مدیر رصدخانه نجومی آفریقای جنوبی به اتهام افشای اطلاعات تلسکوپ جدید این کشور برکنار شد. این موضوع می‌تواند برنده شدن آفریقای جنوبی را در مناقصه میزبانی تلسکوپ رادیویی یک کیلومتر مربعی تحت تاثیر قرار دهد.
ابوالفضل کریمی: فعالیت یکی از اخترشناسان ارشد آفریقای جنوبی بعد از متهم شدن به فاش کردن اسرار بسیار سری در مورد تلسکوپ طراحی شده این کشور به حالت تعلیق درآمد.
به گزارش نیچر، فیل چارز مدیر رصدخانه نجومی آفریقای جنوبی، اس.آ.آ.او در کیپ‌تاون (پایتخت آفریقای جنوبی) توسط بنیاد ملی تحقیقات ان.آر.اف که آژانس اصلی سرمایه‌گذاری در آفریقا است، از پست رسمی خود کنار گذاشته شده و قرار است در هفته آینده محاکمه او به دلیل این اتهامات آغاز شود.این بنیاد ادعا کرده است چارلز، اطلاعاتی را مورد محل قرارگیری احتمالی مرکز عملیات تلسکوپ رادیویی جدید MeerKAT برای تعدادی از همکاران دانشگاهی خود افشا کرده است. این تلسکوپ رادیویی جدید در کارنارون در استانNorthern Cape واقع شده و 2 سایت در حال ساخت در قسمت‌هایی از SAAO در حومه شهر کیپ‌تاون و نزدیک سایت Ysterplaat که به عنوان پایگاه هوایی توسط نیروی هوایی آفریقا استفاده می‌شود، قرار دارد.
این تصمیم بسیار مهمی است، زیرا MeerKAT مدل اولیه‌ای برای تلسکوپ رادیویی قدرتمندی به نام آرایه یک کیلومتر مربعی، اس.کی.ای است. آفریقای جنوبی و استرالیا هر دو برای قرارگیری تلسکوپ در مناقصه شرکت کرده‌اند و تصمیم‌گیری در مورد آن‌که چه جایی برای ساخت این تلسکوپ انتخاب شود، تا انتهای سال 2010 / پاییز 1389 انجام خواهد شد.
لرنی فاناروف مدیر پروژه اس.کی.ای آفریقا در این باره گفت: «سایت مرکز عملیات باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا اجازه گسترش به مرکز علمی اس.کی.ای را بدهد و آفریقای جنوبی باید در بردن در این مناقصه موفق باشد. هم‌چنین باید بحث‌هایی در مورد ساخت یک موسسه ملی نجومی در همان مکان انجام شود».
فاناروف اصرار دارد که پروژه اس.کی.ای ارتباطی به تعلیق چارلز نداشته و چارلز خودش از بحث کردن در مورد موضوع تا قبل از محاکمه هفته آینده امتناع کرده است. اما همکارانش برای پشتیبانی از او صف‌آرایی کرده‌اند.
رنه کران کورتوگ، مدیر تنها دپارتمان نجوم در دانشگاه کیپ‌تاون گفت: «او به طور کامل در حمایت از چارلز ایستادگی خواهد کرد، زیرا او به سختی برای نجوم در آفریقای جنوبی تلاش کرده است».
نگرانی‌های روزافزون
چارلز طبق قراردادی 5ساله در سال 2004 / 1383 به سمت خود منصوب شد. این قرارداد توسط ان.آر.اف تا سپتامبر 2011 / شهریور 1390تمدید شد تا بعد از پایان آن، چارلز بتواند به دانشگاه ساوث‌همتون در انگلستان که عضو هیات‌علمی دپارتمان اخترشناسی آنجاست و هم‌اکنون در مرخصی به سر می‌برد، برگردد.
فیل مجوارا مدیر کل وزارت علوم و تکنولوژی آفریقای جنوبی گفت: «وزارت که منبع اصلی سرمایه‌گذاری این بنیاد است، از این ماجرا مطلع شده؛ اما تا زمانی که نیاز نباشد، برای مثال عملیات به پایان مهلت قانونی خود نزدیک شود، در این مورد مداخله نخواهد کرد».
ان.آر.اف نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «متاسفانه ادعای افشای اطلاعات و اسناد کارهای داخلی باعث پریشانی زیادی در میان شرکای محلی و بین‌المللی ما شده است. ما مطمئن هستیم فعالیت‌های داخلی که که آغاز شده‌اند، با سرعت و دقت با این موضوع برخورد خواهد کرد و سازمان به زودی به وضعیت عادی خود بازخواهد گشت».
اما نگرانی روز‌افزونی در بین اخترشناسان به وجود آمده که می‌تواند مانعی بر سر راه انتخاب آفریقای جنوبی برای ساخت اس.کی.ای به حساب بیاید. بعد از قرار گرفتن نام آفریقا در کنار استرالیا ، دولت این کشور مبلغ 270 میلیون دلار را بین سال‌های 2009 تا 2012 به ساخت نمونه اولیه اختصاص داده است تا ظرفیت کشور را در اخترشناسی رادیویی بالا ببرند.
با در نظر گرفتن اختصاص 14 درصد از بودجه سالانه وزارت علم و تکنولوژی، این پرهزینه‌ترین پروژه آفریقای جنوبی تا به امروز به حساب می‌آید. اگر این کشور بتواند مناقصه را ببرد، هزینه ساخت اس.کی.ای بیش از 2 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
تعلیق چارلز هم‌چنین عملیات ساخت تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی در ساثرلند را که بزرگ‌ترین تلسکوپ نوری این کشور خواهد بود، به تعویق خواهد انداخت. چارلز مسئولیت مستقیم ساخت این تلسکوپ را از آوریل 2009 / اردیبهشت 1388 پذیرفت، آن‌هم در شرایطی که به دلیل بروز مشکلات تکنیکی، برخی از اجزای کلیدی تلسکوپ غیر قابل استفاده شده بود. اگرچه این مشکلات برطرف شده‌اند ، اما هنوز این تلسکوپ آماده نشده و عملیات رصد را با تاخیر روبه‌رو کرده است.
