مقاله 53 : اثر پیرو الکتریک در سرامیک ها

nargol68

عضو جدید
پیرو الکتریک:

كلمه پیرو از كلمه یونانی آتش گرفته است ، درنتیجه پیرو الكتریك را الكتریسیته سوزان نیز تعبیر می كنند كه یعنی الكتریسته آزاد شده توسط حرارت. كریستالهای پیروالكتریك ، كلاس بخصوصی از كریستالهای پیزو الكتریك می باشند كه در ساختمان كریسیتالی خود شامل پلاریزاسیون ذاتی حداقل در یكی از جهات كریستالوگرافی خود میباشند . از دیدگاه كریستالوگرافی از 32 گروه تقارن نقطه‌ای ممکن 20 تا پیزو الكتریك هستند و از بین اینها 10 تای آنها موادی هستند كه خاصیت پیروالكتریك دارند.
تری كلینیك ، مونوكلینیك ، تتراگونال و هگزاگونال مهمترین آنان میباشند . پلاریزاسیون یك دی الكتریك كه در معرض سرمایش یا گرمایش یكنواخت قرار گرفته است ، به عنوان پیرو الكتریسته یا اثر پیرو الكتریسته شناخته شده است . گرمایش وسرمایش کریستال بصورت تغییر فرم مكانیكی بخاطر انبساط حرارتی خود را نشان می دهد ،كه باعث تغییر جهت پلاریزاسیون می شود. به عبارت دقیق ترمی توان تبدیل افت و خیزههای حرارتی به جابه جایی دی الكتریكی رابه عنوان پیرو الكتریسته تعبیر كرد)این تعریف شامل جابه جایی هایی است كه در نتیجه تغییر حرارتی القاء شده درپلاریزاسیون خودبخودی و نیز تغییر ظرفیت الكتریكی المانی كه تحت یك میدان DC قراردارد ، بوجود می آیند.)
از مهمترین مواد پیرو الكتریك می توان به وورتزیت)ZnS هگزاگونال )، تورمالین ، نمك راشل، تری گلیسین سولفات ، BaTiO3 ، Pb(Zr,Ti) و سولفات لیتیم اشاره كرد.
اکثر مواد پیرو الکتریک با افزایش دما (بالاتر ازدمای کوری خود )،خاصیت پیرو الکتریکی خود را از دست می دهند . خاصیت پیروالكتریكی خود را تا 690(0f 1128) حفظ می كند .
درنتیجه برای محدوده وسیعی از دما ، برای اندازه گیری تغییرات دما استفاده می شود و تغییرات درقابل اندازه گیری میباشد .
درنتیجه LiTaO3 برای پردازش های میكروكا لریمتری وهمچنین میكروآنتاپیمتر بسیار حساس برای مشاهده پروسه كاتالیست ها مصرف می شود . دراین كاربردها ضخامت LiTaO3 كه بر روی یك جسم سرامیكی قرار گرفته و پوشش NiCr دارد در حدود 50 میكرن میباشد.
مواد پیرو الكتریك وسیع ترین كاربرد رادرسنسورهای الكترو مغناطیسی بخود اختصاص داده اند از این رو آشكار سازهای مادون قرمز پیرو الكتریك كاربردهایی را در محصولات مصرفی نظیر ، دستگاه اعلام دزدگیرها، اندازه گیریی هایی نظیرآنالیزگاز و تعیین ویژگی اشعه لیزر و همچنین در كاربردهای نظامی و شبه نظامی نظیرتصویر برداری حرارتی ایجاد كرده اند.
رابطه مابین فرو-، پیزو- و پیروالکتریسیته :
سه خاصیت به آثار قطبش در بلورها مربوطند و با هم ارتباط دارند. مواد بسیاری در رده کلی دی الکتریک ها قرار می گیرند؛ که خواص و بخصوص خواص الکتریکی شان تحت تاثیر میدان های الکتریک قرار می گیرند؛
پیزو الکتریک ها رده فرعی از دی الکتریک ها هستند. پیزوالکتریک ها وقتی تحت تنش مکانیکی قرار گیرند بار الکتریکی بروز می دهند؛ برعکس پیزوالکتریک ها تحت اعمال میدان الکتریکی تنشهای مکانیکی بروز می دهند.
پیروالکتریک ها رده فرعی از پیزوالکتریک ها هستند. این مواد خود به خود قطبی می شوند و بنابرین یک گشتاور دو قطبی خالص بروز می دهند. بعضی از مواد پیروالکتریک، فرو الکتریک هم هستند، زیرا قطبش خود به خود می تواند تحت اعمال یک میدان الکتریکی معکوس شود. بنابراین مواد فروالکتریک هم پیرو- و هم پیزوالکتریک اند. بعلاوه مواد پیروالکتریک هم پیزوالکتریک هستند؛ ولی عکس آن صادق نیست یعنی تمام پیزو الکتریک ها نمی توانند پیروالکتریک باشند .
کوارتز (Silicon Oxide)
کوارتز یک کانی سیلیکاته و از دسته تکتوسیلیکاتها با فرمول ثابت و وزن مخصوص ۶۵/۲ است. کوارتز معمولاً بی‌رنگ یا سفید است اما وجود ناخالصی و نقص بلورین و … آن را به رنگهای متنوع مانند بنفش، زرد، دودی، شیری و…. در می‌‌آورد.
این کانی دارای خاصیت پیزو الکتریک و پیروالکتریک قوی است .
انواع کوارتز
1. کوارتز شفاف ۲ . آمتیست ۳. کوارتز دودی (کایرنگورم) ۴. سیترین
۵. کوارتز شیری ۶. عقیق ۷. کلسدونی
 
آخرین ویرایش:

nargol68

عضو جدید
کاربردهای پیرو الکتریک:
سیستم های آشکار سازحرکت
در بین انواع آشکارسازها، آشکارسازهای مادون قرمز پیروالکتریک از جایگاه خاصی برخوردار می باشند که از مواد مختلف زیر دسته پیروالکتریک ها ساخته شده اند و گستره مادون قرمز طیف الکترومغناطیسی را آشکارسازی می کنند . این سیستم ها در برابر تشعشعات مادون قرمز که از یک منبع طبیعی تولید شده اند مثل تشعشع ناشی از حرارت بدن انسان ، واکنش نشان می دهند. این آشکار سازها در اغلب سیستم های امنیتی مدرن به کار برده می شوند. اغلب سیستم های حفاظتی مبتنی بر
PIR به گونه ای طرح می شوند که وقتی یک انسان یا یک حیوان خون گرم بزرگ در حوزه ی عملکرد آشکار ساز PIR حرکت نماید یک زنگ خطر یا نورافکن روشن شود و یا یک درب باز شده و یا سایر انواع سیستم های الکترو مکانیکی فعال شود. سیستم آشکار ساز حرکت در بازار با نام چشمی شناخته می شوند به عنوان دزدگیر استفاده می شود. همانگونه که در شکل نشان داده شده است در این سیستم ها از آشکار ساز پیرو الکتریک به عنوان حسگر مادون قرمز استفاده می شود.

عملکرد آشکار ساز حرکت (PIR)
عملکرد آشکار ساز
PIR بدین گونه است که وقتی بدن شخصی در میدان دید عناصر پیرو الکتریک قرار گیرد قسمتی از انرژی تشعشع مادون قرمز که از بدن منتشر شده است و روی سطح عناصر حساس تابیده است, به تغییرات حرارتی بسیار جزیی ولی قابل آشکار سازی تبدیل می شود و این تغییرات نیز به نوبه خود موجب بروز تغییراتی در ولتاژ خروجی می شود. در وضعیتی که شخص یا هر منبع تشعشعات مادون قرمز به صورت ساکن در برابر عدسی آشکار ساز قرار گیرد ولتاژ تولید شده توسط هر دو سرامیک پیرو الکتریک متشابه بوده و ولتاژ تفاضلی این مجموعه صفر خواهد شد ولی اگر این منبع حرارتی در مقابل عدسی آشکار ساز شروع به حرکت کند آنگاه هر یک از دو عناصر پیرو الکتریک ولتاژهای متفاوتی ایجاد خواهند کرد و در نتیجه در خروجی ولتاژ متغیری ایجاد خواهد شد. بنابراین هرگاه یک واحد PIR در مدار قرار گیرد آنگاه حرکت منبع حرارت در جلوی این آشکارساز تغییر ولتاژی را القا می کند که این ولتاژ توسط یک JFET بافر شده و جریان آن تقویت می شود و ولتاژ DC آن توسط خازن حذف می شود و اگر روی این ولتاژ تقویت مناسب و ***** کردن صحیح انجام شود آنگاه از آن می توان برای راه اندازی زنگ خطر و یا هر مکانیزم حفاظتی دیگر استفاده کرد.

بعضی از ترکیبات عبارتند از: گالیوم نیترید (GaN)، کاسیم نیترات (CsNO3)، پلى وینیل فلوراید، مشتقات فنیل پیرازین و لیتیوم تانتالیک (LiTaO3) که مانند کریستال است و خواص پیرو الکتریک و پیزو الکتریک را با هم دارد. بعضی از بلورها مثل تانتالات ، لیتیم ، تیتانات باریم و سولفات تری ‌گلیسیرین دارای المانهای وابسته به دما هستند و وقتی بین صفحات فلزی قرار می‌گیرند، یک خازن حساس به دما تشکیل می‌شود که توان تابش IR را اندازه می‌گیرد.
کنترل آلودگی (pollutant control )
به وسیله عبور دادن تابش های فرو سرخ از یک گاز نمونه می توان وجود مقداری از یک آلودگی مشخص در آن را آشکار سازی کرد. برای این منظور میتوان مطابق شکل یک گاز نمونه را در مقابل منبع تابش فرو سرخ قرار داد وسپس با قرار دادن یک ***** نوری در مسیر، که محدوده باریکی از بسامد ها مطابق با بسامدی که آلودگی مورد نظر جذب میکند را از خود عبور میدهد ، مقدار تابش رسیده را به وسیله یک آشکار ساز پیروالکتریک اندازه گرفت و از روی مقدار تابش عبوری مقدار آلودگی را اندازه گرفت . با عوض کردن ***** می توان آلودگی های دیگر را اندازه گرفت.

تصویر برداری حرارتی
این روش با متمرکز کردن تابش های فروسرخ گسیل شده از سطح در دماهای مختلف بر روی یک صفحه حساس انجام می گیرد و شبیه روش تصویر برداری با نور مرئی می باشد .
در این جا دو ناحیه طول موج فروسرخ وجود دارد یکی بین
۳ تا ۵ میکرومتر و ۸ تا ۱۴ میکرومتر؛ قدرت تابش یک جسم سیاه در دمای ۳۰ درجه کلوین پیکی در حدود ۱۰ میکرومتر دارد و قدرت باند ۸ تا ۱۴ میکرومتر در حدود ۲۵ برابر باند ۳ تا ۵ میکرومتر می باشد ( در حدود ۱۵۰ وات بر متر مربع در مقایسه با ۶ وات بر متر مربع ) به همین دلیل از مواد پیرو الکتریک در بند ۸ تا ۱۴
میکرومتر برای تصویر برداری حرارتی استفاده می شود.
عناصر پیروالکتریک به کار برده شده در این وسایل معمولا به صورت یک صفحه مربعی به طول میلیمتری و ضخامتی در حدود
۳۰ میکرومتر می باشد. به دلیل اینکه تصویر باید به طور یک پارچه بر روی صفحه متمرکز شود ابعاد صفحه پیروالکتریک در حدود ۱ سانتی متر می باشد. فرود آمدن شارهای تابشی مختلف فضایی بر روی صفحه پیروالکتریک باعث تولید یک توزیع بار می شود، در دستگاه تصویر برداری این بار الکتریکی به وسیله تقویت کننده ها به صورت یک جریان تقویت شده و با استفاده از مدارهای الکترونیکی یک تصویر تلویزیونی مطابق با تابش های فرو سرخ رسیده از صحنه را به وجود می آورد. این سیستم در کاربردهای معمولی و نظامی به کار می رود؛ به عنوان مثال دوربین های ساخته شدهA-UK
برای پیدا کردن افراد در زیر آوارهای ساختمان های فرو ریخته در امداد- نجات به کار می روند.
تابش های گسیل شده از صحنه به وسیله یک لنز ژرمانیم بر روی یک الکترود جذب کننده تابش فرو سرخ متمرکز می شوند و گرما به جلو پیروالکتریک هدایت می شود و ولتاژ تولید شده که معمولا در حدود میلی ولت میباشد از صفحه عبور می کند. یک شبکه فلزی که بر روی دتکتور محاط شده ، بیشتر الکترون های رسیده را جمع آوری می کند. بعضی از این الکترون ها از شبکه عبور می کنند؛ عبور برخی از آنها به پتانسیل موضعی سطح صفحه بستگی دارد . دشارژ بر روی صفحه باعث تولید سیگنال هایی می شود که به الکترود می رسد و در این فرآیند تصویر تلویزیونی تولید می شود.
 
بالا