گیاه کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa)

MehD1979

متخصص زراعت و اگرواکولوژی
کاربر ممتاز
HLO///معرفي گياه داروئي كاپاريس ( كبر )

HLO///معرفي گياه داروئي كاپاريس ( كبر )

در مورد گیاه کاپاریس اسپینوزا مطلب میخام




معرفي گياه داروئي كاپاريس:
كبر (نام علمی: Capparis spinosa) يكي از گياهان است. کبر از راسته ميخک‌ها (Caryophyllales)، تيره کبريان (Capparaceae)، سرده کبرها (Capparis) است.
انواع دارويي و مهم آنها به شرح زير است :​
1. Capparis spinosa​
2. Capparis deciduas​
3. Cleome viscosa l.​
4. Cleome brachycarpa​
5. Cadaba farinosa​
6 . Crataeva religiosa (سرح – طريح – قره )​

اين گياه پوششی برای خاک محسوب می‌شود که علاوه بر افزايش ظرفيت خاک در نگهداری آب، از فرسايش خاک نيز جلوگيری می‌کند. پس از شناسايی اين گياه مهم و پی بردن به ارزش اقتصادی و اشتغالزايی آن، هم اکنون کشاورزان محلی در صدد کاشت اين گياه ارزشمند جهت صادرات هستند
تيره كور (كبر) : Capparidaceae
گياهاني با ظاهر متفاوت علفي ويا به صورت بوته اي با اعضاي چوبي و به ندرت درختچه يا درخت ماننداند و چون از نظر مشخصات ساختماني گل شباهت بسيار به Cruciferae ها دارند از اين جهت آنها را انواعي از تيره اخير ، متعلق به نواحي گرم نيز ذكر مي نمايند (Guignard) . پراكندگي آنها بيشتر در مناطق گرم و حدود خارجي آنها تا نواحي معتدله است . در بين آنها انواع معدودي نيز يافت ميشود كه در نواحي معتدله بسر مي برند .
اين گياهان داراي برگهاي متناوب ،فاقد استيپول (زائده زير برگ ) يا شامل آن ولي بصورت خار وگلهاي نر – ماده ، معمولا منظم و شامل 4 كاسبرگ و 4 گلبرگ مي باشند (شباهت به Cruciferae ) از مشخصات آنها اين است كه نهنج گل آنها به صورت استطاله اي دراز در مي آيد . پرچمهاي آنها به تعداد 4 تا 6 (شباهت به Cruciferae ) و مادگي انها غالبا مركب از 2 برچه يا بيشتر و واقع در انتهاي استطاله اي دراز است ، ميوه آنها بصور مختلف پوشينه ، خورجين مانند ، سته يا شفت و محتوي دانه هاي بدون آلبومن است .
از اعضاي مختلف گياهان اين تيره ، سلولهاي واجد ميروزين (به وضع منفرد يا مجتمع ) و همچنين گلوكزيدهايي وجود دارد كه بر اثر تجزيه ، موجب پيدايش اسانسهايي شبيه اسانس گياهان تيره شب بو مي گردد . در بين آنها نمونه هاي دارويي مهمي وجود ندارند . از بعضي از آنها ، آنهم در طب عوام استفاده هاي درماني به عنوان نيرو دهنده ، ضد اسكوربوت و تاول آور به عمل مي آيد.

فرانسه : Taparier ,Caprier epineux​
آلماني : Kapernstrauch​
انگليسي : Common caper –bush​
ايتاليايي : Cappero spinosa​
فارسي : كور ، كبر ، لگجي (Kavar)​
عربي : اصف ، كبار(Kabbar)، شوك الحمار​
لامرد فارس : لگجين​
آذري : كبر

گياهشناسي :
گياهي بوته اي و زيبا ، خوابيده و داراي شاخه هاي متعدد ، پوشيده از كرك و به طول 1 تا 1.5 متر است . از مشخصات آن اينست كه انشعابات ساقه گياه ، از يك ناحيه چوبي شده كه در واقع قاعده ساقه به حساب مي آيد ، منشاء گرفته ، وضع غالبا گسترده در روي زمين پيدا ميكند . برگهاي آن ساده ، عاري از دندانه ، به رنگ سبز روشن و داراي دو زائده خار مانند ( استيپول) در محل اتصال دمبرگ به ساقه است. گلهاي درشت آن رنگ سفيد مايل به گلي دارد و پس از شكفتن منظره بسيار زيبا به گياه مي بخشد
از اين نظر است كه در بعضي نواحي مديترانه اقدام به پرورش اين گياه ميگردد . منشاء اصلي آن نيز بعضي نواحي اسيا به نظر مي رسد .ساقه ها ساده يا منشعب ، بدون كرك يا پوشيده از كركهاي نرم ريزان ، يا كركهاي كوتاه پتويي دائمي ، در كنار دمبرگ با گوشواره هاي خاري خميده يا راست ، به ندرت فاقد گوشواره . برگها از نظر اندازه متنوع و دمبرگدار ، دايره اي ، واژ تخم مرغي ، بيضوي، تخم مرغي يا گاهي سر نيزه اي با قاعده اي گوه اي يا گرد ،نوكي كند يا تيز ،گاهي چالدار، سيخكدار، با بافتي ضخيم يا نازك، بدون كرك يا پوشيده از كركهاي پتويي ، گلها منفرد و محوري ، اغلب شب بوي و معطر، نر ماده يا گاهي فقط نر .
دمگل به طول 25 تا 45 ميليمتر گسترده ، كاسبرگها به طول 8 تا 25 ميليمتر ، كم يا بيش هم اندازه ، تخم مرغي يا بيضوي ، بيرونيها سر پوشي ، هم اندازه گلبرگها يا از آنها كوتاهتر ،گلبرگها سفيد به طول 8 – 40 ميليمتر گاهي قرمز رنگ ، مستطيلي تا واژ تخم مرغي پهن ، گلبرگ پشتي مورب ، همگي هم اندازه يا دوتاي آنها بلند تر، با راس كامل يا چالدار. پرچمها متعدد ، قرمز- ارغواني ، از گلبرگها بلندتر، راست ، پايك زير تخمداني به طول 20 تا 50 ميليمتر ، بدون كرك يا به طرف قاعده گاهي كرك دار. تخمدان به طول 4 تا 8 ميليمتر كم يا بيش بيضوي . ميوه ها به طول 12 تا 45 و عرض 20 ميليمتر دوكي شكل ، تخم مرغي يا واژ تخم مرغي، سبز رنگ ، شكوفا ، پايك واژگون ، گاهي گسترده يا پيچيده، دانه ها به طول 2 تا 3 ميليمتر ، صاف ، گوشت دروني قرمز مي باشد .
در داخل پوشش گل اين گياه ، تعداد فراواني پرچم دراز وجود دارد كه مجموعا ظاهري بسيار زيبا به گل مي بخشند . ميوه آن كه در قسمت انتهايي يك زائده دراز (نهنج) به وجود مي آيند ، بيضوي ، گوشتدار و در آغاز به رنگ سبز روشن است ولي تدريجا مايل به قرمز مي گردند. زمان گلدهي از بهار تا اواخر تابستان ادامه مي يابد ،گياه در مناطق مختلف رويشي پراكندگي وسيع دارد.
چون ضمن پرورش گياه ،نمونه هاي از آن تدريجا از محيط كشت دور مي شود از اين جهت غالبا در محيط اطراف كشت حتي در فواصل نسبتا دور ، تعدادي از آن به چشم مي خورد . به حالت وحشي بيشتر در اماكن متروك ، كنار ديواره هاي كهنه و دامنه هاي نسبتا مرطوب كوهستانهاي كم ارتفاع يافت مي شود .قسمت مورد استفاده گياه ،جوانه ها يا تكمه هاي مولد گ آن است كه معمولا پس از چيدن ،در حدود 3 ماه در سركه قرار داده ويا انكه مدتي در آب شورنگه داري شده سپس مصرف مي رسانند .
ميوه ، ريشه و پوست آن بيشتر به مصارف درماني مي رسداز ميوه هاي جوان آن همراه با سركه مي توان استفاده كرد .

تركيبات شيميايي :
ريشه و جوانه هاي مولد گل آن، داراي پكتين ،ساپونين ، نوعي اسانس (به مقدار بسيار جزيي ) ، يك ماده رزيني ، يك رامنوگلوكزيد و ماده اي بنام كاپاري روتين Capparirutine به فرمول
است . اين ماده بصورت گرد متبلور به رنگ زرد روشن بدست مي آيد ،در دماي 189 درجه ذوب مي شود. در اتر وكلروفرم ،غير محلول ولي در آب و الكل محلول است .(Reutter, p.472 , 1923)
اندام مورد استفاده :
ميوه، ريشه، پوست، برگ، غنچه و ساقه مورد استفاده قرار می‌گيرد. ميوه آن که بر حسب اندازه در 8 شماره درجه‌بندی می‌شود، از ايران صادر می‌گردد. بر اساس اظهاراتي صادرکنندگان، ميوه دارای درجه 5-3 دارای بهترين مرغوبيت است. اين ميوه به فارسی «خيار کبار» يا «خيار شنگ» ناميده می‌شود اما متاسفانه در گمرک ايران به اشتباه تحت عنوان «هندوانه ابوجهل» صادر می‌گردد که گياهی کاملا متفاوت و از خانواده کدوئيان است و دارای طعمی تلخ و مسهلی قوی محسوب می‌گردد، در حالی که کبار از خانواده کاپاريداسه است.
ريشه كبار:
كبار عبارت از ريشه هاي گياه كاپاريس اسپينوزا (از خانواده كاپاريداسه ) مي باشد . اين گياه به فراواني و به خصوص در قسمتهاي مركزي و جنوبي ايران مي رويد و بصورت چتري بر روي زمين گسترده مي شود ،ريشه هاي كبار به رنگ روشن و پوست ريشه هاي ضخيم مصرف طبي دارد . مزه پوست ريشه كبار تلخ و نامطبوع و آن را در تب راجعه و رماتيسم به كار مي برند . بررسي هاي مولف بر روي ريشه هاي اين گياه نشان داده است كه عصاره حاصل از ريشه كور خاصيت ضد ميكروبي قابل توجهي از خود نشان مي دهد . ميوه هاي اين گياه را همچنين در تهيه ترشيجات به كار مي برند .
پراكندگي جغرافيايي:
اين گياه بومی مناطق گرمسيری غرب و مرکز آسيا است و پراکنش آن از اقيانوس اطلس، مراکش و تونس تا دريای سياه و ارمنستان و نواحی شرقی دريای خزر تا افغانستان و هند امتداد دارد. گونه‌های ديگری از کاپاريس در هاوايي و شمال آفريقا رشد می‌کند.
اروپا ، ايران ، قفقاز ، ، پاكستان ، هند ، عراق ، شبه جزيره عربستان و شمال آفريقا . نمونه تيپ نامشخص .
پراكندگي در ايران:
کبار به صورت خودرو در شکاف صخره‌ها، در بالای ديوارهای گلی، مناطق مخروبه و به طور کلی در هر خاکی با حداقل مواد غذايی رشد می‌کند. مناطقی با بارندگی 350 ميليمتر در سال برای کبار ايده‌آل است و محصول خوبی را عايد می‌سازد. اين گياه تابستانهای بالای 40 درجه سانتيگراد را به خوبی تحمل می‌کند و به علت تمايل سرمايی که دارد زمستانهای تا 8- درجه سانتيگراد را نيز تحمل می‌کند. مقاومت اين گياه به خشکی، شوری، گرما و آفتاب شديد سبب گرديده که اين گياه مهاجم در جای جای ايران پراکنش داشته باشد. دامنه‌های البرز، آذربايجان غربی، اردبيل (دشت مغان)، مرند، خوی، تفرش، نهاوند، اراک، گلپايگان، کرمانشاه، شمال شرقی هرزويل( نواحي كم ارتفاع و منتهي به دره هاي مرطوب ) ، بلوچستان و شيراز. ا يزد (اطراف تفت و مهريز) ، لامرد (فارس) از مناطق رويش اين گياه رونده در ايران می‌باشند. بعبارت ديگر کبر در ايران در شمال ، شمال غرب ،غرب ، مركز و شرق و نيز از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در می‌رويد.
مصارف دارويی و صنعتی کبار:
در اسپانيا نوعی سس به نام سس کبار تهيه می‌شود که بسيار خوش عطر و طعم است و کمی به سس خردل همراه با فلفل سياه شباهت دارد. غنچه آن به عنوان ادويه در تهيه سس، کره، پنير و در تزيين غذا و سالاد به مصرف می‌رسد. ميوه‌های نارس و ريز پس از برداشت درون سرکه يا آب نمک نگهداری می‌شوند و ترشی خوشمزه‌ای محسوب می‌گردد. ميوه که طعمی تند و تيز اما دلچسب و عطر مخصوصی دارد همراه با پيتزا، گوشت، ماهی و يا درون سالاد و همراه با انواع ساندويچ به مصرف می‌رسد. ميوه به صورت پخته نيز همراه انواع سبزيجات مورد استفاده قرار می‌گيرد.
تصوير شمارة ۱ : ميوه . گل .غنچه . گياه كاپاريس
تصوير شمارة ۲: گل گياه كاپاريس
خواص درماني:
کبار در کاهش نفخ تاثير داشته و خاصيت ضد رماتيسمی دارد و جهت درمان تصلب شرايين و از بين بردن عفونت کليه به کار می‌رود. در طب آيروودايی (گياه درمانی) کبار به عنوان تحريک‌کننده و محافظ کبد ثبت شده است. در بعضی موارد کبار برای درمان جراحت مفاصل، پوست و بدن به کار می‌رود. پوست ريشه گياه سابقا در بيماريهاي مختلف مخصوصا امراض مربوط به كبد و طحال مصرف مي گرديدو از آن در موارد ضروري به عنوان مدر ،قابض و مقوي نيز استفاده به عمل مي آمد . مصارف آن در رفع آب آوردن ( hydropisie ) ، بالا بردن مقاومت بدن در برابر سرماخوردگی . اثر بر انگل ليشمانيا اثر ضد ميكروبي اثر ضد التهابي رفع كمخوني و رنگ پريدگي دختران جوان رفع ضعف عمومي همراه با ضعف اعصاب و همچنين در نقرس معمول بوده است ،مطالعات جديد اثر مفيد آن را در هيستري و حالات عصبي ديگر تاييد نموده است . مصرف آن موجب باز شدن خون قاعدگي در موارد قطع اين حالت در زنان جوان مي شود .
جوانه هاي ناشكفته و مولد گل آن ، اثر نيرو دهنده دارد . از جوشانده آن در محل مصارف داخلي ، هنوز هم در الجزاير براي مداواي نقرس استفاده به عمل مي آيد. پوست ريشه گياه برای درمان بيماری‌های مختلف از جمله کبد و طحال مصرف می‌گردد ونيز براي رفع ضعف عمومی و ورم مفاصل نيز مورد استفاده قرار می‌گيرد. غنچه نشکفته کبار دارای اثر نيرودهنده بوده و برگ کبار اقسام کرم معده و روده را از بين می‌برد
برداشت و فرآوری:
ميوه‌ها هر 7-5 روز يکبار در ماههای مرداد و شهريور به صورت دستی توسط افراد محلی برداشت می‌شوند، که هر کيلو 600 تومان از کارگران خريداری می‌شود. ميوه‌ها را در بشکه‌های پلاستيکی همراه با آب نمک نگهداری می‌کنند که هر 15-10 روز يکبار بايد آب آن عوض شود.
بسته بندی:
جهت صادرات آب و نمک را از محصول جدا می‌کنند و درون بشکه‌های گالوانيزه 60 و 80 کيلوگرمی بسته‌بندی می‌کنند. به محض خروج از گمرک بايد ميوه‌ها دوباره داخل آب نمک نگهداری شوند.
بازار محصول:
صادرات کبار از ايران از سال 1380 آغاز گرديد. به دليل برداشت غير اصولی و بی‌رويه حجم صادرات در اين 5 سال دچار نوسانات زيادی بوده است به طوری که حتی در يک سال اين حجم به 120 تن هم رسيده است. ترکيه تا سال 1383 تنها وارد کننده اين محصول از ايران بود که پس از تغيير بسته‌بندی، آن را به چندين برابر قيمت خريد از ايران (يعنی هر کيلو 2000 تومان) با نام محصول کشور ترکيه به اسپانيا صادر می‌کرد. اما با تلاش يکسری صادرکنندگان نوآور در اردبيل( دشت مغان) و دعوت از متخصصان اسپانيايی برای شناسايی مراکز پراکنش اين محصول، در سال 1383 برای اولين بار کبار تحت نام محصول ايران به اسپانيا صادر گرديد. کبار در فرانسه، ايتاليا و يونان کاشته و توليد می‌شود. الجزاير، مصر، مراکش و تونس از ديگر توليدکنندگان اين محصول می‌باشند. در کلمبيا گونه‌ای خاص از کاپاريس توليد می‌شود که مرغوبيت کمتری نسبت به گونه ايرانی دارد. قيمت اين محصول در بازار جهانی دهها برابر قيمتی است که از ايران صادر می‌گردد و اين گياه يکی از پتانسيلهای بالقوه برای ايران محسوب می‌گردد که قابليت ارزآوری و اشتغالزايی بالايی دارد


منابع :
1. گياهان دارويي (جلد اول ) نوشته : دكترعلي زرگري
2. مفردات پزشكي و گياهان دارويي ايران نوشته : دكتر يعقوب آيينه چي
3. اينترنت ،سايت googl ,yahoo
4. ماهنامه دام کشت و صنعت، شماره 83
5.پايان نامة دكتر محبوبه حقيقت(مطالعة و بررسي كاپاريس اسپينوزا و انتشار و پراكندگي آن در ايران )
 

"Pejman"

دستیار مدیر مهندسی کشاورزی گیاهان دارویی
این یک مقاله که افسون زحمتشو کشیده

باززايي گياه دارويي کور .Capparis spinosa L با استفاده از کشت قطعات هيپوکوتيل


 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
کمکی کوچک به دوست عزیز:

کمکی کوچک به دوست عزیز:

مهر گياه : كبار - كاپارايس

کبار بوته‌ای طویل العمر، خزنده با شاخه‌هایی منشعب و کرکدار به طول 1 تا 5/1 متر است. گونه تجاری آن با نام علمی Capparis spinosa و نام تجاری Caper می‌باشد که در اصطلاحات محلی آن را کور، کورک و یا کبر می‌نامند. اين گیاه ریشه‌ای بلند دارد که در اعماق خاک نفوذ می‌کند. برگ‌ها بیضوی و نوک تیز، به رنگ سبز روشن و در بن برگ دارای دو زائده کوچک خار مانند می‌باشند. گلها درشت، سفید مایل به گلی، با تعداد زیادی پرچم دراز به رنگ صورتی مایل به بنفش هستند. میوه آن در قسمت انتهایی یک زائده دراز داشته، بیضوی گوشتدار و به رنگ سبز روشن است.
این گیاه بومی مناطق گرمسیری غرب و مرکز آسیا است و پراکنش آن از اقیانوس اطلس، مراکش و تونس تا دریای سیاه و ارمنستان و نواحی شرقی دریای خزر تا افغانستان و هند امتداد دارد. گونه‌های دیگری از کاپاریس در هاوایی و شمال آفریقا رشد می‌کند.
کبار به صورت خودرو در شکاف صخره‌ها، در بالای دیوارهای گلی، مناطق مخروبه و به طور کلی در هر خاکی با حداقل مواد غذایی رشد می‌کند. مناطقی با بارندگی 350 میلیمتر در سال برای کبار ایده‌آل است و محصول خوبی را عاید می‌سازد. این گیاه تابستانهای بالای 40 درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل می‌کند و به علت تمایل سرمایی که دارد زمستانهای تا 8- درجه سانتیگراد را نیز تحمل می‌کند. مقاومت این گیاه به خشکی، شوری، گرما و آفتاب شدید سبب گردیده که این گیاه مهاجم در جای جای میهن عزیزمان پراکنش داشته باشد. دامنه‌های البرز، آذربایجان غربی، اردبیل، مرند، خوی، تفرش، نهاوند، اراک، گلپایگان، کرمانشاه، شمال شرقی هرزویل، بلوچستان و شیراز از مناطق رویش این گیاه رونده در ایران می‌باشند.
این گیاه پوششی برای خاک محسوب می‌شود که علاوه بر افزایش ظرفیت خاک در نگهداری آب، از فرسایش خاک نیز جلوگیری می‌کند. پس از شناسایی این گیاه مهم و پی بردن به ارزش اقتصادی و اشتغالزایی آن، هم اکنون کشاورزان محلی در صدد کاشت این گیاه ارزشمند جهت صادرات هستند.
اندام مورد استفاده
میوه، ریشه، پوست، برگ، غنچه و ساقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. میوه آن که بر حسب اندازه در 8 شماره درجه‌بندی می‌شود، از ایران صادر می‌گردد. بر اساس اظهارات صادرکنندگان، میوه دارای درجه 5-3 دارای بهترین مرغوبیت است. این میوه به فارسی «خیار کبار» یا «خیار شنگ» نامیده می‌شود اما متاسفانه در گمرک ایران به اشتباه تحت عنوان «هندوانه ابوجهل» صادر می‌گردد که گیاهی کاملا متفاوت و از خانواده کدوئیان است و دارای طعمی تلخ و مسهلی قوی محسوب می‌گردد، در حالی که کبار از خانواده کاپاریداسه است.
مصارف دارویی و صنعتی کبار
در اسپانیا نوعی سس به نام سس کبار تهیه می‌شود که بسیار خوش عطر و طعم است و کمی به سس خردل همراه با فلفل سیاه شباهت دارد. غنچه آن به عنوان ادویه در تهیه سس، کره، پنیر و در تزيین غذا و سالاد به مصرف می‌رسد. میوه‌های نارس و ریز پس از برداشت درون سرکه یا آب نمک نگهداری می‌شوند و ترشی خوشمزه‌ای محسوب می‌گردد. میوه که طعمی تند و تیز اما دلچسب و عطر مخصوصی دارد همراه با پیتزا، گوشت، ماهی و یا درون سالاد و همراه با انواع ساندویچ به مصرف می‌رسد. میوه به صورت پخته نیز همراه انواع سبزیجات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کبار در کاهش نفخ تاثیر داشته و خاصیت ضد رماتیسمی دارد و جهت درمان تصلب شرايین و از بین بردن عفونت کلیه به کار می‌رود. در طب آیروودایی (گیاه درمانی) کبار به عنوان تحریک‌کننده و محافظ کبد ثبت شده است. در بعضی موارد کبار برای درمان جراحت مفاصل، پوست و بدن به کار می‌رود. پوست ریشه گیاه برای درمان بیماری‌های مختلف از جمله امراض کبد و طحال مصرف می‌گردد و به عنوان مدر، قابض و مقوی و در رفع کم خونی و ضعف عمومی و ورم مفاصل نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. غنچه نشکفته کبار دارای اثر نیرودهنده بوده و در درمان نقرس مفید است و برگ کبار اقسام کرم معده و روده را از بین می‌برد.
برداشت و فرآوری
میوه‌ها هر 7-5 روز یکبار در ماههای مرداد و شهریور به صورت دستی توسط افراد محلی برداشت می‌شوند، که هر کیلو 600 تومان از کارگران خریداری می‌شود. میوه‌ها را در بشکه‌های پلاستیکی همراه با آب نمک نگهداری می‌کنند که هر 15-10 روز یکبار باید آب آن عوض شود.
بسته بندی
جهت صادرات آب و نمک را از محصول جدا می‌کنند و درون بشکه‌های گالوانیزه 60 و 80 کیلوگرمی بسته‌بندی می‌کنند. به محض خروج از گمرک باید میوه‌ها دوباره داخل آب نمک نگهداری شوند.
بازار محصول
صادرات کبار از ایران از سال 1380 آغاز گردید. به دلیل برداشت غیر اصولی و بی‌رویه حجم صادرات در این 5 سال دچار نوسانات زیادی بوده است به طوری که حتی در یک سال این حجم به 120 تن هم رسیده است. ترکیه تا سال 1383 تنها وارد کننده این محصول از ایران بود که پس از تغییر بسته‌بندی، آن را به چندین برابر قیمت خرید از ایران (یعنی هر کیلو 2000 تومان) با نام محصول کشور ترکیه به اسپانیا صادر می‌کرد. اما با تلاش یکسری صادرکنندگان نوآور در اردبیل و دعوت از متخصصان اسپانیایی برای شناسایی مراکز پراکنش این محصول، در سال 1383 برای اولین بار کبار تحت نام محصول ایران به اسپانیا صادر گردید. کبار در فرانسه، ایتالیا و یونان کاشته و تولید می‌شود. الجزایر، مصر، مراکش و تونس از دیگر تولیدکنندگان این محصول می‌باشند. در کلمبیا گونه‌ای خاص از کاپاریس تولید می‌شود که مرغوبیت کمتری نسبت به گونه ایرانی دارد. قیمت این محصول در بازار جهانی دهها برابر قیمتی است که از ایران صادر می‌گردد و این گیاه یکی از پتانسیلهای بالقوه برای میهن عزیزمان محسوب می‌گردد که قابلیت ارزآوری و اشتغالزایی بالایی دارد.
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
پژوهشگران کشور طی تحقیقاتی اقدام به تولید و فراوری گیاه "لگجی" کردند که این گیاه علاوه بر تثبیت شن های روان، در درمان برخی بیماریها به کار می رود. حسین مشایخی- مجری طرح با بیان اینکه گیاه کاپاریس (Capparos Spinusa) با نام محلی لگجی و یا علف مار معروف است، به مهر گفت: گیاه علف مار از جمله گیاهان خودرو و چند منظوره استان بوشهر است که در مقابل خشکی و گرما مقاوم است و توان بالایی برای حفاظت از اکوسیستم های طبیعی و بیابانی دارد.

وی با اشاره به اینکه گل و میوه این گیاه دارای ارزش غذایی دارویی، خواص بهداشتی و درمانی است، اظهار داشت: از این گیاه همچنین می توان در جهت کنترل فرسایش خاک، تثبیت شنهای روان، ایجاد ارزش افزوده در بخش منابع طبیعی و تولید فرآورده های دارویی و غذایی جدید استفاده کرد.

مجری این طرح با اشاره به تحقیقات انجام شده بر روی این گیاه خاطرنشان کرد: تحقیقاتی که در خصوص این گیاه صورت گرفت نشان داد که می توان از میوه، غنچه و سایر اندام این گیاه برای تولید دارو بهره برد ضمن آنکه با پوشش وسیع و گسترده آن می توان در جهت کاهش فرسایش خاک استفاده کرد.

مشایخی از فراوری این گیاه خبر داد و اضافه کرد: در این طرح تحقیقاتی اقدام به فراوری غوزه، پوست، ریشه و غنچه های گیاه لگجی به منظور کاربردهای درمانی کردیم.

این محقق با اشاره به جنبه های درمانی این گیاه یاداور شد: پوست، ریشه، گل و غنچه های این گیاه در درمان بیماریهایی چون نقرس و کم خونی به کار می رود.

وی ادامه داد: فراوری این گیاه همچنین برای درمان بیماری تب راجعه که نوعی بیماری اسپیروکتی است که به وسیله بندپایان به انسان منتقل می شود، موثر است.
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
گیاه شناسی کاپاریس:

گیاه شناسی کاپاریس:

caper
caper


capparis spinosal یا caperbush یک گیاه مفید و زیبا در خانواده capparidaceae است. (۲)spinosa به جفت اسپین های قلابی در قاعده هر ساقه اطلاق می شود. (۳)

از مشخصات این گیاه این است که انشعابات ساقه گیاه از یک ناحیه چوبی شده که در واقع قاعده ساقه به حساب می آید منشاء گرفته وضع غالباً گسترده بر روی زمین پیدا می کند. (۴)این گیاه پر بوته پایا به بلندی ۵-۳ فوت رشد می کند . برگها متناوب و گرد تخم مرغی شکل و ضخیم و براق هستند.(۵)همچنین ساده عادی از دندانه ، به رنگ سبز روشن و دارای دو زائده خار مانند(استیپول ) در محل اتصال دمبرگ به ساقه است .(۴)شکوفه ها حدوداً اندازه یک نخود هستند. (۶) گلها حدوداً ۲ اینچ ، سفید مایل به گلی با تعداد زیادی پرچم بنفش روشن و در ظاهر خیلی جذاب هستند (۵)
هر گلی ۴ گلبرگ و کاسبرگ، یک تخمدان و یک مزه تند و تیز دارد .(۶) میوه آن که در قسمت انتهایی یک زائده دراز (نهنج) به وجود می آید ، بیضوی، گوشتدار و در آغاز به رنگ سبز روشن است ولی به تدریج مایل به قرمز می گردد .(۴) دانه ها بزرگ و کلیوی شکل هستند و از نظر رنگ خاکستری – قهوه ای می باشند.(۵)

اصل و مبـداء:

caper bush یک گیاه بومی منطقه مدیترانه با یک پراکندگی طبیعی از ساحل دریای مدیترانه به جزایر قناری ، morocco ،Iran ،Greece ،Sicilyاست .(۲) یک ارتباط قوی بین caperbush و اقیانوس ها و دریا وجود دارد زیرا از سواحل آتلانتیک جزایر قناری morocco به دریای سیاه به Crimea وArmenia و دریای خزر و به ایران آمده است .(۷) هر چند این طور گمان می رود که زیستگاه باستانی آن مناطق خشک غرب یا آسیای مرکزی است دلیل ما بر این گمان خود کلمه ی caper است که از یونانی Kapparis می آید ، که در اصل احتمالا ً Near یـا خاورمیانه می باشد. (۲) ولی به صورت اندک در ایالات متحده ی آمریکا حتّی در باغچه خانه ها رشد می کند.caper ها به بریتانیا و دیگر کشور های اروپایی آمدند وبه طور کلی در اسپانیا و آفریـقـا رشد می کنند .زمـانی روسیـه جـنـوبی یـک صـادر کـنـنـده اصـلی بـود . در آفـریـقـای شـمالـی معـمـول تـرین caper استفاده شده Timbuctoo caper( C.sodala ) است .caperمعمول جنوب آفریقا C.coryinbifera می باشد.(۵) در ایران به حالت وحشی بیشتر در اماکن متروک ،کنار دیوار های کهنه و دامنه های نسبتاً مرطوب کوهستانهای کم ارتفاع یافت می شود .(۴)

زیستگاه:

آب و هوای گرم و خشک و نور آفتاب شدید ، محیط را برای گیا ه caperمناسب می کند . این گیاهان در مناطقی که ۳۵۰ mm بارندگی سالیانه دارندرشد می کنند و به سادگی در دماهای زمان تابستان بالاتر از ۴۰ c (۱۰۵ f ) زنده می مانند هر چند کاپریک گیاه سرد طبع است و یک رنج دما یی مشابه به گیاه زیتون دارد(-۸ c , ۱۸ f ) گیاهان در خاکهایی که از نظر مواد غذایی خشک و فقیر هستند رشد می کنند . گلها روی شاخه های نخستین سال به وجود می آیند .(۷) گلها با طلوع آفتاب باز می شوند و در بعد از ظهر بسته می شوند. در طی این مدت زمان ،آنها یک جاذب برای باور شدن به وسیله ی حشرات هستند .(۳) زیبایی گلهای caper به علت لطافت و زندگی کوتاه درست مانند گلهای شقایق است . گلبرگ های سفید مایل به کرم و لطیف و ظریف و پرچمهای ارغوانی روشن تنها یک چند ساعتی وجـود دارند. بیشـتر گلها به ندرت در باغچه ها دیده می شوند چون غنچه ها باید قبل از شکفته شدن برداشت شوند .(۸)

تر کیب شیمیایی و اصلی:

کاپاریس اسپینوزا دارای چندین ترکیب شیمیایی فعال می باشد ولی یکی از مهمترین ترکیبات Flavonoids است .(۹) ریشه و جوانه های مولد گل آن ، دارای پکتین ، ساپونین ،نوعی اسانس (به مقدار بسیار جزیی ) ، یک ماده ی رزینی یک رامنو گلو کزید و ماده ای به نام کاپاری روتین Capparirutine به فرمول C۲۷ H ۳۰ o۱۵ است .این ماده به صورت گرد متبلور به رنگ زرد روشن به دست می آید در گرمای ۱۸۹ درجه ذوب می شود .دراترو کلر و فرم ، غیر محلول ولی در آب و الکل محلول است .(۴) قسمت قشری و برگها حاوی Stachydrine و ۳- hydroxystachydrine است . ریشه حاوی Glucobrassicin ،neoglucobrassicin و ۴-methoxy- glucobrassicin است .عصاره خام غنچه های گل حاوی ۱۶۲ غلظت فرار از isothiocyanates ،thiocyanates ،sulphides و تولیدات اکسید اتیو آنها به عنوان اجزا اصلی تشخیص داده شده اند .دانه ها و برگها حاوی glucocapparin و glucocleomin است پوست ریشه حاوی stachydrine، rutic acid و یک ماده ی فرار با رایحه سیر است .(۱۰) در کنار tannin (جوهر مازو ) و یک جسم تلخ ، پوست ریشه حاوی یک شیره ی تند و تیز است شکوفه ها حاوی یک alliaceous ،volatile oil می باشد (۶) مزه ی قوی کاپر ، شبیه به یک خردل فلفلی ، در نتیجه ی یک واکنش آنزیماتیک با یک glycoside روغن خردل که glucocapparin ( Methyl glucosinolate ) نامیده می شود که از بافتهای گیاهی آزاد میشود وقتی که تحت فشار قرار می گیرد و له می شود این واکنش methyl isothiocyanate خیلی تندی را آزاد می کند که به کاپر ها بیشتر مزه آنها رامی دهد . یک ترکیب اضافی گیاه که به آن یک مزه ی بی نظیر را می دهد rutin است و فلا ونوئید تلخ گلیکوزید مشابه ای در (Ruta sp .) rue یافت می شود .(۲) بنابرین ،کاپرها به چندین گونه از خانواده کلم ( cress و white mustard و wasabi و horseradish ) شباهت دارند. (۸) این گیاه به طور عمده حاوی آب است دارای یک میانگین در حد رطوبت %۳/۷۰ در برگها %۵ . ۷۳ در غنچه های گلها و % ۷۲ در میوه ها می باشد بنابراین معدل حجم رطوبت گیاه حدوداً معادل %۶ . ۷۲ محاسبه شده است . (۹)

استفاده درمـانـی:

نخستین رکورد استفاده بوته caper برای اهداف دارویی در ۲۰۰۰ bc بوسیله سومری ها بود و همچنین یونانیان باستان و رومی ها این گیاه را برای این اهداف استفاده می کرد .(۲) هر چند آنها احتمالاً آن را پرورش نمی دادند ولی بصورت وحشی از طبیعت جمع آوری می کردند.(۳) درطب سنتی به عنوان پشتیبان و نگهدارو داروی محرک کبدی ،باعث بهبود عملکرد کبد می شود. در موارد تصلب شرائین استفاده می شود.خمیر یا عصاره کاپردر روغن یا ماده ای که چهره و موی سر را زیبایی می دهد استفاده می شود ولی یک حساسیت پوستی از استفاده آنها گزارش شده است .(۷) استفاده های پزشکی شامل کاهش نفغ به عنوان یـک ضـدرومـاتـیـسم و بهـبـود عمـل کـبـد می بـاشـد .گـزارش شـده اسـت کـه بــه عـنـوان یـک مدر (دیور تیک ) ، عاملی که کرمها را دفع می کندو مقوی استفاده می شود .(۳) پوست ریشه به عنوان فعالترین قسمت ذکر شده است .به علت گـرم و خـشـک بـودن آن است که بـه عنـوان یـک قـابـض و ازبـیـن بـرنـده ی سردی (cold humors ) استفاده می شود .(۱۰) جوشانده پـوست ریشـه ،در طـب سنتی برای رفع تجـمع مایـع سـروزدر حفرات یا بافتهای بین (dropsy ) ،آنمی ،آرترایتیس و نقرس استفاده می شود.(۳) گیـاه بـا خـاصـیـت ضد سلی anti –tubercular )) نـسـبـت داده شده است .پوست ،تلخ و خلط آور است و در ناراحتی های طـحـالی ،کلیـوی و کبـدی داده می شود. برگهای سائیده شده ،بـه عنـوان یک ضماد در نـقـرس بـه کار بــرده می شود. گفته می شود همه ی قسمتهای گیـاه وقـتـی که بـه طور خـارجـی به کار برده می شودیک اثر قابـض و تحریک کننـده دارد. ازگیـاه تازه یـک روغن فرار بدست می آید که خواص روغن سیر را دارد.(۱۰) مصارف آن در رفع آب آوردن (hydropisie ) ،رنگ پریدگی دختران جوان و ضعف عمومی همراه با ضعف اعصاب معمول بوده است .مطالعات جدید اثر مفید آنرا در هیستری و حالات عصبی دیگر تأ یید نموده است . مصرف آن موجب باز شدن خون قاعدگی در موارد قطع این حالات در زنان جوان می شود.(۴) یکی از دلایل برای اثرات آن ممکن است این حقیقت باشد که گیاه حاوی bioflavinoid روتین آنتی اکسید انت است که همچنین در مزه شرکت می کند.(۳)

فارماکولوژی:

liv.۵۲ به عنوان یک داروی Ayurvedic گزارش شـده است کـه مـقابل اثرات سمـی تـرکـیـبـات بـریـلـیـوم (beryllium ) و در مـقـابل (sfv ) micesemiliki forest virus مؤثر است livv.۵۲ برای درمان موارد مقدماتی (ابتدایی )هپاتیپ ویروسی حاد و سیروز کبد به کار برده می شود و بر علیه عفونت ویروسی نتایجی وجوددارد.(۱۰) عصاره گیاه تشکیل دهنده داروی دیگری ((Geriforte )) می باشد که مفید در درمان pruritis مربوط به پیری و دیگر ناراحتی های مربوط به پیری و اضطراب (پریشان عصبی) است .(۱۰)

استفاده های خوراکی و غیرخوراکی:

Caper ها روزانه چیده می شودند ، غنچه ها در صبح بلافاصله قبل از تبدیل شدن به گل جمع آوری می شوند . آنها هرگز خشک نمی شوند ولی در روغن یا سرکه یا آب نمک ترشی انداخته می شوند.میوه های کاپر به طریق مشابه ای آماده می شوند، به ندرت دادوستد می شوند.مزه آنها خیلی شدید و پرقوت است .(۸) استفاده های غیر پزشکی دیگر ، سوزاندن ریشه ها و استفاده خاکستر به عنوان یک منبع نمک است .کاپرها به عنوان طعم دهنده برای قرون متوالی استفاده می شده است .یک تندی خاص به غذا اضافه می کند. همچنین عقایدی وجود دارد که خوش شانسی می آورد، احساسات شهوانی را تقویت می کند و ناتوانی جنس را در مردان معالجه می کند. جوانه ها ی تازه و جوان و میوه های نارس ممکن است به عنوان یک سبزی یا ترشی استفاده شود. برای اهداف ما غنچه های نارس بالاترین خاصیت را دارنـد. کـوچکـتـرین غـنـچـه ها ((nonpareilles )) یا )) sufines )) نامـیـده می شوند .بهتر از بزرگترها هستند که (( communes )) یا ((capucines ))نامیده می شوند .مزه می تواند مشابه به خردل و فلفل سیاه توصیف شود . هر جایی که شما مایل به اضافه کردن تندی به یک غذا باشید بویژه ماهی یا گوشت گوساله ، می توانید از کاپرها استفاده کنید​
 

paint

کاربر فعال
كور به فتح كاف و واو گياهي بسيار زيباست كه پراكندگي زيادي داره و در اكثر نقاط مركزي و شرقي ايران يافت مي شود البته منطقه فارس نيز اين گياه بخوبي رشد مي كند و عشاير شمال كشور از گل و ميوه آن كه شبيه به هندوانه بسيار كوچك است و گوشت قرمز و ملسي دارد مربا و ترشي درست مي كنند البته تخم هاي آن نيز بصورت بوداده قابل مصرف است و شبيه به شاهدانه است
 

Similar threads

بالا