌ مي‌افتد.
هيدرولوژي
بارندگي در پارك ملي خجير و سرخه حصار بيشتر ناشي از جريان هاي غربي و مديترانه اي است كه نزديك به 8 ماه از سال، از اوايل پاييز تا نيمه هاي بهار، به تناوب منطقه را تحت تاثير قرار مي دهد.
اين منطقه از چاه و چشمه و قناتهاي متعددي بهره مي برد كه آبدهي خوبي نيز دارند و به همين دليل محدوديت هاي آبي ندارد. اين پارك رودخانه دائمي ندارد و فقط داراي آبراهه هايي است كه به هنگام سيلاب به عنوان مسيل، آب را هدايت مي كنند.ازچشمه هاي مهم اين منطقه مي توان به چشمه چاتال، بيدك، انجيرك، رزك، شش گوش، دره شريف، چشمه سوخته، همرؤك اشاره كرد. كم باران ترين ناحيه پارك ملي سرخه حصار در اطراف قصرفيروزه و پر باران ترين آن ارتفاعات مجاور دره بيدكو سه پايه است.
زمين شناسي
بخش هايي از پارك ملي سرخه حصار شامل توده هاي آتشفشاني است كه به صورت مواد آتشفشاني نفوذي ديده مي شوند. اين واحد كه بخش مياني منطقه را پوشانده و گسترش آن نسبت به تشكيلات زمين شناسي ديگر چشم گير تر است، تا غرب منطقه قصرفيروزه ادامه دارد، و در برخي قسمت ها نيز شامل تشكيلات آهكي كرتاسه، رسي و ماسه سنگ ها و آهك هاي دولوميتي است.
بررسي خاك به طور عمده مي تواند در تعيين زيستگاههاي مناسب براي برخي از گونه هاي جانوري حيات وحش داراي اهميت بسيار باشد. براين اساس خاك هاي پارك ملي سرخه حصار در 5 تيپ 1- تيپ سرو كوه 2- تيپ بيدك 3- تيپ باغشاه 4- تيپ اصلان 5- تيپ فيروزه قرار مي گيرد.
پوشش گياهي
در پارك ملي سرخه حصار 32 جامعه گياهي به صورت طبيعي، نيمه طبيعي و دست كاشت وجود دارند. بيش از 260 گونه گياهي در سه حالت گراس، فورب و چوبي در پارك ملي سرخه حصار شناسايي شده اند. گونه هاي گياهي نادر در حال انقراض در پارك هاي ملي خجير و سرخه حصار عبارتند از:
گون(كتيرا)، نخود وحشي، فستوك، جو دو سر، عدس وحشي، نخود، جو دوسر، گل كتاني، يونجه، ماش،Agropyron trichophorum ، Nepta sacchorata.
از گونه هاي دارويي، صنعتي و خوراكي مشخص پارك ملي سرخه حصار مي توان به موارد ذيل اشاره كرد:
بابونه، بومادران، خاكشير، بارهنگ، سنبل الطيب، سيرك، شيرين بيان، آويشن، كاكوتي، والك، سير، آب تره، سماق، زرشك.
تيپ عمومي منطقه شامل درمنه، Dendrostellera lessertii ، Scariola orientalis مي باشد و در ارتفاعات كوه هاي پارك ملي سرخه حصار پوششي از درختان بنه، ارس و انواع بادام كوهي ديده مي شود.
حيات وحش
پستانداران
منابع آب كافي، پناهگاه زياد، و پوشش گياهي متناسب با نياز گونه ها، مجموعا" زيستگاه مناسبي در دو پارك ملي خجير و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود فراهم كرده است، به خصوص پارك ملي خجير از جنبه هاي زيباشناختي، بوم شناسي، ژنتيكي، آموزشي، گردشگري و اجتماعي- اقتصادي ارزش هاي بسيار مهم بوده بطوري كه از بهترين زيستگاههاي البرز مركزي مي باشد. پارك ملي سرخه حصار گرچه به دليل عوامل تنش زاي زياد دستخوش تغييرات قرار گرفته اما همچنان از اهميتي خاصي برخوردار است.
نكته مهم اينكه پستانداران‌ به‌ علت‌ وابستگي‌ شديدي‌ كه‌ به‌ زيستگاه‌ خود دارند اغلب‌ به‌ عنوان‌معرف‌ زيستگاه‌ معرفي‌ مي‌گردند، از طرف‌ ديگر همين‌ وابستگي‌ به‌ زيستگاه‌ باعث‌ گرديده‌است‌ تا آنها در مقابل‌ تخريب‌هاي‌ ايجاد شده‌ در زيستگاه‌ حساسيت‌ بيشتري‌ از خود نشان‌دهند. از طرف‌ ديگر به‌ علت‌ قطع‌ ارتباط اين‌ مجموعه‌ با مناطق‌ همجوار خود به‌صورت‌ جزيره‌اي‌‌ شده‌ و ‌پستانداران‌ اين‌ منطقه‌ در رابطه با مهاجرت‌ها و جابجائي‌هاي‌ عادي‌ فصلي‌ خود دچار مشكل نموده است.
تعداد گونه‌هاي‌ موجود در هر يك‌ از راسته‌ها به‌ شرح‌ زير است‌:
3گونه‌ از راسته‌ حشره‌ خواران‌ Erinaceidae (خارپشت‌ اروپائي‌،حشره‌ خور دورنگ‌، حشره‌ خور دندان‌سفيد)
5گونه‌ از راسته‌ خفاش‌ها Chiropter (خفاش‌ بال‌سفيد، خفاش سبيل‌دار، خفاش‌گوش‌موشي‌كوچك،
خفاش‌ گوش‌پهن، خفاش‌ دم‌ آزاد اروپائي)
16 گونه‌ از راسته‌ جوندگان Rodentia(تشي‌، موش‌صحرائي، موش‌ قهوه‌اي‌، موش سياه، موش خانگي، موش‌ ورامين، هامستر دم دراز، هامستر خاكستري، جرد ايراني، جرد ليبي، ول‌ آبزي، ول‌ اجتماعي، ول‌ معمولي‌، ول‌ حفار افغاني، دوپاي‌ كوچك‌، دوپاي‌ ناشناخته)
1 گونه‌ از راسته‌ خرگوشها Lagomorpha(خرگوش)‌‌
9 گونه‌ از راسته‌ گوشتخواران‌ Carnivora (گرگ، شغال، روباه‌ معمولي، سمور، رودك، شنگ، كفتار، گربه‌ وحشي، پلنگ )‌
4 گونه‌ از راسته‌ زوج‌ سمان‌ Artiodactyla ( گراز، پازن، قوچ‌ وحشي، آهو)
پرندگان
پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود به‌ علت‌ دارا بودن‌زيستگاههاي‌ مختلف‌ اعم‌ از رودخانه‌، كوهستان‌، استپ‌، دارستان‌، كشتزار، باغات‌ وهمچنين‌ قرار گرفتن‌ در مسير مهاجرت‌ تعداد زيادي‌ از گونه‌هاي‌ مهاجر از موقعيت‌ بسيارخوبي‌ جهت‌ زندگي‌ پرندگان‌ برخوردار مي‌باشد و به‌ همين‌ دليل‌ گونه‌هاي‌ متنوعي‌ ازپرندگان‌ در زيستگاههاي‌ مختلف‌ آن‌ مشاهده‌ مي‌گردند.
در مجموع‌ ‌ پرندگان پارك هاي ملي خجير و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود 115 گونه بوده‌كه‌ 22.6 درصدپرندگان‌ ايران‌ را تشكيل‌ مي‌دهد:
تعداد 34 گونه‌ بومي‌ (29.5 درصد، پرندگاني‌ از قبيل‌ كبك‌معمولي‌ (Alectoris chukar)و تيهو (Ammoperdix griseogularis)
تعداد 30 گونه مهاجر زمستان‌گذران‌‌ (26درصد، پرندگاني‌ از قبيل‌ اردك‌ سرسبز (Anas platyrhynchos) خوتكا (Anas crecca)و نوك‌ پهن‌ Anas clipeata)
تعداد 41 گونه‌ مهاجر تابستان‌ گذران‌ (35.5 درصد، پرندگان‌ راسته‌ Passeriformes از قبيل‌ انواع‌ زردپره‌ (Emberiza) پري‌ شاهرخ‌ Oriolus oriolus و پرندگان‌ ديگري‌ مانند هدهد Upupa epops و سبز قباCoracias garrulus)
تعداد 7 گونه‌ عبوري‌ (6درصد، بسياري‌ از اردك‌ها نظير فيلوش‌ (Anas acuta) وگيلار(Anus penelope) و پرندگان‌ شكاري‌ مانند عقاب‌ شاهي‌ (Aquila heliaca) از اين‌گروه‌ مي‌باشد)
تعداد 3 گونه‌ رها شده‌ از قفس‌ (2.5 درصد، اين‌ پرندگان‌ كه‌ شامل‌ طوطي‌ طوق‌ صورتي‌ (Psittacala krameri)، بلبل‌ خرما(Pycnonotus leucotis) و مينا (Acridotheres tristis) مي‌باشند، بومي‌ منطقه‌ نبوده‌و توسط انسان‌ از مكان‌هاي‌ ديگر به‌ تهران‌ منتقل‌ گرديده‌ و رها شده‌اند. تعداد اين‌ پرندگان‌روبه‌ افزايش‌ مي‌باشد.
خزندگان
خزندگان در پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود تعداد 27 گونه‌ خزنده‌ درمنطقه‌ مورد مطالعه‌ شناسائي‌ گرديده‌اند كه‌ شامل‌ 9 گونه‌ از راسته‌ سوسمارها 17 گونه‌ ازراسته‌ مارها و يك‌ گونه‌ لاك‌ پشت‌ مي‌باشد. .
گونه‌ شاخص‌ منطقه بزمجه‌بياباني‌ تعيين گرديده است و البته‌در منطقه‌ گونه‌هاي‌ با اهميت‌ ديگري‌ نظير لاك‌پشت‌ مهميزدار غربي‌Testudo graeca ibera وجود دارد كه‌ علاوه‌ بر اينكه‌ حمايت‌ شده‌ مي‌باشد درطبقه‌بندي‌ IUCNنيز تحت‌ عنوان‌ آسيب‌پذير Valnerble قرار دارد. ساير
گونه‌ هاي با اهميت‌ ديگر از قبيل افعي‌ البرزي‌ Vipera ursine ، افعي شاخدار، بزمجه دشتي در منطقه وجود دارند كه در ليست‌IUCN به عنوان گونه هاي در معرض‌ خطر انقراض‌ Endangered مي باشند.

دوزيستان
در پاركهاي‌ ملي خجير و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود دو گونه‌ دوزيست‌ بنام‌وزغ‌ سبز Bufo viridis و قورباغه‌ معمولي‌ Rama ridibunda ‌زندگي‌ مي‌كنند.



زمان يا فصل بازديد از منطقه و وضعيت منطقه در فصول مختلف:
زمان بازديد در منطقه مي بايست با در نظر گرفتن فصل زآداوري و توليد مثل حيات وحش منطقه يعني اوايل تيرماه تا اوايل آبان ماه باشد و بازديد ها مي بايست در مسيرهاي تعيين شده صورت گيرد.
تعارضات مهم منطقه:
ساخت وسازهاي غيرمجاز اعضاء تعاوني مسكن جهاد كشاورزي موسوم به شهرك زيتون، تعارضات و تصرفات پادگان ها و احداث ميادين تيراندازي و برگزاري مانورهاي غيرمجاز در منطقه، تخريب حاصل از اجراي پروژه خط لوله انتقال مواد نفتي و احداث راههاي دسترسي متعدد، احداث اتوبان شهيد شوشتري(محور كمكي بسيج)، حفرچاه هاي غيرمجاز در منطقه، شكار غيرمجاز، ورود غير مجاز افراد به داخل پارك ملي و پياده روي در منطقه بدليل عدم وجود مرز مشخص در انتهاي جنگل سرخه حصار و تابلوهاي هشدار دهنده، ايجاد آتش سوزي عرصه هاي طبيعي و بكر، ورود دام و كوچ عشاير در فصل كوچ، تخليه زباله در اطراف منطقه.
تجهيزات و امكانات:
پاسگاه هاي محيط باني قصرفيروزه و كل خاني
 

amin 2014

عضو جدید
مجموعه پارک ملي و منطقه حفاظت شده تنگ صياد

مجموعه پارک ملي و منطقه حفاظت شده تنگ صياد

1-نام منطقه
مجموعه پارک ملي و منطقه حفاظت شده تنگ صياد
2-تاریخ تاسیس منطقه از ابتدا تاکنون
اين منطقه در سال 1349 از طرف شوراي عالي شکار باني و نظارت بر صيد به عنوان منطقه شکار و تير اندازي ممنوع اعلام گرديد . در سال 1352 با تصويب شوراي عالي حفاظت محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام و در سال 1374 نيز حدود 4372 هکتار از قسمت مياني آن تبديل به پارک ملي شد.
3-موقعیت عمومی منطقه
از نظر تقسيمات کشوري محدود منطقه قسمتهايي از بخش شرقي شهرستان شهرکرد و بخش غربي شهرستان بروجن و كيار را در بر مي گيرد و فاصله آن تا مرکز استان 15 کيلومتر مي باشد.
4-وسعت منطقه
منطقه تنگ صياد ناحيه کوهستاني و مرتفع با مختصات ´ 59 و °50 تا ´9 و°51 طول شرقي و´31 و°32 تا ´17 و°32 عرض شمالي و حدود 27000 هکتار مساحت دارد
5-ویژگی و سیمای عمومی منطقه( شامل وضعیت توپوگرافی , چشم انداز, پو شش گیاهی وگونه های شاخص گیاهی , وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدورها )
اقليم منطقه :
بر اساس دو اقليم نماي آمبرژه و دومارتن اين منطقه در قلمرو اقليمي خشک و نيمه خشک و بر اساس تقسيم بندي انجام گرفته توسط دانشگاه اصفهان داراي آب و هواي نيمه مرطوب و معتدل با زمستانهاي سرد مي باشد . ميانگين دراز مدت بارندگي سالانه در منطقه 424 ميلي متر( حداکثر 625 و حداقل 170 ميلي متر) و ميانگين سالانه دما در بخش هاي مختلف منطقه مورد مطالعه از 6/8 تا 6/10 درجه سانتي گراد برآورد شده است . حداکثر ، ميانگين و حداقل روزهاي يخ بندان 151 ، 122 ، 105 روز بوده است که حداکثر آن در دي ماه با 5/28 روز مي باشد. ميانگين رطوبت نسبي در منطقه 45 درصد است که بين 11 درصد در خرداد تا 94 درصد در دي ماه تغيير مي کند .
منابع آب :
مورفولوژي و زمين شناسي خاص منطقه تنگ صياد موجب ايجاد آبراهه هاي متعدد نسبتا بزرگ و کوچک (در حدود هفتاد آبراهه ) شده است که وسعت آنها کمتر از يک کيلو متر مربع تا بيش از 60 کيلو متر مربع و طول آنها کمتر از يک کيلومتر تا بيش از 13 کيلومتر تغيير مي کند . اين آبراهه ها کاملا فاقد جريان پايدار و دائم بوده ، فصلي و بعضا سيلابي هستند . متوسط جريانهاي سطحي آبراهه ها در کل منطقه بين 5/24 تا 5/21 ميليون متر مکعب در سال تخمين زده شده است.42 دهنه چشمه نيز در اين منطقه وجود دارد که 38 دهنه آن داراي آبدهي دائمي و 4 دهنه نيز فصلي هستند از جمله اين چشمه ها مي توان به چشمه هاي آبشر شر، ريزاب ، سنگ سفيد و بيدخل اشاره نمود.
پوشش گياهي :
20 تيپ گياهي و252 گونه گياهي متعلق به 52 تيره که حدود 30 گونه انحصاري ايران مي باشد در منطقه جمع آوري و شناسايي گرديده که نشان دهنده اهميت اين ذخيره گاه ژنتيکي و حدود 70 گونه داراي ارزش گياهي مي باشند.شاخص ترين گونه ها به قرار زير است.
گونAstragalus myriacanthus- گون A.susianusكرك Cousiniatenuiramulaجاز scoriola orientalis
گونه هاي جانوري :
تا کنون در منطقه مذکور 24 گونه پستاندار از 19 جنس متعلق به 14 خانواده ، 70 گونه پرنده از 54 جنس متعلق به 35 خانواده ، 26 گونه خزنده و 4 گونه دو زيست شناسايي شده است.
بين پستانداران منطقه 4 گونه در طبقه بندي IUCN از گونه هاي در معرض انقراض آسيب پذير وجود دارد و برخي پستانداران منطقه شامل :
کل و بز: Capra aegagrus ، قوچ و ميش: Ovis orientalis isphahanica
پلنگ: Panthera pardus ، روباه Vulpes vulpes ، گربه وحشي : Felis catus ،
پرندگان حمايت شده موجود در منطقه حدود 17 % گونه هاي پرندگان منطقه را شامل مي شوند از انواع پرندگان مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
کبک دري:Tetragullus caspicus ، عقاب طلايي :Aquila chrysaetus
کبک : Alectoris chukar
از انواع خزندگان :
لاک پشت برکه اي خزري: Mauremys caspica آگاماي اليويه : Trapulus ruderatus ruderatusمار پلنگي :Coluber ravergeiri ravergieri
واز انواع دو زيستان :
قورباغه معمولي : Rana ridibunda ridibundaوزغ معمولي: Bufo bufo
راههاي دسترسي :
جاده آسفالته بروجن شهرکرد ، جاده آسفالته فرخشهر ، جاده قديم دهنو ، جاده هاي حاشيه منطقه و جاده جيپ رو احمد آباد ، جاده جيپ رو بستان شير و جاده جيپ رو تنگ صياد ، جاده هاي داخلي منطقه مي باشند.
6-جاذبه های اکوتوریستی
تنوع گونه هاي گياهي منطقه ، وجود چشم اندازها و مناظر متنوع و بديع که حاصل وجود اکوسيستم کوهستان مي باشد تفريحات فيزيكي پر تحرك مانند كوه نوردي،صخره نوردي،شكار تفريحي، همچنين چشمه هاي دائمي ، تماشاي حيات وحش ، دسترسي آسان به جاده آسفالته ، نزديکي به مرکز استان و استان اصفهان از قابليت هاي منطقه از نظر گردشگري مي باشند.
7-وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی
منطقه تنگ صیاد عاری ازوجود مناطق مسکونی در داخل خود می باشد اما در حاشیه و پیرامون آن شهرها و روستاهائی وجود دارد که از آن جمله : شهر فرخشهر در شمال منطقه ، روستای ایرانچه در غرب و روستای دهنو در جنوب از مراکز مسکونی هستند که در حاشیه منطقه قرار دارند و روستای دستگرد ، سورک و شهرسفید دشت نیز با فاصله از منطقه ازدیگر مراکز مسکونی هستند که تنگ صیاد از وجود آنان تحت تاثیر قرار میگیرد . تاثیراتی چون : چرای دام ، توسعه شهر و روستا ، دسترسی آسان جهت تعرض و یا تخلف در منطقه ، شکار غیرمجاز و زنده گیری حیوانات ، تقاضای برداشت شن وماسه ، سنگ ، گیاهان علوفه ای و… نمونه هائی از این تاثیرات است
تنگ صياد تنها 6/1درصد از مساحت استان را به خود اختصاص داده است ولي به دلائل متعدد و منحصر به فرد بودن منطقه يكي از بهترين مناطق تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست ميباشد كه باروند رو به جلو به جايگاه اصلي خود نزديك و نزديكتر شده و يكي از قطبهاي اصلي و مهم استان در برنامه ريزيها و مسائل كلان اقتصادي ، گردشگري و اجتماعي قرار خواهد گرفت . ولي متاسفانه به دليل همين ويژگيها مورد هجوم و تهديد انواع و اقسام عوامل توسعه اي از جمله ، توسعه روستائي ، شهري ، صنعتي ، كشاورزي ، معدني ، شكار غير مجاز ، تفريح و تفرج ، تقاضاي آب ، شن و ماسه و سنگ و . . . قرار دارد
از جمله اين ويژگيها مي توان به :
1- موقعيت استقرار تنگ صياد : تنگ صياد با قرار گرفتن در ميان دو شهرستان مهم استان يعني شهركرد و بروجن و حاشيه جاده شهركرد ، اصفهان ، بروجن از موقعيت دسترسي راحت ، سريع و كم هزينه براي سرمايه گذاران بر خوردار است
2- وجود خطوط انتقال حامل انرژي ، عبور خط كابل نوري مخابرات ، خطوط انتقال گاز ، خطوط انتقال برق فشار قوي
3- عبورجاده دسترسي مناسب از حاشيه منطقه در واقع به عنوان مرز منطقه
4- نزديكي به دو قطب مهم اقتصادي همچون فولاد مباركه ، ذوب آهن اصفهان و استان اصفهان
5- وجود مراتع و پوشش گياهي بسيار غني در مقايسه با مناطق آزاد
6- وجود زمين هاي مسطح در كنار جاده شهركرد ، بروجن و پيرامون منطقه و تقاضاي احداث كارگاههاي توليدي و صنعتي ، طرحهاي كشاورزي و باغداري
7- وجود پتانسيلهاي بالقوه شن و ماسه و سنگ و تقاضاي برداشت
8- نزديكي به مركز استان و تقاضاي فراوان استفاده تفريحي از منطقه به واسطه وجود گياهان و گلهاي وحشي و وحوش منطقه كه تا حاشيه جاده اصلي قابل روئت هستند
از جمله عوامل و ويژگيهاي مهم تنگ صياد بوده كه منحصر به فرد بودن اين منطقه را توجيه مي كند.

tange+sayad.jpg
file:///C:/Users/Parsian%20computer/AppData/Local/Packages/oice_15_974fa576_32c1d314_3944/AC/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.jpg


همان گونه كه در نقشه مشاهده مي كنيد بيش از 60 مورد عوامل مختلف موجود كه به وسيله دستگاه موقعيت ياب برداشت گرديده در پيرامون منطقه مستقر مي باشند كه شامل : مزارع ، روستا ، شهر ، دامداري ، مرغداري ، شهرك و ناحيه صنعتي ، كوره آجر پزي ، خوراك دام ، كارواش ، تيرچه بلوك ، شن شوئي ،سد ، گلخانه ، تاسيسات ادارات و دستگاههاي مختلف مي باشند كه چنانچه هر كدام به تنهائي تقاضائي از منطقه داشته باشند ديگر منطفه اي نخواهد ماند .بنابراين به حق مي توان گفت تنگ صياد جزيره اي در ميان امواج توسعه قرار گرفته است .










8-تعارضات مهم منطقه
دامداری در منطقه یکی از پتانسیل ها و ارزشهای تنگ صیاد استفاده از مراتع آن در فصل چرا در قسمت حفاظت شده آن است که با برآورد حدود دوازده هزار واحد دامی چرای صد روزه را در قالب 60بهره بردار هر ساله به انجام می رسانند . متاسفانه حضور این تعداد دامدار درمنطقه هرچند در جهت تولید پرو تئین و ایجاد اشتغال نقش اساسی ایفا میکنند لیکن با حضور شبانه روزی در منطقه علاوه بر ایجاد مانع در جهت ایجاد منطقه امن ، باعث بروز مشکلاتی چون : انتقال بیماریهای مشترک بین دامهای اهلی ووحشی ، محلی برای تخلف و زنده گیری حیات وحش ، ایجاد مزاحمت برای وحوش از طریق سگ های گله ، برهم زدن آرامش وحوش با رفت و آمدهای پی درپی و می شوند.
وجود مستثنیات در داخل مناطق چهار گانه با کاربری کشاورزی منع قانونی ندارد بر همین اساس نزدیک چهل مورد مستثنیات مردمی با مساحتی بالغ بر ششصد هکتار وجود دارد که تقریبا در کلیه قسمت های منطقه دارای پراکندگی هستند . این تعداد مستثنیات که معمولا به صورت مشاع بوده و بهره بردارانی بیش از تعداد مزارع دارند مشکلاتی را همواره با خود دارند که محل اختفای متخلف ، تعرض به منابع ملی ، زنده گیری و تله گذاری ، رفت و آمد و از آن جمله اند . به همین منظور با تلاشهای به عمل آمده تعدادي این مزراع که در نقاط میانی و حساس منطقه قرار داشتند با همکاری مالکین خریداری و آزاد گردید تا هم درجهت بهبود حیات وحش منطقه و هم در جهت تعیین منطقه امن گامی اساسی برداشته شده باشد .
9-تجهیزات و امکانات
منطقه تنگ صياد با وجود پاسگاههاي ثابت فرخشهر ، ايرانچه ،بستان شير و آب شر شر ، كورچي و بيد خل با كليه امكانات لازم و در خور به صورت شبانه روزي مورد حفاظت قرار مي گيرد.
10-سایر ملاحظات
منطقه تنگ صياد به دليل موقعيت استقرار در نزديكي مركز استان و وجود حيات وحش قابل توجه آن چنانچه طرح مديريت با استفاده و كاربري توام حفاظت و گردشگري كنترل شده به اجرا درآيد مي تواند ضمن حفظ منطقه آن را از گزند آسيب ها و تجاوزات دور سازد . از سوئي ديگر سرمايه گذاري در زون هاي تفرج متمركز ضمن ايجاد شغل منطقه را وارد معاملات اقتصادي كشور و استان نمايد كه خود عامل مهمي در حفظ و حراست از آن خواهد بود .
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي و پناهگاه حيات وحش كلاه قاضي

پارك ملي و پناهگاه حيات وحش كلاه قاضي

نام منطقه :kolah+ghazi.jpg
تاريخ حفاظت منطقه از ابتدا تاكنون:
· شكارگاه سلطنتي از زمان صفويه و بعد از آن به خصوص درزمان قاجاريه و حكومت ظل السلطان بر اصفهان
· 1346: اعلام محدوده فعلي كلاه قاضي تا كوه صفه در جنوب غرب اصفهان به عنوان منطقه قرق از سوي شوراي عالي شكارباني و نظارت برصيد
· 1348:تقسيم منطقه به دوقسمت و اعلام بخشي به عنوان پارك وحش(محدوده فعلي كلاه قاضي ) و بخشي به عنوان حفاظت شده
· 1354:تنزل سطح حفاظتي قسمت پارك حيات وحش به پناهگاه حيات وحش
· 1369:اعلام قسمت حفاظت شده به عنوان منطقه آزاد
· 1374:ارتقاء 47184 هكتار به پارك ملي و 3227 هكتار باقي ماندن به عنوان پناهگاه حيات وحش طي مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست
موقعيت عمومي :
جنوب شرقي شهر اصفهان و در مجاورت شهرجديد بهارستان
طول جغرافيايي : 57 41 51 و 9 8 52
عرض جغرافيايي : 33 15 32 و 20 28 32
وسعت : 50911 هكتار
ويژگي و سيماي عمومي :
توپوگرافي : تغييرات ارتفاع از 1350 متر تا 2534 ومتوسط ارتفاع منطقه 1720 متر است. دورشته كوه اصلي به نام هاي شيدان در شمال منطقه و رشته كوه كلاه قاضي در غرب و جنوب قراردارد.
چشم انداز ::سيماي كوهستاني -دشتي
پوشش گياهي : مراتع 70 درصد،اراضي كشاورزي 5/0 درصد ،رخنمون هاي سنگي 8/25 درصد و اراضي بدون پوشش 1/3 درصد هستند.گياهان بوته‌اي و درختچه‌اي در اين منطقه رويش دارند و تيپ اصلي پوشش گياهي آن درمنه زار مي باشد. و حدود 252 گونه گياهي از اين منطقه گزارش شده است:

گونه هاي شاخص گياهي :
درمنه دشتي ( Artemisia siberi ) وAnabasis aphyla و آنقوزه ( Ferula assa-foetida ) كه گونه در حال انقراض مي باشد.
وضعيت عمومي حيات وحش :
گونه زوج سم غالب در منطقه كل وبز وحشي مي باشد و گونه بعدي آهوي ايراني است طبق آمار آخرين سرشماري (سال 1390) جمعيت زوج سمان منطقه به شرح زير مي باشد:
كل وبز : 1862 آهوي ايراني :1551 قوچ وميش :58
گونه هاي شاخص : كل وبز وحشي ،آهوي ايراني ، ،قوچ وميش ،پلنگ،گرگ ،كبك ،تيهو
كريدورها:متاسفانه اين منطقه به دليل محاصره در ميان انواع كاربريها حالت جزيره اي پيدا كرده است
جاذبه هاي اكوتوريستي :
· رشته كوه كلاه قاضي عامل جذب بسياري از گروههاي كوهنوردي و طبيعت گردان مي باشد.
· ذخاير فسيلي عامل حضور بسياري از دانشجويان ،استادان و محققين در منطقه است .
· گونه هاي حيات وحش اعم ازگياهي و جانوري موجود در منطقه عامل جذب پژوهشگران و دانشجويان مي باشد.
وضعيت عمومي و اقتصادي : در درون منطقه سكونتگاه انساني وجود ندارد.


تعارضات مهم :
· تداخل حريم ومحدوده فانوني شهر بهارستان ومحمد آباد با محدوده كلاه قاضي (مراحل قانوني رفع تعارض در حال پيگيري مي باشد
· عبور اتوبان اصفهان –شهرضا از داخل پارك ملي
· وجود مجموعه معادن سنگ لاشتر در قسمت پناهگاه حيات وحش
· پروانه هاي چرا متعلق به عشاير جرقويه در مراتع جنوب منطقه كه علي رغم خروج دام از منطقه سازمان حفاظت محيط زيست اقدام به پرداخت حقوق عرفي دامداران ننموده است .
تجهيزات وامكانات :
· سرمحيط باني لاشتر واقغ در شمال غرب منطقه و مشرف به جاده اصفهان –شهرضا
· پاسگاه و مركز آموزش بازديدكنندگان لاگورمجهز به امكانات اقامتي ويك دستگاه دوربين بوردبلند سداد واقع در جنوب منطقه
· پاسگاه محيط باني محمد آباد در شرق منطقه و در مجاورت شهر محمد آباد
· پست هاي ديده باني چشمه توتي ،قارنه ،كلاه بزرگ مورداستفاده در گشت هاي شبانه
· پنج دستگاه خودرو كمك دار
· هفت دستگاه موتور سيكلت
ساير ملاحظات :
حدود 47000 هكتار پارك ملي و مابقي پناهگاه حيات وحش مي باشد .معادن سنگ موجوددر قسمت پناهگاه حيات وحش قرار دارند
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي و منطقه شكار ممنوع لار

پارك ملي و منطقه شكار ممنوع لار

1. نام منطقه: lar.jpg
2. تاريخ تاسيس منطقه از ابتدا تا كنون :
در سال 1336 رودخانه هاي لار و هراز از طرف سازمان شكارباني و نظارت بر صيد تحت حفاظت قرار گرفت. سپس در سال 1354 با وسعتي حدود 73500 هكتار به پارك ملي تبديل شده و در سال 57 پس از پيروزي انقلاب اسلامي تغييراتي در حد و حدود منطقه داده شده و طبق مصوبه شورايعالی حفاظت محیط زیست بعنوان منطقه حفاظت شده با وسعتي حدود28000 هكتار تحت مديريت اداره كل حفاظت محيط زيست استان قرار گرفت و قسمت هاي گسترده اي از حوزه آبخيز لار با مصوبه شورايعالي حفاظت محيط زيست در سال 1370 بعنوان منطقه شكار ممنوع معرفي گرديد در سال 1380 منطقه حفاظت شده با مصوبه شورايعالي حفاظت محيط زيست به پارك ملي ارتقاء پيدا كرد.
منطقه شکار ممنوع لار در سال 1384 به مدت 5 سال به عنوان منطقه شكار ممنوع اعلام گرديد .
3. موقعيت جغرافيايي:
پارك ملي لار: محدوده جغرافيائي آن 51 درجه و33 دقیقه تا 52 درجه طول شرقي و 35 درجه و52 دقیقه تا 36 درجه و 5 دقیقه عرض شمالي مي باشد.
شكار ممنوع لار: محدوده جغرافيايي آن 51 درجه و 43 دقيقه تا 52 درجه و 5 دقيقه طول شرقي و 35 درجه و 50 دقيقه تا 36 درجه و 2 دقيقه عرض شمالي مي باشد.
4. وسعت منطقه:
مساحت پارك ملي لار 27789 هكتار بوده كه 15968 هكتار آن (57/46درصد ) در استان تهران و 11821 هكتار (معادل 42/54 درصد) آن در استان مازندران واقع گرديده است.
منطقه شكار ممنوع لار داراي وسعتي معادل 45505 هكتار مي باشد. 6051 هكتار آن (معادل 13/29درصد ) در استان تهران و 39454 هكتار (معادل 86/71 درصد) در استان مازندران قرار گرفته است.

5. وضعيت توپوگرافي :
ارتفاع : پارك ملي لار داراي سيماي كوهستاني بوده و حداكثر ارتفاع آن 4253، حداقل آن 2505 و ارتفاع متوسط آن 3050 متر محاسبه گرديده است و بيشترين وسعت از نظر طبقه بندي ارتفاعي با 39/5 كيلومترمربع (14/3درصدكل مساحت منطقه) مربوط به محدوه ارتفاعي 2600-2500 متر مي‌باشد.
شيب : بيشترين وسعت منطقه با 120 كيلومترمربع مربوط به محدوده شيب 30 تا 65 درصد مي‌باشد.
جهت : جهات شيب در منطقه لار، با بهره‌گيري از مدل مخدوم در نه طبقه كلاس بندي گرديده است.
6. پوشش گياهي: مجموعا در منطقه حدود 400 گونه گياهي شناسايي شده است كه متعلق به 48 تيره مي‌باشند. از اين تعداد قريب به 338 گونه گياهان دائمي وچند ساله هستند. از گونه هاي گياهي موجود قريب به 35 گونه آن انحصاري ايران است.
برخی از گونه هاي گياهي منطقه شامل خيارك ، زرشك ، بابونه بومادران ،كاسني ، شكرتيغال ، شنگ ، خاكشير، ارس،گون ، مريم گلي ، آويشن مي باشد.

7. حيات وحش و آبزيان:
مجموعاً مجموعاً 159 گونه جانوري از رده پستانداران،پرندگان،خزندگان،دوزيستان و ماهيها در اين منطقه شناسايي شده اند.
28 گونه پستاندار متعلق به 6 راسته و 11 خانواده و چهار زير خانواده شناسائي شده است.از پستانداران این منطقه، پلنگ،گربه وحشی ، گربه جنگلی، سياه گوش ،گرگ، خرس قهوه‌اي، راسو، رودك ،قوچ و ميش البرزمركزي ،كل و بز ،خارپشت وگرازو...را می توان نام برد.
در رده پرندگان مجموعاً 105 گونه متعلق به 15 راسته و 35 تيره شناسائي شده است كه عمده ترين آنها را پرندگان مهاجر تابستان گذران و عبوري تشكيل مي‌دهند . از جمله گونه های پرندگان می توان به عقاب طلايي، دليجه ، شاهين ،كبك دري كبك ، شاه بوف ، جغد تالابي ، قرقي ، سارگپه ،هما ، حواصيل و...خاكستري اشاره نمود.
از گونه هاي خزندگان مي توان مارآبي ، افعي دماوندي ، افعي پلنگي ، افعي البرزي، سوسمار چشم ماري ، لاك پشت مهميزدار ،آگاماي سرزرد ، لاسرتاي البرز و ... را نام برد.
از رده دوزيستان در اين حوزه صرفاً دو گونه متعلق به دو خانواده به نامهای وزغ معمولي وقورباغه معمولي مشاهده مي‌گردد.
آبزيان: قزل آلاي خال قرمز به عنوان گونه اندميك و قابل توجه از نظر اكولوژيك، ديدگاه جلب توريست و صيد ورزشي در منطقه لار از گونه‌هاي شاخص می باشد.
8. جاذبه هاي اكوتوريستي :
وجود چشم اندازهاي بي نظير طبيعي مانند رودخانه پر آب لار و سرشاخه هاي آن مانند سياه پلاس و سفيد آب ، دشتهاي سراسر پوشيده با گلهاي شقايق و گل زرد در اواخر فصل بهار ، پرندگان متنوع ،چشمه هاي متعدد ، چشمه گوگوردي و وجود ماهي قزل آلاي خال قرمز از ديدگاه جلب توريست و صيد ورزشي ، همگي از جاذبه هاي توريستي منطقه محسوب مي گردند.

9. وضعيت عمومي اقتصادي و اجتماعي :
محدوده پارك ملي لار فاقد نقاط مسكوني دائمي (شهر و روستا) بوده و در حاشيه و حريم آن نيز نقاط شهري و روستايي وجود ندارد، اما اين يكي از زيست بومهاي مهم عشايري است، كه عشاير دوره ييلاقي خود را در آن سپري مي‌كنند.
بهره‌برداران شامل دوگروه عمده هستند. گروه اول ارگانهای دولتی و گروه دوم نيز بخش خصوصي يعني عشاير يا دامداران كوچنده و زنبورداران هستند.
10. تعارضات مهم منطقه :
· ورود 2 تا 3 برابر دام مازاد به مراتع پارک ملی و منطقه شکار ممنوع لار فشار بسیار زیادی را به توان احیا و تجدید پذیری گونه های مرتعی و همچنین سلب امنیت روانی حیات وحش وارد ساخته است.
· در مواردی ساخت و ساز های غیر مجاز و فنس کشی های صورت گرفته توسط عشایر پیرامون اراضی مستثنیات از دیگر تعارضات موجود در منطقه می باشد.
· انجام شكار و صید غير مجاز نیز در منطقه كه سالیانه کشفیات متعددی به ویژه در خصوص صید غیر مجاز صورت پذیرفته است.
· احتمال زياد سرايت بيماري­هاي دام به وحوش.
· تعقيب وحوش توسط سگ­هاي گله.
· پخش زباله در اطراف محل­هاي اسكان عشاير
· تعدد شبكه راه­ها
· ورود شكارچيان غيرمجاز به منطقه در پوشش دامدار و زنبوردار
· پخش زباله توسط صيادان و بازديدكنندگان در منطقه و از بين رفتن زيبايي محيط

11. امكانات و تجهيزات موجود براي حفاظت از منطقه:
در حال حاضر در حال حاضر 4 پاسگاه محيط باني به نامهاي دليچايي و قوشخانه واقع در منطقه شكارممنوع و كمردشت واقع در پارك ملي لار و پاسگاه محيط باني ايرا خارج از منطقه براي حفظ و حراست از منطقه وجود دارد.
 

amin 2014

عضو جدید
پارك ملي دريايي ناي بند

پارك ملي دريايي ناي بند


1-نام منطقه : پارك ملي دريايي ناي بند
2-تاریخ تاسیس منطقه از ابتدا تاکنون : 27/11/86
3-موقعیت عمومی منطقه :
اين منطقه در جنوب استان بوشهر بخش عسلويه از توابع شهرستان كنگان واقع گرديده است و قسمتي از پارك در محدوده استان هرمزگان واقع شده ولي مديريت كلي پارك با استان بوشهر مي باشد .
4-وسعت منطقه : 46000 هكتار
5-ویژگی و سیمای عمومی منطقه( شامل وضعیت توپوگرافی , چشم انداز, پو شش گیاهی وگونه های شاخص گیاهی , وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدورها ) :
اين منطقه در سواحل خليج فارس واقع شده و بخشي از آن كوهستاني و تپه ماهوري و مابقي آن سواحل و دشت مي باشد .
پوشش گياهي:
حرا ،كنار ، كهور ايراني ، انجير معابد ، انار شيطان ، استبرق ، صبر زرد و انواع گياهان شور پسند
حيات وحش
پستانداران:جبير، گرگ ، شغال ، كفتار ، گربه وحشي و پستانداران دريايي نظير دلفين
پرندگان :جیرفتی ، هوبره ، كبك ، تيهو ، انواع بازهاي شكاري و انواع پرندگان آبزي و كنار آبزي نظير انواع كاكايي ، سليم كوچك ، پليكان ، فلامينگو و ... )
خزندگان : لاك پشت دريايي عقابي و لاك پشت دريايي سبز
6-جاذبه های اکوتوریستی :
وجود سواحل زيبا و جنگل هاي حرا و طبيعت اكولو‍‍ژيكي منحصر به فرد كه در كنار دريا واقع شده است .
7-وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی :
غالب مردم روستاهاي همجوار پارك به حرفه ماهيگيري يا اشتغال در شركتهاي صنعتي منطقه مشغول مي باشند و كشاورزي كمترين ميزان اشتغال را به خود اختصاص مي دهد.

8-تعارضات مهم منطقه:
.حضور ندسا (نيروي دریایی سپاه پاسداران )در منطقه :
2. همجواری با تاسیسات عظیم پارس جنوبی
3. مشکلات ناشی از فعالیت اهالی روستاهای منطقه
4. اكتشافات چاه مدار در منطقه

9-تجهیزات و امکانات :
ساختمان پاسگاه محيط باني( داراي آب ، برق ، تلفن ) – سيستم راديويي بيسيم – خودرو صحرايي – موتورسيكلت – تراكتور – موتوربرق – تجهيزات انفرادي محيط باني ( كوله پشتي ، دوربين چشمي ، كيسه خواب ) – موقعيت ياب دستي – رايانه و اينترنت

10-سایر ملاحظات :
با توجه به احداث سايت تكثير و پرورش جبير كه گونه شاخص منطقه مي باشد لازم است كه تعداد بيشتري از گونه مذكور در سايت رهاسازي گردد و همچنين ضرورت دارد كه اتاقك نگهباني موجود در محل به پاسگاه تبديل و بطور كامل تجهيز گرديده و نيروي بيشتري در آن محل مستقر و سايت مذكور به دوربين هاي مدار بسته تجهيز و برق منطقه از شبكه سراسري برق تامين گردد .
nayband.jpg
 

Similar threads

بالا