دستورالعمل توليد نهال انجير

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار








http://www.www.www.iran-eng.ir/images/icons/icon1.gif
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
مقدمه
انجير ( Ficus carica ) گياهي از خانواده Moraceae كه گلهاي نر و ماده آن جدا از هم و بصورت فشرده در روي قسمت داخلي محور گل آذين واقع شده اند. از نظر گياهشناسي انجير ميوه مركب است يعني مجموعه اي از ميوه هاي كوچك خشك كه در سطح داخلي يك نهنج آبدار گوشتي قرار گرفته اند ، ميوه انجير يكي از ميوه هاي بهشتي است كه مسلمانان براي اين گياه احترام و ارزش خاصي قائل هستند و در قرآن كريم در ابتداي سوره مباركه تين به اين گياه قسم ياد شده است .
درخت انجير از گياهان خزان دار نيمه گرمسيري است كه زمستانهاي ملايم همراه با بارندگيهاي پراكنده و تابستانهاي گرم را ترجيح مي دهد ، ويژگيهاي خاص درخت انجير و مقاومت آن در مقابل بعضي عوامل نامساعد محيطي مخصوصاً شوري خاك باعث شده كه اين درخت با ارزش به طيف وسيعي از شرايط آب و هوائي و خاكي سازگار باشد . درخت انجير تا 300 سال عمر نموده و تا ارتفاع 15 متر هم رشد ونمو مي كند . ميوه انجير مقوي و نيروبخش بوده و بهترين غذائي است كــه مي تواند در بهبود افرادي كه بدليل بيماري طولاني دچار ضعف بنيه شده اند موثر واقع گردد . همچنين ميوه انجير بعنوان ماده داروئي در بهبود وضع بيماراني كه داراي يبوست - بواسير - نقرس و قولنج مي باشند تجويز ميشود .در طب جديد از ميوه آن شربتي بنام فيجن تهيه شده كه براي رفع يبوست بكار مي رود . ميوه انجير بصورت خشك ، تازه ، كمپوت ، مربا ، آرد ، قهوه ، الكل و مارمالاد بمصرف مي رسد.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
شرايط محيطي مناسب:
همانطر كه گفته شد ، انجير از گياهان خزان دار نيمه گرمسيري است كه زمستانهاي ملايم با بارندگي پراكنده و تابستانهاي گرم را ترجيح مي دهد.درجه حرارتهاي پايين در زمستان ، بيشتر از گرماي بالا در تابستان ، كشت انجير را محدود مي سازد. نياز سرمايي درختان انجير بسيار پايين است بطوريكه 100تا 400 ساعت سرماي كمتر از 7 درجه سانتي گراد براي شكستن دوره ركود زمستاني آن كافي است. درختان جوان در سرماي 3- درجه سانتي گراد در ماههاي آذر و دي آسيب مي بينند و در درجه حرارت ْc 9- از بين مي روند. تنه درخت حرارت ْc 10- را تحمل مي كند و قدرت رويشي دوباره را دارد.
مناطق مناسب كشت از حاشيه دريا تا ارتفاع 1800 متر مي باشد. ( مناطقي كه در طول جغرافيايي 62-48 درجه شرقي وعرض جغرافيايي 35-25 درجه شمالي قرار دارند ).
از لحاظ شرايط خاك ، درختان انجير بر روي دامنه وسيع از خاكهاي شني تا رسي با
pH 8/7 -6 رشد مي كنند . مقاومت انجير نسبت به خشكي و شوري خاك نسبتاً بالاست و حساسيت اين گياه نسبت به كمبود آهن و روي زياد نيست ولي به زيادي سديم در خاك عكس العمل نشان مي دهد.
- ميزان بارندگي براي كشت انجير 400-300 ميليمتر در سال با پراكنش مناسب( از آذر تا ارديبهشت ماه ) ايده آل است ولي امكان كشت انجير درمناطقي كه داراي متوسط بارندگي ساليانه در حدود 300-270 ميلي متر هستند ، وجود دارد .
- انجير در درجه حرارت بالا در تابستان( ْc 40-35 ) به خوبي رشد مي كند ولي در درجه حرارت بالاي ْc 42 كيفيت ميوه به خاطر خشكي هوا كاهش مي يابد.
- مناطقي كه از نيمه خرداد ماه تا اواسط تيرماه داراي بادهاي شديد در فصل گرده افشاني هستند ، چندان مناسب براي كشت انجيرهايي كه نياز به گرده افشاني دارند نمي باشند .
- بهترين ميزان رطوبت نسبي درباغات انجير كمتر از 25 درصد مي باشد.
- درخت انجير در مقابل گرما تقريباً مقاوم است ولي در مناطقي كه رطوبت پايين است دماي بيش از ْc 39 بر روي ميوه اثر سوء مي گذارد و از كيفيت آن مي كاهد.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار

مناطق انتشار انجيرآبي در ايران :
استان كرمانشاه ( منطقه ريجاب )، استان لرستان ( شهرستان پلدختر )، استان مركزي ( شهرستان ساوه ) ، استان سمنان ( شهرستان گرمسار ) و استان زنجان( منطقه آب بر) .

مناطق انتشار انجيرديم در ايران :
در استان فارس بيش از 36 هزار هكتار انجير ديم وجود دارد كه شهرستان استهبان با بيش از 23 هزار هكتار بيشترين سطح زيركشت انجير ( حدود 65 درصد ) را به خود اختصاص داده است.
در ديگر شهرستانهاي استان فارس : شامل كازرون، جهرم ، ني ريز ، حومه شهر شيراز ( كوهنجان ) و داراب نيز كشت شده است.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار

ازدياد انجير :
درخت انجير را مي توان به روشهاي مختلف جنسي و غير جنسي تكثير كرد ولي در تكثير جنسي ، گياه حاصله به دليل تفرق صفات شبيه پايه مادري نخواهد بود ، لذا از اين شيوه در مطالعات وتحقيقات علمي استفاده مي كنند ، به منظور ازدياد واحداث باغات جديد تنها از شيوه غير جنسي استفاده مي شود كه قلمه زدن يكي از انواع آن است .
شرايط قلمه و كاشت قلمه در نهالستان انجير :
1- مشخصات درخت مادري انجير جهت استحصال قلمه :
1- اصالت رقم ، مورد تاييد مراجع ذيصلاح باشد.
2- درخت مادري ، قوي و سرسبز باشد.( تحت استرس خشكي نباشد ).
3- از نظر بيماري سالم باشد.
4- از نظر آفات ، آفت زده نباشد. ( عاري از آفت باشد).
5- درخت مادري ، بارده باشد.
2- ويژگيها و محل انتخاب قلمه :
1- قلمه بايد از سرشاخه هاي قوي و سرسبز تهيه شود.
2- قطر قلمه جهت كاشت در نهالستان ، حداقل يك سانتيمتر باشد.
3- ارتفاع قلمه ، كمتر از 25 سانتي متر نباشد .
4- از لحاظ بيماري و آفات ، سالم باشد.
5- از نركها جهت تهيه قلمه ، استفاده نشود.
3- آماده سازي خاك :
1- بستر خاك بايستي سبك و عميق باشد ( 60 سانتي متر )
2- آزمايش خاك از نظر آلودگي انجام شود ( گواهي سلامت خاك براي كاشت قلمه )
4- ايجاد رديف هاي كشت ، فواصل رديفهاي كشت ،‌عمق و طول فاروها : ايجاد 4 فارو با فاصله رديف هاي كاشت 50 سانتي متر ، پس از 4 رديف يك فاصله 100-80 سانتيمتري فضاي آزاد جهت انجام عمليات در نظر مي گيرند ، عمق فاروها 30 سانتي متر و طول خطوط كاشت 100-50 متر مي باشد .
5- فواصل كشت و عمق كاشت قلمه : فاصله نهالها در روي پشته ها 30-25 سانتي متر و عمق كاشت 25-20 سانتيمتر مي باشد .
6- زمان استحصال قلمه : اسفند ماه زمانيكه دماي هوا در منطقه جهت كاشت قلمه مساعد باشد.
7- شرايط نگهداري قلمه تا زمان كاشت : بهتر است به اندازه نياز ، قلمه تهيه شود و پس از هر بار كاشت دوباره قلمه تهيه شود ولي اگر محل كاشت با باغ مادري فاصله دارد بايستي قلمه را در در دماي 7-0 درجه سانتي گراد و در رطوبت درحد اشباع نگهداري كرد ( انبار مناسب ) يا براي انتقال قلمه ها از خودروهاي يخچالدار استفاده نمود و در غير اينصورت قلمه ها را با گوني خيس پوشاند تا درمعرض باد و هواي آزاد قرار نگيرند و قبل از كاشت قلمه ها را در انبارهاي مناسب يا گودالهايي در خاك نگهداري نمود( مورد تاييد مراجع باشد )
8- روش كاشت قلمه درنهالستان : چون بافت خاك سبك است مي توان قلمه ها را با فشار وارد بستر كاشت نمود ودر صورتيكه بستر كاشت سفت باشد مي توان به وسيله بيل يا بيلچه گودال حفر نمود و سپس قلمه را كاشت .
9- زمان ريشه دهي : از ارديبهشت ماه به بعد
10- زمان تشكيل شاخساره : از اواخر فروردين قلمه ها سبز مي شوند و تشكيل شاخه مي دهند.
11- تيمارهاي مورد نياز براي انتقال نهال به زمين اصلي :
1- سلامت نهال از لحاظ سرمازدگي ، بيماري وآفت مورد تاييد باشد.
2- نهال پس از برداشت بايستي سريعاً‌ بسته بندي شود .
3- عمر نهال بايستي 2-1 سال باشد.
4- طول نهال براي انتقال بايستي حداقل 30 سانتيمتر و بدون خشكيدگي باشد.
5- حداقل تعداد ريشه هاي فرعي بايد 5 عدد و طول آنها بيش از 20 سانتي متر باشد .
6- نهال بايستي داراي شناسنامه معتبر باشد.
12- زمان انتقال نهال به زمين اصلي و روش خارج كردن نهال : زمان انتقال نهال نيمه دوم بهمن تا نيمه اول اسفند ماه مي باشد . نهال را مي توان به وسيله نهال كن يا به وسيله بيل با كارگر از زمين خارج نمود .
13- شرايط نگهداري و توزيع نهال : نهال پس از اينكه از خاك خارج شد بايستي بطور مناسب بسته بندي شود و پس از آن در انبار مناسب نگهداري گردد.( در بسته هاي 25 تايي )
14- ميزان مصرف آب ، تعداد دورآبياري و روش آبياري درنهالستان انجير :
آبياري درنهالستانها هفته اي يك بار صورت مي گيرد كه اگراز روش آبياري باراني يا مه پاش استفاده شود بهتر است ، در غير اين صورت بايستي آبياري به صورت جوي و پشته اي انجام شود. بطوريكه آب از بالا وارد و از پايين خارج شود و پشته ها كاملاً خيس شوند و نقطه خشكي در پشته ها باقي نماند.
15- آفات و بيماريهاي شايع در نهالستان : آفات شامل كنه تارتن – پسيل – شته .... بيماريها شامل شانكر و پوسيدگي مي باشد.
16- زمان شيوع آفات :
در فصل گرم سال ( تابستان در تير و مرداد ماه )
17- زمان شيوع بيماريها : ( پوسيدگي ريشه از زمان توليد ريشه تا شهريور ماه ) - شانكر : ( از زمان كاشت تا برداشت )
18- روش مبارزه : استفاده از قلمه هاي سالم جهت كاشت – استفاده از بستر سالم در نهالستان – انجام آزمون آب و خاك .
19- تعداد نهال در نهالستان انجير ( تعداد نهال در مترمربع ) : بدون احتساب راهرو 8 نهال در مترمربع با فواصل 50×25 سانتيمتر
20- تيمار كودي مورد نياز نهالها : با آزمايش خاك بستر كاشت ، توصيه كودي داده مي شود.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
شاخصه هاي استاندارد نهال ريشه لخت گواهي شده انجير در زمان فروش ( اندازه ها به سانتيمتر )

- ارتفاع نهال پس از سربرداري : 100 – 80
- ميانگين قطر نهال : 3 - 2
- ويژگي هاي خاص تنه نهال ( نهال يك تنه ) : سالم
- طول ريشه اصلي : 15 – 10
- تعداد ريشه فرعي : زياد
- طول ريشه فرعي : 5
- طول شاخه فرعي : 20 – 15
- فاصله اولين شاخه تا سطح خاك : 50
- عمر نهال : 2 - 1 سال
- بسته بندي : 25 عدد
 

Similar threads

بالا